Pandeminin Gölgesinde; Çocuk Sağlığı

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 3, 249 - 257, 21.12.2021

Fehime Nida Güllü Adile Tümer

https://doi.org/10.54061/jphn.918654

Öz

COVID-19 pandemisi hızlı yayılım gösteren ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Geliştirilen politikalar doğrultusunda dünyada ve ülkemizde okullar kapatılarak sokağa çıkma yasakları uygulanmaktadır. Bu derlemede pandemiyle birlikte değişen yaşam koşullarının, çocuk sağlığı üzerindeki etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır.
Araştırmalarda, COVID-19 pandemisinde bağışıklama programında düşüş olduğu, ebeveynlerin sağlık kuruluşlarına gitmeyi ertelediği kaydedilmiştir. Pandemiyle birlikte çocuklarda uyku sorunları, gereğinden az veya aşırı yeme davranışları, fiziksel aktivite yetersizliği, teknolojik cihaz kullanımında artış, artan kaygı durumu ve zaman yönetiminde başarısızlık gibi sorunların geliştiği bildirilmiştir. Bunların yanında çocuğa yönelik ihmal ve istismar tehlikesinin pandemi öncesi döneme göre artış gösterdiği bildirilmiştir.
Sağlıklı davranış geliştirmek için çocuk ve ebeveynlerin bilgilendirilmesi ve danışmanlık yapılması gerekmektedir. Toplum kuruluşlarının çocuk sağlığını öne çıkaran programlar geliştirmesi, farklı disiplinlerle işbirliği sağlanarak farkındalık çalışmaları yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Çocuk Sağlığı, Pandemi

In The Shadow of The Pandemic; Child Health

Öz

The COVID-19 pandemic is a serious public health issue that shows rapid propagation. In line with the policies developed, schools are closed and curfews are implemented in the world and our country. In this review, it is aimed to evaluate the effects of pandemic related changing living conditions on child health.
In studies, it has been noted that in the COVID-19 pandemic, there has been a decrease in the immunization program, and parents delayed going to health institutions. With the pandemic, it has been reported that some problems have emerged in children such as sleep disorders, under-eating or excessive eating behaviours, lack of physical activity, increased use of technological devices, increased anxiety and failure in time management. Also, it has been reported that the risk of neglect and abuse towards the child has increased compared to the pre-pandemic period.
In order to develop healthy behaviours, children and parents need informing and advising. Social organizations are recommended to develop programs promoting child health and increase awareness on this by collaborating with other disciplines.

Kaynakça

• Adıbelli, D. & Sümen, A. (2020). The Effect of The Coronavirus (COVID-19) Pandemic on Health-Related Quality of Life in Children, Children And Youth Services Review, vol.119, pp.1-7. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.105595
• American Academy of Pediatrics (APP). (2021, 18 Ocak). Finding Ways to Keep Children Occupied During These Challenging Times, https://services.aap.org/en/news-room/newsreleases/aap/2020/aap-finding-ways-to-keep-children-occupied-during-these-challengingtimes
• Baysal, H.Y. (2020). Çocuk Sağlığı. B.Erci (Ed.), Halk Sağlığı Hemşireliği (3. Baskı, ss.79-92) içinde. Anadolu Tıp Kitabevleri.
• Bı̇çer, B. K. & İlhan, M. (2020). COVID-19’un Çocukların Sağlığı Üzerine Etkisi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 103-111. https://dergipark.org.tr/en/pub/gsbdergi/issue/56673/790781
• Bulut, S. (2021). Televizyon Ve Sosyal Medyanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri Ve Yapılması Gerekenler. İbn Haldun Çalışmaları Dergisi, (6)1, 1-12.
• Bülbül, S. (2020). SARS-CoV-2 (COVID-19) Pandemisinin Bebek ve Çocuk Beslenmesine Etkisi. İ.Bostancı(Ed.), Çocuk Sağlığında SARSCoV-2 (COVID-19). (1. Baskı, s.108-114), içinde . Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Carroll, N., Sadowski, A., Laila, A., Hruska, V., Nixon, M., Ma, D., Haines, J., & On Behalf of The Guelph Family Health Study. (2020). The Impact of COVID-19 on Health Behavior, Stress, Financial and Food Security Among Middle to High Income Canadian Families With Young Children. Nutrients, 12(8), 2352. https://doi.org/10.3390/nu12082352
• Cluver, L., Lachman, J. M., Sherr, L., Wessels, I., Krug, E., Rakotomalala, S., Blight, S., Hillis, S., Bachman, G., Green, O., Butchart, A., Tomlinson, M., Ward, C. L., Doubt, J., & McDonald, K. (2020). Parenting in a Time of COVID-19. Lancet (London, England), 395(10231), e64. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30736-4
• Çelik, F., & Yenal, T. H. (2020). COVID-19 ve Hareketsiz Yaşam. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 249-259.https://doi.org/10.38021/asbid.804705
• Deslandes, S. F., & Coutinho, T. (2020). The Intensive Use of The Internet By Children and Adolescents in The Context of COVID-19 and The Risks For Self-Inflicted Violence. Ciencia & Saude Coletiva, 25 (suppl 1), 2479–2486. https://doi.org/10.1590/1413-81232020256.1.11472020
• Doğan, M. M. & Düzel, B. (2020). COVID-19 Özelinde Korku-Kaygı Düzeyleri. Journal of Turkish Studies. 15(4). https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44678.
• Dong, Y., Mo, X., Hu, Y., Qi, X., Jiang, F., Jiang, Z., & Tong, S. (2020). Epidemiology of COVID-19 Among Children in China. Pediatrics, 145(6), e20200702. https://doi.org/10.1542/peds.2020-0702
• Ergönen, A.T., Biçen, E., & Ersoy, G. (2020). COVID-19 Salgınında Ev İçi Şiddet. Adli Tıp Bülteni, 25: 48-57.
• Ersoy, N. & Yardımcı, H. (2020). COVID-19’un Çocukluk Çağında Yetersiz Beslenmeye Etkisi. J.Akgöl (Ed.), Farklı Boyutlarıyla Sağlık, (1. Baskı, s.1-9) içinde. Çanakkale:Sonçağ Yayıncılık Matbaacılık.
• Esen, A.D. & Arıca, S.(2020). Çocuklarda COVID-19 Enfeksiyonu. T.Set(Ed.), Aile Hekimliği ve COVID-19 Pandemisi, (1. Baskı, s.30-33), içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Gençdoğan, B. & Gülbahçe, A.(2020). Pandemi Döneminde Çocuklar ve Ergenlerde Gözlenen Uyku Değişikliklerinin İncelenmesi. B. Gençdoğan, (Ed.), Pandemi Döneminde Çocuk ve Ergen Psikolojisi, (1. Baskı, s.25-32), içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Griffith, A.K. (2020). Parental Burnout and Child Maltreatment During the COVID-19 Pandemic. Journal Of Family Violence, 1–7. Advance Online Publication. https://doi.org/10.1007/s10896-020-00172-2
• Humphreys, K.L., Myint, M.T., & Zeanah, C.H. (2020). Increased Risk for Family Violence During the COVID-19 Pandemic. Pediatrics, 146(1), e20200982. https://doi.org/10.1542/peds.2020-0982
• Kaya, B. (2020). Pandeminin Ruh Sağlığına Etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(2), 123-4. https://orcid.org/0000-0002-6480-1451
• Özdoğru, E.E. & Çetin, S. (2020). SARS-CoV-2 (COVID19) Pandemisinde Çocuklarda Muayene Nasıl Yapılmalı?. İ. Bostancı, (Ed.). Çocuk Sağlığında SARS-CoV-2 (COVID-19). (1. Baskı, s.22-24) içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Swedo, E., Idaikkadar, N., Leemis, R., Dias, T., Radhakrishnan, L., Stein, Z. Chen, M., Agathis, N., & Holland, K. (2020). Trends in U.S. Emergency Department Visits Related to Suspected or Confirmed Child Abuse and Neglect Among Children and Adolescents Aged <18 Years Before and During the COVID-19 Pandemic — United States, January 2019–September 2020. Morbidity and Mortality Weekly Report. 69:1841–1847. http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6949a1external icon
• Pembecioğlu, N . (2020). COVID-19 - Medya Okuryazarlığı ve Çocuklar Üzerine Etkileri . Çocuk ve Medeniyet. 5 (9) , 73-112. https://dergipark.org.tr/en/pub/cm/issue/57383/813176
• Şahin, C.(2020), Koronavirüs Pandemisi Döneminde Çocuk ve Ergenlerin Zaman Yönetimi. İçinde B.Gençdoğan (Ed.), Pandemi Döneminde Çocuk ve Ergen Psikolojisi, (1. Baskı, s.9-14), içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Ünver, H., & Koç, Z. (2017). Siber Zorbalık ile Problemli İnternet Kullanımı ve Riskli İnternet Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Turkish Educational Sciences, 15(2). https://dergipark.org.tr/en/pub/tebd/issue/32959/328896
• Yalaki, Z. (2020). SARS-CoV-2 (COVID-19) Pandemisinde Çocuk ve Aşılama. İçinde İ.Bostancı, (Ed.). Çocuk Sağlığında SARS-CoV-2 (COVID-19).(1. Baskı, s. 103-107), içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Yüksel, F. & Kara Uzun, A. (2021). Ebeveynlerin Çocukluk Çağı Aşıları Hakkındaki Bilgi, Davranış ve Tutumları . Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi , 15 (1) , 35-42 .
• Zemrani, B., Gehri, M., Masserey, E., Knob, C., & Pellaton, R. (2021). A Hidden Side of The COVID-19 Pandemic in Children: The Double Burden of Undernutrition and Overnutrition. International Journal for Equity in Health, 20(1), 44. https://doi.org/10.1186/s12939-021-01390-w
• Öztürk, G.Z. & Aksu S.B. (2020). COVID-19 Pandemisinde Bebek Aşı-İzlem Ve Gebe Takibi. Set, T. (Ed.), Aile Hekimliği ve COVID-19 Pandemisi. (1. Baskı, s.49-55), içinde. Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Zimmermann, P. & Curtis, N. (2020). Coronavirus Infections in Children Including COVID-19: An Overview of the Epidemiology, Clinical Features, Diagnosis, Treatment and Prevention Options in Children. The Pediatric Infectious Disease Journal, 39(5), 355–368. https://doi.org/10.1097/INF.0000000000002660