Kullanımda Olan Sera Pülverizatörlerindeki Meme Plakalarının Püskürtme Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 3, 648 - 665, 27.05.2024

Mehmet Sivri Murad Çanakcı

https://doi.org/10.33462/jotaf.1325283

Öz

Tarımsal üretimde hastalık, zararlı ve yabancı otlarla mücadelede yaygın olarak kimyasal yöntemler uygulanmaktadır. Kimyasal yöntemlerde kullanılan tarım ilaçlarının (pestisitler) hedef yüzeylere uygulanmasında en fazla kullanılan makinalar pülverizatörlerdir. Üretim sezonundaki pülverizatör kullanımını; ürün çeşidi, yetiştiricilik şekli, üretim dönemi, hastalık, zararlı ve yabancı ot durumu, ürünün ekonomik değeri gibi birçok faktör etkilemektedir. Pülverizatör kullanımının yoğun olduğu üretim alanlarından birisi de sera yetiştiriciliğidir. Geleneksel seralarda elektik motorundan hareketli, içi boş konik hüzmeli memelere sahip püskürtme çubuğu ile ilaçlama yapılan, hidrolik pülverizatörler yaygın olarak kullanılmaktadır. Pülverizatörlerin kullanımındaki başarı; gıda güvenliği, sağlıklı tarımsal üretim, sürdürülebilir bir çevre, iş sağlığı ve güvenliği vb. konular açısından önemlidir. Bu nedenle pülverizatör seçimine özen gösterilmesinin yanında, makinaların tamir ve periyodik bakımlarının zamanında yapılması gereklidir. Meme başlıkları, pülverizasyonun (püskürtme işlemi) başarısı açısından kritik bir parçadır ve kullanım süresine bağlı olarak meme plakası delik şekli ve boyutları değişmektedir. Periyodik bakımlarda yapılması gereken işlemlerden birisi de aşınmış meme plakalarının yenileri ile değiştirilmesidir. Bu araştırmada, geleneksel sera işletmelerinde kullanımda olan sera pülverizatörlerinde bulunan meme plakalarının püskürtme özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Antalya İli’nde yürütülen denemelerde, 5 farklı ilçede faaliyet gösteren 60 adet geleneksel sera işletmesinden toplanan sera pülverizatörlerine ait 1.5 mm çapındaki meme plakaları ve üç adet yeni meme plakası kullanılmıştır. Çalışmada meme plakalarına ait delik boyutları, hüzme açıları, debi ve dağılım düzgünlük değerleri belirlenmiş ve yeni plaka değerleri ile karşılaştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre kullanımda olan meme plakalarının delik çapı ve debi değerleri, yeni meme plakalarına göre sırasıyla ortalama %11.0 ve %10.8 oranında artış göstermiştir. Kabul edilebilir çap büyümesi sınır değeri (%5) dikkate alındığında kullanımda olan meme plakalarının %73’ünün yenileri ile değiştirilmesi gerektiği görülmektedir. Diğer bir sınır değer olan debi artış değerine (%10) göre kullanımda olan meme plakalarının %46.7’sinin yenilenmesinin gerekli olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sera ilaçlaması, Pestisit uygulamaları, Pülverizasyon, Hidrolik pülverizatör, Paternatör, Meme plakası

Determination of Spraying Properties of Nozzle Plates in Greenhouse Sprayers in Use

Öz

In agricultural production, chemical methods are widely used in the fight against diseases, pests and weeds. Sprayers are the most used machines for the application of pesticides (pesticides) used in chemical methods to target surfaces. The use of sprayers in the production season; Many factors such as product variety, cultivation method, production period, disease, pest and weed status, and economic value of the product affect it. One of the production areas where the use of sprayers is intense is greenhouse cultivation. In traditional greenhouses, hydraulic sprayers, which are powered by an electric motor and sprayed with a spray bar with hollow conical nozzles, are widely used. Success in the use of sprayers; food safety, healthy agricultural production, a sustainable environment, occupational health and safety, etc. matters are important. For this reason, in addition to paying attention to the selection of the sprayer, it is necessary to perform the repair and periodic maintenance of the machines on time. The nozzle heads are a critical part of the success of the pulverization (spraying process), and the nozzle plate hole shape and dimensions change depending on the period of use. One of the procedures to be done in periodic maintenance is to replace the worn nozzle plates with new ones. In this research, it is aimed to examine the spraying properties of the existing nozzle plates in greenhouse sprayers used in traditional greenhouse enterprises. In the trials carried out in Antalya Province, 1.5 mm diameter nozzle plates belonging to greenhouse sprayers collected from 60 traditional greenhouse enterprises operating in 5 different districts and three new nozzle plates were used. In the study, the hole sizes, beam angles, flow rate and drug distribution values of the nozzle plates were determined and compared with the new plate values. According to the research findings, the hole diameter and flow rate values of the nozzle plates in use increased by an average of 11.0% and 10.8%, respectively, compared to the new nozzle plates. Considering the acceptable diameter growth limit value (5%), it was seen that 73% of the nozzle plates in use should be replaced with new ones. According to the flow rate increase value (10%), which is another limit value, it was understood that 46.7% of the nozzle plates in use need to be renewed.

Anahtar Kelimeler

Greenhouse spraying, Pesticide applications, Pulverization, Hydraulic sprayer, Paternator, Nozzle plate

Kaynakça

• AFMRC PAMI (1978). Evaluation Report. Wilger Model 804S Field Sprayer. Alberta Farm Machinery Research Centre-Prairie Agricultural Machinery Institute, ISSN 0383-3445.
• Andırın, İ. and Bayat, A. (2005). Tarla pülverizatörünün zorunlu denetimine ait bazı temel verilerinin saptanması. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 1(2): 135-141.
• ASAE (2001). Guide for Preparing Field Sprayer Calibration Procedures. ASAE Standarts. American Society of Agricultural Engineers. ASAE EP367.2 JAN01, 25 27.
• Balcı, Y. ve Yağcıoğlu, A. (1994). Sırt Pülverizatörlerinde Kullanılan Bazı Hidrolik Memelerin Volumetrik Dağılım Karakteristikleri. Tarımsal Mekanizasyon 15. Ulusal Kongresi, 20-22 Eylül, Antalya, Türkiye.
• Bolat, A. ve Bayat, A. (2019). Tarımsal ilaçlamada kullanılan bazı memelerin farklı püskürtme yüksekliği ve basınç düzeylerinde oluşturduğu püskürtme dağılımının belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3): 373-380.
• Çakmak, B. (2000). Farklı Malzemelerden Yapılan Meme Plakalarının Yapay Aşındırıcı Kullanılarak Aşınma Davranışlarının İncelenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi, 1-2 Haziran, S.207-121. Erzurum, Türkiye.
• Çanakcı, M. ve Akıncı, İ. (2004). Antalya bölgesi sera sebzeciliği işletmelerinde tarımsal altyapı ve mekanizasyon özellikleri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1): 101 108.
• Çanakcı, M. ve Akıncı. İ. (2009). Antalya ili sera sebze yetiştiriciliğinde uygulanan tarımsal işlemler ve insan işgücü kullanımı. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 5(2): 193 201.
• Çelen, İ. H. (1998). Yelpaze hüzmeli püskürtme memelerinde aşınmanın pülverizayon karakteristiklerine etkisi üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi) Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Çilingir, İ. ve Dursun, E. (2010). Bitki Koruma Makinaları (II. Baskı). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları. Yayın No: 1531. Ders Kitabı: 484. Ankara.
• Dursun, E., Karahan, Y. ve Çilingir, İ. (2000). Türkiye’de üretilen konik hüzmeli bazı meme plakalarında delik çapı ve düzgünlüğünün belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 6(3): 135-140.
• Ergül, İ. ve Dursun, E. (2003). Farklı malzemelerden yapılan konik hüzmeli memelerde aşınmanın ilaç dağılım paternine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(3): 278-283.
• EU (2002). European Commission, EIP-AGRI, Green Deal: Halving pesticide use by 2030. https://ec.europa.eu/eip/agriculture/en/news/green-deal-halving-pesticide-use-2030.html (Erişim tarihi: 10 05 2023).
• Sayın, B., Bayav. A., Beşen. T., Emre, M., Çelikyurt, M. A., Karamürsel, D., Kuzgun, M., Yılmaz, Ş. G. ve Arslan, S. (2021). Biyolojik-biyoteknik mücadele desteklemeleri hakkında üretici görüşlerinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 344-358.
• Sayıncı, B. ve Bastaban, S. (2009). Hidrolik memelerin ilaç uygulama performansını etkileyen faktörler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2(2): 35-41.
• Sivri, M. (2020). Geleneksel sera sebze işletmelerinde kullanımda olan pülverizatörlerin incelenmesi. (Yüksek Lisans Semineri) Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Anabilim Dalı., Antalya.
• Şahin, M. (2017). Pülverizatör memelerinde püskürtme paterni değişkenlerinin doğrusal hareketli simülatörde belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Erzurum.
• Temel, U. ve Öztekin, Y. B. (2020). Tokat ilinde kullanılan bitki koruma makinelerinin ürün güvenliği açısından değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(3): 276-284.
• TS 4280 (1991). Türk Standardı-Pülverizatör Memeleri. ICS 35.060.40. Türk Standartları Enstitüsü, 19.11.1991. S 22. TÜİK (2023). Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim tarihi: 20.05.2023)
• Yağcıoğlu, A. (2008). Bitki Koruma Makinaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 508. İzmir. Zeren, Y. ve Bayat, A. (1995). Tarımsal Savaş Mekanizasyonu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Genel Yayın No: 108. Ders Kitapları Yayın No: 27. Adana.