Türkiye’de Bavul Ticaretinin Dış Ticaret İçerisindeki Yeri ve Büyüme-Bavul Ticareti İlişkisi

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 4, 807 - 815, 01.12.2013

Sinem Yapar Saçık

Öz

Bir ülkedeki malların, seyahat eden kişiler (yerleşik olmayanlar) tarafından kendi ülkelerine satmak için götürülerek gerçekleştirdikleri satın alımı işlemi olarak tanımlanan bavul ticareti, Türkiye’nin ödemeler bilançosuna 1996’dan itibaren yansımaya başlamış bir kalemdir. 1991’de SSCB’nin dağılmasıyla Türkiye bavul ticaretinde net ihracatçı konumunu kazanmış ve bu konuda bazı dönemlerde ciddi rakamlara ulaşmıştır. Çalışmada bavul ticaretinin Türkiye’nin dış ticaretindeki yeri istatistiki veriler ışığında analiz edilmiştir. Bu analiz ile Türkiye’nin döviz geliri elde etmesinde ve dış açığını kapamasında bavul ticaretinin önemli bir değişken olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada ayrıca bavul ticareti ve büyüme arasındaki ilişki ekonometrik yöntemlerle incelenmiş, eş-bütünleşme testi ile aralarında bir ilişki olduğu ve Granger nedensellik testi ile ise bu ilişkinin büyümeden bavul ticaretine doğru tek yönlü nedensellik olduğu sonuçları elde edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Bavul ticareti, Dış ticaret açığı, Ekonomik büyüme, EngleGranger eş-bütünleşme testi, Granger nedensellik testi

The Position of Suitcase Trading in Turkey’s Foreign Trade and Growth-Suitcase Trading Connection

Öz

Suitcase trading which is defined as a purchasing process of merchandises in a country that is implemented by travelers (nonresidents) to sell those merchandises in their own country; it has started to take place in balance of payments of Turkey since 1996. After the collapse of USSR in 1991 Turkey became a net exporter in suitcase trading so the country reached significant figures occasionally. In this paper the position of suitcase trading in Turkey’s foreign trade is analyzed in consideration of statistical indicators. According to the findings acquired from the study, suitcase trading is a significant variable for Turkey to have currency and to close foreign deficits. Suitcase trading and growth connection is also analyzed by econometric method which is co-integration test and the result is affirmative. And also it is found that this connection is unilateral causation from growth towards suitcase trading according to the findings of Granger causality test

Anahtar Kelimeler

Suitcase trading, Foreign trade deficit, Economic growth, EngelGranger co-integration test, Granger causality test

Kaynakça

• Bal, Harun (2004-a).Geçiş Ülkelerinde Yolsuzluk ve Kayıtdışı Ekonomi: Kırgızistan Bavul Ticareti Örneği. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı:219, 72-92.
• Bal, Harun (2004-b).Geçiş Ülkelerinde Yolsuzluk ve Kayıtdışı Ekonomi: Kırgızistan Bavul Ticareti Örneği. Manas Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:9, 169-195.
• Eder, M., Yakovlev, A. ve Çarkoğlu, A. (2003). The Suitcase Trade Between Turkey and Russia: Microeconomics and Institutional Structure. Moscow: State University-Higher School of Economics, http://www.hse.ru/data/2010/05/05/1216427500/WP4_2003_07.pdf, 15.02.2012.
• Ertek, Tümay (1996). Ekonometriye Giriş. İstanbul: Beta Basım Yayınları. IMF (1998). Shuttle Trade. http://www.imf.org/external/bopage/pdf/98-1-3.pdf, 17.02.2012.
• Kırcı, Murat (2007). Türkiye’deki Bavul Ticareti-Gelişmeler ve Yeni Alternatifler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
• TCMB Elektronik Veri Dağıtım Sistemi
• TÜİK Online Veri Tabanı
• Yükseker, H. Deniz (2003). Laleli-Moskova Mekiği-Kayıtdışı Ticaret ve Cinsiyet İlişkileri. İstanbul: İletişim Yayınları.