Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE NATION-STATE PROBLEM IN THE MIDDLE EAST

Yıl 2024, Sayı: 14, 1 - 16, 29.12.2024
https://doi.org/10.48131/jscs.1275696

Öz

The Middle East is a region that has played an important role in our world from the past to the present. It would be a grave mistake to remember this region only for its underground wealth. At the same time, this is a region that is the zero point of history in areas such as religion, state, etc. The fact that the region is so important in every sense is of great importance for social scientists. This article discusses why the nation-state, which is the modern understanding of the state in the Middle East region where the state emerged, has a problem of compatibility with the region. In this discussion, firstly, the forms used by the previously dominant powers in the Middle East in governing the state are analyzed and how these powers met on a common ground with the connection they established with the people of the region is explained with examples. At the same time, the idea that the legal, intellectual, cultural, etc. differences between the nation-state idea and the Middle Eastern societies have led the region towards administrative instability is explained. In this context, religious identity, which is put at the forefront in the idea of identity in Middle Eastern societies, is another issue discussed in the study. This is because the idea that the identity of the ummah is more important for Middle Eastern societies is an important point that forms the main body of the study. The inability of tribes to move freely with the idea of nation-state and its incompatibility with their traditions is addressed with Mezghani's explanations and a legal framework is presented. In particular, it is pointed out that the nation-state, where the concept of nationalism is at the forefront, and the traditional ummah identity of the tribes are in opposition to each other. The main purpose of this study is to understand why states in the Middle East have problems with the idea of nation-state and the source of today's problems by examining traditional state structures. Document analysis method of qualitative research, one of the methods of information gathering, was used in the study. As a result of the study, it is concluded that the nation-state has led to a narrow understanding of state governance for states in the Middle East, and at the same time, the reason why this situation is not adopted by the society is the reasons coming from both legal and cultural traditions.

Kaynakça

  • Altun, A. (2016). Küreselleşme çağında milliyetçilik ve ulus-devlet. International Journal of Academic Value Studies, 2(3), 145-160.
  • Ateş, H., & Ünal, S. (2004). Devletin doğduğu yer: Antik çağ Ortadoğusu'nda idari hayat. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 21-42.
  • Aydın, S. (1993). Modernleşme ve milliyetçilik. Gündoğan Yayınları.
  • Berger, M. (1964). The Arab world today. Doubleday Anchor.
  • Childe, G. (2007). Tarihte neler oldu (A. Şenel & M. Tunçay, Çev.). 4. baskı. Kırmızı Yayınları.
  • Coşgun, M., & Zarplı, Ç. (2015). Ortadoğu’da uluslaşma sorunu üzerine bir deneme: Modernlik. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 188-198.
  • Emecen, F. (2005). İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu beylikler dünyası (3. baskı). Kitabevi.
  • Haldun, İ. (2007). Mukaddime I (S. Uludağ, Haz.). (5. baskı). Dergâh Yayınları.
  • Huot, J., Thalmann, J., & Valbelle, D. (2000). Kentlerin doğuşu (A. B. Girgin, Çev.). (1. baskı). İmge Kitabevi.
  • İnalcık, H. (2003). Osmanlı İmparatorluğu klasik çağ 1300-1600 (R. Sezer, Çev.). (1. baskı). Yapı Kredi Yayınları.
  • İnalcık, H. (2015). Devlet-i aliyye Osmanlı İmparatorluğu üzerine araştırmalar-1 (55. baskı). Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Kafesoğlu, İ. (1999). Türk milliyetçiliğinin meseleleri. Ötüken Yayınları.
  • Karakaş, M. (2000). Türk ulusçuluğunun inşası. Vadi Yayınları.
  • Karpat, K. (2001). Orta Doğu’da Osmanlı mirası ve ulusçuluk (R. Boztemur, Çev.). İmge Yayınları.
  • Korany, B. (1987). Alien and besieged yet here to stay: The contradictions of the Arab territorial state. In G. Salame (Ed.), The foundations of the Arab state (pp. 47–74). Croom Helm.
  • Kunt, M. (2011). Osmanlılar ve Safeviler: Devletler, devlet yönetimi ve toplumlar, 1500-1800. In Y. M. Choueiri (Ed.), Ortadoğu tarihi: Dini, siyasi, kültürel ve ekonomik perspektiften (ss. 227–247). İnkılap Kitapevi.
  • Lapidus, I. (2005). İslam toplumları tarihi (Cilt 1) (Y. Aktay, Çev.). (3. baskı). İletişim Yayınları.
  • Lewis, B. (2006). Ortadoğu (S. Y. Kölay, Çev.). (3. baskı). Arkadaş Yayınları.
  • Mahçupyan, E. (1998). Doğu ve Batı zihniyet gerilimi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 2, 45–55.
  • Mazman, İ. (2014). Orta Doğu’da “ulus-devlet” projesinin çıkmazları. In Ş. Öçal (Ed.), Uluslararası 1. Orta Doğu Sempozyumu Bildirileri (1), 489–492.
  • Mezghani, A. (2015). Tamamlanmış devlet Arap ülkelerinde hukuk sorunu (A. Arslan, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Özbudun, E. (2000). Ortadoğu’da süregiden Osmanlı mirası ve devlet. In L. C. Brown (Ed.), İmparatorluk mirası (ss. 186–222). İletişim Yayınları.
  • Sander, O. (2011). Siyasi tarih ilkçağlardan 1918'e (21. baskı). İmge Kitabevi.
  • Sarıbay, A. (2000). Küreselleşme, postmodern uluslaşma ve İslam. In F. Keyman & A. Y. Sarıbay (Eds.), Global yerel ekseninde Türkiye (ss. 17–38). Alfa Yayınları.
  • Sharabi, H. (1988). Neopatriarchy: A theory of distorted change in Arab society. Oxford University Press.
  • Talas, M. (2008). Çok kültürlülük kıskacında ulus devlet ve Türkiye. Doğu Kütüphanesi.
  • Uysal, B. (2000). Batı Haçlı seferlerinden Avrupa Birliği'ne. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ünal, M. (2002). Osmanlı müesseseleri tarihi. Fakülte Kitabevi.
  • Vatikiotis, P. J. (2017). Islam and the state. Routledge.
  • Yılmaz, E., & Akbulut, A. (2016). Küreselleşme sürecinde ulus-devletin rolü: Ulus-devletler güçleniyor mu? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 71–88.
  • Yıldız Teknik Üniversitesi. (2018, Mayıs 17). Globalleşme ve devlet- Çağlar Keyder. http://www.stratejik.yildiz.edu.tr/makale6.htm

ORTA DOĞU'DA ULUS-DEVLET SORUNU

Yıl 2024, Sayı: 14, 1 - 16, 29.12.2024
https://doi.org/10.48131/jscs.1275696

Öz

Orta Doğu, geçmişten günümüze kadar dünyamızda önemli bir yere sahip olmuş bir bölgedir. Bu bölgeyi sadece yer altı zenginliğiyle anmak, bölgenin tarihine karşı büyük bir yanlış olacaktır. Aynı zamanda burası din, devlet vb. gibi alanlarda tarihin sıfır noktası olan bir bölgedir. Bölgenin her anlamda bu kadar büyük önemde olması sosyal bilimciler için büyük bir önem arz etmektedir. Bu makalede, devletin ortaya çıktığı Orta Doğu bölgesinde modern devlet anlayışı olan ulus-devletin neden bölgeyle uyum sorunu yaşadığı fikri tartışılmaktadır. Bu tartışmada ilk olarak Orta Doğu’da daha önce egemen olan güçlerin devleti yönetirken kullandıkları biçimler ele alınmış ve bu güçlerin bölge halkıyla kurduğu bağ ile beraber nasıl bir ortak zeminde buluştukları örneklerle açıklanmıştır. Aynı zamanda ulus-devlet fikrinin, Orta Doğu toplumlarıyla yaşadığı hukuksal, fikirsel, kültürel vb. gibi ayrılıkların bölgenin yönetimsel olarak istikrarsızlığa doğru götürdüğü düşüncesi anlatılmaktadır. Bu bağlamda Orta Doğu toplumlarında kimlik düşüncesinde ön plana koyulan dinsel kimlik, ulus-devlet düşüncesiyle zıt oluşu çalışmada ele alınan diğer bir husustur. Bunun nedeni ümmet kimliğinin Orta Doğu toplumları için daha önem arz ettiği fikri çalışmanın ana gövdesini oluşturan önemli bir noktasıdır. Aşiretlerin ulus-devlet fikriyle rahatça hareket edememesi ve gelenekleriyle bağdaşmaması, Mezghani’nin açıklamalarıyla ele alınmış ve hukuksal bir çerçeve sunulmuştur. Özellikle milliyetçilik kavramının ön planda olduğu ulus-devlet ile aşiretlerin geleneksel olarak gelen ümmet kimliği birbirlerine zıt olduklarına dikkat çekilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, Orta Doğu’daki devletlerin ulus-devlet fikriyle neden sorunlar yaşadığını, geleneksel devlet yapılarını inceleyerek günümüzdeki sorunların kaynağının anlaşılması amaçlanmaktadır. Çalışmada bilgi toplama yöntemlerinden niteliksel araştırmanın doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucu olarak, ulus-devletin Orta Doğu’da devletler için dar bir devlet yönetme anlayışına soktuğu ve aynı zamanda bu durumun toplum tarafından benimsenmeme nedeninin hem hukuksal hem de kültürel geleneklerinden gelen nedenler olduğu sonucuna varılmıştır.

Kaynakça

  • Altun, A. (2016). Küreselleşme çağında milliyetçilik ve ulus-devlet. International Journal of Academic Value Studies, 2(3), 145-160.
  • Ateş, H., & Ünal, S. (2004). Devletin doğduğu yer: Antik çağ Ortadoğusu'nda idari hayat. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 21-42.
  • Aydın, S. (1993). Modernleşme ve milliyetçilik. Gündoğan Yayınları.
  • Berger, M. (1964). The Arab world today. Doubleday Anchor.
  • Childe, G. (2007). Tarihte neler oldu (A. Şenel & M. Tunçay, Çev.). 4. baskı. Kırmızı Yayınları.
  • Coşgun, M., & Zarplı, Ç. (2015). Ortadoğu’da uluslaşma sorunu üzerine bir deneme: Modernlik. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 188-198.
  • Emecen, F. (2005). İlk Osmanlılar ve Batı Anadolu beylikler dünyası (3. baskı). Kitabevi.
  • Haldun, İ. (2007). Mukaddime I (S. Uludağ, Haz.). (5. baskı). Dergâh Yayınları.
  • Huot, J., Thalmann, J., & Valbelle, D. (2000). Kentlerin doğuşu (A. B. Girgin, Çev.). (1. baskı). İmge Kitabevi.
  • İnalcık, H. (2003). Osmanlı İmparatorluğu klasik çağ 1300-1600 (R. Sezer, Çev.). (1. baskı). Yapı Kredi Yayınları.
  • İnalcık, H. (2015). Devlet-i aliyye Osmanlı İmparatorluğu üzerine araştırmalar-1 (55. baskı). Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Kafesoğlu, İ. (1999). Türk milliyetçiliğinin meseleleri. Ötüken Yayınları.
  • Karakaş, M. (2000). Türk ulusçuluğunun inşası. Vadi Yayınları.
  • Karpat, K. (2001). Orta Doğu’da Osmanlı mirası ve ulusçuluk (R. Boztemur, Çev.). İmge Yayınları.
  • Korany, B. (1987). Alien and besieged yet here to stay: The contradictions of the Arab territorial state. In G. Salame (Ed.), The foundations of the Arab state (pp. 47–74). Croom Helm.
  • Kunt, M. (2011). Osmanlılar ve Safeviler: Devletler, devlet yönetimi ve toplumlar, 1500-1800. In Y. M. Choueiri (Ed.), Ortadoğu tarihi: Dini, siyasi, kültürel ve ekonomik perspektiften (ss. 227–247). İnkılap Kitapevi.
  • Lapidus, I. (2005). İslam toplumları tarihi (Cilt 1) (Y. Aktay, Çev.). (3. baskı). İletişim Yayınları.
  • Lewis, B. (2006). Ortadoğu (S. Y. Kölay, Çev.). (3. baskı). Arkadaş Yayınları.
  • Mahçupyan, E. (1998). Doğu ve Batı zihniyet gerilimi. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 2, 45–55.
  • Mazman, İ. (2014). Orta Doğu’da “ulus-devlet” projesinin çıkmazları. In Ş. Öçal (Ed.), Uluslararası 1. Orta Doğu Sempozyumu Bildirileri (1), 489–492.
  • Mezghani, A. (2015). Tamamlanmış devlet Arap ülkelerinde hukuk sorunu (A. Arslan, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Özbudun, E. (2000). Ortadoğu’da süregiden Osmanlı mirası ve devlet. In L. C. Brown (Ed.), İmparatorluk mirası (ss. 186–222). İletişim Yayınları.
  • Sander, O. (2011). Siyasi tarih ilkçağlardan 1918'e (21. baskı). İmge Kitabevi.
  • Sarıbay, A. (2000). Küreselleşme, postmodern uluslaşma ve İslam. In F. Keyman & A. Y. Sarıbay (Eds.), Global yerel ekseninde Türkiye (ss. 17–38). Alfa Yayınları.
  • Sharabi, H. (1988). Neopatriarchy: A theory of distorted change in Arab society. Oxford University Press.
  • Talas, M. (2008). Çok kültürlülük kıskacında ulus devlet ve Türkiye. Doğu Kütüphanesi.
  • Uysal, B. (2000). Batı Haçlı seferlerinden Avrupa Birliği'ne. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ünal, M. (2002). Osmanlı müesseseleri tarihi. Fakülte Kitabevi.
  • Vatikiotis, P. J. (2017). Islam and the state. Routledge.
  • Yılmaz, E., & Akbulut, A. (2016). Küreselleşme sürecinde ulus-devletin rolü: Ulus-devletler güçleniyor mu? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 71–88.
  • Yıldız Teknik Üniversitesi. (2018, Mayıs 17). Globalleşme ve devlet- Çağlar Keyder. http://www.stratejik.yildiz.edu.tr/makale6.htm
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyoloji
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Burakcan Kazan 0000-0002-2708-5740

İbrahim Mazman 0000-0003-0564-502X

Erken Görünüm Tarihi 24 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 29 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 2 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Sayı: 14

Kaynak Göster

APA Kazan, B., & Mazman, İ. (2024). ORTA DOĞU’DA ULUS-DEVLET SORUNU. Toplum Ve Kültür Araştırmaları Dergisi(14), 1-16. https://doi.org/10.48131/jscs.1275696

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sosyal ve beşeri bilimler alanında yapılan özgün çalışmalara zemin hazırlamayı esas alan disiplinler arası bir akademik dergidir. Sosyal ve beşeri bilimler alanında farklı disiplinlerdeki bağımsız bilim insanlarının birlikteliğiyle 2018 Yılında kurulmuş olan derginin bütün sayılarının elektronik formda yayımlanması kararlaştırılmıştır. Derginin resmi ya da resmi olmayan herhangi bir kurum, kuruluş veya grupla bağı yoktur. Derginin yayımlanması için fikirleri ve emekleriyle destek veren bütün bilim insanlarının ortak maksadı sosyal ve beşeri bilimler sahasında çalışanların akademik gelişimlerine katkıda bulunmakla beraber sosyal ve beşeri bilimlerin topluma daha fazla fayda sağlamaları için yeni imkanlar aramaktır.