‘Samsun Güzeli’ Armut Genotipinin BA29 Anacı Üzerindeki Fenolojik, Morfolojik ve Pomolojik Özellikleri

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 4, 830 - 843

Ahmet Öztürk , Zaki Ahmad Faızı

https://doi.org/10.33462/jotaf.1215313

Öz

Çok sayıda yerel armut çeşidine sahip olan Türkiye’de bu armut çeşitlerinin bazıları düşük kaliteleri ve istenmeyen vejetatif ve generatif özellikleri nedeniyle çok fazla üretim ve yayılma potansiyeline sahip değillerdir. Ancak meyve kalitesi ve verim özellikleri bakımından üstün olanlar gerek yerel pazarlarda gerekse ülkesel pazarlarda kendilerine yer bulabilmişlerdir. Bu bakımdan önemli bir yerel çeşit olan ‘Samsun Güzeli’ genotipi birçok özelliği ile ideal bir yerel genotip olmakla birlikte yetiştiriciliği tüm Türkiye ve diğer ülkelerde yayılma potansiyeli yüksektir. Özellikle çekici rengi, düzgün meyve şekli ve güzlük bir çeşit olması dolayısıyla yerel ve uluslararası pazarlarda yüksek taleplere kolayca ulaşabilir. Sahip olduğu tüm bu değerli özelliklere rağmen bu genotip Türkiye’de hala iyi bilinmemektedir. Yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması ve bu konuda araştırmalar yapılmasına büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada 2021-2022 yıllarında BA29 anacı üzerine aşılı ‘Samsun Güzeli’ genotipinin fenolojik, morfolojik ve pomolojik özelliklerinin ortaya konulması asıl olarak amaçlanmıştır. Araştırma sonuçları ‘Samsun Güzeli’ armudunun fenolojik döngüsünü Samsun iklim koşullarında 2021 yılında 255 gün, 2022 yılında 228 günde tamamladığını göstermiştir. Genotipin meyve tutum oranının %12.05 ve ortalama veriminin 17306.23 kg ha-1 olduğu saptanmıştır. Araştırmada genotipin morfolojik özelliklerinden ortalama anaç çapının 76.71 mm, gövde çapının 61.97 mm, gövde kesit alanının 34.06 cm2, ağaç boyunun 253.12 cm, taç hacminin 0.96 m3, yıllık sürgün uzunluğunun 37.19 cm ve yaprak alanının 11.74 cm2 olduğu belirlenmiştir. Pomolojik ve kimyasal özelliklerinden ortalama meyve ağırlığının 114.60 g, meyve hacminin 109.90 ml, suda çözünebilir kuru madde miktarının (SÇKM) %13.16, asitliğin %0.33 ve pH’nın 4.37 olduğu bulunmuştur. Duyusal olarak yapılan değerlendirmelerde en düşük puan her iki yılda da görsel kaliteden elde edilirken en yüksek duyusal puan sululuktan (6.32) 2022 yılında elde edilmiştir. Sonuç olarak, ‘Samsun Güzeli’ genotipinin meyve verim ve kalite bakımından standart bodur anacı üzerinde yeterli performans gösterdiği, genotipin yaygınlaştırılması için yeni çalışmaların yapılmasının uygun olacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Verim, Meyve kalitesi, Vejetatif büyüme, Verimlilik, Karakterizasyon

Phenological, Morphological and Pomological Characteristics of ‘Samsun Güzeli’ Pear Genotype on BA29 Rootstock

Öz

Türkiye has many local pear cultivars; some of them do not have much production and propagation potential due to their low quality and undesirable vegetative and generative characteristics. However, those that are superior in terms of fruit quality and yield characteristics have found a place for themselves in both local and national markets. In this respect, the ‘Samsun Güzeli’ genotype, which is an important local cultivar, is an ideal cultivar with many features and has a high potential to spread its cultivation all over Türkiye and other countries. ‘Samsun Güzeli’ is an autumn genotype, can easily meet the high demand in local and international markets due to its attractive color, smooth fruit shape and high quality. Despite all these valuable features, this cultivar is still not well known in Türkiye. There is a great need to disseminate cultivation and research on this subject. This study mainly aimed to reveal the phenological, morphological and pomological characteristics of the ‘Samsun Güzeli’ local pear genotype grafted on BA29, a commercially traded rootstock in 2021-2022. The results showed that the ‘Samsun Güzeli’ pear genotype completed its phenological cycle in 255 days in 2021 and 228 days in 2022 in Samsun climatic conditions. Fruit set rate of the genotype was 12.05% and the average yield was 17306.23 kg ha-1. It was also determined that the morphological characteristics averages were as the following; rootstock diameter 76.71 mm, trunk diameter 61.97 mm, trunk cross-sectional area 34.06 cm2, tree height 253.12 cm, canopy volume 0.96 m3, annual shoot length 37.19 cm and leaf area 11.74 cm2. Averages values of pomological and chemical properties recorded as the following; fruit weight 114.60 g, fruit volume 109.90 ml, soluble solid content (SSC) 13.16%, acidity 0.33%, and pH 4.37. In the sensory evaluations, the highest scores were obtained by juiciness (6.32) in the year 2022 while scores of overall visual quality were lowest in both years. In conclusion, it can be said that the ‘Samsun Güzeli’ genotype performs adequately in terms of fruit yield and quality on the standard dwarf rootstock and conducting new studies might be beneficial to disseminate the genotype.

Anahtar Kelimeler

Yield, Fruit quality, Vegetative growth, Yield efficiency, Verim, Meyve kalitesi, Vejetatif büyüme, Anaç, Verimlilik, Characterization

Kaynakça

• Akcay, M. E., Buyukyilmaz, M. ve Burak, M. (2009). Marmara Bölgesi için ümitvar armut çeşitleri-IV. Bahçe, 38(1): 1-10. (In Turkish)
• Anonymous (2022). Turkish State Meteorological Service. https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?m=SAMSUN#/ (Accessed Date: 25.05.2022).
• Anonymous (2024a). Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO. http://faostat.fao.org/site (Accessed Date: 15.02.2024).
• Anonymous (2024b). Türkiye Statistics Institute, (TURKSTAT). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr (Accessed Date: 15.02.2024).
• Askari-Khorosgani, Jafarpour, M., Hadad, M, M. and Pessarakli, M. (2019). Fruit yield and quality characteristics of ‘Shahmiveh’ pear cultivar grafted on six rootstocks. Journal of Plant Nutrition, 42(4): 323-332.
• Bhat, R., Sharma, M. K., Simnani, S. A. and Singh, A. (2021). Effect of growth regulators on growth, yield and quality of pear cv. Carmen under high density planting. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 10(03): 2146-2153.
• Brewer, L. R. and Palmer, J. W. (2011). Global Pear Breeding Programmes: Goals, Trends and Progress for New Cultivars and New Rootstocks. Acta Horticulturae, 909:105-119.
• Cabrera, D., Rodríguez, P. and Zoppolo, R. (2015). Evaluation of quince and selected ‘Farold®’ pear rootstocks for commercial ‘Williams B.C.’ production in Uruguay. Acta Horticulturae, 1094: 159-162.
• Castro, H. R. and Rodriguez, R. O. (2002). The behavior of quince selections as pear rootstocks for ‘Abbé Fétel’ and ‘Conference’ pear cultivars in the Rio Negro Valley, Argentina. Acta Horticulturae, 596: 363-368.
• Cetinbas, M., Butar, S., Sesli, Y. ve Yaman, B. (2018). Armut fidanı üretiminde farklı çeşit/anaç kombinasyonlarının bazı fidan özelliklerine etkisi üzerine araştırmalar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 35 (Ek Sayı): 8-12. (In Turkish)
• Coban, N. and Ozturk, A. (2020). Effect of rootstock and cultivars on some branch and leaf characteristics in pear. Turkish Journal of Food and Agriculture Sciences, 2(1): 15-22.
• du Plooy, P. and van Huyssteen, P. (2000). Effect of BP1, BP3 and Quince A rootstocks, at three planting densities, on precocity and fruit quality of ‘Forelle’ pear (Pyrus communis L.). South African Journal of Plant and Soil, 17(2): 57-59.
• Engin, K. (2011). OHF x 333 ve Quince A anaçları üzerine aşılı Santa Maria ve Deveci Armut çeşitlerinde farklı terbiye sistemlerinin vejetatif ve generatif gelişim üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi) Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,Tokat. (In Turkish)
• Erdem, H. ve Ozturk, B. (2012). Yapraktan uygulanan çinko'nun BA29 anacı üzerine aşılı armut çeşitlerinin verimi, mineral element içeriği ve biyokimyasal özellikleri üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(1): 93-106. (In Turkish)
• Ertürk, Y., Güleryüz, M. ve Erdoğan, U. G. (2009). Quince A üzerine aşılı bazı armut çeşitlerinin İspir (Yukarı Çoruh Havzası) koşullarındaki verim ve gelişme durumlarının belirlenmesi. Bahçe, 38(1): 11-17. (In Turkish)
• Francescatto, P., Pazzin, D., Gazolla, Nero. A., Fachinello, J. and Giacobbo, C. (2014). Evaluation of graft compatibility between quince rootstocks and pear scions. Acta Horticulturae, 872:253-259.
• Giacobbo, C. L., Fischer, D. L. O. and Uberti, A. (2018). Rootstocks as possible alternative uses for pear trees cultivar select. Horticulture International Journal, 2(3): 84-86.
• Giacobbo, C. L., Gazolla, Neto, A., Pazzin, D., Francescatto, P. and Fachinello, J. C. (2010). The assessment of different rootstocks to the pear tree cultivar 'Carrick'. Acta Horticulturae, 872:353-358.
• Gill, P. P. S., Dhillon, W. S., Singh, N. P. and Singh, S. (2011). The influence of canopy architecture on light penetration, soil temperature and fruiting in sub-tropical pear. Journal of Agrometeorology, 13(2): 157-159.
• Gundogdu, M.A., Gur, E. and Seker, M. (2021). Comparison of aroma compounds and pomological characteristics of the fruits of ‘cv. Mondial Gala’ and local apple genotype ‘Gelin’ cultivated in Çanakkale, Turkey. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 18(1): 10-20.
• Hack, H., Bleiholder, H., Buhr, L., Meier, U., Schnock-Fricke, U., Stauss, R., Weber, E. and Witzenberger, A. (1992). Einheitliche codierung der phänologischen entwicklungsstadien mono- und dikotyler pflanzen. – Erweiterte BBCH-skala, allgemein –. Nachrichtenbl. Deut. Pflanzenschutzd., 44(12): 265-270. (In German)
• Hancock, J. F. and Lobos, G. A. (2008). Pears. In: Temperate Fruit Crop Breeding: Germplasm to Genomics, Eds. Hancock, J. F., Springer, New York, U.S.A. doi: 10.1007/978-1-4020-6907-9_10.
• Ikinci, A., Bolat, I., Ercisli, S. and Kodad, O. (2014). Influence of rootstocks on growth, yield, fruit quality and leaf mineral element contents of pear cv. ‘Santa Maria’ in semi-arid conditions. Biological Research, 47(1): 1-8. https://doi.org/10.1186/0717-6287-47-71
• Jovanovic, M., Milosevic, T., Milošević, N., Ercişli, S., Glišić, I., Paunović, G. and Ilić, R. (2023). Tree growth, productivity, and fruit quality attributes of pear grown under a high-density planting system on heavy soil. A case study. Erwerbs-Obstbau, 65: 25-34. https://doi.org/10.1007/s10341-022-00671-0.
• Kawamura, T. (2000). Relationship between skin color and maturity of Japanese pear ‘Housui'. Japanese Society of Farm Work Research, 35(1): 33-38. https://doi.org/10.4035/jsfwr.35.33
• Kucuker, E. and Aglar, E. (2021). The effect of the different training systems on yield and vegetative growth of ‘Santa Maria’ and ‘Deveci’ pear cultivars. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 31(4): 870-875. https://doi.org/10.29133/yyutbd.940463
• Kucuker, E., Ozturk, B., Ozkan, Y. ve Yıldız, K. (2015). Yapraktan üre uygulamasının farklı armut (Pyrus communıs L.) çeşitlerinde verim, meyve kalitesi ve bioaktif bileşikler üzerine etkisi. Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 4(2): 78-86. (In Turkish)
• Kurt, T., Öztürk, A. and Faizi, Z. A. (2022a). Survival rate of young pear trees in different rootstock and cultivar combinations under field conditions: Preliminary results. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 37(2): 405-420. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1091137
• Kurt, T., Öztürk, A. and Faizi, Z. F., (2022b). Determination of phenological and morphological characteristics of some standard pear cultivars on different quince clonal rootstocks. The Black Sea Journal of Sciences, 12(2): 782-801. https://doi.org/10.31466/kfbd.1153780
• Ladaniya, M. S., Marathe, R. A., Das, A. K., Rao, C. N., Huchche, A. D., Shirgure, P. S. and Murkute, A. A. (2020). High density planting studies in acid lime (Citrus aurantifolia Swingle). Scientia Horticulturae, 261: 108935. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2019.108935
• Ladaniya, M. S., Marathe, R. A., Murkute, A. A., Huchche, A. D., Das, A. K., George, A. and Kolwadkar, J. (2021). Response of Nagpur mandarin (Citrus reticulata Blanco) to high density planting systems. Scientific Reports, 11(1): 1-11. https://doi.org/10.1038/s41598-021-89221-4
• Lepaja, L., Kullaj, E., Lepaja, K., Shehaj, M. and Zajmi, A. (2014). Fruit quality parameters of five pear cultivars in Western Kosovo. Agriculture & Food, 2: 245-250.
• Lepsis, J. and Drudze, I. (2011). Evaluation of seven pear rootstocks in Latvia. Acta Horticulturae, 903: 457-462. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2011.903.62
• Maas, F. (2008). Evaluation of Pyrus and quince rootstocks for high density pear orchards. Acta Horticulturae, 800: 599-609. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2008.800.80
• Massai, R., Loreti, F. and Fei, C. (2008). Growth and yield of ‘Conference’ pears grafted on quince and pear rootstocks. Acta Horticulturae, 800: 617-624. https://doi.org/10.17660/ActaHortic. 2008. 800.82
• Meier, U., Garf, H., Hack, H., Hess, M., Kennel, W., Klose, R., Mappes, D., Seipp, D., Stauss, R., Streif, D. and van den Boom, T. (1994). Pome Fruits (Malus domestica Borkh. and Pyrus communis L.). In: Growth Stages of Mono- and Dicotyledonous Plants BBCH Monograph, Eds: Meier U., Julius Kühn-Institut (JKI), Quedlinburg, Germany. Pp. 204. https://doi.org/10.5073/20180906-075119
• Mertoğlu, K. ve Evrenosoğlu, Y. (2017). Ateş Yanıklığı (Erwinia amylovora) hastalığına dayanıklılık ıslahında, hastalığa karşı testlenmiş F1 melez armut popülasyonunun fenolojik ve meyve özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(3): 104-115. (In Turkish)
• Musacchi, S. (2008). Training Systems and Soil Management for Southern European Pear Orchards. XXVII International Horticultural Congress, International Symposium on Enhancing Economic and Environmental Sustainability of Fruit Production in a Global Economy, 31 August, P. 447-457. Seoul, Korea.
• Musacchi, S., Iglesias, I. and Neri, D. (2021). Training systems and sustainable orchard management for European pear (Pyrus communis L.) in the Mediterranean area: A review. Agronomy, 11(9): 1765.
• Oliveira, I. V. D. M., Lopes, P. R. C. and Silva-Matos, R. R. S. D. (2016). Phenological characterization of pear trees (Pyrus communis L.) ‘Princesinha’ under semi-arid conditions in the northeastern Brazil. Revista Brasileira de Fruticultura, 39(3): e-598.
• Osmanoğlu, A., Şimşek, M. ve Şanlı, A. (2013). Bazı standart armut çeşitlerinin Bingöl ekolojisindeki performansı üzerinde bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 23(3): 222-228. (In Turkish)
• Özçağıran, R., Unal, A., Ozeker, E. ve İsfendiyaroglu, M. (2005). Armut. Ilıman İklim Meyve Türleri (Yumuşak Çekirdekliler) Cilt-II. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Bornova-İzmir, Türkiye. (In Turkish)
• Ozturk, A. (2021). Farklı anaçlar üzerine aşılı ‘Deveci’armudunun büyüme ve meyve kalite özellikleri. Bağbahçe Bilim Dergisi, 8(3): 179-187. (In Turkish)
• Ozturk, A. and Ozturk, B. (2014). The rootstock influences growth and development of ‘Deveci’ Pear. Turkish Journal of Agriculture and Natural Science, 1: 1049-1053.
• Ozturk, A., Demirsoy, L. ve Demirel, G. (2016). Seçilmiş bazı armut genotiplerinin Samsun ekolojisindeki fenolojik özelliklerinin belirlenmesi. Bahçe, 45(1): 1084-1089. (In Turkish)
• Ozturk, A., Faizi, Z. A. and Kurt, T. (2022). Performance of some standard quince varieties under ecological conditions of Bafra, Samsun. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 32(2): 320-330. https://doi.org/10.29133/yyutbd.1058908
• Ozturk, I., Ercisli, S., Kalkan, F. and Demir, B. (2009). Some chemical and physico-mechanical properties of pear cultivars. African Journal of Biotechnology, 8(4): 687-693.
• Pasa, M. D. S., Fachinello, J. C., Schmitz, J. D., Souza, A. L. K. D. and Franceschi, É. D. (2012). Desenvolvimento, produtividade e qualidade de peras sobre porta-enxertos de marmeleiro e Pyrus calleryana. Revista Brasileira de Fruticultura, 34(3): 873-880. https://doi.org/10.1590/S0100-29452012000300029 (In Potoguese)
• Pasa, M. S., Fachinello, J. C., Rosa, Júnior, H. F., Franceschi, E., Schmitz, J. D. and Souza, A. L. K. (2015). Performance of ‘Rocha’ and ‘Santa Maria’ pear as affected by planting density. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 50: 126-131. https://doi.org/10.1590/S0100-204X2015000200004
• Pasquariello, M. S., Rega, P., Migliozzi, T., Capuano, L. R., Scortichini, M. and Petriccione, M. (2013). Effect of cold storage and shelf life on physiological and quality traits of early ripening pear cultivars. Scientia Horticulturae, 162: 341-350. http://dx.doi.org/10.1016/j.scienta.2013.08.034
• Predieri, S., Gatti, E., Rapparini, F., Cavicchi, L. and Colombo, R. (2005). Sensory evaluation from a consumer perspective and its application to ‘Abate Fetel’ pear fruit quality. Acta Horticulturae, 671: 349-353.
• Rapparini, F. and Predieri, S. (2002). Volatile constituents of ‘Harrow Sweet’ pears by dynamic headspace technique. Acta Horticulturae, 596: 811-816.
• Sansavini, S. and Musacchi, S. (2002). European pear orchard design and HDP management: a review. Acta Horticulturae, 596: 589-601. https://doi.org/10.17660/ActaHortic. 2002. 596.103
• Serttaş, S. ve Ozturk, A. (2020). Armut fidanlarının morfolojik özellikleri üzerine anaçların ve çeşitlerin etkisi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6 (2): 175-185. (In Turkish)
• Stern, R. A. and Doron, I. (2009). Performance of ‘Coscia’ pear (Pyrus communis) on nine rootstocks in the north of Israel. Scientia Horticulturae, 119(3): 252-256. https://doi.org/10.1016 /j.scienta.2008.08.002
• Sugar, D. and Basile, S. R. (2011). Performance of ‘Comice’ pear on quince rootstocks in Oregon, USA. Acta Horticulturae, 909: 215-218. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2011.909.23
• Urbina, V., Dalmases, J., Pascual, M. and Dalmau, R. (2003). Performance of `Williams' pear on five rootstocks. Journal of Horticultural Science & Biotechnology, 78(2): 193-196. https://doi.org/10.1080/14620316.2003.11511605 Uysal, E., Sağlam, M. T. ve Buyukyilmaz, M. (2016). Deveci armut çeşidinde farklı azot uygulamalarının verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkisi. Bahçe, 44(1): 1-13. (In Turkish)
• Zerbini, E. P. (2002). The quality of pear fruit. Acta Horticulturae, 596: 805-810. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2002.596.139
• Zhang, H. and Wang, J., Ye, S. (2008). Prediction of soluble solids content, firmness and pH of pear by signals of electronic nose sensors. Analytica Chimica Acta, 606: 112-118.
• Zhang, J., Serra, S., Leisso, R. S. and Musacchi, S. (2016). Effect of light microclimate on the quality of ‘d’Anjou’ pears in mature open center tree architecture. BioSystems Engineering, 141: 1-11. https://doi.org/10.1016/j.biosystemseng.2015.11.002