Düzce İli Geleneksel Özel Gün Kadın Giysilerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 1, 56 - 74, 22.01.2019

Filiz Dursun , Çiğdem Dursun Çalışan , Gülden Abanoz

https://doi.org/10.21547/jss.439875

Cited By: 1

Öz

Maddi
kültür ögesi olarak giyim, bir milletin kültürünü gelenek ve göreneklerini
yansıtan en önemli unsurların başında gelmektedir. İlk çağlarda tabiat etkinliklerinden korunmak ve
örtünmek amacıyla başlayan giyinme ihtiyacı, medeniyet düzeyi ve hayat koşullarının
değişimi ile belirginleşmiştir. Ayrıca
giyinme şekilleri bulundukları toplumun kültürel değerleri ile biçimlenerek,
diğer toplumlardan ayırıcı özellikler barındırmaktadır. Buradan yola çıkarak
yüzyıllarca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, değişik kültürlerin etkisi
altına girmiş olan Anadolu’da da bölgelerin kendine has geleneksel
kıyafetlerinin olması aynı ilde hatta merkez ve köy arasında bile giyim
farklılıklarının oluşmasına sebep olmaktadır. Küreselleşen Dünya’da zaman içinde yok
olmayla karşı karşıya kalan kültürel miraslarımızdan olan geleneksel giysiler,
dönem ve yöresel özelliklere ışık tutması, ayrıca bilimsel bir yaklaşımla
incelenerek belgelenmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması, geçmişten günümüze
köprü oluşturması açısından önem taşımaktadır. Araştırmanın amacı; özel
koleksiyonlarda sandıklarda, bohçalardaki geleneksel (yöresel) özel gün kadın
giysilerinin kumaş, renk, desen, süsleme, model özelliklerini inceleyerek, gün
yüzüne çıkartmak, geleneksel giysileri tanımak, tanıtmaktır.  Aynı zamanda giysilerin geleneksel
özellikleri ile süslemelerinin güncel giysi tasarımlarına yansıtılmasında ve
özgün tasarımların ortaya çıkmasında moda tasarımcılarına kaynak olacağı
düşünülmekte, bu sayede kültürel değerlerin yaşatılacağı umulmaktadır. Anadolu’nun
batısında yer alan stratejik konumu ile sanayileşme yolundaki büyük adımlarının
yanında doğal güzellikleriyle de ön plana çıkan Düzce ili aldığı göçler ve
tarihi ile son derece renkli bir giyim kültürüne sahiptir. Düzce İlinde bulunan
farklı milletlerin özel günlerde giydikleri giysilerden örneklem alınarak,
geleneksel kadın kıyafetlerinden özel gün giysileri araştırılmıştır. Giysiler,
oluşturulan gözlem fişleri doğrultusunda; kullanılan malzeme, renk, model,
kesim, dikim, astar ve süsleme özellikleri açısından incelenip, fotoğraflanarak
görselleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Düzce, Geleneksel kıyafet, Kadın, Özel gün

Research of Tradıtıonal Specıal Day Clothes of Womens in Düzce

Öz

Clothing as a material cultural
heritage is one of the most important elements reflecting the traditions and
customs of a nation. In the early ages, the need for dressing to protect and
cover up nature activities became evident by the change in civilization level
and living conditions. In addition, the forms of dressing are shaped by the
cultural values of the society they are in, and they have distinctive features
from other societies. Having been host to many civilizations for centuries,
Anatolia, which has been under the influence of different cultures, also has
its own traditional clothing, which causes the differences of clothing even on
the same side, even between the center and the village. The traditional clothes of our cultural
heritage, which are faced with extinction in the globalizing world over time,
have a significance in shedding light on period and local characteristics,
examining and documenting them with a scientific approach and transferring them
to future generations, forming a daily bridge from the past. Purpose of the
research; to examine and introduce traditional cloths, traditional dresses,
dresses, colors, designs, ornaments and model features of traditional
(regional) special day women's dresses in coffers in private collections. At
the same time, it is expected that the traditional characteristics of clothes
and their decoration will be reflected in contemporary clothes designs and the
origin of original designs will be a source for fashion designers. It is hoped
that cultural values will be experienced on this occasion. In addition to its
strategic location in the western part of Anatolia and the great steps on its
way to industrialization, Düzce has a very colorful clothing culture with its
migrations and history. Special day clothes were searched from traditional
women's clothes by taking samples from different nationalities wearing special
occasions in Düzce. The clothes are in the direction of the created observation
sticks; the materials used are examined in terms of color, model, cutting,
sewing, lining and decoration properties, and photographed and visualized.

Anahtar Kelimeler

Düzce, Traditional clothes, Female, Special day

Kaynakça

• Al-ajaji, T. N. (2013). The Fabrics which are used to made to traditional costumes in Saudi Arabia. ISS & MLB︱September 24-26, 2013 Saudi Arabia
• Artun, E. (2006). Adana Ve Osmaniye Halk Kültüründe Giyim- Kuşam Geleneği. Halk Kültüründe Giyim-Kuşam ve Süsleme Uluslararası Sempozyumu
• Çağdaş, M., (2002), Kadın Giyiminde Kapanma Payı ve Yaka Çizim Teknikleri, Ankara, s. 2.
• Çivitçi, Ş., & diğerleri,(2012). “Tekirdağ Etnografya Müzesi’ nde Kayıtlı Bindallıların Özellikleri”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 14 Sayı 1 99-120.
• Çulcuoğlu, S., (2007). Divriği Yöresinin Kıyafetleri Takı ve Aksesuarları, Sivas Valiliği Tarih Ve Kültür Araştırmaları Merkezi, Sivas.
• DüzceTSO, (2014). Kültür- Turizm http://www.duzcetso.org.tr/tr/genel/sayfalar/28-10-2014-kultur-turizm 06.06.2018 tarihinde indirilmiştir.
• Eicher, J. B. & Roach-Higgins, M. E.(1993). “Definition and Classification of Dress Implications for Analysis of Gender Roles”, Dress and Gender, Ed. Ruth Barnes and Joanne B. Eicher, Lillington,
• Gümüş, U., (1996). Gelinlik Hakkında Bilgi, Konfeksiyon Teknik Dergisi, (29), İstanbul. s.82
• Koca, E, (2000), İçel İli Tarsus İlçesi Tahtacılar Geleneksel Kadın Giysileri ve Çağdaş Tasarımlar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara
• Koca, E.ve Kumaş, N. (2015). Yitirilen Kültürel Değerler: Giresun İli Yöresel Gelin Giysileri. Türk& İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi Yıl: 2 Sayı: 2 s. 84-95
• Koç, F., Koca, E. (2007), “The Westernization Process in Otoman Women’s Garments: 18th Century- 20th Century”, Asian Journal of Women’s Studies (AJWS), 13 (4), 57-84.
• Koçu, R.E (1969). Türk Giyim Kuşam ve Süsleme Sözlüğü. Sümerbank Kültür Yayınları, Ankara,
• Örnek, S. V. (1995). Türk Halk Bilimi. Ankara
• Özel, M., 1992. Folklorik Türk Kıyafetleri. Türkiye Güzel Sanatları Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara, s.19-21-22
• Özus E., Erden F., Tufan M., (2014). “Malatya Yöresi Geleneksel Kadın Kıyafetlerden Günümüze Yansımalar” 650-664-International Journal of Science Culture and Sport http://www.iscsjournal.com/Makaleler/1839971555_si_1_37 Temmuz
• Tezcan, M. (1983). Giyim olgusuna sosyo-kültürel bakış ve Türklerde giyim Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi Sayı: 1 Cilt: 16 1301-3718
• Tizer, G. (1974). Giyim- Kuşam ve Türk Kadın Kıyafetleri. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, 1 (15), İstanbul s.169.
• Tokdemir, H. (1993). Artvin Yöresi Folkloru. Ankara. s.228
• Tuzcu, İ. (1980) Lazimark’tan Ayazlıya https://ibrahimtuzcu.tr.gg/D.ue.zce-Laz-G.oe.%E7leri.htm
• Türkoğlu, Sabahattin (2002), Tarih Boyunca Anadolu’da Giyim Kuşam, İstanbul.
• Tüz A, (2011). Sille Kadın ve Erkek Kıyafetleri, Konya, Silleyi Kalkındırma ve Tanıştırma Derneği Kültür Yayınları, ss.27-57
• Sürür, A., 1983. Ege Kadın Kıyafetleri. Türk Süsleme Sanatları, 7 (Ak Yayınları), s.78.
• Svensson , G. T. (1992). Clothing in the arctic: a means of protection, a statement of ıdentity, Arctic, Volume: 45, No: 1 (March 1992) p. 62 - 73.
• Yener, E., (1955). “Eski Ankara Kadın Kıyafetleri ve Giyiniş Tarzları”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt: 13 Sayı: 3