SİYASİ PARTİ YANDAŞLARININ YAKIN OLDUKLARI PARTİYLE İLİŞKİ DÜZEYİ İLE LİDERLİK BEKLENTİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2022, Sayı: 9, 72 - 91, 29.09.2022

Bülent Özgül

https://doi.org/10.46236/jovosst.1167922

Öz

Bireylerin siyasal tutumları ve tercihleri konusunda soyut görünen ideoloji, program gibi unsurların karşısında, somut görünen lider, aday, imaj gibi unsurların daha fazla ön plana çıktığı görülmektedir. Bu da, yandaşlarda ideoloji gibi faktörlerin gücünün azalmasıyla örgütsel adanmışlık düzeyinin düşüş göstermesine neden olmaktadır. Dolayısıyla, örgütsel adanmışlık düzeyini yükseltmek, yani yandaşların bağlılığını sağlamak için liderlik ve liderin özellikleri daha önemli hale gelmiştir. Siyasi partiler için yandaşların bağlılıklarını arttırmak ile liderlik beklentilerini doğru tespit etmek arasında doğrusal bir ilişki olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle, yandaşların liderlik beklentilerini ve bu beklentileri etkileyen faktörleri tespit etmek siyasi partilerin başarıları için oldukça önemli hale gelmektedir. Siyasi parti yandaşlarının, liderlik beklentilerini etkileyen faktörlerden biri de, yakın oldukları partiyle ilişki düzeyi olarak görülmektedir. Çalışmada, Maurice Duverger’in yaptığı dörtlü ayrımda yandaşlık; seçmenlik, taraftarlık, parti üyeliği ve militanlık düzeyiyle ele alınmış, bu yakınlık düzeylerinin liderlik beklentilerine olan etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, yandaşların yakın oldukları partiyle ilişki düzeyi ile liderlik beklentileri arasında bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Siyaset, liderlik, yandaş, beklenti

Kaynakça

• Cengiz, A.A. (2002). “Örgüt Yaşamında Örgütsel Bağlılığın Belirleyicileri”, 10. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, No: 4, Antalya: Akdeniz Üniversitesi İİBF Yayınları, s. 801-810.
• Daver, B. (1993). Siyaset Bilimine Giriş, Beşinci Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Duverger, M. (1993). Siyasi Partiler, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Eldersveld, S.J. (1971). “A Theory of the Political Party”, Comparatice Study of Party Organization, Merill Publishing Co., s. 68-88.
• Janda, K. (1970). A Conceptual Framework for the Comparative Analysis of Political Parties, Beverly Hills: Sage Publication Comparative Politics Series.
• Kalyoncu, H. (2001). Liderlere Tapınma Psikolojisi, İstanbul: Marifet Yayınları.
• Kama, B. (2005). Çalışanların İş Güvencesine İlişkin Algılamaların İş Tatminleri, Örgütsel Bağlılıkları ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kışlalı, A.T. (1987). Siyaset Bilimi, Ankara: Ankara Ü niversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu Yayınları.
• Komsuoğlu, A. (2008). Siyasal Yaşamda Bir Lider Süleyman Demirel, İstanbul: Bengi Yayınları.
• Kongar, E. (1993). Devrim Tarihi ve Toplum Bilim Açısından Atatürk, İstanbul : Remzi Kitabevi.
• Mutlu, A., “Kurumsallaşmış Demokrasilerdeki Siyasi Partiler Sistemi İle Ülkemizdeki Siyasi Partiler Sisteminin Karşılaştırmalı Değerlendirmesi ve Özgün Model Arayışları”, http://www.icisleri.gov.tr/_Icisleri/WPX/apktez1.doc.
• Teziç, E. (1976). Siyasi Partiler (Partilerin Hukuki Rejimi ve Türkiye’de Partiler), İstanbul : Gerçek Yayınevi.
• Tiryaki, T. (2005). Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tunaya. T.Z. (1952). Türkiye’de Siyasi Partiler, İstanbul: Doğan Kardeş Matbaası.
• Turan, İ. (1996). Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış, İstanbul : DER Yayınları.
• Yıldız, N. (2002). Türkiye’de Siyasetin Yeni Biçimi: Liderler İmaj Medya, Ankara: Phoenix Yayınevi.