Türkiye’de Faaliyet Gösteren Ticaret Bankalarının Karlılığını Etkileyen İçsel Faktörler: 2005-2016 Yılları Arası Panel Veri Analizi

Yıl 2020, , 1735 - 1750, 30.10.2020

Nüket Kırcı Çevik , Ali Boran

https://doi.org/10.21547/jss.788442

Cited By: 6

Öz

Bankalar, aracılık faaliyetleri yanında yatırım ve büyümenin de en önemli unsuru olarak kabul edilirler. Bu çalışmanın amacı, CAMELS modeline dayalı olarak Türkiye'deki ticari bankaların karlılığını etkileyen içsel faktörlerin belirlenmesidir. Bu kapsamda, 2005-2016 dönemi için Türkiye'de faaliyet gösteren 23 ticari bankanın karlılık performansları panel veri analiz yöntemleri ile araştırılmıştır. Çalışmada, karlılığın göstergeleri olarak aktif karlılığı, öz sermaye karlılığı ve net faiz marjı dikkate alınmıştır. CAMELS değişkenleri; sermaye yeterliliği, aktif kalitesi oranı, yönetim kalitesi oranı, kazanç kabiliyeti oranı, likidite oranı ve piyasa risklerine duyarlılık oranıdır. Elde edilen bulgular, sermaye yapısı güçlü bankaların aktif ve öz sermaye karlılıklarının da yüksek olduğu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

CAMELS, Finansal Performans, Karlılık, Panel Veri Regresyon Analizi

Kaynakça

• Acaravcı, A., Öztürk İ., and Kakilli A. K.. (2007). Finance-Growth Nexus: Evidence from Turkey. International Research Journal of Finance and Economics, 11: 30-40.
• Akbulak, Y., Kavaklı, E., Tokmak, A.. (2004). Kayıp Yıllar, Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (1. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Akbulak, Y., Kavaklı, E., Tokmak, A.. (2004). Kayıp Yıllar, Türkiye’de 1980’li Yıllardan Bu Yana Kamu Borçlanma Politikaları ve Bankacılık Sektörüne Etkileri (1. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Albayrak, A. S.. (2006). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Allen, L.. (1988). The Determinants of Bank Interest Margins: A Note. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 23(2): 231-235.
• Aloğlu, Z. T.. (2005). Bankacılık Sektörünün Karşılaştığı Riskler ve Bankacılık Krizleri Üzerindeki Etkileri. Uzmanlık Yeterlilik Tezi. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü.
• Alptekin, E.. (2009). Küresel Krizin Türkiye Ekonomisi ile Sanayisine Yansımaları ve Dipten En Az Zararla Çıkış Yolları. AR&GE Bülten.
• Angbazo, L.. (1997). Commercial Bank Net Interest Margins, Default Risk, Interest Rate Risk, And Off Balance Sheet Banking. Journal of Banking & Finance. 55-87.
• Baltagi, B.. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, The Atrium Southern Gate Chichester: John Wiley & Sons Ltd..
• BDDK. (2004). Türk Bankacılık Sektörü Raporu. İzmir: İzmir İktisat Kongresi.
• Brooks, C.. (2008). Introductory Econometrics for Finance. Cambridge University Press, 2nd ed..
• Civelekyüce, B.. (2009). Küresel Finansal Kriz ve Türk Bankacılık Sektörü. Leaders.
• Coşkun, M. Necat, Ardor, H. Naim vd.. (2012). Türkiye’de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, Firma Davranışları ve Rekabet Analizi. Türkiye Bankalar Birliği, 280.
• Çalışkan, Z.. (2009). OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları: Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.
• Çevik, E. İ., Sezen, S.. (2020). Bankacılık Sektörü İçin Etkin Piyasalar Hipotezinin Uzun Hafıza Modelleri İle Analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 18 (1): 332-351.
• Dietrich, A. ve Wanzenried, G.. (2010). “Determinants of Bank Profitability Before and During the Crisis: Evidence from Switzerland. https://ssrn.com/abstract=1370245.
• Ertay, H. İ.. (2014). Bankacılık Sektörünün Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Nedensellik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı.
• Ertürk, H.. (2010). Bankacılık Sektörünün Karşılaştığı Riskler Ve Risk Yönetimi. Denetişim.
• Ertürk, H.. (2010). Bankacılık Sektörünün Karşılaştığı Riskler Ve Risk Yönetimi. Denetişim.
• Ghosh, J.. (2005). The Economic and Social Effects of Financial Liberalization: A Primer for Developing Countries. DESA Working Paper, No. 4.
• Gujarati, D. N.. (1999). Temel Ekonometri (Çev. U. Şenesen ve G. G. Şenesen). İstanbul: Literatür Yayınları.
• Gujarati, D., & Porter, D.. (2012). Temel Ekonometri, (Çev: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Ezgi Kitabevi: İstanbul.
• Gülhan, Ü. ve Uzunlar, E.. (2011). Bankacılık Sektöründe Kârlılığı Etkileyen Faktörler: Türk Bankacılık Sektörüne Yönelik Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1): 341-368.
• Günal, M.. (2012). Para, Banka ve Finansal Sistem (4. Baskı). Ankara: Berikan Yayınevi.
• Güneş, N.. (2015). Banka Kârlılığının Belirleyicileri: 2002-2012 Dönemi Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir İnceleme. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 20(3): 265-282.
• Ho, T. ve Saunders, A.. (1981). The Determinants of Bank Interest Margins: Theory and Empirical Evidence. Journal of Financial and Quantitative Analysis, Volume 16, No.4: ss.581-600.
• Hsiao, C.. (2005). Panel Data Analysis - Advantages and Challenges. Sociedad de Estad´ıstica e Investigaci´on Operativa.https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/arastirma-ve-yayinlar/arastirma-ve-sunumlar/2017/4460.
• İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Atioğlu, E.. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük Ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1): 291-311.
• İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Atioğlu, E.. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük Ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1): 291-311.
• Karakuş, R., Zor, İ. ve Küçük, Ş.. (2017). Ticari Bankalarda Karlılığın İçsel Belirleyicileri: Yerli Ve Yabancı Sermayeli Bankalarda Karşılaştırmalı Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies.
• Korkmaz, T. ve Ceylan, A.. (2017). Sermaye Piyasası, 1. Baskı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Kosmidou, K.. (2008). The determinants of banks’ profits in Greece during the period of EU financial integration. Managerial Finance, 34(3): 146-159.
• Levine, R. (1997). Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda. Journal of Economic Literature, 35: 6-18.
• Levine, R.. (1997). Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda. Journal of Economic Literature, 35: 6-18.
• McShane, R., and Sharpe, G.. (1985). A time series/cross section analysis of the determinants of Australian trading bank loan/deposit interest margins: 1962-1981. Journal of Banking&Finance, 9(1): ss.115-136.
• Reis, Ş. G., Kılıç, Y., ve Buğan, M. F.. (2016). Banka Karlılığını Etkileyen Faktörler: Türkiye Örneği. Journal of Accounting & Finance, (72): 21-36.
• Saldanlı, A. ve Aydın, M.. (2016). Bankacılık Sektöründe Karlılığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi İle İncelenmesi: Türkiye Örneği. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (24): 1-9.
• Saldanlı, A. ve Aydın, M.. (2016). Bankacılık Sektöründe Karlılığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi İle İncelenmesi: Türkiye Örneği. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (24): 1-9.
• Samırkaş, M. C., Evci, S. ve Ergün, B.. (2014). Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığın Belirleyicileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8): 117-134.
• Sevim, U. ve Eyüboğlu, K.. (2016). Ticari Banka Performansının İçsel Belirleyicileri: Borsa İstanbul Örneği. Dogus University Journal, 17(2): 211-223.
• Sevim, U. ve Eyüboğlu, K.. (2016). Ticari Banka Performansının İçsel Belirleyicileri: Borsa İstanbul Örneği. Dogus University Journal, 17(2): 211-223. Staikouras, C. K. ve Wood, G. E.. (2004). “The Determinants Of European Bank Profitability”, International Business & Economics Research Journal, 3(6): 57-68.
• Sufian, F. ve Habibullah, S.. (2009). Bank Specific And Macroeconomic Determinants Of Bank Profitability: Empirical Evidence From The China Banking Sector. Frontiers Of.
• Taşkın, F. D.. (2011). Türkiye'de Ticari Bankaların Performansını Etkileyen Faktörler. Ege Akademik Bakış, 11(2): 289-298.
• Ünsal, B.A.. (2001). Bankacılıkta Likidite Riski Yönetimi. BDDK Raporu.
• Wooldridge, J.M.. (2002). Econometric Analysis Of Cross Section And Panel Data. The Mıt Press.
• Wooldridge, J.M.. (2003). Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data. The MIT Press, Cambridge.