Agatha Christie’nin Nil’de Ölüm Başlıklı Romanında Doğu ve Doğulunun Batılı İmgeleri: Postkolonyal Bir Okuma

Yıl 2016, , 837 - 866, 01.12.2016

Mevlüde Zengin

https://doi.org/10.21547/jss.256697

Öz

Bu çalışma Agatha Christie’nin bir Hercule Poirot dedektif romanı olan Nil’de Ölüm(1937) başlıklı eserini genelde postkolonyal eleştiri doğrultusunda okumayı hedeflerken özde romandaki oryantalist izleri araştırmaktadır. Çalışmada ustaca kurgulanan ve egzotik arka plan olarak Mısır’ı alan Nil’de Ölüm, Edward W. Said’in Oryantalizm eleştirisi bağlamında romandaki Doğu ve doğuya ait imgeleri yansıtma biçimini belirlemek üzere analiz edilecektir. Oryantalizm, Edward Said’in çığır açan kitabı Orientalism’de (Oryantalizm/Şarkiyatçılık) Doğu ve doğu insanının, değerlerinin ve kültürünün olumsuz bir tasvirini içeren bir çalışma alanı olarak tanımlanır. Said’e göre Doğu Batının kendi perspektifi ile batı söylemlerindeki üretimidir. İki bölümden oluşan bu makale postkolonyal eleştiri ve dünyayı Batı ve Doğu olarak ikiye ayıran Avrupa merkezci bir görüş olan Oryantalizmin eleştirisine kısa bir giriş ile başlamaktadır. Daha sonra ikinci bölümde Nil’de Ölüm Oryantalizm eleştirisi ışığında analiz edilmektedir. Bu bölümün iki alt bölümünde Doğu ve Doğu insanı, Doğuya ait yerler, değerler, kavramlar vb.nin romandaki yansıması çalışılmaktadır. Çalışma bir dedektif romanı Nil’de Ölüm başlıklı eserin Doğu ve doğuluyu yansıtma söz konusu olduğunda, Christie’nin romanın bu özelliklerini ön plana çıkarmamasına rağmen oryantalist bir tavır sergilediği görüşüyle son bulmaktadır. Çalışmada ortaya konan diğer bir sonuç ise dedektif romanının kraliçesi Christie’nin tüm zamanların en çok satan romancısı olmasından dolayı romanı Nil’de Ölüm’ün doğu ve doğuluya karşı oryantalist tavrıyla, Batılı zihinlerde ve söylemlerde negatif ve yanlış bir Doğu imgesi oluşturmaya katkıda bulunmuş olduğudur

Anahtar Kelimeler

Nil’de Ölüm, Agatha Christie, Oryantalizm, Edward Said, Batının Doğu İmgesi, Doğunun Yansıması

Western Image of the Orient and Oriental in Agatha Christie’s Death on the Nile: A Postcolonial Reading

Öz

This paper attempts to read Agatha Christie’s Death on the Nile (1937), a Hercule Poirot detective novel from a postcolonial stand in general but in particular it seeks traces of Orientalism in it. Expertly plotted and set in Egypt, an exotic background, Death on the Nile is analyzed in this study, through Edward W. Said’s critique of Orientalism, to detect the novel’s projection of the Orient and oriental. Orientalism is defined by Edward Said in his groundbreaking book Orientalism (1978) as a scholarly discipline involving the negative portrayal of the East and eastern people, values and culture by westerners and as western construction of the Orient in occidental discourse through western perspective. Composed of two sections the essay begins with a brief introduction to postcolonial criticism and the critique of Orientalism. Next Death on the Nile is analyzed in the light of the criticism of Orientalism in the second section. The projection of the Orient and oriental people, places, values, concepts and so forth detected in the novel are presented in two subsections of this part. The study concludes that Death on the Nilebeing a detective novel has an orientalist quality when it comes to the reflection of the Orient and oriental though Christie does not foreground this quality of the novel. Another conclusion reached at the end of this study is that for Christie, the Queen of detective fiction has been considered to be a best-selling novelist of all time, her novel, Death on the Nile with its orientalist attitude to the East and easterner, must have contributed to the construction of a negative and false image of the Orient in western mind and discourse

Anahtar Kelimeler

Death on the Nile, Agatha Christie, Edward Said, Orientalism, Western Image of the Orient, the Projection of the Orient

Kaynakça

• Abdel-Malek, A. (2000). Orientalism in Crisis. In Alexander Lyon Macfie (Ed.), Orientalism: A Reader. (pp. 47-56). New York: New York UP.
• Ashcroft, B. & Kadhim, H. (2001). Introduction. In Ashcroft, B. & Kadhim, H.
• (Eds.). Edward Said and the Post-Colonial. (pp. ix-xv). Huntington & NY: Nova Science Publishers, Inc.
• Ashcroft, B., et al. (2002). The Empire Writes Back: Theory and Practice in Post-Colonial literatures. USA: Routledge. Bertens, H. (2002). Literary Theory: The Basics. NY: Taylor & Francis.
• Campbell. M. (2005). Agatha Christie. Great Britain: Cox & Wyman,
• Reading. Christie, A. (2010). Agatha Christie: An Autobiography. Great Britain: Collins.
• Curran, J. (2009). Agatha Christie’s Secret Notebooks: Fifty Years of Mysteries in the Making. UK. Harper Collins Publishers.
• Demircan, A. (2003). Câhiliyye ve Hz. Peygamber Döneminde Çok Kadınla Evlilik. İSTEM. 1/2, 9-32.
• Dixon, D. M. (2003). Some Egyptological Sidelights on the Egyptian War of 1882. In David Jeffreys (Ed.). Views of Ancient Egypt since Napoleon Bonaparte:
• Imperialism, Colonialism and Modern Appropriations. (pp. 87-94). London: Institute of Archeology.
• Foucault, M. (2002). The Archeology of Knowledge. NY: Routledge. Harris, J. G. (2010). Shakespeare and Literary Theory. USA: Oxford University Press, Inc.
• Hassan, F. A. (2003). Imperialist Appropriations of Egyptian Obelisk. In David Jeffreys (Ed.). Views of Ancient Egypt since Napoleon Bonaparte: Imperialism, Colonialism and Modern Appropriations. (pp. 19-68). London: Institute of Archeology.
• Hentsch, T. (1996). Hayali Doğu: Batı’nın Akdeniz’li Doğu’ya Politik Bakışı. (Aysel Bora, Trans.). İstanbul: Metis Yayıncılık Ltd.
• Kelleghan, F. (Ed.). (2001). 100 Masters of Mystery and Detective Fiction. (Volume I). Pasadena, California: Salem Press, Inc.