SOFULAR KÖYÜ (AKSU/ISPARTA) DÜZ DOKUMALARI VE KOMPOZİSYON ANALİZLERİ

Yıl 2021, Sayı: 5, 13 - 30, 27.04.2021

Erhan Türeli

https://doi.org/10.46236/jovosst.831388

Öz

Isparta ili XIX. yy’ dan başlayarak günümüze kadar önemli bir halıcılık merkezi olmuştur. Isparta il ilçe ve köylerinde özellikle kış aylarında dokumacılık yapılmıştır. Yörük kültürünün devam ettiği Aksu ilçesi Sofular köyü de, düz dokumaları ile adını duyuran önemli bir dokuma merkezlerinden biridir. Bu nedenle araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırma, geçmişten günümüze gelebilen düz dokumaları tespit etmek, resimlemek, teknik ve kompozisyon özelliklerini belirlemek amacıyla kurgulanmıştır. Araştırma ve incelemeler sonucunda Sofular köyünde günümüze gelebilen 40 adet düz dokuma tespit edilmiştir. Ancak bu çalışmada 14 adedine yer verilmiştir. Araştırmada, yöreye ait bu düz dokumaların günümüzdeki durumu, dokuma tekniği, kullanılan araç ve gereçler, teknik özellikleri ile renk, motif ve desen özelliklerinin yer aldığı bir katalog oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

SOFULAR, DOKUMA, ZİLİ, CİCİM

Kaynakça

• ACAR, B. (1975). Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar, Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi:3, Apa Ofset Basımevi, İstanbul.ERBEK, G. (1995) “Anatolians Kilims I-II”, Döner Sermaye İşletmeleri Müdürlüğü, Ankara,
• ACAR, B. B. (1982). Kilim, Cicim, Zili, Sumak Türk Düz Dokuma Yaygıları, Eren Yayınları No:3, İstanbul.
• ANONİM (1993). Türk El Sanatları, Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları:202, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• ÇELİK, Ü. (2004). Fethiye’deki Eldirekli Göçebe Yörükler ve Eldirek Kilimleri, Ay Yayınları, s:261, İzmir.
• DENİZ, B. (1998). Ayvacık (Çanakkale) Yöresi Düz Dokuma Yaygıları (KilimCicim-Zili), Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları No:169, Ankara.
• DENİZ, B. (2000). Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları, Atatürk Kültür Merkezi Yayını No:215, Ankara.
• DURUL, Y. (1977). Yörük Kilimleri Niğde Yöresi, Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi: 6, İstanbul.
• HULL, A. ve J.L. WYHOWSKA. (1993). Kilim, Thames&Hudson Ltd, London.
• KIRZIOĞLU (G), N. (2001). Altaylar’dan Tunaboyu’na Türk Dünyası’nda Ortak Yanışlar (Motifler), 1. Baskı, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları No:2753, Ankara.
• ONUK, T. ve F. H. AKPINARLI. (2003). Şanlıurfa Karakeçili Kilimleri, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları No:295, Ankara.
• ÖLÇER, N. (1988). Türk ve İslâm Eserleri Müzesi Kilimler, Eren Yayıncılık ve Kitapçılık Ltd. Şti, İstanbul.
• SOYSALDI, A. (2009). Düz Dokuma Teknikleri ve Teknik Desen Çizimleri, T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını:379, Ankara.
• TUZDAŞ A.H. (2005). “Günümüzde Isparta’da Yaşayan Yörüklerin Siyasi Ve Kültür Tarihleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisan tezi,Danışman: Prof. Dr. Abdülkadir Donuk, İstanbul.
• TDK Sözlüğü: https://kelimeler.gen.tr/olumluk-dirimlik-nedir-ne-demek-241472 TÜİK Nüfus : https://www.nufusune.com/15846-isparta-aksu-sofular-koy-nufusu