Ayfer Tunç Romanlarında Toplumsal Cinsiyet

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 3, 751 - 769, 01.07.2020

Ebru Aktay , Süheyla Sarıtaş

https://doi.org/10.21547/jss.663196

Öz

Günümüz yazarlarından biri olan Ayfer Tunç’un romanlarındaki tiplerin geliştirdikleri söylemler ve davranışlar toplumumuzun toplumsal cinsiyet algısına ilişkin önemli ipuçları verir. Öyle ki tiplerin sergilemiş oldukları farklı kadınlık ve erkeklik rollerine yönelik yorumları ve tenkitleri sanatçının romanlarında sıklıkla görülür. Yazar romanlarında erkek şiddetine maruz kalan, çıkış yolları arayan, emek sömürüsüyle karşılaşan, kendisine yüklenmiş sorumluluklara çoğu zaman boyun eğen, fedakâr, yalnız ya da yalnızlaştırılmış, varoluş sancıları çeken, kadın tipleri ele almakla birlikte şiddeti normalleştiren, doğal gören, kadın emeğini sömüren, kadının varlığını görmezden gelen, bencil, ilgisiz erkek tipleri ele almıştır. Aynı zamanda romanlarında, toplum baskısı ve çocukluk travmalarını atlatamamaları nedeniyle kendilerini yaşama ait hissedemeyen bireylerin, özellikle kadınların tükenişleri anlatılırken, her şeye rağmen insan olmanın getirdiği yaşama isteği de vurgulanır.
Bu çalışma Ayfer Tunç tarafından kalem alınan Kapak Kızı, Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Anlatılan Kısa Tarihi, Yeşil Peri Gecesi, Suzan Defter, Dünya Ağrısı, Aşıklar Delidir ya da Yazı Tura ve Aziz Bey Hadisesi romanlarını kapsamaktadır. Bu romanlarındaki toplumsal cinsiyet ile ilgili temel kavramlar ele alınarak toplumun kadın ve erkeğe yüklediği roller irdelenmiştir. Aynı zamanda modernleşmeyle birlikte toplumsal yaşamda meydana gelen değişikliklerin kadın-erkek rolleri üzerindeki etkileri üzerinde durulmuştur. Toplumsal cinsiyet rolleri feminist bir bakış açısı ile incelenerek kadın ve erkek karakterlerinin söylemlerinden, bulundukları davranışlardan, tepkilerden hareketle Tunç’un romanlarının sosyal ortamı anlaşılmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ayfer Tunç, Roman, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Kadın, Şiddet

Gender Issue in the Novels of Ayfer Tunç

Öz

The types in the novels of Ayfer Tunç, who is a contemporary author, gives significant clues about the concept of gender through their behaviors and statements. It can be explained as the criticisms and comments of the heroes against the different feminine and manhood roles that are seen frequently in her novels. In her novels, Tunç also deals with not only the woman types who seeks out ways, faced with labor exploitation or are exposed to male violence but also the man types who standardize violence, ignoring the presence of woman, irresponsible and selfish. It also focuses on the people who do not feel alive because of the lack of social pressure or people who have childhood traumas and the women who burnout or desire for life.
The study includes the novels that are called Kapak Kızı, Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Anlatılan Kısa Tarihi, Yeşil Peri Gecesi, Suzan Defter, Dünya Ağrısı, Aşıklar Delidir ya da Yazı Tura ve Aziz Bey Hadisesi written by Ayfer Tunç. In these novels, it is examined the concept of gender and the related concepts about gender such as roles, behaviors and expectations. In addition, along with modernism, it emphasizes social change and gender roles through her novels. In the study, the gender roles are examined with feministic perspective through the types behaviors, statements and reactions in order to understand and to evaluate the social environment of Tunç’s novels.

Anahtar Kelimeler

Ayfer Tunç, Novel, Gender Roles, Woman, Violence

Kaynakça

• Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çakır, Ö. (2008). Türkiye’de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakütesi Dergisi, (31), 25-47.
• Felski, R. (2016). Edebiyat Ne İşe Yarar? (Çev. Emine Ayhan). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Freud, S. (2000). Psikanaliz Üzerine. (Çev. K. Şipal). İstabul: Cem Yayınları.
• Gidden, Antony. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınevi.
• Kottak, C. P. (2014). Antropoloji İnsan Çeşitliliinin Önemi (Çev. İ. Duyar, O. Özler, U. İçen, D. Atamtürk).İstanbul: De Ki Basım Yayım Ltd. Şti. Kurumu,
• Tire, O. (2017). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’de Kadın Yoksulluğu. Mavi Atlas, 5(1), 97-112.
• Tunç, Ayfer (2005). Kapak Kızı. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2006). Aziz Bey Hadisesi. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2009). Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Anlatılan Kısa Tarihi. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2010). Yeşil Peri Gecesi. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2011). Suzan Defter. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2014). Dünya Ağrısı. İstanbul: Can Yayınları.
• Tunç, Ayfer (2018). Aşıklar Delidir Ya Da Yazı Tura. İstanbul: Can Yayınları.
• Turan, N. (2011). Türkiye’de Erkek Hemşire İmgesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 16-30.
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı. Sosyoloji Konferansları, (35), 29-56.