Hellenistik Dönemde Miletos Isopoliteia Antlaşmaları

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 2, 904 - 920, 27.04.2021

Ümran Ozan Karahan

https://doi.org/10.21547/jss.741076

Öz

Isopoliteia, yani eşit vatandaşlık hakkı Hellen toplumlarında politik, ekonomik ve kültürel nedenlerden dolayı bireysel ya da kitlesel olarak uygulanmıştır. Farklı şekillerde antlaşma metinlerinde yer aldığı görülmektedir. Bu konuda özellikle epigrafik kaynaklar ile antik kaynaklar bilgi vermektedir. Miletos kenti de geniş bir koloni ağına sahip olarak zaman zaman farklı nedenlerle isopoliteia hükmünün yer aldığı antlaşmalar yapmıştır. Bu antlaşmaların bazen belirli dönemlerde tekrarlandığı görülmektedir. Bazı antlaşmaları Pers yıkımından sonra kaybettikleri nüfusun yeniden sağlamak için, bazı antlaşmaları da politik ve ekonomik nedenlerden dolayı yapmıştır. Biz de bu çalışmamızda Hellen dünyasında bulunan olgulardan biri olan isopoliteia kavramı hakkında Miletos üzerinden, epigrafik, antik ve modern kaynaklara dayanarak değerlendirmede bulunmaya çalışacağız. Bu değerlendirmenin Eski Batı Anadolu Tarihi üzerindeki etkilerini ve izdüşümlerini tespit konusunda katkı sağlayacağını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Isopoliteia, Miletos

Kaynakça

• Kaynakça
• Antik Kaynaklar
• Arrian (2005). İskender’in Seferleri. (M. Mete, Çev). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Diodorus S. (1984). Diodorus of Sicily IX. (R. M. Geer, Çev.). Cambridge, London: Harvard University Press ve William Heinemaa Ltd.
• Herodotos. (2002). Herodot Tarihi. (M. Ökmen, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Plinius (1961). Natural History II. (H. Rackham, Trans.). Cambridge, London: Harvard University Press ve William Heinemann.
• Strabon (2000). Geographika. Antik Anadolu Coğrafyası. (A. Pekman, Çev.). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Modern Kaynaklar
• Arnaoutoglou, I. (1998). Ancient Greek Laws. London ve New York: Routledge.
• Bettalli, M. (2017). Yunanlar ve Doğu: Yunan Tarihinde Uzun Bir Bölüm. Eco, U. (Ed.). Antik Yunan. (L. Tonguç Basmacı, Çev.). İstabul: Alfa.
• Cawkwell, G. (2005). The Greek Wars The Failure of Persia. Oxford: Oxford University Press.
• Champion, C. B. (2004). Cultural Politics in Polybius’s Histories. Berkely, Los Angelos, London: University of California Press.
• Chaniotis, A. (2005). War In the Hellenistic World. Oxford: Blackwell Publishing.
• Cohen M. G. (1995). The Hellenistic Settlements In Europe The Islands and Asia Minor. Berkeley, Los Angelos, Oxford: University of California Press.
• Errington, R. M. (2017). Hellenistik Dünya Tarihi MÖ 323-30. (G. Günata, Çev.). İstanbul: Homerkitabevi.
• Gawantka, W. (1975). Isopoliteia. Ein Beitrag Zur Geschichte Der Zwischens Taatlichen Beziehungen In Der Griechischen Antike. München: C. LT. Beck’sche Verlagbuchhandlung.
• Georges, P. B. (2000). Persian Ionia under Darius: The Revolt Reconsidered. Historia 49, 1-39.
• Gorman, V. B. (2001). Miletos The Ornament Of Ionia A History of The City to 400 B.C.E. Ann Arbor: The University of Michigan Press.
• Gorman, V. B. (2002). Milesian Decrees of Isopoliteia and The Refoundation of The City, 479 BC. Oikistes. Gorman, V. B. ve Robinson, E. W. (Ed.). Leiden: Brill, 181-193.
• Graham, A. J. (1964). Colony and Mother City In Ancient Greece. Manchester: Manchester University Press.
• Greaves, A. M. (2003). Miletos, Bir Tarih. (H. Ç. Öztürk, Çev.), İstanbul: Homer kitabevi.
• Gruen, E. S. (1984). The Hellenistic World and The Comin of Rome. Volume I. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press.
• Guizzi, F. (1999). Private Economic Actives in Hellenistic Crete: The Evidence of the Isopoliteia Treaties. From Minion Farmers to Roman Traders. Chaniotis, A. (Ed.). Stuttgart: Franz Stiner Verlag, 235-245.
• Herrmann, P. (1965). Antiochos der Grosse und Teos. Anadolu 9 (1965), 29–159.
• Hornblauer, S. ve Spawforth, A. (2012). The Classical Dictionary. Oxford: Oxford University Pess.
• Kawerau, G. ve Rehm, A. (1914). Milet III. Das Delphinion in Milet. Berlin: Druck ve Verlag von Georg Reimer.
• Labuff, J. (2016). Polis Expansion and Elite Power in Hellenistic Karia. London, Newyork: Lexington Bokks.
• Magie, D. (2003). Anadolu’da Romalılar 3. Batı Anadolu Kent Devletleri. (N. Başgelen ve Ö. Çapar, Çev.). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Magie, D. (2007). Anadolu’da Romalılar 4. MÖ III. ve II. Yüzyıllarda Batı Anadolu. (N. Başgelen ve Ö. Çapar, Çev.). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Pomeroy, S. B. (2018). Antik Yunan’ın Kısa Tarihi. (O. Yarlıgaş, Çev.). İstanbul: Alfa.
• Reger, G. (2004). Sympoliteiai in Hellenistic Asia Minor. The Greco-Roman East. Politics, Culture, Society. Colvin, S. (Ed.). Cambridge: Cambridge University Press, 145-180.
• Rhodes, P. J. ve Osborne, R. (2003). Greek Historical Inscriptions 404-323 BC. Oxford: Oxford University Press.
• Rhodes, P. J. (1993). The Greek Poleis: Demes, Cities and Leagues. The Ancient Greek City-State. Hansen, M. H. (Ed.). Copenhagen: The Royal Danish Academy of Sciences and Letters, 161-182.
• Robert, L. (1927). Sur Letraite dispolilitie entre Pergame et Temnos. REG 40, 214-223.
• Robert, L. (1928). Notes d’epigraphie hellenistique. BCH 52, 158-178.
• Roebuck, C. (1959). Ionian Trade and Colonization. New York: The Archeological Institute of America.
• Rubinstein, L. (2013). Spoken Words, Written Submissions and Diplomatic Conventions The Importance and Impact of Oral Performance in Hellenistic Interpolis Relations. Hellenistic Oratory Continuity and Change. Kremmydas, C. ve Tempest, K. (Ed.). Oxford: Oxford University Press, 165-199.
• Sarıkaya, S. ve Arslan, M. (2017). Anadolu’da Persler: Savaş, İsyan ve Diplomasi. Persler-Anadolu’da Kudret ve Görkem. İren, K., Karaöz, Ç., Kasar, Ö. ve Tekdemir, N. (Ed.). İstanbul: YKY, 78-99.
• SEG. (1987). Supplementum Epigraphicum Graecum. Volume XXXIV. Pleket, H. W. ve Stroud, R. S. (Ed.). Amsterdam: J.C. Gieben.
• SEG. (1989). Supplementum Epigraphicum Graecum. Volume XXXVI. Pleket, H. W. ve Stroud, R. S. (Ed.). Amsterdam: J.C. Gieben.
• SEG. (1990). Supplementum Epigraphicum Graecum. Volume XXXVII Pleket, H. W. ve Stroud, R. S. (Ed.). Amsterdam: J.C. Gieben.
• Tod, M. N. (1948). A Selection of Greek Historical Inscriptions. Vol. II: from 403 to 323 BC. Oxford: Clarendon Press.
• Tsetskhladze, G. R. (2006). Introduction. Revisiting Ancient Greek Colonisation. Greek Colonisation An Account of Greek Colonies and Other Settlements Overseas. Volume I. Tsetskhladze, G. R. (Ed.). Leiden, Boston: Brill, 33-83.
• THI 52 http://www.attalus.org/docs/other/inscr_52.html 28.03.2020.
• THI 108 http://www.attalus.org/docs/other/inscr_108.html 28.03.2020.
• THI 121 http://www.attalus.org/docs/other/inscr_121.html 28.03.2020.
• OGIS 265 http://www.attalus.org/docs/ogis/s265.html 28.03.2020.
• SYLL http://www.attalus.org/docs/sig.html 28.03.2020.