Tübitak 4006 Bilim Fuarlarının 6. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerileri ve Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutumlarıyla İlişkisi

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 22 - 36, 24.06.2019

Burcu Babaoğlan Özdemir Başak Babaoğlan

Öz

Bireylerin bilim okuryazarı olarak yetişmesini
amaçlayan Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın temel amaçlarından biri,
doğanın keşfedilmesi ve insan-çevre arasındaki ilişkinin anlaşılması sürecinde,
bireylerin bilimsel süreç becerilerini benimseyip sorunlara çözüm üretmesini
sağlamaktır. Bu amaçla yapılan araştırmada, ortaokul altıncı sınıf
öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine, bilim fuarlarına ve fen bilimleri
dersine yönelik tutumlarının incelenmesi ve bu değişkenlerin aralarındaki
ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel
tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın örneklemini, Kahramanmaraş ilinin
Dulkadiroğlu ilçesindeki bir ortaokulda öğrenim gören altıncı sınıf
öğrencileri  oluşturmaktadır. Çalışma
grubuna dahil olan 10 öğrencinin TÜBİTAK tarafından düzenlenen 4006 Bilim
fuarlarına katılmalarına dikkat edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı
olarak “Bilimsel Süreç Beceri Testi (BSBT-6)” , “Bilim Şenliği Tutum ölçeği
(BŞTÖ)”, "Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutum Anketi" kullanılmıştır.
Araştırma kapsamında elde edilen veriler, SPSS (Versiyon 15.0) programı
kullanılarak analiz edilmiş, betimsel istatistik yöntemlerinin yanı sıra BSBT-6
, BŞTÖ, Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutum Anketi  arasındaki ilişkinin incelenmesi için
korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler
sonucunda, öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, bilim fuarları ve fen
bilimleri dersine yönelik tutumları asında olumlu yönde bir ilişki olduğu
tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında Tübitak 4006 Bilim fuarlarının etkili
fen eğitimin gerçekleşebilmesi bakımından gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tübitak 4006 Bilim Fuarı, Bilimsel Süreç Becerileri

Kaynakça

• Abernathy, T.V.& Vineyard, R.N. (2001). “Academic Competitions in Science: What Are The Rewords For Children?” The Clearing House, 74(5): 269-276.Akçay, S., Yıldırım, H.İ. ve Şensoy, Ö. (2005). İlköğretim 6. Sınıflarda bilgisayar destekli öğretimin öğrencilerin fen bilgisi dersine ve bilgisayara yönelik tutumlarına etkisi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli.Babaoğlan B. (2017) Cinsiyet ve sınıf düzeylerine göre ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi, yüksek lisans tezi. Kahramanmaraş sütçü İmam Üniversitesi, s76.Bahtiyar, A., Can, B., (2016). Fen Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerileri İle Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 42,47-58.Bencze, J. L. & Bowen, G. M. (2009). A National Science Fair: Exhibiting support for the knowledge economy. International Journal of Science Education, 31(18), 24592483. doi: 10.1080/09500690802398127Blenis, Debra S. (2000). The effects of mandatory, competitive science fairs on fifth grade students’ attitudes toward science and ınterests in science. Reports-Research (143), 27p. Bunderson, E. D., Anderson, T., (1996). Preservice elementary teachers’ attitudes toward their past experience with science fairs. School Science And Mathematics, 96(7), 371-377.Camcı S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Chen, J.J., Lin, H.S., Hsu, Y.S., & Lee, H. (2011). Data and claim: The refinement of science fair work through argumentation. International Journal of Science Education, Part B: Communication and Public Engagement, 1(2), 147-164. doi: 10.1080/21548455.2011.582707Çaydaş, E. ve Balcıoğulları, A. (2004). İlköğretim altıncı ve yedinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.Çepni, S. ve Çil, E. (2011). Fen ve Teknoloji Programı (Tanıma, Planlama, Uygulama ve SBS’yle İlişkilendirme) İlköğretim 1. ve 2. Kademe Öğretmen El Kitabı (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.Dionne, L., Reis, G., Trudel, L., Guillet, G., Kleine, L., & Hancianu, C. (2012). Students’ sources of motivation for participating in science fairs: An exploratory study within the Canada-Wide science fair 2008. International Journal of Science and Mathematics Education, 10(3), 669-693.
• Doğruöz P., 1998. Bilimsel İşlem Becerilerini Kullanmaya Yönelik Yöntemin Öğrencilerin Akışkanların Kaldırma Kuvveti Konusunu Anlamalarına Etkisi. MA Dissertations (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.Durmaz, Oğuzhan Dinçer, Osmanoğlu, (2017) Bilim Şenliğinin Öğretmen Adaylarının Fen Öğretimine ve Öğrencilerin Fene Yönelik Tutumlarına Etkisi, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2017, Cilt 7, Sayı 2, 364-378 doi: 10.24315/trkefd.296520.Finnerty, V. (2013). Can participation in a school science fair improve middle school students’ attitudes toward science and interest in science careers? Unpublished doctoral dissertation, University of Massachusetts Lowell. UMI Number: 3570455.Fisanick, L. M. (2010). A Descriptive Study Of The Middle School Science Teacher Behavior For Required Student Partıcipation In Science Fair Competitions (Yayınlanmamış doktora tezi). Indiana University of Pennsylvania, ABD.Grote, M. (1995b). Teacher opinions concerning science projects and science fairs. Ohio Journal of Science, 95(4), 274-277Hughes, P. (2004). Mainstream chemical research in school science. School Science Review, 85(312), 71–76.Hume, A., & Coll, R. (2008). Student experiences of carrying out a practical science investigation under direction. International Journal of Science Education, 30(9),1201-1228. doi: 10.1080/09500690701445052.Jaworsky, B. A. (2013). The effects of science fairs on students’ knowledge of scientific inquiry and interest in science. Unpublished masters thesis, Montana State University, Bozeman, Montana.Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.Keçeci, G., Kırbağ Zengin, F. ve Alan, B. (2017). Bilim Şenliği Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 8, Issue: 27, pp. (562-575).Korkmaz, H., 2004, Fen ve Teknoloji Eğitiminde Alternatif Değerlendirme Yaklaşımları, Yeryüzü Yayınevi, Ankara, 79-92sMcDonough, Susan G., (1995). How parental support affects students’attitudes toward the science fair. Reports-Research/Technical ,(143),46p.MEB (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. Perry, P. J. (1995). "Getting started in science fairs: From planning to judging." Blue Ridge Summit, PA: TAB Books. [ED 381 385]Potvin, P., & Hasni, A. (2014a). Interest, motivation and attitude towards science and technology at K-12 levels: A systematic review of 12 years of educational research. Studies in Science Education, 50(1), 85-129. doi: 10.1080/03057267.2014.881626Serin, O. (2004). Öğretmen adaylarının problem çözme becerisi ve fene yönelik tutum ile başarıları arasındaki ilişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.Sorge, C., Newsom, H. E., & Hagerty, J. J. (2000). Fun is not enough: Attitudes of Hispanic middle school students toward science and scientists. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 22(3), 332-345.Şahin, Şule.(2012) Bilim Şenliklerinin 10. Sınıf Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutumlarına Olan Etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/1, 89-103.Tezcan, S. ve Gülperçin, N. (2008). “İzmir'de Bilim Fuarı ve Eğitim Bilim Şenliği Katılımcılarının Böceklere Bakışı.”Turkish Journal of Entomology, 32(2): 103-113.Tezcan, G. (2011) 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı Ünite Konularına Yönelik Bilimsel Süreç Becerileri Testinin Geliştirilmesi, Yüksek Lisans tezi, Çanakkale on dokuz mart üniversitesi, s122.TÜBİTAK, Öğretmenler İçin Bilim Fuarları Kılavuzu, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/tubitak_kilavuz_ogretmen_0.pdf. Erişim Tarihi:13.4.2017.TÜBİTAK, Öğretmenler İçin Bilim Fuarları Kılavuzu, https://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/2204/ogretmenler_icin_4006-tubitak_bilim_fuarlari_kilavuzu_0.pdf.Erişim Tarihi: 14.6.2018.Yaşar, S., & Baker, D. (2003). The Impact of involvement in a science fair on seventh grade students. Paper presented at the Annual Meeting of the National Association of Research in Science Teaching, Philadelphia, PA. ED 478 905. Avaliable at: http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/detail?accno=ED478905Yavuz, S., Büyükekşi, C. and Büyükekşi, S. Bilim Şenliğinin Bilimsel İnanışlar Üzerine EtkisiKaraelmas Journal of Educational Sciences 2 (2014) 168-174Yayla, Z. ve Uzun, B. (2008). “Fen ve Teknoloji Eğitiminde Proje Çalışmaları ve Bilim Şenlikleri.” XVII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1-3 Eylül, Sakarya.Yıldırım, H.İ. (2016). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. 25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 21-24 Nisan, 2016, İstanbul Kültür Üniversitesi, Antalya.Yıldırım & Şensoy 2015 Bilim Şenliklerinin 6. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutumlarına Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016, Cilt 14, Sayı 1, 23-40Young, T. E., (2000). Science fair projects bring it all together, Book Report, March/ April, p6-8.