Diğer
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkçenin Sözcük Türetme Yolları

Yıl 2017, , 35 - 46, 31.01.2017
https://doi.org/10.21547/jss.283259

Öz

Türkçe, yapı bakımından eklemeli diller grubunun sondan eklemeli diller
sınıfında yer alır. Türkçe bu eklerle, isim ve fiil tabanlarından dil bilgilik
sözcükler türetir ya da sözcüklerin sözdiziminde kullanımını sağlar. Dildeki
yeni kavram ve durumları karşılamak için birleşik sözcük yapmak, örnekseme
yöntemini kullanmak da Türkçenin sözcük türetmede başvurduğu yöntemler
arasındadır. Bunların dışında, Türkiye Türkçesinde kimi dil bilgilik sözcüklerin,
bükün yöntemine benzer bir şekilde sözcük tabanlarında ses değişimi yoluyla
ortaya çıktığı görülmektedir. Bu çalışmada Türkiye Türkçesinde ses değişimi
yöntemi ve bu yöntemle türemiş dil bilgilik sözcükler incelenecektir.

Kaynakça

  • AKSAN, Doğan, (1983), Sözcük Türleri, Ankara: TDK.
  • …….., (1995), Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim), Ankara: TDK.
  • ADALI, Oya, (2004), Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
  • AHANOV, Kaken, (2013), Dil Bilimin Esasları, (Aktaran: Murat CERİTOĞLU), Ankara: TDK.
  • AYDEMİR, Adem, (2012), “Türkçede Artzamanlı Sözvarlığı Boyutuyla: ‘Yazuk/Yazık’ Kelimesi ve Soydaşları Üzerine”, Türk Dünyası Araştırmaları, İstanbul: CI, sayı: 201, 129-154.
  • BANGUOĞLU, Tahsin, (2000), Türkçenin Grameri, TDK, Ankara.
  • BAYAT, Fuzuli, (2008), Eski Türkçe Sözlük, İstanbul: Yalın Yayıncılık.
  • BİLGİN, MUHİTTİN, (2002), Anlamdan Anlatıma Türkçemiz, Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • EKER, Süer, (2013), Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları.
  • EREN, Hasan, (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • ERGİN, Muharrem, (1994), Türk Dili, İstanbul: Bayrak.
  • ERKMAN-AKERSON, Fatma, (2008), Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual.
  • HACIEMİNOĞLU, Necmettin, (1991), Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller, Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • HUBER, Emel, (2008), Dilbilime Giriş, İstanbul: Multilingual.
  • KARAAĞAÇ, Günay, (2012a), Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Akçağ.
  • ……….(2012b), Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara: TDK
  • KORKMAZ, Zeynep, (2009), Türkiye Türkçesi Grameri-Şekil Bilgisi, Ankara: TDK.
  • TOKLU, Osman, (2003), Dilbilime Giriş, Ankara: Akçağ.
  • TÜRKÇE SÖZLÜK, (2011), Ankara: TDK.
  • ÜÇOK, Necip, (2004), Genel Dilbilim (Lengüistik), İstanbul: Multilingual.
  • VARDAR, Berke, (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.

Word Derivatıon Methods in Turkish

Yıl 2017, , 35 - 46, 31.01.2017
https://doi.org/10.21547/jss.283259

Öz

Turkish, as a language, is structurally located in the class of
''post-agglutinative languages'' which is a part of ''agglutinative
langauages'' group.  By attaching these
suffixes, Turkish language derives  noun
and verb based from grammatic words or 
provides these words to be used in the syntax. Also analogy and
portmanteau (combined words) methods are among the other methods of drivings
words, in order to meet the new terms and conditions. Beside these, it is
observed that some of grammatic words are derived trough switching the voices
in the stem of words. In this study, method of voice switching in Turkish and
the grammatic words, derived by means of this method, is goingto be studied. 

Kaynakça

  • AKSAN, Doğan, (1983), Sözcük Türleri, Ankara: TDK.
  • …….., (1995), Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim), Ankara: TDK.
  • ADALI, Oya, (2004), Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
  • AHANOV, Kaken, (2013), Dil Bilimin Esasları, (Aktaran: Murat CERİTOĞLU), Ankara: TDK.
  • AYDEMİR, Adem, (2012), “Türkçede Artzamanlı Sözvarlığı Boyutuyla: ‘Yazuk/Yazık’ Kelimesi ve Soydaşları Üzerine”, Türk Dünyası Araştırmaları, İstanbul: CI, sayı: 201, 129-154.
  • BANGUOĞLU, Tahsin, (2000), Türkçenin Grameri, TDK, Ankara.
  • BAYAT, Fuzuli, (2008), Eski Türkçe Sözlük, İstanbul: Yalın Yayıncılık.
  • BİLGİN, MUHİTTİN, (2002), Anlamdan Anlatıma Türkçemiz, Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • EKER, Süer, (2013), Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları.
  • EREN, Hasan, (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • ERGİN, Muharrem, (1994), Türk Dili, İstanbul: Bayrak.
  • ERKMAN-AKERSON, Fatma, (2008), Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual.
  • HACIEMİNOĞLU, Necmettin, (1991), Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller, Ankara. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • HUBER, Emel, (2008), Dilbilime Giriş, İstanbul: Multilingual.
  • KARAAĞAÇ, Günay, (2012a), Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Akçağ.
  • ……….(2012b), Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara: TDK
  • KORKMAZ, Zeynep, (2009), Türkiye Türkçesi Grameri-Şekil Bilgisi, Ankara: TDK.
  • TOKLU, Osman, (2003), Dilbilime Giriş, Ankara: Akçağ.
  • TÜRKÇE SÖZLÜK, (2011), Ankara: TDK.
  • ÜÇOK, Necip, (2004), Genel Dilbilim (Lengüistik), İstanbul: Multilingual.
  • VARDAR, Berke, (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Türk Dili ve Edebiyatı
Yazarlar

Sertan Alibekiroğlu

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2017
Gönderilme Tarihi 1 Eylül 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017

Kaynak Göster

APA Alibekiroğlu, S. (2017). Türkçenin Sözcük Türetme Yolları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 35-46. https://doi.org/10.21547/jss.283259