Gaziantep’teki Suriyeli Ailelerin Baş Etme Stratejileri

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 2, 499 - 525, 25.04.2020

Nur İncetahtacı

https://doi.org/10.21547/jss.688357

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma, Gaziantep’teki Suriyeli birey ve ailelerin yaşadıkları sorunlarla nasıl baş etmeye çalıştıklarını anlama çabasındadır. Baş etme stratejilerini ortaya çıkarmak için Gaziantep’te 2018 Kasım ile 2019 Mart arasında kent merkezindeki yirmi dört aile ve altmış dört kişiyle yarı yapılandırılmış soru formlarıyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Saha görüşmelerinden elde edilen bulgular bize Suriyelilerin sorunlarla baş etmek adına yeni ve farklı stratejiler geliştirdiklerini ortaya koymaktadır. Çalışma çok genel hatlarıyla Ortadoğu’daki ayaklanmaların sonuçlarına değinmekte ve onun ardından gelişen çatışma, savaş ve şiddetin yarattığı mülteci krizlerini ele almaktadır. Türkiye ve Gaziantep’teki Suriyeli nüfusun demografik görünümüne vurgu yapılmakta ve en son bölümde Gaziantep’te yaşayan mülteci ailelerin genel profili verilmektedir. Mültecilerin sahip oldukları kaynak, imkân ve sermaye türlerinin sorunlarla baş etme stratejileri üzerindeki etkileri tartışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Mülteciler, Göç, Gaziantep, Etkileşim, Baş Etme Stratejileri

Coping Strategies of the Syrian Families in Gaziantep

Öz

This study tries to understand how the Syrian families and individuals cope with the problems they have had. In order to understand and reveal the coping strategies of the refugees, a field research has been conducted in Gaziantep between November 2018 and March 2019, interviewing more than twenty-four families, and sixty-three individuals. The results of the survey showed us that the Syrians improve and develop new and different coping strategies with all the instruments they have. From a general perspective, this study will firstly mention the results of uprisings and then the refugee crisis in the Middle East that occurred after the wars, conflicts, and violence escalation. The study will emphasize the demographic situation of the refugee families who live in Turkey and Gaziantep, and a general refugee profile will be depicted through the survey. At the final stage, the study aims to debate the impacts of sources, capitals, and capabilities on the coping strategies refugees have.

Anahtar Kelimeler

Refugees, Migration, Gaziantep, Interaction, Coping Strategies

Kaynakça

• Achcar, G. (2014). Halk İstiyor - Arap İsyanı Üzerine Radikal Bir İnceleme (S. Öztürk, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Adaman, F., ve Keyder, Ç. (2006). Türkiye’de Büyük Kentlerin Gecekondu ve Çöküntü Mahallelerinde Yaşanan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma. İstanbul:AB Forumu.
• Adar, A. Ş. (2018). Türkiye’de Yeni Prekarya Suriyeli İşgücü mü? Çalışma ve Toplum, 1, 13-36.
• Alcock, P. (1997). Defining Poverty. İçinde J. Campling (Ed.), Understanding Poverty (ss. 67-84). London: Palgrave.
• Atasü Topçuoğlu, R. (2016). Feminizmin Refah Devleti ve Sosyal Politika Alanina Elestiri ve Katkılar. Amme İdaresi Dergisi, 49(4), 37-64.
• Aydın, M. K., ve Çakmak, E. E. (2017). Sosyal Devletin Temelleri. Bilgi, 34, 1-19.
• Baban, F., Ilcan, S., ve Rygiel, K. (2017a). Playing Border Politics with Urban Syrian Refugees - Legal Ambiguities, Insecurities, and Humanitarian Assistance in Turkey. Movements, 3(2), 81-102.
• Baban, F., Ilcan, S., ve Rygiel, K. (2017b). Syrian Refugees in Turkey: Pathways to Precarity, Differential Inclusion, and Negotiated Citizenship Rights. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43(1), 41-57.
• Bora, A. (2008). Kadınların Sınıfı - Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası (2. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bourdieu, P. (1990). The Logic of Practice (R. Nice, Çev.). Stanford: Stanford University Press.
• Bourdieu, P., ve Passeron, J.-C. (1990). Reproduction in Education, Society and Culture (R. Nice, Çev. 2. Baskı). London: Sage.
• Bozarslan, H. (2010). Ortadoğu: Bir Şiddet Tarihi - Osmanlı İmparatoluğu'nun Sonundan El-Kaide'ye (A. Berktay, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozarslan, H. (2012). Ortadoğu'nun Siyasal Sosyolojisi - Arap İsyanlarından Önce ve Sonra (M. I. Durmaz, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bulut, N. (2003). Küreselleşme: Sosyal Devletin Sonu mu? Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(52).
• Burr, W. R. (1973). Theory Construction and the Sociology of the Family. New York Wiley.
• Castells, M. (2013a). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür - Ağ Toplumunun Yükselişi (E. Kılıç, Çev. 3. Baskı Cilt 1). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M. (2013b). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür - Binyılın Sonu (E. Kılıç, Çev. 2. Baskı Cilt 3). İstanbul: İstanbul bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M. (2013c). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür - Kimliğin Gücü (E. Kılıç, Çev. 3. Baskı Cilt 2). İstanbul: İstanbul bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, M. (2013d). İsyan ve Umut Ağları - İnternet Çaginda Toplumsal Hareketler (E. Kılıç, Çev.). Istanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Cengiz, D. (2015). Zorunlu Göçün Mekânsal Etkileri ve Yerel Halkın Algısı; Kilis Örneği. Turkish Studies - International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), 101-122.
• Çetin, İ. (2016). Suriyeli Mültecilerin İşgücüne Katılımları ve Entegrasyon: Adana-Mersin Örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(4), 1000-1106.
• Çınar, S. (2018). İnşaat İşgücü Piyasasında Yeni Aktörler ve Yeni Çatışmalar: Türkiyeli İşçilerin Gözünden Suriyeli İnşaat İşçileri. Çalışma ve Toplum, 1, 121-138.
• Coser, L. A. (1990). Amerikan Eğilimleri (A. Şenel, Çev.). İçinde T. Bottomore ve R. Nisbet (Eds.), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi (ss. 299-335). Ankara V Yayınları.
• Coser, L. A. (2001). The Functions of Social Conflict (4. Baskı). New York: Routledge.
• Dabaşi, H. (2015). Arap Baharı - Post Kolonyalizmin Sonu (A. T. Esen, Çev.). İstanbul: Sümer Yayıncılık.
• Dahrendorf, R. (1959). Class and Class Conflict in Industrial Society. Stanford: Stanford University Press.
• Dam, N. v. (2000). Suriye'de İktidar Mücadelesi - Esad ve Baas Partisi Yönetiminde Siayset ve Toplum (S. İdiz ve A. F. Çalkıvik, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dedeoğlu, S., ve Gökmen, Ç. E. (2011). Göç ve Sosyal Dışlanma Türkiye’de Yabancı Göçmen Kadınlar. İstanbul: Hiperlink.
• Demirtaş, E. (2014). Ortadoğu'da Devlet ve İkitdar Otoriter Rejimler Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Metis Yayınları.
• Deniz, A. Ç., Ekinci, Y., ve Hülür, A. B. (2016). "Bizim Müstakbel Hep Harap Oldu" - Suriyeli Sığınmacıların Gündelik Hayatı Antep - Kilis Çevresi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Dizman, A. O. (2012). Geçici Koruma Politikası ve Türkiye’ye Sığınan Suriyeliler. İstanbul: Türkiye Ekonomi Politikası Araştırma Vakfı (TEPAV). Dyk, P. A. H., ve Schvaneveldt, J. D. (1987). Coping as a Concept in Family Theory. Family Science Review, 23-40.
• Erdoğan, M., ve Ünver, C. (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye'deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri TİSK (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu) Raporu. Ankara: TİSK.
• Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye'ye Kitlesel Göçlerde son ve Dev Dalga: Suriyeliler. İçinde M. M. Erdoğan ve A. Kaya (Ed.), Türkiye'nin Göç Tarihi - 14. Yüzyıldan 21. yüzyıla Türkiye'ye Göçler (ss. 315-347). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Goffman, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu (B. Cezar, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Gültekin, M. N., Giritlioğlu, İ., Karadaş, Y., Soyudoğan, M., Leyla Kuzu, Ş., Gülhan, S. T., İncetahtacı, N. (2018). Gaziantep'teki Suriyeliler: Uyum, Beklentiler ve Zorluklar (Özet Rapor). Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Yayınları.
• Hanieh, A. (2012). Körfez Ülkelerinde Kapitalizm ve Sınıf (B. Ahıska ve S. Doğa, Çev.). Ankara: NotaBene Yayınları.
• Hanieh, A. (2015). İsyanın Kökenleri Kapitalizmin Ortadoğu'daki Sorunları (A. Toprak, Çev.). Ankara: NotaBene Yayınları.
• Harunoğulları, M., ve Cengiz, D. (2016). Suriyeli Göçmenlerin Mekânsal Analizi: Hatay (Antakya) Örneği / Spatial analysis of Syrian immigrants: Case of Hatay (Antakya). Bilidiri, TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu / International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara.
• Hill, R. (1949). Families under Stress. New York: Harper ve Row.
• İnce, C. (2019). Göç Kuramları ve Suriye Göçü Üzerine Bir Değerlendirme. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi-International Journal of Society Researches, 11(18), 2579-2615.
• Jabbar, S. A., ve Zaza, H. I. (2014). Impact of conflict in Syria on Syrian children at the Zaatari refugee camp in Jordan. Early Child Development and Care, 184(9), 1507-1530.
• Kahya, Ö., ve Sallangül, S. (2013). Bir Uydu Kent Örneği Olarak Isparta’dan Sığınmacılık Sorununun Görünümleri. Bilidiri. Uluslararası Katılımlı VII. Ulusal Sosyoloji Kongresi Yeni Toplumsal Yapılanmalar: Geçişler, Kesişmeler, Sapmalar, Muğla.
• Kandiyoti, D. (1977). Sex Roles and Social Change: A Comparative Appraisal of Turkey's Women. Signs, 3(1), 57-73.
• Kandiyoti, D. (1988). Bargaining with Patriarchy. Gender and Society, 2(3), 274-290.
• Kara, U. (2013). Sosyal Devletin Yükselişi ve Düşüşü. Adana: Karahan Kitabevi.
• Kaya, I., ve Yılmaz Eren, E. (2015). Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Durumu Arada Kalanlarin Haklari ve Yükümlülükleri. İstanbul: SETA.
• Kaya, M. (2017). Türkiye'deki Suriyeliler - İç İçe Geçişler ve Karşılaşmalar. İstanbul: Hiperyayın.
• Kaygısız, İ. (2017). Suriyeli Mültecilerin Türkiye İşgücü Piyasasına Etkileri. İstanbul: Friedrich Ebert Stiftung.
• Kessler, R., R., P., ve Wortman, C. (1985). Social Factors in Psychoparhology: Stress, Social Support and Coping Process. Annual Review of Psychology, 36(1), 531-572.
• Kıray, M. (1984). Ereğli Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Koç, M., Görücü, İ., ve Akbıyık, N. (2015). Suriyeli Sığınmacılar ve İstihdam Problemleri. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 63-93.
• Koray, M. (2011). Sosyal devlet yok da Sosyal Hizmet var mı? https://www.birgun.net/haber-detay/sosyal-devlet-yok-da-sosyal-hizmet-var-mi-15518.html.
• Küçükşen, K. b. (2017). Suriyeli Sığınmacı Kadınlarda Sosyal Dışlanma Algısı Üzerine Nitel Bir Çalışma. İnsan ve Toplum ve Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(5), 2399-2413.
• Kümbetoğlu, B. (2016). Göç Çalışmalarında "Nasıl" Sorusu. İçinde S. G. Öner-Ihlamur ve N. A. Ş. Öner (Eds.), Küreselleşme Çağında Göç (ss. 49-89). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Lacerenza, G. (2018). Arap Yarımadası ve Ticaret Yolları (L. T. Basmacı, Çev.). İçinde U. Eco (Ed.), Antik Yakındoğu (ss. 219-223). İstanbul: Alfa Kitap.
• Lazarus, R. S., ve Folkman, S. (1984). Stress, Appraisal and Coping. New York: Springer.
• Lewis, B. (2011). Ortadoğu (S. Y. Kölay, Çev. 8. Baskı). Ankara: Arkadaş Kitabevi.
• Maiocchi, M. (2018). Yakındoğu'nun Geri Kalanında Şehirler ve Devlet Oluşumları (L. T. Basmacı, Çev.). İçinde U. Eco (Ed.), Antik Yakındoğu (ss. 96-102). İstanbul: Alfa Kitap.
• Marcus, A. (2013). Halep - Modernliğin Eşiğinde Bir Osmanlı Şehri (M. E. Baş, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Massey, D., Alarcon, R., Durand, J., ve Gonzales, H. (1987). Return to Aztlan. Los Angeles: University of California Press.
• Massey, D. S. (1988). Economic Development and International Migration in Comperative Perspective. Population and Development Review(14), 383-413.
• Massey, D. S. (2015). A Missing Element in Migration Theories. Migration Letters, 12(3), 279-299.
• Massey, D. S., ve Taylor, J. E. (Eds.). (2004). International Migration - Prospect and Policies in a Global Market. New York: Oxford University Press.
• McCubbin, H. I., Larsen, A. S., ve Olson, D. H. (1982). Family Coping Strategies. İçinde H. I. McCubbin, A. S. Larsen, ve D. H. Olson (Eds.), Family Inventories (ss. 101-120). St. Paul: University of Minnesota Press.
• McCubbin, H. I., ve Patterson, J. M. (1983). The Family Stress Process: The Double ABCX Model of Adjustment and Adaptation. İçinde H. I. McCubbin, B. Sussman, ve J. M. Patterson (Eds.), Social Stress and the Family (ss. 7-38). New York: The Hayworth Press.
• Mernissi, F. (1977). Women Saints and Sanctuaries. Signs, 3(1), 101-112. Miles, M. B., Huberman, A. M., ve Saldana, J. Qualitative Data Analysis A Method Sourcebook (3 ed.). Thousand Oaks: Sage.
• Mutlu, P., Mısırlı, K. Y., Kahveci, M., Akyol, A. E., Erol, E., Gümüşcan, İ., . . . Salman, C. (2018). Suriyeli Göçmen İşçilerin İstanbul Ölçeğinde Tekstil Sektörü Emek Piyasasına Eklemlenmeleri ve Etkileri. Çalışma ve Toplum(1), 69-82.
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar I ‐ II. Cilt (S. Özge, Çev. 5. Baskı). İstanbul: Yayın Odası.
• Neuman, W. L. (2013). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar I-II. Cilt. (S. İnce, Çev.). İstanbul: Yayın Odası Yayınları.
• Norlyk, A., ve Harder, I. (2010). What Makes a Phenomenological Study Phenomenological? An Analysis of Peer-Reviewed Empirical Nursing Studies. Qual Health Res OnlineFirst, 20(10), 1-12.
• Öktem, Ü. (2005). Fenomenoloji ve Edmund Husserl'de Apaçıklık (Evidenz) Problemi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 45(1), 27-55.
• Özipek, B. B. (2018). Suriyeli Sığınmacılar ve Türkiye Ekonomisi - Evrensel Tecrübe Işığında Bir Etkiyi Konuşmak. İstanbul: UTESAV -Uluslararası Teknoloji Ekonomi ve Sosyal Araştırma Vakfı.
• Özmete, E. (2011). Yoksul Ailelerde Sosyal Dışlanmaya Karşı Güçlendirme Yaklaşımı. İçinde Y. Özkan (Ed.), Sosyal Dışlanma ve Aile: Sosyal Hizmet Müdahalelerinde Güçlendirme (2011 ed., ss. 71). Ankara: Maya Akademi.
• Pappé, I. (2011). Ortadoğu'yu Anlamak (G. Atmaca, Çev. 2. Baskı). İstanbul: NTV Yayınları.
• Prashad, V. (2012). Arab Spring, Libyan Winter. Oakland Baltimore Edinburg: AK Press Publishing.
• Ravenstein, E. G. (1889). The Laws of Migration. Journal of the Royal Statistical Society, 52(2), 241-305.
• Rex, J. (1996). Ethnic Minorities in the Modern Nation State Working Papers in the Theory of Multiculturalism and Political Integration. London: Macmillan Press.
• Rygiel, K., Baban, F., ve Ilcan, S. (2016). The Syrian refugee crisis: The EU-Turkey ‘deal’ and Temporary Protection. Global Social Policy, 16(3), 315-320.
• Sallan Gül, S. (2006). Sosyal Devlet Bitti Yaşasın Piyasa - Yeni Liberalizm ve Muhafazakarlık Kıskacında Refah Devleti. İstanbul: Ebabil
• Sandal, E. K., Hançerkıran, M., ve Tıraş, M. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler ve Gaziantep İlindeki Yansımaları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(2), 461-483.
• Sarıteke, İ., Kahraman, Ö. F., ve Aydın, A. (2018). Türkiye'deki Suriyeli Nüfusun Hukuki Statüsü ile İlgili Bir Analiz. Turkish Studies, 13(7), 383-396.
• Şimşek, D. (2018). Mülteci Entegrasyonu, Göç Politikaları ve Sosyal Sınıf: Türkiye'deki Suriyeli Mülteciler Örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40), 367-392.
• Sirkeci, İ., ve Bardakçı, S. (2016). Suriye'den Gelenler Misafir Değil Bir Göç Kültürünün Öncüleri. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 531-544.
• Solinas, P. (1995). Aile (A. Derman, Çev.). İçinde F. Braudel (Ed.), Akdeniz (ss. 60- 81). İstanbul: Melis Yayınları.
• Sönmez, M. E. (2016). Suriyeli Sığınmacıların Gaziantep Şehrindeki Mekânsal Dağılışı ve Geleceği. Bilidiri. TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu.
• Sönmez, M. E., ve Adıgüzel, F. (2017). Türkiye’de Suriyeli Sığınmacı Algısı: Gaziantep Şehri Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 797-807.
• Taştekin, F. (2016). Suriye Yıkıl Git, Diren Kal - Alacakaranlıkta Ortadoğu (5 ed.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Thyer, B. A. (Ed.) (2000). The Handbook of Social Work Research Methods.
• Topal, Ö. F. (2016). Beşşar Esad Döneminde Toplumsal Muhalefet ve İç Savaş İçinde M. A. Okur ve N. Salık (Ed.), Bağımsızlıktan Arap Baharı'na Suriye İç ve Dış Politika (ss. 67-98). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tümtaş, M. S. (2018). Sosyal Ayrışmaların Mekânsal İzdüşümü: Suriyeli Kent Mültecileri Üzerine Bir Tartışma. Bildiri. TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium on the 30th Anniversary of TUCAUM, Ankara.
• Wallerstein, I. (2004). Modern Dünya Sistemi - Kapitalist Tarım ve 16.Yüzyıl'da Avrupa Dünya Ekonomisinin Temelleri (L. Boyacı, Çev. Cilt 1). İstanbul: Bakış Yayınları.
• Wallerstein, I. (2005). Modern Dünya Sistemi - Avrupa Dünya Ekonomisinin Pekiştirilmesi ve Merkantilizm 1600-1750 (L. Boyacı, Çev. Cilt 2). İstanbul: Bakış Yayınevi.
• https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html Erişim Tarihi: 30.01.2020
• https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 Erişim Tarihi: 01.02.2020
• https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/ Erişim Tarihi: 01.02.2020