The Evaluation of the Provinces’ Efficiency in Terms of Family Medicine Services in Turkey

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 4, 1847 - 1874, 29.10.2021

Mehmet Gözlü

https://doi.org/10.21547/jss.911583

Cited By: 1

Öz

Although the resources allocated for health care are limited, the cost of their services is increasing day by day. For this reason, there is a pressure on those who responsible for the management of health care services to use the available resources more efficiently. Measuring efficiency and reorganizing the resources according to scientific methods can contribute to the efforts in this direction. The aims of this study are to measure the technical efficiency of provinces in Turkey in terms of family health services and to determine the potential areas of improvement for increasing the technical efficiency. For this purpose, data envelopment analysis (DEA) was applied to nine inputs and eight output variables related to family health services of provinces. Input-oriented CCR model, which is developed by Charnes, Cooper and Rhodes, was used. According to the findings obtained from this study, it was determined that the average efficiency score of the provinces was 91.66% and 31 provinces were operated efficiently and 50 provinces inefficiently. In provinces operating inefficiently, the number of registered population to family medicine, analysis and examination expenses and current expenses of family health centers came to the fore as the most important areas to be intervened. It is thought that data-oriented periodic evaluations to be made on resources will contribute to the more efficient use of resources allocated for health systems.

Anahtar Kelimeler

Family Medicine, Family Health Center, Efficiency, Data Envelopment Analysis, Performance Evaluation

Türkiye’deki İllerin Aile Hekimliği Hizmetleri Yönünden Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Öz

Sağlık hizmetleri için ayrılan kaynaklar sınırlı olmasına rağmen sağlık hizmetlerinin maliyeti günden güne artmaktadır. Bu nedenle sağlık hizmetlerinin yönetiminden sorumlu kişiler üzerinde eldeki kaynakların daha etkin bir şekilde kullanılması yönünde bir baskı olmaktadır. Etkinlik ölçümlerinin yapılması ve kaynakların bilimsel yöntemlere göre yeniden düzenlenmesi bu yöndeki çabalara katkı verebilmektedir. Bu çalışmanın amaçları, Türkiye’deki illerin aile hekimliği hizmetleri yönünden teknik etkinliğinin ölçülmesi ve etkinliğin arttırılması için potansiyel iyileştirme alanlarının belirlenmesidir. Bu amaçla illerin aile sağlığı hizmetleri ile ilişkili dokuz girdi ve sekiz çıktı değişkenine veri zarflama analizi (VZA) uygulanmıştır. Yöntem olarak Charnes, Cooper ve Rhodes tarafından geliştirilen girdi yönelimli CCR modeli kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre illerin ortalama etkinlik skoru %91,66 olarak belirlenmiş ve 31 ilin etkin, 50 ilin ise etkinsiz olarak çalıştığı tespit edilmiştir. Etkinsiz olarak faaliyet gösteren illerde, aile hekimliğine kayıtlı kişi sayısı, tahlil ve tetkik giderleri ve aile sağlığı merkezlerinin cari giderleri müdahale edilmesi gereken en önemli alanlar olarak ön plana çıkmıştır. Kaynaklar üzerinde yapılacak olan veri odaklı periyodik değerlendirmelerin sağlık sistemleri için ayrılan kaynakların daha etkin kullanılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile Hekimliği, Aile Sağlığı Merkezi, Etkinlik, Veri Zarflama Analizi, Performans Değerlendirme

Kaynakça

• Akazili, J., Adjuik, M., Jehu-Appiah, C., & Zere, E. (2008). Using data envelopment analysis to measure the extend of technical efficiency of public health centers in ghana. BMC International Health and Human Rights, 8-11. doi:10.1186/1472-698X-8-11
• Akdağ, R. (2012). Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı değerlendirme raporu (2003-2011). Ankara: Sağlık Bakanlığı.
• Amico, P. (2012). Community health center efficiency: the role of resource dependence and the economics of production in health center efficiency. Unpublished PhD Dissertation, Brandeis University, Boston, USA.
• Atasever, M. (2014). Türkiye sağlık hizmetlerinin finansmanı ve sağlık harcamalarının analizi 2002-2013 Dönemi. Ankara: Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 983.
• Bircan, H. (2011). Veri zarflama analizi ile Sivas ili merkez sağlık ocaklarının etkinliğinin ölçülmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 331-347.
• Char¬nes, A., Coo¬per, W., & Rho¬des, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2, 429-444.
• Coelli, T. (1996). A guide to DEAP version 2.1: a data envelopment analysis (computer) program. Centre for Efficiency and Productivity Analysis, University of New England: CEPA Working Paper 96/08.
• Cooper, W., Seiford, L., & Tone, K. (2006). Data envelopment analysis a comprehensive text with models, applications, referances and DEA-solver (Second Edition). New York: Springer.
• Cooper, W., Seiford, L., & Zhu, J. (2011). Handbook on data envelopment analysis, second edition. New York, USA: Springer.
• Cordero-Ferrera, J., Cebada, E., & Zamorano, L. (2014). The effect of quality and socio-demographic variables on efficiency measures in primary health care. Eur J Health Econ, 289-302. doi: 10.1007/s10198-013-0476-1
• Deidda, M., Lupianez-Villanueva, F., Codagnone, C., & Maghiros, I. (2014). Using data envelopment analysis to analyse the efficiency of primary care units. J Med Syst, 32, 122-132. doi: 10.1007/s10916-014-0122-1
• Dünya Bankası. (2013). Türkiye Aile Hekimliğinde Performansa Dayalı Sözleşme Uygulaması - Tasarım ve Kazanımlar. Dünya Bankası Beşeri ve Kalkınma Sektörü Avrupa ve Orta Asya Bölgesi, Rapor No: 77029-TR, 15 Şubat 2013.
• Erinç, M. (2013). Bir ilin aile hekimlerinin veri zarflama analizi ile performanslarını değerlendirme çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Farrell, M. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of Royal Statistical Society. Series A (General), 120(3), 253-290.
• Guiffrida, A., & Gravelle, H. (2001). Measuring performance in primary care: econometric analysis and DEA. Applied Economics, 33, 163-175.
• Huang, Y., & McLaughlin, C. (1989). Relative efficiency in rural primary health care: an application of data envelopment analysis. Health Service Research, 24(2): 143-158.
• Hurley, E., Mcrae, I., Bigg, I., Stackhouse, L., Boxall, A., & Broadhead, P. (2009). The Australian Health Care System: The Potential for Efficiency Gains a Review of the Literature. National Health and Hospitals Reform Commission, Australian Government. Australia.
• Ji, Y., & Lee, C. (2010). Data envelopment analysis. The Stata Journal, 10(2), 267-280.
• Kayalı, C., Kayalı, N., & Kartal, B. (2004). Veri zarflama analizinin Türk sağlık sektöründe bir uygulaması. C.B.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 67-77.
• Kirigia, J., Emrouznejad, A., Sambo, L., Munguti, N., & Liambila, W. (2004). Using data envelopment analysis to measure the technical efficiency of public health centers in Kenya. Journal of Medical Systems, 28(2).
• Marschall, P., & Flessa, S. (2009). Assessing the efficiency of rural health centres in Burkina Faso: an application of data envelopment analysis. j Public Health, 17, 87-95. Doi: 10.1007/s10389-008-0225-6
• Marschall, P., & Flessa, S. (2011). Efficiency of primary care in rural Burkina Faso: a two-stage DEA analysis. Health Economics Review, 1(5), 1-15. doi: 10.1186/2191-1991-1-5
• Martić, M., Novaković, M., & Baggia, A. (2009). Data envelopment analysis - basic models and their utilization. Organizacija, 42(2), 37-43.
• Mitropoulos, P., Kounetas, K., & Mitropoulos, I. (2015). Factors affecting primary health care centers’ economic and production efficiency. Ann Oper Res, 1-16.
• Mukherjee, K., Rexford, E., & Zhang, N. (2010). Explaining the efficiency of local health departments in the U.S.: an exploratory analysis. Health Care Manag Sci, 13, 378-387. doi: 10.1007/s10729-010-9136-5
• Nuti, S., Daraio, C., Speroni, C., & Vainieri, M. (2011). Relationships between technical efficiency and the quality and costs of health care in Italy. International Journal for Quality in Health Care, 23(3), 324-330. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzr005
• Osei, D., d'Almeida, S., George, M., Kirigia, J., Mensah, A., & Kainyu, L. (2005). Technical efficiency of public district hospitals ann health centers in Ghana: a pilot study. Cost Effectiveness and Resource Allocation, 3(9). https://doi.org/10.1186/1478-7547-3-9
• Ozcan, Y. (2008). Health care benchmarking and performans evaluation an assessment using data envelopment analysis (DEA). New York: Springer.
• Özata, M. & Sevinç, İ. (2010). Konya'daki sağlık ocaklarının etkinlik düzeylerinin veri zarflama analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 77-87.
• Öztek, Z. (2009). Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı ve aile hekimliği. Hacettepe Tıp Dergisi, 40, 6-12.
• Peacock, S., Chan, C., Mangolini, M., & Johansen, D. (2001). Techniques for measuring efficiency in health services. Productivity Commission Staff Working Paper, July.
• Pelone, F., Kringos, D., Romaniello, A., Archibugi, M., Salsiri, C., & Ricciardi, W. (2015). Primary care efficiency measurement using data envelopment analysis: a systematic review. J Med Syst, 39(156), 1-14. doi: 10.1007/s10916-014-0156-4
• Pina, V., & Torres, L. (1992). Evaluating the efficiency of nonprofit organizations: an application of data envelopment analysis to the public health service. Financial Accountability & Management, 8(3), 213-224. https://doi.org/10.1111/j.1468-0408.1992.tb00439.x
• Ramanathan, R. (2003). An ıntroduction to data envelopment analysis a tool for performance measurement. New Delhi, India: Sage Publications India Pvt Ltd.
• Razzaq, S., Chaudhary, A., & Khan, A. (2013). Efficiency analysis of basic health units: a comparison of developed and deprived regions in Azad Jammu and Kashmir. Iranian J Publ Health, 42(11), 1223-1231.
• Renner, A., Kirigia, J., Zere, A., Barry, S., Kirigia, D., Kamara, C., & Muthuri, H. (2005). Technical efficiency of peripheral health units in Pujehun District of Sierra Leone: A DEA application. BMC Health Services Research, 5(77), 1-11.
• Resmi Gazete. (2004). Aile Hekimliği Kanunu. T.C. Resmi Gazete, 5258, 24 Kasım 2004.
• Resmi Gazete. (2010). Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete, 27591, 25 Mayıs 2010.
• Resmi Gazete. (2013). Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete, 28539, 25 Ocak 2013.
• Resmi Gazete. (2015). Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler İle Sözleşme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, 29328, 16 Nisan 2015.
• Sağlık Bakanlığı. (2007). Aile hekimliği Uygulamasında Performans Hesaplama Yöntemi. Erişim Tarihi: 24.11.2016 http://www.gaziantepsaglik.gov.tr/ailehekimligi/12performans_kriterleri_surum2.pdf
• Salinas-Jimenez, J., & Smith, P. (1996). Data envelopment analysis applied to quality in primary health care. Annals of Operations Research, 67, 141-161. https://doi.org/10.1007/BF02187027
• Sherman, D., & Zhu, J. (2006). Service productivity management. Boston, MA: Springer.
• Siddharthan, K., Ahern, M., & Rosenman, R. (2000). Data envelopment analysis to determine efficiencies of health maintenance organizations. Health Care Management Science, 3, 23-29. https://doi.org/10.1023/A:1019072819828
• Smith, P. (2012). What is the scope for health system efficiency gains and how can they be achieved? Eurohealth, 18(3), 3-6.
• Tütek, H., Gümüşoğlu, Ş., & Özdemir, A. (2016). Sayısal yöntemler yönetsel yaklaşım 7. bası. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Uyar, M. (2009). Konya il merkezindeki sağlık ocaklarının verimliliğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
• Üner, S. (2006). Sağlık ocakları performans değerlendirme modeli çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Valdmanis, V., Rosko, M., Leleu, H., & Mukamel, D. (2016). Assessing overall, technical, and scale efficiency among home health care agencies. Health Care Manag Sci, 1-11. https://doi.org/10.1007/s10729-015-9351-1
• Wang, Y.-M., & Lan, Y.-X. (2013). Estimating most productive scale size with double frontiers data. Economic Modelling, 33, 182-186. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2013.04.021
• Zavras, A., Tsakos, G., Economou, C., & Kyriopoulos, J. (2002). Using DEA to evaluate efficiency and formulate policy within a Greek National Primary Health Care Network. Journal of Medical Systems, 26(4), 285-292. https://doi.org/10.1023/A:1015860318972