Öz
Bu çalışmanın amacı, bir taşra kentinde eşraf olarak bilinen kişilerin bir
statü grubu olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğine bakmak ve ayrıca
toplumsal hiyerarşideki sosyal konumları açısından “eşraf”ı kavramlaştırmaktır.
Çalışmanın bir diğer amacı da Türkiye’de yapılmış olan taşra çalışmalarına
sosyolojik açıdan katkı sağlamaktır. Eşraf olma kavramı genel tanımlarından da
yola çıkıldığında içerisinde göreli bir seçkinlik hali barındırmaktadır. Bu
nedenle “eşraf” olarak araştırmaya katılan kişilerin kendilerini diğerlerinden
ayırma hali dikkat çekicidir. Yapılan derinlemesine görüşmeler sırasında
katılımcılar eşraf olarak sahip oldukları statünün altını çizmişler ve bu statü
konumu ile edindikleri toplumsal hiyerarşideki yerlerini belirtmişlerdir.
Ayrıca bu toplumsal konumu sürdürmek ve sahip oldukları statüye uygun olarak
davranışlarını ve tercihlerini belirlemek durumunda olduklarını dile
getirmişlerdir. Bu noktada kent içinde uzun süredir aynı yerde yaşayan
ailelerin ekonomik, toplumsal, kültürel ve sembolik sermaye açısından var olan
birikimleri statü konumlarını belirlemede oldukça etkilidir. Çünkü bu
belirtilen dört sermaye türü açısından birikimleri, eşrafın statü konumunu
sürdürmelerinde de önemlidir. Eşraf, sahip oldukları sermaye ile tercihler
yapmakta ve bu tercihler ile “eşraf” olduklarını diğerlerine sunmaktadırlar. Katılımcılar
“bize yakışan”, “dengimiz olan”, “bizden beklenen” gibi söylemler ile statü
konumlarını göstermek ve sürdürmek için çabaladıklarını açıkça ortaya
koymuşlardır. Yaşamlarını taşrada sürdürmeyi tercih etme nedenlerden biri
olarak da bu kentin eşrafı olmanın onlara sağladığı toplumsal konumun ne kadar
önemli olduğunu dile getirmişlerdir. Bu durum “eşraf olma” haline yükledikleri
anlamı göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alver, K. (2017). Taşra halleri. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Bourdieu, P. (1986). “The Forms of Capital”, in: Richardson, J. (ed.) Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Westport, CT: Greenwood Press.
- Bourdieu, P. (1989). Distinction a Social Critique of The Judgement of Taste. London: Routledge.
- Çelik, C. (2017). Taşrayı Anlamak: Dönüşen Taşra Tasavvuru, (edt.) Alver, K., Taşra Halleri. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Demir, G. (2019). Consumption Manifesto of the Gentry in A Small Town in Turkey: Living Room Furniture Preferencesi in Manisa (Yayınlanmamış Doktora Tezi). ODTÜ, Ankara, Türkiye
- Durakbaşa, A., Karadağ, M., & Özsan, G. (2008). Türkiye’de Taşra Burjuvazisinin Oluşum Sürecinde Yerel Eşrafın Rolü ve Taşra Kentlerinde Orta Sınıflar. başlıklı TÜBİTAK destekli araştırma projesi raporu. Ankara: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı. Ankara.
- Ergenç, Ö. (1982). Osmanlı Klasik Dönemindeki Eşraf ve Ayan Üzerine Bazı Bilgiler. (ed. İnalcık, H. Göyünç, N. Lowry, W. H. Osmanlı Araştırmaları III), İstanbul.
- Keskin, N. (2007). Devletin Toprak Üzerinde Örgütlenmesi: Türkiye’de İllerin Yönetimi (Yayınlanmamış Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Mağgönül, A. Z. (2006). “Seçkin” Semtin “Seçkin” Sakinleri Teşvikiye-Nişantaşı, İstanbul: Kitabevi Yayınları., İstanbul.
- Marx, K. & Engels, F. (2013). Alman İdeolojisi, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
- Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Turner, B. S. (1988).Status. Minnesota: University of Minnesota Press.
- Weber, M. (1991). From Max Weber: Essays in Sociology. London: Routledge.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Kasım 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Sayı: 4 |
- Makale Dosyaları
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sosyal ve beşeri bilimler alanında yapılan özgün çalışmalara zemin hazırlamayı esas alan disiplinler arası bir akademik dergidir. Sosyal ve beşeri bilimler alanında farklı disiplinlerdeki bağımsız bilim insanlarının birlikteliğiyle 2018 Yılında kurulmuş olan derginin bütün sayılarının elektronik formda yayımlanması kararlaştırılmıştır. Derginin resmi ya da resmi olmayan herhangi bir kurum, kuruluş veya grupla bağı yoktur. Derginin yayımlanması için fikirleri ve emekleriyle destek veren bütün bilim insanlarının ortak maksadı sosyal ve beşeri bilimler sahasında çalışanların akademik gelişimlerine katkıda bulunmakla beraber sosyal ve beşeri bilimlerin topluma daha fazla fayda sağlamaları için yeni imkanlar aramaktır.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi”nin (J-SCS) yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sadece elektronik ortamda www.toplumvekultur.com ve dergipark.org.tr üzerinden yayımlanır, açık erişim politikasını benimser. Dergi Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez çıkar.
Yayınlar için eser sahiplerinden herhangi bir ücret alınmaz, editörlere, yayın kuruluna ve hakemlere ve eser sahiplerine herhangi bir ücret ödenmez. Dergide yayımlanması için iletişim adresine makale gönderen yazarların telif hakkı ile ilgili bu açıklamayı okuyup onayladığı kabul edilir.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip bütün araştırmacıların çalışmalarına açıktır. Birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” olan makalelerin ikinci, üçüncü ve dördüncü yazarlarının “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip olması zorunlu değildir. Bir makalede en fazla dört yazar ismi bulunabilir. Yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış olan makaleler editör incelemesinden geçtikten sonra hakem incelemesine sunulur. Hakemler makalede düzeltme isteyebilir, doğrudan ret veya kabul edebilir. Hakem değerlendirmesi sonu ret edilen makaleler için yazarı tarafından üçüncü bir hakem değerlendirmesi istenebilir, editör bu talebi uygun görürse makale üçüncü bir hakeme gönderilir. İki hakemden birinin kabul, diğerinin ret verdiği durumlarda ise editör makaleyi kabul ya da ret edebilir yahut üçüncü bir hakemden değerlendirme isteyebilir.
Daha önce başka bir yazılı kaynakta yayımlanmış veya değerlendirme aşamasında olan eserler “Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” yayın sürecine kabul edilmezler. Yayımlanan yazılar ile ilgili bütün etik ve yasal sorumluluk yazarlarına aittir.