Alzheimerlı Hastaya Bakım Verenlerin Bakım Yükü Ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 8, 27.12.2018

Birsen Altay , Hatun Erkuran , İlknur Aydın Avci

Öz

ÖZET

Amaç: Bu araştırma,
Alzheimerlı hastaya bakım veren bireylerin bakım  yükü ve bakım yükünü etkileyen faktörleri belirlemek
amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı
özellikte olan bu çalışma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık
Uygulama ve Araştırma Merkezi, Nöroloji
Polikliniğinde  Kasım 2013 ve Ocak 2014
tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.  

Çalışmanın
evrenini, Alzheimer tanısı ile polikliniğe başvuran 110  hasta oluşturmuş olup, örneklemi iletişim
kurabilen ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan 87 hastanın bakım vericisi
oluşturmuştur.  Veriler, 25
sorudan oluşan bakım verici
bilgi formu ve Zarit Bakım Verici Yükü ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, araştırmacılar
tarafından SPSS 21 paket programı ile değerlendirilmiş, verilerin istatistiksel
analizinde ortalamalar, yüzdelik hesabı ve ki-kare testi kullanılmıştır.

Etik uygunluk: Araştırmaya başlamadan önce hastaneden yazılı izin,
araştırmaya katılan bireylerden sözel izin alınmıştır.

Bulgular: Çalışmada
Alzheimerlı  hastaların bakım vericilerinin
Zarit Bakım Verici yükü Ölçeği  puanı,
orta düzeyde (42.356 ± 20.26 min: 3, max: 88) bulunmuştur.  Kadın bakım vericilerin  bakım yükü puanının  erkeklere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur
(p=.000). Çalışmayan bakım verenlerin bakım yükü, çalışan bakım verenlerin
bakım yüküne göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=.001). Bakım verme
süresi arttıkça, Bakım Verici Yükü Ölçeği puanlarının yüksek olduğu
görülmektedir (p=.421).

Sonuç ve 
Öneriler: Bakım verme
süresi uzadıkça  bakım vericilerin bakım
yükü artmaktadır.  Bu nedenle bakım
verici bireylerin yükünün aile içinde paylaşılmasının sağlanması  ve bireylerin baş etme yöntemlerini
geliştirmeleri oldukça önemlidir.

Anahtar
Kelimeler: Alzheimerlı
hasta,  bakım yükü, yaşlı

Not: Bu çalışma  2^nd World
Congress on Nursing. November 2016, Abu Dhabi, (UAE) Oral Presentation olarak
sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Alzheimerlı hasta, bakım yükü

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• 1. Tekin N, Dişçigil G, Altunbaş E.Demans Hastalarının Bakımı, Toplumsal Bakış Açısı, Davranış ve Bilgi Kaynakları, Turkısh Journal of Geriatrics 2011;14(1):35-39.
• 2. Alzheimer’s Association. 2015 Alzheimer’s Disease Facts and Figures. Alzheimer’s & Dementia 2015;11(3):332.
• 3. Gago MF, Fernandes Y, Ferreira J, Silva H, Rocha L, Bicho E, Sousa N. Postural Stability Analysis with İnertial Measurement Units in Alzheimer’s Disease Dement. Geriatr Cogn Disosd Extra 2014;4:22-30.
• 4. Cogia PP, Rastogi N. Clinical Alzheimer Rehabilitation, NewYork 2008.
• 5. Edition T. Editor by Gauthier S, Clinical Diagnosis and Management of Alzheimer’s Disease, 2007.
• 6. Daroff RB, Fenichel GM, Jankoviç J, Mazziota JC. Bradley’s Neurology in Clinical Practice, 2012.
• 7. Altın M. Alzheimer Tipi Demans Hastalarına Bakım Verenlerde Tükenmişlik ve Anksiyete, Uzmanlık Tezi, Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, İstanbul 2006.
• 8. Evelyn B, Kelly PhD. Alzheimer’s Disease, Chelsea Hause Publishers. Printed in the united states of Amerika Newyork 2008.
• 9. Moon Y, Kim H, Choi H, Han SH. Validity of the Korean Verdion of the Fear of Alzheimer’s Disease Scale fort he Assessment of Anticipatory Dementia, J Korean Med Sci 2014;29:411-415.
• 10. Selekler K. Aloıs Alzheımer Ve Alzheımer Hastalığı. Türk Geriatri Dergisi, 13 / Özel Sayı 3 / 2010 (9-14).
• 11 Aşiret G D, Kapucu S. İnmeli Hastalara Bakım Veren Hasta Yakınlarının Bakım Yükü, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2012; 2: 73-80.
• 12. Özer S. Kalp Yetersizliğinde Aile /Bakım Verici Yükü, Türk Kardiyoloji Derneği, Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 2010; 1(1): 3-7.
• 13. Akyar İ, Akdemir N. Alzheimer Hastaların Bakım Verenlerin Yaşadıkları Güçlükler, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi,2009;32-49.
• 14. Çetinkaya F. Demanslı Hastaya Bakım Verenlerin Bakım Yükünün İncelenmesi, 2008, İzmir, Yüksek Lisans Tezi.
• 15. İnci F H. Bakım Verme Yükü Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlik ve Güvenirliği, Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, 2006.
• 16. Atagün Mİ, Balaban ÖD, Atagün Z, Elagöz M, Özpolat AY. Kronik Hastalıklarda Bakım Veren Yükü, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2011; 3(3):513-552.
• 17. Mollaoğlu M, Tuncay FÖ, Fertelli TK. İnmeli Hasta Bakım Vericilerinde Bakım Yükü ve Etkileyen Faktörler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2011;4(3): 125-130.
• 18. Doornbos, M. Professional Support for Family Caregivers of People with Serious and Persistant Mental Illnesses. Journal of Psychosocial Nursing, 2001, 39 (12), 39-45.
• 19. İşleri PK, Efendi H. Demanslı Hastaya Klinik Yaklaşım Ve Tedavi. STED 2003;12:458-61.
• 20. Özer N, Yurttaş A, Hacıalioğlu N. Bakım Yükü Ölçeğinin Türkçe Versiyonunun Klinik Alanda Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Ulusal Cerrahi Kongresi 24- 28 Mayıs Antalya, Bildiri Özetleri Kitabı 2006; 132-133.
• 21. Küçükgüçlü Ö, Esen A, Yener G. Bakım verenlerin yükü envanterinin Türk toplumu için geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. Journal of Neurological Sciences (Turkish) 2009; 26(1): 60-73.
• 22. Schneider J, Murray J, Banerjee S, Mann A. EUROCARE: a cross-national study of co-resident spouse carers for people with Alzheimer's disease: Factors associated with carer burden. Int J Geriatr Psychiat 1999; 14(8): 651–61.
• 23. Yacı Ö. Çeşitli Evrelerdeki Alzheimer Hastalarına Bakım Veren Yakınlarındaki Bakıcı Yükü ve Depresyonun Karşılaştırılması. Psikiyatri Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul,2011.
• 24. Dileköz A. Alzheimer Hastalarına Bakım Veren Yakınlarının Tükenmişlik ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Karşılaştırılması. Psikiyatri Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara, 2003.
• 25. Bilgili N. Yaşlı Bireye Bakım Veren Ailelerin Yaşadıkları Sorunların Belirlenmesi. Hemşirelik Programı Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2000.
• 26. Tuna M, Olgun N. İnmeli Hastalara Bakım Veren Hasta Yakınlarında Görülen Tükenmişlik Durumunda Algılanan Sosyal Desteğin Rolü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010; 41-52.
• 27. Altın M. Alzheimer tipi demans hastalarına bakım verenlerde tükenmişlik ve anksiyete. T.C Sağlık Bakanlığı Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği, Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2006.
• 28. Rinaldi P, Spazzafumo L, Mastriforti R. Study group on brain aging of the Italian society of gerontology and geriatrics. Predictors of high level of burden and distress in caregivers of demented patients: results of an Italian multicenter study. Int J Geriatr Psychiatry 2005; 20(2):168-74.
• 29. Berger G, Bernhardt T, Weimer E et al. Longitudinal study on the relationship between symptomatology of dementia and levels of subjective burden and depression among family caregivers in memory clinic patients. Journal Geriatr Psychiatry Neurol. 2005;18(3):119-28.
• 30. Şahin ZA.Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarına (KOAH) Bakım Veren Bireylerin Bakım Yükü ve Depresyon Düzeyleri. Tıp Araştırmaları Derg.;2014:12(3):113 119.
• 31. Aşiret GD. İnmeli Hastalara Bakım Veren Hasta Yakınlarının Bakım Yükü. Hacettepe Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enst. Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2011.
• 32. Şahin ZA, Polat E, Ergüney S. Kemoterapi Alan Hastalara Bakım Verenlerin Bakım Verme Yüklerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(2):1-9.