Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Emotional Eating Behavior on Nutritional Status in Adolescents Aged Between 15-18 Years

Yıl 2022, , 141 - 152, 29.04.2022
https://doi.org/10.47115/jshs.996322

Öz

Aim: This study was conducted to evaluate the effect of emotional eating behavior on food preference and obesity in adolescents.
Method: In this cross-sectional study a total of 97 high school students, 45 male and 52 female were included. The students demographic characteristics and eating behaviors were questioned through a questionnaire containing the Emotional Eating Scale. SPSS 24.0 program was used to analyze the study data.
Results: 46.4% of the participants were boy and 53.6% were girl. The ages of the students are between 15-18 and the mean age was found to be 16.5±1.09 years. The mean Body Mass Index (BMI) of students were 23.4±4.12 kg/m2. The mean scores of boy and girls from the Emotional Eating Scale were 17.4±5.6 and 20.8±5.1 points, respectively and and the mean scores of girls were found to be higher than boys (p<0.05). It was determined that those with overweight and obese BMI in both genders had higher emotional eating scores, and the difference between BMI groups of female students was significant (p<0.05). 36.1% of the students stated that they ate more when they were unhappy, 42.3% stressed, and 48.5% anxious. In such cases, it has been observed that the most preferred foods are chocolate, chips, and acidic beverages. A positive and significant relationship was found between BMI and Emotional Eating scores (r=0.244, p=0.015).
Conclusions and Suggestions: Gender, BMI and negative emotions were found to be effective on emotional eating behavior. Emotional eating behaviors may cause an increase in body weight in adolescents. In this context, it is important for adolescents to gain healthy eating habits and be supported psychologically in terms of controlling emotional eating.

Kaynakça

  • Arslantaş, H., Dereboy, F., Yüksel, R., & İnalkaç, S. (2019). Duygusal yeme ölçeği’nin türkçe çevirisinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 30, 1-10.
  • Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA), T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 1132, Ankara 2019.
  • Baltacı, G., Ersoy, G., Karaağaoğlu, N., Derman, O., & Kanbur, N. Ergenlerde sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2008.
  • Bourdier, L., Lalanne, C., Morvan, Y., Kern, L., Romo, L., & Berthoz, S. (2017). Validation and factor structure of the french-language version of the Emotional Appetite Questionnaire (EMAQ). Front Psychol, 8, 442.
  • Cotter, E. W., & Kelly, N. R. (2018). Stress-related eating, mindfulness, and obesity. Health Psychol, 37(6), 516.
  • Efe, Y. S., Özbey, H., Erdem, E., & Hatipoğlu, N. (2020). A comparison of emotional eating, social anxiety and parental attitude among adolescents with obesity and healthy: A case-control study. Arch Psychiatr Nurs, 34(6), 557-562.
  • Elbir, H. E. (2016). 14-18 yaş grubu adolesanlarda porsiyon seçimi ile beden kitle indeksi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Eren, İ., & Erdi, Ö. (2003). Obez hastalarda psikiyatrik bozuklukların sıklığı. Klinik Psikiyatri, 6(3), 152-157.
  • Frayn, M., & Knäuper, B. (2018). Emotional eating and weight in adults: a review. Curr Psychol, 37(4), 924-933.
  • Garaulet, M., Canteras, M., Morales, E., López-Guimerà, G., Sánchez-Carracedo, D., & Corbalán-Tutau, M. (2012). Validation of a questionnaire on emotional eating for use in cases of obesity; the Emotional Eater Questionnaire (EEQ). Nutr Hosp, 27(2), 645-651.
  • Gözegir, E. (2020). Ergenlerde dürtüsellik ve duygusal yeme arasındaki ilişkide ebeveyn tutumunun aracı rolünün incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Işgın, K., Pekmez, C. T., Kabasakal, A., Demirel, Z. B., Besler, H. T., & Çetin, C. (2014). Adölesanlarda duygusal yeme, kontrolsüz yeme ve bilişsel yeme kısıtlaması davranışları ile vücut bileşimi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2), 125-131.
  • Konttinen, H., Silventoinen, K., Sarlio-Lähteenkorva, S., Männistö, S., & Haukkala, A. (2010). Emotional eating and physical activity self-efficacy as pathways in the association between depressive symptoms and adiposity indicators. Am J Clin Nutr, 92(5), 1031-1039.
  • Köseoğlu, S. Z. A., & Tayfur, A. Ç. (2017). Adölesan dönemi beslenme ve sorunları. Güncel Pediatri, 15(2), 50-62.
  • Neumark-Sztainer, D., Wall, M., Larson, N. I., Eisenberg, M. E., & Loth, K. (2011). Dieting and disordered eating behaviors from adolescence to young adulthood: findings from a 10-year longitudinal study. J Am Diet Assoc, 111(7), 1004-1011.
  • Özkan, N., & Bilici, S. (2018). Yeme davranışında yeni yaklaşımlar: Sezgisel yeme ve yeme farkındalığı. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 16-24.
  • Serin, Y., & Şanlıer, N. (2018). Emotional eating, the factors that affect food intake, and basic approaches to nursing care of patients with eating disorders. J Psychiatric Nurs, 9(2):135-146.
  • Sevinçer, G. M., & Konuk, N. (2013). Emosyonel yeme. J Mood Disord, 3(4), 171-178.
  • Simmons, S., & Limbers, C. A. (2019). Acculturative stress and emotional eating in Latino adolescents. Eat Weight Disord, 24(5), 905-914.
  • Taş, E., & Kabaran, S. (2020). Sezgisel yeme, duygusal yeme ve depresyon: Antropometrik ölçümler üzerinde etkileri var mı ? Sağlık ve Toplum, 3; 127-139.
  • Thompson, S. (2015). Gender and racial differences in emotional eating. Food addiction symptoms, and body weight satisfaction among undergraduates. Journal of Diabetes and Obesity, 2(2), 93-98.
  • Topham, G. L., Hubbs-Tait, L., Rutledge, J. M., Page, M. C., Kennedy, T. S., Shriver, L. H., & Harrist, A. W. (2011). Parenting styles, parental response to child emotion, and family emotional responsiveness are related to child emotional eating. Appetite, 56(2), 261-264.
  • van Bloemendaal, L., Veltman, D. J., ten Kulve, J. S., Drent, M. L., Barkhof, F., Diamant, M., & IJzerman, R. G. (2015). Emotional eating is associated with increased brain responses to food‐cues and reduced sensitivity to GLP‐1 receptor activation. Obesity, 23(10), 2075-2082.
  • Verzijl, C. L., Ahlich, E., Schlauch, R. C., & Rancourt, D. (2018). The role of craving in emotional and uncontrolled eating. Appetite, 123, 146-151.
  • WHO. Body Mass Index - BMI. URL: https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi. Erişim Tarihi : 25.08.2021
  • Zhu, H., Luo, X., Cai, T., Li, Z., & Liu, W. (2014). Self-control and parental control mediate the relationship between negative emotions and emotional eating among adolescents. Appetite, 82, 202-207.

15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ

Yıl 2022, , 141 - 152, 29.04.2022
https://doi.org/10.47115/jshs.996322

Öz

Amaç: Bu çalışma adölesanlarda duygusal yeme davranışının besin tercihi, ve obezite üzerine etkilerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışmaya 45 erkek, 52 kız olmak üzere 97 lise öğrencisi dahil edilmiştir. Öğrencilerin demografik özellikleri ve yeme davranışları Duygusal Yeme Ölçeği’ni içeren anket formu aracılığıyla sorgulanmıştır. Çalışma verilerinin analizleri SPSS 24.0 programı kullanılarak yapılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %46.4’ü erkek, %53.6’sı kızdır. Öğrencilerin yaşları 15-18 arasında değişmekle birlikte yaş ortalamaları 16.5±1.09 yıl olarak bulunmuştur. Öğrencilerin Beden Kütle İndeksi (BKİ) ortalamaları 23.4±4.12 kg/m2’dir. Erkek ve kızların Duygusal Yeme Ölçeğinden aldıkları ortalama puanlar sırasıyla 17.4±5.6 ve 20.8±5.1 puandır ve kızların puan ortalamalarının erkeklere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Her iki cinsiyette de fazla kilolu ve obez BKİ’de olanların daha yüksek duygusal yeme puanına sahip olduğu ve kız öğrencilerin BKİ grupları arasındaki farkın anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Öğrencilerin %36.1’i mutsuz, %42.3’ü stresli ve %48.5’i endişeli iken daha fazla yemek yediğini ifade etmiştir. Bu gibi durumlarda ise en çok tercih edilen yiyeceklerin çikolata, cips ve asitli içecekler olduğu görülmüştür. BKİ ile Duygusal Yeme puanları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (r=0.244, p=0.015).
Sonuç ve Öneriler: Adölesanlarda cinsiyetin, BKİ’nin ve olumsuz duyguların duygusal yeme davranışı üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Duygusal yeme davranışları adölesanlarda vücut ağırlığında artışa neden olabilir. Bu kapsamda adölesanların sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmaları ve psikolojik açıdan desteklenmeleri duygusal yemenin kontrolü açısından önemlidir.

Kaynakça

  • Arslantaş, H., Dereboy, F., Yüksel, R., & İnalkaç, S. (2019). Duygusal yeme ölçeği’nin türkçe çevirisinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 30, 1-10.
  • Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA), T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 1132, Ankara 2019.
  • Baltacı, G., Ersoy, G., Karaağaoğlu, N., Derman, O., & Kanbur, N. Ergenlerde sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara, 2008.
  • Bourdier, L., Lalanne, C., Morvan, Y., Kern, L., Romo, L., & Berthoz, S. (2017). Validation and factor structure of the french-language version of the Emotional Appetite Questionnaire (EMAQ). Front Psychol, 8, 442.
  • Cotter, E. W., & Kelly, N. R. (2018). Stress-related eating, mindfulness, and obesity. Health Psychol, 37(6), 516.
  • Efe, Y. S., Özbey, H., Erdem, E., & Hatipoğlu, N. (2020). A comparison of emotional eating, social anxiety and parental attitude among adolescents with obesity and healthy: A case-control study. Arch Psychiatr Nurs, 34(6), 557-562.
  • Elbir, H. E. (2016). 14-18 yaş grubu adolesanlarda porsiyon seçimi ile beden kitle indeksi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Eren, İ., & Erdi, Ö. (2003). Obez hastalarda psikiyatrik bozuklukların sıklığı. Klinik Psikiyatri, 6(3), 152-157.
  • Frayn, M., & Knäuper, B. (2018). Emotional eating and weight in adults: a review. Curr Psychol, 37(4), 924-933.
  • Garaulet, M., Canteras, M., Morales, E., López-Guimerà, G., Sánchez-Carracedo, D., & Corbalán-Tutau, M. (2012). Validation of a questionnaire on emotional eating for use in cases of obesity; the Emotional Eater Questionnaire (EEQ). Nutr Hosp, 27(2), 645-651.
  • Gözegir, E. (2020). Ergenlerde dürtüsellik ve duygusal yeme arasındaki ilişkide ebeveyn tutumunun aracı rolünün incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Işgın, K., Pekmez, C. T., Kabasakal, A., Demirel, Z. B., Besler, H. T., & Çetin, C. (2014). Adölesanlarda duygusal yeme, kontrolsüz yeme ve bilişsel yeme kısıtlaması davranışları ile vücut bileşimi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2), 125-131.
  • Konttinen, H., Silventoinen, K., Sarlio-Lähteenkorva, S., Männistö, S., & Haukkala, A. (2010). Emotional eating and physical activity self-efficacy as pathways in the association between depressive symptoms and adiposity indicators. Am J Clin Nutr, 92(5), 1031-1039.
  • Köseoğlu, S. Z. A., & Tayfur, A. Ç. (2017). Adölesan dönemi beslenme ve sorunları. Güncel Pediatri, 15(2), 50-62.
  • Neumark-Sztainer, D., Wall, M., Larson, N. I., Eisenberg, M. E., & Loth, K. (2011). Dieting and disordered eating behaviors from adolescence to young adulthood: findings from a 10-year longitudinal study. J Am Diet Assoc, 111(7), 1004-1011.
  • Özkan, N., & Bilici, S. (2018). Yeme davranışında yeni yaklaşımlar: Sezgisel yeme ve yeme farkındalığı. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 16-24.
  • Serin, Y., & Şanlıer, N. (2018). Emotional eating, the factors that affect food intake, and basic approaches to nursing care of patients with eating disorders. J Psychiatric Nurs, 9(2):135-146.
  • Sevinçer, G. M., & Konuk, N. (2013). Emosyonel yeme. J Mood Disord, 3(4), 171-178.
  • Simmons, S., & Limbers, C. A. (2019). Acculturative stress and emotional eating in Latino adolescents. Eat Weight Disord, 24(5), 905-914.
  • Taş, E., & Kabaran, S. (2020). Sezgisel yeme, duygusal yeme ve depresyon: Antropometrik ölçümler üzerinde etkileri var mı ? Sağlık ve Toplum, 3; 127-139.
  • Thompson, S. (2015). Gender and racial differences in emotional eating. Food addiction symptoms, and body weight satisfaction among undergraduates. Journal of Diabetes and Obesity, 2(2), 93-98.
  • Topham, G. L., Hubbs-Tait, L., Rutledge, J. M., Page, M. C., Kennedy, T. S., Shriver, L. H., & Harrist, A. W. (2011). Parenting styles, parental response to child emotion, and family emotional responsiveness are related to child emotional eating. Appetite, 56(2), 261-264.
  • van Bloemendaal, L., Veltman, D. J., ten Kulve, J. S., Drent, M. L., Barkhof, F., Diamant, M., & IJzerman, R. G. (2015). Emotional eating is associated with increased brain responses to food‐cues and reduced sensitivity to GLP‐1 receptor activation. Obesity, 23(10), 2075-2082.
  • Verzijl, C. L., Ahlich, E., Schlauch, R. C., & Rancourt, D. (2018). The role of craving in emotional and uncontrolled eating. Appetite, 123, 146-151.
  • WHO. Body Mass Index - BMI. URL: https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi. Erişim Tarihi : 25.08.2021
  • Zhu, H., Luo, X., Cai, T., Li, Z., & Liu, W. (2014). Self-control and parental control mediate the relationship between negative emotions and emotional eating among adolescents. Appetite, 82, 202-207.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Orjinal Makaleler
Yazarlar

Yasemin Açar 0000-0002-3567-0384

Pınar Sökülmez Kaya 0000-0003-4865-4268

Yayımlanma Tarihi 29 Nisan 2022
Gönderilme Tarihi 17 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

APA Açar, Y., & Sökülmez Kaya, P. (2022). 15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 141-152. https://doi.org/10.47115/jshs.996322
AMA Açar Y, Sökülmez Kaya P. 15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ. JSHS. Nisan 2022;7(1):141-152. doi:10.47115/jshs.996322
Chicago Açar, Yasemin, ve Pınar Sökülmez Kaya. “15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 7, sy. 1 (Nisan 2022): 141-52. https://doi.org/10.47115/jshs.996322.
EndNote Açar Y, Sökülmez Kaya P (01 Nisan 2022) 15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 7 1 141–152.
IEEE Y. Açar ve P. Sökülmez Kaya, “15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ”, JSHS, c. 7, sy. 1, ss. 141–152, 2022, doi: 10.47115/jshs.996322.
ISNAD Açar, Yasemin - Sökülmez Kaya, Pınar. “15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 7/1 (Nisan 2022), 141-152. https://doi.org/10.47115/jshs.996322.
JAMA Açar Y, Sökülmez Kaya P. 15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ. JSHS. 2022;7:141–152.
MLA Açar, Yasemin ve Pınar Sökülmez Kaya. “15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 7, sy. 1, 2022, ss. 141-52, doi:10.47115/jshs.996322.
Vancouver Açar Y, Sökülmez Kaya P. 15-18 YAŞ ARASI ADÖLESANLARDA DUYGUSAL YEME DAVRANIŞININ BESLENME DURUMUNA ETKİSİ. JSHS. 2022;7(1):141-52.

Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi CC BY-NC 4.0 lisansına sahiptir.