Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Erkeklik ve Değişme İsteği Kayseri Örneği

Yıl 2019, Sayı: 3, 49 - 70, 01.06.2019

Aybeniz Sarıçiçek

Öz

Geleneksel ataerkil yapı, kadın ile erkeğe toplumsal cinsiyet rolleri atfetmekte ve toplumun her alanını biçilen bu rollere uygun yaşamaları için düzenlemektedir. Bu sistem içerisinde erkeklerin daha avantajlı durumda olduğu ve kadınların ikincil plana atıldığı inkâr edilemez bir gerçektir. Fakat erkeklerin de ataerki sayesinde kazandıkları güç için ödediği bedeller vardır. Erkekler, bu bedellerin ağırlığına direnebilmek için süreç içerisinde yeni erkeklik modelleri ortaya çıkartmıştır. Eski yapının hâkim olduğu erkek rollerinin, yeni modellere evirilmeye başlaması ile değişen algının neliğini irdelemek kaçınılmaz bir konuma gelmiştir. Bu araştırmanın amacı, erkeklerin gözünden erkeklik algısını, ataerkil erkekliğin onlar üzerinde yarattığı etkiyi ve bu etkinin değişime uğrayan günümüz toplumsal yapısında azalıp azalmadığını anlayabilmektir. Bu bağlamda, Kayseri ili alt sosyokültürel toplumsal yapıda hayatlarını sürdüren ve tesadüfi örneklem tekniği ile ulaşılan 25 erkekle yarıyapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin bir tek erkeklerle gerçekleştirilmesindeki temel amaç, erkeklerin içinde bulundukları toplumsal konuma onların gözünden bakmaktır. Görüşmelerden elde edilen nitel veriler, feminist kuram çerçevesinde, değişen erkeklik algısı tartışmaları doğrultusunda, yorumsamacı bir yaklaşımla analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, belirlenen araştırma grubunun erkekliğe bakış açısı ortaya konulmaya çabalanmıştır. Literatür incelendiği zaman sadece teorik çerçevede yapılan erkeklik çalışmalarının sayısının daha çok olduğu fark edilmiş, buna bağlı olarak yapılan bu araştırmaya dâhil edilen saha kısmının diğer çalışmalara destek verecek şekilde önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmüştür

Anahtar Kelimeler

Kadın, Erkek, Cinsiyet, Ataerkil, Toplumsal Rol, Toplumsal Cinsiyet

GENDER AND CHANGES IN THE CONTEXT OF GENDER KAYSERİ EXAMPLE

Öz

The traditional patriarchal structure assigns gender roles to men and women and organizes all aspects of society to live in accordance with these roles. It is an undeniable fact that men are more advantageous in this system and women are thrown into the secondary plan. But men have paid for the power they earned thanks to patriarchy. In order to resist the weight of these costs, men have created new models of masculinity. It is inevitable to examine the reason for the changing perception of male roles that the old structure dominated by the evolution of new models. The aim of this study is to understand the perception of masculinity from the eyes of men, the effect that patriarchal masculinity has on them, and whether this effect is diminishing in today's social structure. In this context, semistructured interviews were conducted with 25 men living in the lower socio-cultural social structure of Kayseri and reached by random sampling technique. The main purpose of meeting interviews with men is to look at the social position of men in their eyes. The qualitative data obtained from the interviews were analyzed in the framework of feminist theory in an interpretative manner in accordance with the discussions on changing masculinity. At the end of the study, it was tried to put forward the research group's perspective on masculinity. When the literature is examined, it is realized that the number of masculinity studies in the theoretical framework is more than that, and it is thought that the field part included in this research will contribute to the other studies

Anahtar Kelimeler

Female, Male, Gender, Patriarchal, Social Role, Gender

Kaynakça

• Arslan, Ş. A. (2000). Ders Kitaplarında Cinsiyetçilik. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü.
• Bourdieu, P. (2018). Eril Tahakküm. (Bediz Yılmaz, Çev.) İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Bozok, M. (2011). Soru ve Cevaplarla Erkeklikler. Ankara: SOGEP. Çelik, G. (2018). Öldüren Erkek(lik)ler. İstanbul: NotaBene Yayınları.
• Demez, G. (2005). Kabadayıdan Sanal Delikanlıya Değişen Erkek İmgesi. İstanbul: Babil Yayınları.
• Ecevit, Y., Karkıner, N. (2011). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Erdoğan, İ. (2011). Medyada Hegemonik Erkek(lik) ve Temsil. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Goldberg, H. (2009). The Hazards of Being Male: Surviving The Myth of Masculine Privilege. Los Angeles: Wellness Institute.
• Hooks, B. (2016). Feminizm Herkes İçindir. (Ece Aydın-Berna Kurt-Şirin Özgün-Aysel Yıldırım, Çev.) İstanbul: Bgst Yayınları.
• Hooks, B. (2018). Değişme İsteği Erkekler, Erkeklik ve Sevgi. (Zeynep Kutluata, Çev.) İstanbul: Bgst Yayınları.
• İnceoğlu, Y., Kar, A. (2010). Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kimmel, M. (2008). Guyland: The Perilous World Where Boys Become Men. New York: Harper Inc. Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Osman Akınhay-Derya Kömürcü, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Sancar, S. (2016). Erkeklik: İmkânsız İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Segal, L. (1992). Ağır Çekim Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler. (Volkan Ersoy, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Şenol, D. (2017). Sembolik Etkileşim. Ankara: Net Kitaplık Yayıncılık.
• Şenol, D., Erdem, S. (2017). ‘Türk Toplumda Hegemonik Erkekliğin İnşasında Toplumsal Süreçlerin Rolü’. TURAN – SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi. Cilt 9. Sayı 33. s. 290 – 299.
• Şenol, D. (2018). Toplumsal Cinsiyet ve Medya. Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisii (İç.), (Editör: Dolunay Şenol, Havva Eylem Kaya). İstanbul: Lisans Yayıncılık.