Süleyman B. Yesâr ve Hadis İlmindeki Yeri

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 2, 393 - 413, 27.04.2021

Abdulalim Adıgüzel

https://doi.org/10.21547/jss.886241

Öz

Bu çalışmada hadîs ilminde önemli bir yere sahip olan Süleymân b. Yesâr’ın hayatı ve hadîs ilmindeki konumu ele alınmıştır.
Çalışma giriş ve iki bölümden oluşmaktadır.
Giriş bölümünde; Süleymân’ın yaşadığı dönem ve çevrenin yanında mevâlînin hadis ilmindeki yeri ve Süleymân b. Yesâr ile aynı adı taşıyanlar hakkında bilgi verilmiştir.
Birinci bölümde; Süleymân b. Yesâr’ın hayatı ve ailesi, ahlaki ve ilmi kişiliği ele alınmıştır.
İkinci bölümde; hadîs alanında önemli bir yere sahip olan Süleymân b. Yesâr’ın’ın hocaları ve talebeleri, rivâyet ettiği hadîslerin içerik bakımından tasnifi, ulemânın Süleymân hakkındaki görüşleri ve Kütüb-ü Tis’a’daki hadîslerinin sayısı ve değerlendirilmesi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Süleymân b. Yesâr,, Hadîs,, Kütüb-i Tis’a, Fukahâ-i Seb’a

Süleymân B. Yesâr and His Place in Hadith Science

Öz

In this study, the life of Sulayman b. Yesar who has a great position in the study of Hadith and his position in this field has been issued. This study consists of an introduction and two chapters.
In the introduction, the place of the slaves in hadith science as well as the period and the enviorenment Suleyman lived, and we give information about Suleyman and the ones who carry the same name.
In the first part, Süleyman’s and his family life, his identity information, and his moral and scientific personality.
In the second part, we give information about the teachers and the students of Suleyman b.Yesar who has an important place in the hadith science, the classification of the hadiths he quoted in respect of content, the opinions of the scholars about Suleyman b.Yesar, and the interpratation and the number of the hadiths in the al-Kutub-u al-Tis’a.

Anahtar Kelimeler

Suleyman b. Yesar, Hadith, al-Kutub al-Tis’a, al-Fuqaha-i Seb’a.

Kaynakça

• Abdurrezzâk b. Hemmâm, (1983). el-Musannef, (Tahkik. H. el-Âzâmî). (Cilt. I-IV). Beyrut: el-Mektebetu’l-İslâmî.
• Ahmed b. Hanbel, (2001). Müsnedü'l-İmâm Ahmed b. Hanbel, (Tahkik. Ş. el-Arnaûd). (Cilt. I-L). Beyrut: Müessesetü'r-Risâle.
• Aktepe, İ.E. (2010). Erken dönem İslam hukukçularının sünnet anlayışı, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Moğoltay b. Kılıç, (1422). İkmâlü tehzîbi’l-kemâl, (Tahkik. Â. M.Ü. İbrâhîm). Kahire: el-Farukü'l-Hadise.
• Aydınlı, A. (2012). Hadis ıstılahları sözlüğü, İstanbul: İFAV. Yayınları.
• A’zamî, M. (1990). Menhecu’n-nakd inde’l-muhaddisîn, Suûdi Arabistan: Mektebetu’l-Kevser.
• Babanzâde, A.N. (1976). Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, (Cilt. I). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Bağcı, H. M. (2012). Hadis tarihi ve metodolojisi, Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Bozkurt, N., & Küçükaşçı, M. S. (2003). Medine. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XXVIII, s. 305-311). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları.
• Buhârî, M.İ. (tarih yok). et-Târîhu'l-Kebîr, (Tahkik. U. Abdirrahmân). (Cilt. I-VIII). Beyrut: Dârul-Kütübi'l-İlmiyye.
• Buhârî, M.İ (2001). el-Câmiu’s-Sahîh, (Tahkik. M. Z. Nâsıru’n-Nâsır). (Cilt. I-IX). Beyrut Dâru Tavki’n-Necât.
• Cevherî, (1997). Müsnedü’l-Muvatta, (Tahkik. L.M. es-Sağir –T.A. Busrî). Beyrut: Darul Ğarb el-İslâmî.
• Çakan, İ.L. (2008). Hadis Edebiyatı, İstanbul: İFAV. Yayınları.
• Dârimî, (2000). Müsnedü’d-Dârimî el-Ma’rûf bi Süneni’d-Dârimî, Tahkik. H.S. ed-Dârânî, (Cilt. I-IV). Riyâd: Dâru’l-Muğnî.
• Demircan, A. (1996). İslam Tarihinin İlk Döneminde Arap Mevâlî İlişkisi, İstanbul: Beyan Yayınları.
• Ebû Dâvûd, (1970). Sünenü Ebî Dâvûd, (Cilt. I-IV). Beyrut: Dâru'l-Hadîs.
• Ebû Nu’aym, (1997). Hilyetü’l-Evliyâ ve Tabakâtu’l-Asfiyâ, (Cilt. II). Kahire: Daru’l-Fikr.
• Ebû Zehra, M. (2013). Mezhepler Tarihi. (Sıbğatullah Kaya, Çev.). İstanbul: Çelik Yayınevi.
• Ebû Zehv, M. (2007). el-Hadîs ve’l-Muhaddisûn, (Selman Başaran-M. Ali Sönmez Çev.) İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Ebû Zür’a, (tarih yok). Tarîhu Ebî Zür’a ed-Dimeşkî, (Tahkik. Ş. el-Kûcânî), Dimeşk: Mecmau’l-Luğati’l-Arabiyye.
• Eren, Y. (2003). Ricâl Kitaplarında Mükerrer Ve Uydurma Biyografi Problemi. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,16(16). https://dergipark.org.tr/tr/pub/neuifd/issue/19704/210495
• Eren, Y. (2012). Hadis İlminde Rical Bilgisi ve Kaynakları, İstanbul: İSAM Yayınları.
• Fesevî, (1410). Kitâbü’l-Marife ve’t-târîh, (Tahkik. E. Z. Ömeri). (Cilt. I). Medine: Mektebetü Dâr.
• Hâkim, (tarih yok). Ma’rifetu Ulûmi’l-Hadis, (Tahkik. S. M. Hüseyn). Beyrut: Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye.
• Iclî, (1985). Ma’rifetu’s-Sikât, (Tahkik. A. Bustî). Medine: Mektebetü Dâr.
• İbn Arrâk, (tarih yok). Tenzîhü’ş-şerîâti’l-Merfûa âni’l-Ahbâri’ş-Şenîati’l-Mevżûa, (Tahkik. A. A. M. Sıddîk). (Cilt. II). Beyrut: Dâru’l-Kütübi'l-İlmiyye.
• İbn Asâkir, (1995). Târîhu Medîneti Dımaşk ve Zikru Fadlihâ, (Tahkik. M. el-Amrevî). (Cilt. LXXII ). Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• İbn Ebî Şeybe, (2004). el-Musannaf. (Tahkik. H. Abdillah-M. İbrahim). (Cilt. I-VII). Riyâd: Mektebetu’r-Ruşd.
• İbn Hacer el-Askalânî, (1325). Tehzîbu't-Tehzîb. Hindistan: (Cilt. I- XII ). Matbaatü Dâireti'l-Me'ârifi'n-Nizâmiyye.
• İbn Hallikân, (1978). Vefeyâtü’l-A'yân ve Enbâu Ebnâi’z-Zemân. (Cilt. I). Beyrut: Dâru s-Sâdr.
• İbn Ebî Hâtim, (1953). el-Cerh ve’t-Tadîl, (Cilt. I- IX ). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Ebî Hayseme, (2004). et-Târîhu’l-Kebîr el-Ma’rûf bi-Târîhi İbn Ebî Hayseme, (Tahkik. S.F. Helel). (Cilt. II). Kahire: el-Fârûku’l-Hadîsiyye li’tıbâ’a ve’n-Neşr.
• İbn Hibbân, (1973). Kitâbü’s-Sikât, (Cilt. I- IX). Haydarabad: Dâiretü’l-Meârifi’l-Osmâniye.
• İbn Hibbân, (1996). Kitâbu’l-Mecrûhîn mine’l-Muhaddisîn, (Tahkik. M. İ. Zayid). (Cilt. I). Beyrut Dâru’l-Ma’rife.
• İbn Mâce, (tarih yok). Sünen, (Tahkik. M. F. Abdülbâkî). (Cilt. I- II). İstanbul, el-Mektebetü’l-İslâmiyye.
• İbn Mâkûla, Ebû Nasr Sa’dülmelik Ali b. Hibetillâh b. Ali, el-İkmâl, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, (Cilt. I). Beyrut 1411.
• İbnü’l-Cevzî, (1403). el-’İlelü’l-Mütenâhiye fi’l-Ehâdîsi’l-Vâhiye, (Tahkik. H. el-Meys). (Cilt. I). Beyrut: Dârul-Kütübi'l-İlmiyye.
• İbnü’l-Cevzî, (1966).Kitâbu’l-Mevzûât, (Tahkik. A. M. Osman). (Cilt. II). Medine Mektebetü’s-Selef.
• İbnü’l-Cezerî, Ebu’l-Hayr Şemsüddîn Muhammed b. Muhammed, Ğâyetü'n-Nihâye fî Tabakâti'l-Kurrâ, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, (Cilt. I). Beyrut 1971.
• İbn Sa'd, Ebû Abdillâh Muhammed, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Thk. Muhammed Abdülkâdir Atâ, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, (Cilt. I-VIII). Beyrut 1410/1990.
• İbnü'l-Esîr, (1989). Üsdü’l-Ğâbe fî Ma'rifeti's-Sahâbe, (Cilt. 1). (Cilt. I-VIII). Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• İbnu's-Salâh, (2012). Ulûmu’l-Hadîs, (Tahkik. N. Itr). Dimeşk: Dâru’l-Fikr.
• Kallek, C. (1996). Fukahâ-i Seb’a. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XIII, s. 214). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları.
• Kandemir, M. Y. (2004). Meymûne. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XXIX, s. 506-507). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları
• Kandemir, M. Y. (1997). Hadis. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XV, s. 32). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları Koçyiğit, T. (1987). Hadis Usûlü, Ankara: AÜİF Yayınları.
• Koçyiğit, T. (2003). Hadis Tarihi, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Mâlik b. Enes, (2004). el-Muvatta, (Tahkik. M. M. el-A’zamî). (Cilt. I-VIII). Abudabi: Müessesetü Zâyid b. Sultân.
• Yûsuf Mûsa, (tarih yok). M. Fıkh-ı İslam Tarihi, (Ahmet Meylani, Çev.) İstanbul: Arslan Yayınları.
• Müslim b. el-Haccâc, (1955). Sahîhu Müslim, (Tahkik. M. F. Abdülbâkî). (Cilt. I-V). İstanbul, el-Mektebetü’l-İslâmiyye.
• Mizzî, (1980). Tehzîbu'l-Kemâl fî Esmâi'r-Ricâl, (Tahkik. B. A. Ma'rûf). (Cilt I- XXXV). Beyrut: Müessesetü’r-Risâle.
• Nesâî, (1986). el-Müctebâ mine’s-Sünen, (Tahkik. A. E. Gudde). (Cilt I- IX). Haleb: Mektebetü’l-Matbûâti’l-İslâmiyye.
• Nevevî, (1985). et-Takrîb ve’t-Teysîr li-Ma’rifeti Süneni’l-Beşîri’n-Nezîr, (Tahkik. M. O. el-Haşt). Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî.
• Özen, Ş. (2013). Velâ. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XLIII, s. 11-15). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları.
• Özsoy, A. (2016). Hadis Tenkidi Sahâbe ve Tabiûn Dönemi, İstanbul: Beka Yayınları.
• Özşenel M. (1999). Sünnet ve Hadîsi Değerlendirme ve Anlamada Ehl-i Re’y-Ehl-i Hadîs Yaklaşımları ve İmam Seybânî, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) MÜSBE, İstanbul.
• Öztürk, M. (2002). Mevâlînin Hadîs Rivâyetindeki Yeri (Hicrî I. ve II. Asır), , (Yayımlanmamış Doktora Tezi), MÜSBE, İstanbul.
• Polat, S. (2014). Hadis Araştırmaları, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Râmehurmuzî, (1404). el-Muhaddisu’l-Fâsıl beyne’r-Râvî ve’l-Vâî, (Tahkik. M. A.el-Hatîb). Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• Sem’ânî, (1984). el-Ensâb, (Tahkik. E. el-Buşî). (Cilt. XII). Kahire: Mektebetü İbn Teymiyye.
• Suyûtî, C. (1994). Tabakâtü’l-Huffâz, (Cilt. I). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Suyûtî, C. (1997). Tedrîbu’r-Râvî fi Şerhi Takrîbi’n-Nevevî, Riyâd: Mektebetu Nizâr Mustafâ el-Bâz.
• Suyûtî, C. (tarih yok). el-Leâli’l-mesnû’a fil ehâdîsi’l-Mevzûâ, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Şîrâzî, (1981). Tabakâtu’l-Fukahâ, (Tahkik. İ. Abbâs). Beyrut: Dâru’r-Râidi’l-Arabî.
• Tirmizî, (1988). Sünen, (Tahkik. A. M. Şâkir). (Cilt I- V). Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• Ünal, Y. (2013). Hadisin Doğuş ve Gelişim Tarihine Yeniden Bakış, İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Watt, W. M. (tarih yok). İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri, (Ethem Ruhi Fığlalı Çev.), Ankara: Sarkaç Yayınları.
• Yatkın, N. (2012). Abdullâh İbn Abbâs ve Hadis İlmindeki Yeri, Ankara: Yayınevi Yayınları.
• Yiğit, İ. (2007). Ömer b. Abdulazîz. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XXXIV, s. 53). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları.
• Yiğit, İ. (2004). Meşrikiler. Diyanet İslam ansiklopedisi (Cilt XXIX, s. 377). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları. Yücel, A. (2012). Hadis Tarihi, İstanbul: İFAV. Yayınları.
• Zehebî, (1985). Siyeru A’lâmi’n-Nübelâ, (Tahkik. Ş. el-Arnaûd). (Cilt. I-XXV). Beyrut: Müessesetü'r-Risâle.
• Zehebî, (1988). Tezkiretü’l-Huffâz, (Tahkik. Z. Umeyrât). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.