The Affects of the Good Faith Principle on Business Ethics

Yıl 2018, Cilt 17 Etik Özel Sayı, 25 - 33, 25.12.2018

Dursun Ali Demirboğa

https://doi.org/10.21547/jss.452211

Cited By: 2

Öz

The good faith rule which is regulated in
the article 2 of the Turkish Civil Code is effective in all legal areas. This
principle, which obliges everyone to exercise their rights and to pay their
debts, is also a foundation in the field of business ethics. The scope of the
concept of the use of rights includes that the field of public law as it is in
the field of all private law. The ethical principles cover a wider area than
the rules of law. However, the code of ethics also forms the basis of law.
Therefore, the code of ethics and ethical principles are in tight interaction
with each other. It will be discussed in this presentation how this good faith
in the Turkish Civil Code will have an effect on the interpretation and
application of ethical principles. Good faith is directly related to the
business environment with its coverage and the elements that are brought about.
The concept of "the exercise of rights" on the one hand is effective
in exercising the rights of real persons, while also regulating the management
authority of companies and commercial partnerships. Business ethics include
both compliance with governance principles and rules applicable to area of
production, marketing, human resource management and stakeholders’ relations.
For this reason, good faith is the essence of the business ethic. Business
ethics requires being use of production facilities in accordance with ethical
values, for example, it requires the protection of the rights of stakeholders
and the application of corporate governance principles in partnership, while at
the same time, eliminating the exploitation of child workers. In this respect,
it has a multi directional understanding of business ethics. The transparency
of the management of the companies and the reporting of the ethical inspections
show that the law has reached the companies in present day. It is a measure
that determines what is right, what is wrong with a business ethic, and what is
good in practice. The good faith that is envisaged in the field of Civil Law is
also effective in the field of ethics due to its scope. In fact, good faith was
born of moral virtue and transferred to positive law.

Anahtar Kelimeler

Good Faith Principle, Business ethics

Dürüstlük Kuralının İş Etiğine Etkisi

Öz

Türk Medeni Kanunu m. 2’de yer alan dürüstlük kuralı, tüm hukuk
alanlarında etkili olmaktadır. Hakların kullanılmasında ve borçların ifasında
herkese yükümlülük getiren bu ilke, iş etiği alanında da temel oluşturmaktadır.
Hakların kullanılması kavramının kapsamı, tüm özel hukuk alanını olduğu gibi
kamu hukuku alanını da kapsamaktadır. Etik ilkeleri, hukuk kurallarından daha
geniş bir alanı kapsamakta ve hukukun temelini oluşturmaktadır. Bundan dolayı
hukuk kurallarıyla etik ilkeler birbiriyle sıkı etkileşim içerisindedir. Bu
çalışmamızda, Türk Medeni Kanununda yer alan dürüstlük kuralının etik ilkelerin
yorumlanmasında ve uygulanmasında ne şekilde bir etki doğuracağı
tartışılacaktır. Dürüstlük kuralı, kapsamı ve getirdikleri ile iş hayatını
doğrudan ilgilendirir. “Hakların kullanılması” kavramı bir yandan gerçek
kişilerin haklarını kullanmasında etkili olurken diğer yandan da şirketlerin ve
ticari ortaklıkların yönetim yetkisini de düzenler. İş etiği, hem şirketin
yönetimine ve yönetim ilkelerine uyulmasına ilişkin hem de üretim, pazarlama,
insan kaynakları yönetimi ve paydaşlarla ilişkilerde uygulanacak kuralları
içerir. Bu sebeple, dürüstlük kuralı iş etiğinin özünü teşkil eder. İş etiği,
üretim imkânlarının etik değerlere uygun olarak kullanılmasını, örneğin çocuk
işçilerin sömürülmemesini öngörürken, aynı zamanda paydaşların haklarının korunması
ve kurumsal yönetişim ilkelerinin ortaklıklarda uygulanmasını ister. Bu
bakımdan, iş etiği çok yönlü bir anlayışa sahiptir. Şirketlerinin
yönetimlerinin şeffaf olması ve etik denetiminin yapılarak raporlanması,
çağımızda şirketler hukukunun ulaştığı yeri göstermektedir. İş etiği bir
işletmede neyin doğru ve neyin yanlış olduğunu belirlemede ve iyi olanı
uygulamada elde tutulan bir ölçüdür. Medeni Hukuk alanında öngörülmüş olan
dürüstlük kuralı kapsamı itibariyle etik alanında da etkili olmaktadır. Zira
dürüstlük kuralı özü itibariyle ahlaktan doğmuş ve pozitif hukuka
aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dürüstlük kuralı, İş etiği

Kaynakça

• Akyol, Ş., (2006), Dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağı, İkinci Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Akyol, Ş.(2007), Medeni hukukta çelişki yasağı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Antalya, O.G., Topuz, M., (2016), Medeni hukuk, İstanbul, Legal Yayıncılık.
• Ateş, D.,(2007), Sözleşme özgürlüğü yönünden dürüstlük kuralları, TBB Dergisi, Sayı 72, Yıl. 2007, s.75-93.
• Barlas, N., (1997), Dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağının Alman Medeni Kanunundaki düzenleme tarzı ve eleştirisi, İHFM, Cilt: 15, Sayı:3, Yıl:1997, s.191-208.
• Cashin-Ritaine, E., (Çev. Başak Baysal),(2005), Emprevizyon, hardship ve işlem temelinin çökmesi: Pacta Sund Servanda ve Alman-Fransız hukuki ilişkilerinde sözleşmelerin uyarlanmasına giden yollar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt.63, Sayı 1-2, Yıl.2005, s.321-342.
• Durak, Y., (2017), Güven sorumluluğu ve Culpa in Contrahendo, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt.25,Sayı.1, Ocak 2017, s.239-288.
• Edis, S., (1993), Medeni hukuka giriş ve başlangıç hükümleri, 4. Basıdan Tıpkı Basım, Ankara,Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları No:41.
• Harrison, M. R., (2005), An introduction to business and management ethics, Newyork, Palgrave Mac Millan.
• Helvacı, S., Erlüle, F., (2016), Medeni hukuk, 4. Baskı, İstanbul, Legal Yayıncılık.
• Kara, M. S., (2013), Genel işlem şartlarına ilişkin haksız rekabet hükümleri, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt.17, Sayı.1-2, Yıl.2013, s.723-742.
• Kılıçoğlu, M.,(2015), Dürüstlük kuralı ve hakkın açıkça kötüye kullanma yasağı, Ankara, Bilge Yayınevi.
• Norman, W., (2013), Business ethics, The International Encyclopedia of Ethics, Edited by Hugh La Follettte, Print Pages 652-668., Blackwell Publishing.
• Oğuzman, K., Barlas, N.,(2016), Medeni hukuk-giriş, kaynaklar, temel kavramlar, 22. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Öztan, B., (2016), Medeni hukukun temel kavramları, 41. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Serozan, R., (2017), Medeni hukuk, 7. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Skutch, A.F., (2004), Moral foundations, an introduction to ethics, NewYork, Axios Press.
• Sullivan, R.J., (1994), An introduction to Kant’s ethics, Newyork, Cambridge University Press.
• Yarayan, A., (2013),Türk medeni hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Yücel, Y. F., (2010), Hak ve menfeatler üzerine bir inceleme, http://portal.ubap.org.tr/App_Themes/Dergi/2010-91-663.pdf, E.T. 04.05.2018.