İklim Değişikliklerinin Etkilerinin Azaltılmasında Halk Sağlığı Hemşireliği

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 77 - 88, 18.04.2022

Emine Ekici

https://doi.org/10.54061/jphn.989135

Cited By: 3

Öz

İklim değişikliği temiz hava, güvenli içme suyu, besleyici gıda temini ve güvenli barınak gibi sağlığın temel bileşenlerini olumsuz etkileyerek insan yaşamını tehdit etmektedir. Bu derlemede küresel iklim değişikliklerinin sağlık üzerindeki etkilerine dikkat çekmek, halk sağlığı hemşirelerinin bu değişime nasıl katkı verebileceğini irdelemek amaçlanmıştır. İklim değişikliğinin 2030 ve 2050 yılları arasında yetersiz beslenme, sıtma, diyare ve sıcaklık artışlarından dolayı yılda yaklaşık 250.000 ek ölüme neden olması beklenmektedir. İklim değişikliğinin olumsuz sağlık etkilerinden zayıf sağlık altyapısına sahip, iklim değişikliği ile mücadelede gerekli önlemleri yeterince almayan gelişmekte olan ülkeler, büyük kentlerde ve dağlık ve kutup bölgelerinde yaşayan insanlar daha fazla etkilenecektir. İklim değişiklerinden öncelikli olarak çocuklar, yaşlılar, yoksullar ve azınlıklar, işçiler, immün sistemi baskılanmış bireyler etkilenmektedir. Ulaşımın iyileştirilmesi, gıda ve enerji kullanımının düzenlenmesi, sera gazı emisyonlarının ve özellikle hava kirliliğinin azaltılması iklim değişikliği ile mücadelede öncelikli alanlardır. Bu mücadelede tüm sektörlerin rolü olmakla birlikte sağlık çalışanları ve özellikle hemşirelerin görevleri vardır. Özellikle halk sağlığı hemşireleri yerel ve bölgesel düzeyde iklim değişikliklerine uyum çalışmalarında ve iklim değişikliklerinin beklenen sağlık etkileriyle başa çıkmada hayati rol oynayabilirler. Uluslararası Hemşireler Birliğine (ICN) göre hemşireler hem ulusal hem bireysel düzeyde iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasında rol almalıdırlar. Ulusal düzeyde sürdürülebilir uygulamalar ve çevre politikalarının belirlenmesinde, bireysel düzeyde çalıştıkları kurumlarda atık yönetimi uygulamaları, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, iklim değişikliğinin etkilerinin farkındalığı ve mücadele için öncelikle kendilerini, daha sonra bireyleri, aileleri ve toplumu eğitmelidirler.

Anahtar Kelimeler

Çevre, halk sağlığı hemşireliği, iklim değişikliği, küresel ısınma

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Public Health Nurses in Mitigation of the Effects of Climate Changes

Öz

Climate change threatens human life and health by negatively affecting basic components of health such as clean air, safe drinking water, nutritious food supply and safe shelter. In this review, it is aimed to draw attention to the effects of global climate changes on health and to examine how public health nurses can contribute to this change. Between 2030 and 2050, climate change is expected to cause approximately 250,000 additional deaths per year due to malnutrition, malaria, diarrhea and temperature rises. Developing countries, which have poor health infrastructures, do not take the necessary measures to combat climate change, and people living in large cities and mountainous and polar regions will be more affected by the negative health effects of climate change. Children, the elderly, the poor and minorities, workers, and immunocompromised individuals are primarily affected by climate change. Improving transportation, regulating food and energy use, reducing greenhouse gas emissions and especially reducing air pollution are priority areas in combating climate change. Although all sectors have a role in the fight against climate change, health workers and especially nurses have duties. In particular, public health nurses can play a vital role in adapting to climate changes at the local and regional level and in coping with the expected health effects of climate changes. According to the International Nurses Association (ICN), nurses should take a role in reducing the effects of climate change at both national and individual levels. In the determination of sustainable practices and environmental policies at the national level, they should first educate themselves, then individuals, families and society for waste management practices, healthy lifestyle behaviors, awareness of the effects of climate change and struggle in the institutions they work at individual level.

Anahtar Kelimeler

Climate change, environment, global warming, public health nursing

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akçakaya, A, Sümer, M.U., Demircan, M, Demir, Ö., ve ark. (2015). Yeni senaryolar ile Türkiye iklim projeksiyonları ve iklim değişikliği. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Yayını Ankara. https://mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklim-degisikligi-projeksiyon2015.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• Alliance of Nurses for Health Environments. Climate change. (ANHE). (2019) https://envirn.org/climate-change/. Erişim tarihi:16.02.2022
• American Public Health Association (APHA). (2011). Climate change: mastering the public health role. http://www.aphaenvironment.org/pdf/APHA_ClimateChg_guidebook.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• Butterfield, P., Leffers., J. & VÃsquez, M D. (2021). Nursing’s pivotal role in global climate action BMJ; 373: n1049 doi:10.1136/bmj.n1049. https://www.bmj.com/content/373/bmj.n1049. Erişim tarihi:16.02.2022
• Canadian Nurses Association. (2008). Albo,C., Anderson ,H.(Eds). The Role of nurses in adressing climate change. https://cna-aiic.ca/~/media/cna/page-content/pdf-en/climate_change_2008_e.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• CDC. (2019). CDC's Building Resilience Against Climate Effects (BRACE) Framework. https://www.cdc.gov/climateandhealth/BRACE.htm. Erişim tarihi:15.02.2022
• CDC. (2010). A human health perspective on climate change a report outlining the research needs on the human health effects of climate change,the ınteragency working group on climate change and health. https://www.niehs.nih.gov/health/materials/a_human_health_perspective_on_climate_change_full_report_508.pdf. Erişim tarihi:15.02.2022
• Center For Global Health & Social Responsibility (2019). Climate Change and human health: An interprofessional response – A University of Minnesota Academic Health Center Collaboration. Retrieved from https://globalhealthcenter.umn.edu/education/climatehealth. Erişim tarihi:16.02.2022
• Conference of the Parties (COP). (2021). UN. Climate Change Conferece 26. Glasgow. https://ukcop26.org. Erişim tarihi:16.02.2022
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2021). Kyoto protokolü. https://iklim.csb.gov.tr/kyoto-protokolu-i-4363. Erişim tarihi:15.02.2022
• DSÖ. (2018a). Climate. Change. Fact Sheeds. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health. Erişim tarihi:16.02.2022
• DSÖ. (2018b). Climate change and health in small island developing states. A WHO special initiative. Geneva; https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/279987/9789241514996-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y.Erişim tarihi:16.02.2022
• DSÖ. (2021) . Global environmental change. https://www.who.int/globalchange/climate/en/ . Erişim tarihi:16.02.2022
• Erkoç, Y., Çom, S.& Kenkinkılıç, B. (2010). Türkiye’nin Hava Kirliliği ve İklim Değişikliği Sorunlarına Sağlık Açısından Yaklaşım. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/yaklasim.pdf
• International Council of Nurses. (ICN). (2018). Nurses, climate change and health. https://www.icn.ch/sites/default/files/inline-files/ICN%20PS%20Nurses%252c%20climate%20change%20and%20health%20FINAL%20.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• IPCC. (2021). Climate Change 2021: The physical science basis. Contribution of working group ı to the sixth assessment report of the ıntergovernmental panel on climate change https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_Citation.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• Kayhan, M. (2020). Küresel iklim değişikliği ve Türkiye. T.C Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Yayını.
• Kotcher, J., Maibach, E. & Miller, J. (2021). Views of health professionals on climate change and health: a multinational survey study. The Lancet Planetary Health, 5,(5), 316-323. DOI10.1016/s2542-5196(21)00053-x. Erişim tarihi:15.02.2022
• Lilienfeld, E., Nicholas, P.K., Breakey, S. &Corless, IB. (2018). Addressing climate change through a nursing lens within the framework of the United Nations Sustainable Development Goals. Nursing Outlook. 66(5), 482-494 doi:10.1016/j.outlook.2018.06.010.
• McMichael, A.J., Neira, M., & Heymann D.L. (2008). World health assembly 2008: climate change and health. Lancet, 7(371), 1895–1896. doi: 10.1016/S0140-6736(08)60811-9.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM). (2015). Yeni senaryolarla Türkiye için iklim değişikliği projeksiyonları (Rapor) TR2015-CC. https://mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklim-degisikligi-projeksiyon2015.pdf. Erişim tarihi:16.02.2022
• NASA. (2021). Overview: Weather, global warming and climate change. https://climate.nasa.gov/resources/global-warming-vs-climate-change/. Erişim tarihi:16.02.2022
• Öztürk, S. (2016). Çevre sağlığı hemşireliği. İçinde Erci B.(Eds), Halk Sağlığı Hemşireliği. (ss 282-293) . Anadolu Nobel Tıp Kitabevleri
• PAHO, WHO. (2020). Climate change for health professionals a pocket book. https://iris.paho.org/bitstream/handle/10665.2/52930/9789275122839_eng.pdf?sequence=5&isAllowed=y. Erişim tarihi:14.02.2022
• Tekbaş, Ö.F., Vaizoğlu, A. S., Ogur, R. & Güler, Ç. (2015). Küresel Isınma, İklim Değişikliği ve Sağlık Etkileri. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı Yayını
• TEMA Vakfı (2015). Tema vakfı ekosiyaset bildirgesi. https://cdntema.mncdn.com/Uploads/Cms/eko-siyaset-2015_2.pdf. Erişim tarihi:13.02.2022
• TEMA Vakfı. (2018). Türkiye iklim hareketinde yer alma fırsatını kaçırmasın. https://www.tema.org.tr/basin-odasi/basin-bultenleri/turkiye-iklim-hareketinde-yer-alma-firsatini-kacirmasin. Erişim tarihi:10.02.2022
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (Nisan,2008). Küresel ısınmanın etkileri ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. http://www.tuba.gov.tr/tr/haberler/bilim-dunyasindan-gorusler/183-Kuresel-Iklim-Degisikligi-ve-Saglik--21-Kasim-2005-41.html. Erişim tarihi:16.02.2022
• Özsoy, S. A. & Ateş, E. (2021) Çevre sağlığı hemşireliği, içinde Erkin, Ö., Kalkım, A., Göl İ. (Eds.). Halk Sağlığı Hemşireliği. Çukurova Nobel Kitabevi. ss.1037-1052.
• UNDP Türkiye. (2021) Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html. Erişim tarihi:10.02.2022
• US Global Change Research Program (USGCRP) .(2016) The Impacts of Climate Change on Human Health in the United States: A Scientific Assessment. https://health2016.globalchange.gov/. Erişim tarihi:16.02.2022
• Vaizoğlu, S.A. (2019). Çevre ve iş sağlığı. İçinde: Vaizoğlu S.A.(Çev Edt.) Yeni Halk Sağlığı. 3. Baskı. Palme Yayınevi. ss. 471-516.