Franz Kafka’nın Bir Savaşın Tasviri ve Ontolojik Dönüşüm Anlatısı

Yıl 2020, , 1 - 10, 27.01.2020

Hüseyin Ekrem Ulus

https://doi.org/10.21547/jss.550527

Öz

Franz Kafka’nın
“Description of a Struggle” (“Beschreibung eines Kampfes” “Bir Savaşın Tasviri”) adlı eseri, anlatıcının bilinçaltı yolculuğunu hikaye
eder; tam da bu bakımdan hikayenin anlaşılması güç bir anlatı-yapısı olduğu
ifade edilebilir. Hikaye kurgusunun dağınık ve gerçek-ötesi görüntüsünün
altında yatan temel unsur aslında kurgunun aktarmayı hedeflediği bireysel
arzularla sosyal kurallar arasındaki çatışma halidir. Bireyin sosyal normlara
uyma zorunluluğu karşısında yaşadığı bu çatışma hali, anlatıcının deneyimlediği
bir dizi ikilemle okuyucuya aktarılır: eserde rasyonel olanla irrasyonel olan,
düzen ile hayalgücü, toplumsal hayatın tezahür ettiği şehir ile bir gezginin
yaratıcı bilinçaltı düzlemine kadar pek çok karşıtlık ve çatışma hali kurgu
aracılığıyla aktarılır. Bu bakımdan, görünüşte Prag şehrinde yürüyüşe çıkmış
gibi görünen anlatıcı, aslında bir içsel yolcuk yapmaktadır. Bu bağlamda, Franz
Kafka’nın “Bir Çatışmanın Tarifi” hikayesindeki anlatı yapısı, sosyal
kuralların dışladığı veya görmezden geldiği bireysel arzuların yarattığı
gerilimi kurgusal düzlemde belirtir. Bahsi geçen dışlanma ve ait olmama durumu,
anlatı(cı)nın ontolojik değişimi ve delüzyon anlatısı aracılığıyla aktarılır. Makalenin
birinci bölümü delüzyon anlatısını tanımlar ve anlatıcının ontolojik değişim
sürecini tanımlar. Bir sonraki aşamada ise anlatıcının dış dünyası ile iç
dünyası arasındaki sınırları anlatı aracılığıyla nasıl ortadan kaldırdığını
açıklayan bu çalışma, Kafka’nın hikayesinin aslında gerçeklikle kurgu
arasındaki sınırları da ortadan kaldırdığını gösterir. Gerçekliği kurgu aracılığıyla
yeniden yaratan ve şizofreni anlatısı olan “Bir Çatışmanın Tarifi” adlı eser,
bu noktada bireyi tanımlayan, izole eden ve dışlayan sosyal normları sorgulayan
bir edebi eser olarak ön plana çıkar. 

Anahtar Kelimeler

Delüzyon anlatısı, şizofreni, modernizm, edebiyat, Kafka

Franz Kafka’s “Description of a Struggle” and the Narrative of Ontological Shift

Öz

“Description of a Struggle” (“Beschreibung eines Kampfes”) by Franz Kafka has a murky and opaque narrative. Such a fragmentary and reality-bending storytelling style is actually instrumental in juxtaposing social rationality against individual desires, expressing individual’s difficulties in conforming to social norms. The storytelling itself contrasts the rational with the irrational, order with imagination, as well as the organization of a city with the delusional perspective of a traveler. As the seemingly physical promenade in the city of Prague transforms into an inner journey led by the desires of the narrator, we come to understand that the murky narrative of “Description of a Struggle” displays how social consensus excludes, classifies and/or ignores individual desires. Such an exclusion is depicted through the ontological shift of the narrator, as well as the delusional narrative. In the first part, the study defines the delusional narrative and the ontological shift of the protagonist. Following that, the article shows how the narrator starts blurring the boundaries not only between the outer world and the inner world of the protagonist, but also between the reality and the narration. Once the narration starts reshaping the world, this study argues, Kafka’s story turns into an example of delusional/schizophrenic narrative that functions as a critique of social norms that define, isolate and exclude the self.

Anahtar Kelimeler

delusional narrative, schizophrenia, modernism, literature, Kafka

Kaynakça

• Biderman, S., Lewit, I., (2016). Mediamorphosis: Kafka and the moving image. New York: Columbia University Press.
• Currie, G., & Jureidini, J. (2003). Art and Delusion. The Monist, 86(4), 556-578. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/27903844
• Glass, J. (1982). Schizophrenia and Language: The Internal Structure of Political Reality. Ethics, 92(2), 274-298. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/2380597
• Glass, J. (1987). Schizophrenia and rationality: On the function of the unconscious fantasy. In: Levin, D. M. (ed.) Pathologies of the Modern Self: Postmodern Studies of Narcissism, Schizophrenia and Depression. New York and London: New York University Press.
• Jamison, A. (2018). Kafka's other Prague: Writings from the Czechoslovak Republic. Chicago: Northwestern University Press, Illinois.
• Kafka, F. (1995). Franz Kafka: The Complete Stories. Schocken Books Inc.
• Kane, M. (1999). Modern Men: Mapping Masculinity in English and German Literature, 1880-. Continuum, New York.
• Mishara, A.L. Kafka, Paranoic doubles and the brain: hypnagogic vs. Hyper-reflexive models of disrupted self in neuropsychiatric disorders and anomalous conscious states. Philos Ethics Humanit Med 5, 13 (2010) doi:10.1186/1747-5341-5-13
• Rolleston, J. (1990). Kafka's narrative theater. United States: Penn State University Press.
• Rona, Jaroslav. Statue of Franz Kafka. https://www.prague.eu/en/object/places/1872/statue-of-franz-kafka?back=1. Retrieved 12 February 2019.
• Sass, L. A. (2017). Madness and modernism: Insanity in the light of modern art, literature, and thought. New York: Basic Books.
• Sass, L. A. (2013). Self-disturbance and schizophrenia: Structure, specificity, pathogenesis: (Current Issues, New Directions). Recherches en psychanalyse, 16(2), 119-132. doi:10.3917/rep.016.0119.
• Sokel, W. H. (2002). The myth of power and the self: essays on Franz Kafka. Michigan: Wayne State University Press.
• Updike, J. (2012). Odd Jobs: Essays and Criticism. New York: Random House Publishing Group.