TÜRKİYE KALKINMA PLANLARI'NDA SAĞLIK SEKTÖRÜ

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 93 - 110, 25.12.2016

ELİF Dikmetaş Yardan , BİRGÜL Yabana Kiremit

Öz

ÖZET              

Türkiye’de 1960 yılında kurulan Devlet Planlama Teşkilatı ile
birlikte 1963 yılından itibaren günümüze kadar 5 yıllık kalkınma planları
uygulanmaya başlanmıştır.

1963 yılında, 
yetersiz personel sayısı, bulaşıcı hastalıkların yoğunluğu, sağlık
hizmetlerine ayrılan payın düşüklüğü, hastane yatak sayısının düşüklüğü, sağlık
hizmetlerinin sosyalleştirilmesi kanunu programının devamı gibi konulardan bahsedilirken,
günümüzde modern işletmecilik uygulamaları, kanıta ve veriye dayalı tıp, akılcı
ilaç kullanımı, obezite ile savaş,  
yenilikçi tıp eğitimi, sağlık hizmet kalitesinin nasıl artırılması
gerektiği, çalışanların yaşam kalitesi, sağlık hizmet birimlerinin
akreditasyonu, uluslararası standartlara uygun sağlık veri tabanının
oluşturulması gibi kavramlardan bahsedilmektedir.

Kalkınma Planları sürecinde; sağlık dönüşüm
programı ile tüm halk genel sağlık sigortası kapsamına alınmış, sağlığa ayrılan
pay artırılmış, doğumdan beklenen yaşam süresi artırılmış, koruyucu tıp
hizmetlerinin sürekliliği çalışmaları ile bulaşıcı hastalıklar engellenmiş, aile
planlaması ve ana-çocuk sağlığı hizmetleri etkinleştirilmiş, sağlık hizmeti
sunan kurumların sayısı artırılmış, tam gün yasası uygulanır hale gelmiş,
sağlık hizmet ve sunum organizasyonları birbirinden ayrılmış, sağlık
insangücünün nitelik olarak artırılması ve nicelik olarak geliştirilmesi
desteklenmiş, sağlık insangücü coğrafi dağılımı dengeli tutulmaya çalışılmış,
etkili sevk zinciri için aile hekimliği uygulamaları başlatılmış, kamu ve özel
sektör hizmet sunucularının yeraldığı karma sağlık sistemi modeli
benimsenmiştir.

Bu çalışmada Türkiye Kalkınma
Planları'nda yer alan sağlık sektörüne ilişkin durum analizleri, amaç ve
hedefler ve politikalar ayrıntılı olarak incelenmiştir. Türkiye Kalkınma Planları incelendiğinde; yıllar itibariyle sağlık
sektöründe çok büyük ilerlemeler olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Türkiye Kalkınma Planları, Sağlık Sektörü, Türkiye.

 

 

ABSTRACT

 

HEALTH SECTOR IN TURKEY
DEVELOPMENT PLANS

 

In Turkey,
5-year development plans have started to be applied since 1963 with the State
Planning Organization which was established in 1960.

While in 1963,
it was mentioned about issues such as insufficient personnel numbers, density
of contagious diseases, low share for healthcare services, low number of
hospital beds and law on continuity of socialization of healthcare services,
today it is mentioned about the concepts such as modern business administration
practices, medicine based on proves and data, rational drug use, fight against
obesity, innovative medical education, how to increase healthcare service
quality, life quality of the personnel,accreditation of health service units
and establishing health databases in accordance with international standards.

Within the
process of Development Plans; all people were taken into the scope of general
health insurance, share of healthcare services was increased, length of life
expected from birth was increased, contagious diseases were prevented with the
continuous practices of preventive health services, family planning and
maternal-infant healthcare services were activated, the number of
establishments rendering health services was increased, full-time law was
started to be applied, health service and health delivery organizations were
separated from each other, increasing health manpower qualitatively and
improving them quantitatively was supported, it was tried to stabilize
geographical distribution of health manpower, family medicine practices were
commenced for an efficient referral chain, mixed health service model was
adopted in which public and private sector service providers took place.

In this study;
situational analyses, aims and objectives as well as policies were examined in
detail regarding health sector taking place in Turkey’s Development Plans. When
Turkey’s Development Plans were examined, it was observed that there had been
spectacular advancements in health sector by years.

Keywords: Turkey Development
Plans, Health Sector , Turkey             

Anahtar Kelimeler

Türkiye Kalkınma Planları, Sağlık Sektörü, Türkiye

Kaynakça

• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1963, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1968, İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1973, Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1979, Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1985, Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1989, Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1995, Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 2000, Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 2006, Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013), Ankara.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 2013, Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014-2018), Ankara.
• Yardımcıoğlu, M., Kocamaz H. ve Sezal N., 2012, Türkiye’de Günümüze Kadar İzlenen Bölgesel Kalkınma Politikaları Ve Kalkınma, II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu 1-2 Ekim 2012. http://www.kalkinma.gov.tr/Pages /KalkinmaPlanlari.aspx/ 26.02.2015