Merkezi Asya ve Kafkas Geçiş Ekonomileri Sosyal Ağ Analizi

Yıl 2021, , 414 - 427, 27.04.2021

Gamze Alkan

https://doi.org/10.21547/jss.745258

Cited By: 2

Öz

Geçiş ekonomisi kavramı, merkezi planlı ekonomiden piyasa ekonomisine geçiş yapan ülkeler için kullanılmaktadır. Bu kavram, 1990 sonrası Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra daha sık kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, geçiş ekonomisi ülkelerinden Merkezi Asya ve Kafkas ülkelerinin (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Gürcistan, Türkmenistan, Özbekistan) geçiş sürecindeki dış ticaretleri sosyal ağ analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Ayrıca analize Türkiye de dahil edilmiş ve komşuları ile olan ticareti incelenmiştir. Bu kapsamda grubun 2001 ve 2018 yıllarında birbirleri ile yaptıkları ihracatları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Analiz sonucu, 2001 yılında Türkiye ve Azerbeycan’ın ihracat ağında etkili ülkeler olduğunu göstermektedir. 2018 yılında Azerbaycan'ın ihracat ağında etkisinin azaldığı ve Kazakistan'ın gruptaki diğer ülkelerle ilişkilerini geliştirerek öne çıktığı görülmektedir. 2001 yılı ile kıyaslandığında 2018 yılında Türkiye, ihracat bağlantısı en çok olan ve en fazla ihracat yapan ülke olmuştur. Ayrıca, Türkiye’nin komşuları ile olan ticaretinde oldukça etkili bir ülke konumuna geldiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geçiş ekonomisi, Sosyal ağ analizi, İhracat

Kaynakça

• Aksel, E. (2018). Türk Cumhuriyetleri’nin Piyasa Ekonomisine Geçişi Ve Türkiye İle Olan Ekonomik İlişkileri, Ayrıntı Dergisi, 6(62). Awokuse, T. O. (2007). Causality between Exports, Imports, and Economic Growth: Evidence from Transition Economies, Economics Letters, 94, 3, 389–95. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2006.08.025. Çubukçu, C., Özbay, B. (2016). Ülkelerin İhracat İlişkilerine Göre İlişkisel Ağ Analizi, International Conference on Computer Science and Engineering, Tekirdağ. DEİK, Tacikistan Ülke Bülteni, Erişim Tarihi: 21.04.2020. https://www.deik.org.tr/uploads/tacikistan-bulteni.pdf Ellis, P. (2010). International trade intermediaries and the transfer of marketing knowledge in transition economies, International Business Review, 19, 16–33. https://doi.org/10.1016/j.ibusrev.2009.09.005. Emsen, Ö. S. ve Çağatay, K. (2009). Merkezi Asya ve Kafkas Ekonomilerinde Entegrasyonun Olabilirliği: AB’deki Kömür-Çelik Topluluğu Benzeri Su ve Enerjide İşbirliği Arayışı, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1): 181-202. Eren, E., Koç, D. T. (2017). AB Ülkeleri ve Türkiye’nin Ticari İlişkilerine Ağ Yaklaşımı, Yıldız Social Science Review, 3(2): 35-64. Fracasso, A., Hien, T., Nguyen, T., Schiavo, S. (2018). The evolution of oil trade: A complex network approach, Network Science, 6: 1-26. https://doi.org/10.1017/nws.2018.6. Gürbüz, M., Karabulut, M. (2009). SSCB’nin Dağılmasıyla Bağımsızlığına Kavuşan Ülkelerde Sosyo-Ekonomik Benzerlik Analizi, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 50: 31- 50. Kaminski, B., Zhen, K. W., Winters, A. (1996). Export Performance in Transition Economies, Economic Policy, 23(3):423-442. https://doi.org/10.2307/1344709. Kocabas, C. (2018). Bulaşıcı Finansal Krizler, Muhasebe, Finans Ve İktisat Araştirma Örnekleri içinde (ss. 651-662). Ankara: Nobel Yayınevi. Kodaman, T., Birsel H. (2006). Bağımsızlık Sonrası Özbekistan ve Dış Politikası, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2). Nath, H. K. (2009). Trade, foreign direct invest, and growth: evidence from transition economies, Comparative Economic Studies, 51: 20-50. https://doi.org/10.1057/ces.2008.20.
• Newman, M. E. J. (2010). Networks: an introduction. Oxford University Press, Oxford. Tandırcıoğlu, Haluk, Geçiş Ekonomilerinde Özelleştirme 2002, Erişim Tarihi: 28.04.2020. http://www.sbe.deu. edu.tr/Yayinlar/dergi/2002sayi3PDF/tandircioglu.pdf . T.C. Ticaret Bakanlığı, Erişim Tarihi: 21.04.2020. https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/orta-asya Trademap, Erişim Tarihi: 12.04.2020. https://www.trademap.org/Index.aspx Papava, V. (2005). On the theory of post-communist economic transition to market, International Journal of Social Economics, 32(1/2). https://doi.org/10.1108/03068290510575658. Saraçoğlu, S. ve Kortan, I. (2014). Türkiye ve Seçilmiş Geçiş Ekonomilerinin İkili Ticaret Bazında Endüstri-İçi Ticaretinin Analizi, Pamukkale Avrasya Sosyoekonomik Çalışmalar Dergisi, 1(2):45-70. doi: 10.5505/pjess.2014.58066. Syzdykova, A. (2019). Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Orta Asya Ülkeleri Örneği, Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 5(1), 291-307. Van Duijn, M. A. J., & Vermunt, J. K. (2006). What is special about social network analysis?, Methodology, 2(1): 2-6. https://doi.org/10.1027/1614-2241.2.1.2. Zhumabekova, N., & Bilen, M.(2016). Geçiş Ekonomili Orta Asya Ülkelerinde Beşeri Sermaye İle İktisadi Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi (1991-2014), Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 9(1): 1-16.