Ekonomik Kalkınmada Kurumsal Faktörlerin Rolü: Doğu Asya Ülkelerinden Ampirik Kanıtlar

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 4, 1669 - 1686, 29.10.2021

Hamza Çeştepe , Hasret Gençel

https://doi.org/10.21547/jss.962589

Cited By: 1

Öz

Ülkelerin ekonomik kalkınma sürecinde etkili olan birçok faktör arasında kurumsal faktörlerin de yer aldığı, özellikle son 20-30 yılda çeşitli düşünürler ve araştırmacılar tarafından ifade edilmektedir. Bu çalışmada, kurumsal faktörlerin kalkınma üzerindeki etkisi, Doğu Asya ülkeleri için ampirik olarak incelenmiştir. Bu amaçla, söz konusu ilişki seçilmiş dokuz Doğu Asya ülkesinde 1998-2016 dönemi için Dumitrescu ve Hurlin panel nedensellik testi ile araştırılmıştır. Altı ayrı model oluşturularak yapılan analiz sonucunda; kişi başına GSYİH artış oranı ile eğitim endeksi, eğitim endeksi ile ekonomik özgürlük endeksi, kişi başına GSYİH artış oranı ile ticari özgürlük endeksi ve eğitim endeksi ile ticari özgürlük indeksi arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Kişi başına GSYİH artış oranından ekonomik özgürlüğe doğru ise tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Seçilmiş Doğu Asya ülkelerinde kurumsal faktörlere önem vererek oluşturulan akılcı politikaların, bu ülkelerin ekonomik kalkınmaları üzerinde olumlu bir etkisi olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Kalkınma, Kurumsal Faktörler, Doğu Asya, Panel Nedensellik

The Role of Institutional Factors in Economic Development: Empirical Evidence from East Asian Countries

Öz

It is stated by various thinkers and researchers, especially in the last 20-30 years, that there are institutional factors among many factors that affect the economic development process of countries. In this study, the impact of institutional factors on development is empirically analysed for the East Asian countries. For this purpose the relationship in question is investigated with Dumitrescu and Hurlin panel causality tests for the period 1998-2016 in nine selected East Asian countries. As a result of the analysis made by creating six separate models; a bidirectional causality relationship is found between GDP per capita growth and education index, education index and economic freedom index, GDP per capita growth rate and trade freedom index, and education index and trade freedom index. One-way causality relationship from GDP per capita growth rate to economic freedom. It can be said that rational policies created by giving importance to institutional factors in selected East Asian countries have a positive effect on the economic development of these countries.

Anahtar Kelimeler

Economic Development, Institutional Factors, East Asia, Panel Causality

Kaynakça

• Acemoğlu, D. & Johnson, S. (2003). Unbundling instiutions. NBER Working Paper, Sayı 9934.
• Acemoğlu, D. & Robinson, J. A. (2016). Diktatörlük ve demokrasinin ekonomik kökenleri. Sevil Kurdoğlu ve Ümit Tatlıcan (Çev.), İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Adelman, I. & Morris, C. T. (1967). Society, politics and economic development: A quantitative approach. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
• Alataş, S. (2014). Ekonomik kalkınmayı belirleyen faktörler: Ampirik bir analiz. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Baltagi, B. H. (2011). Econometrics. New York: Springer.
• Bozoklu, Ş. ve Yılancı, V. (2013). Finansal gelişme ve iktisadi büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Gelişmekte olan ekonomiler için analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 161-187.
• Breusch, T. S. & Pagan, A. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Dearmon, J. & Grier, K. (2009). Trust and development. Journal of Economic Behavior & Organization, 71(2), 210‐220.
• Dumitrescu, E. I. & Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.
• Farr, W. K., Lord, A. R. & Wolfenbarger, J. L. (1998). Economic freedom, political freedom and economic well-being: A causality analysis. Cato Journal, 18(2), 247-262.
• Gökalp, M. F. ve Baldemir, E. (2006). Kurumsal yapı ve ekonomik büyüme ilişkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 212-226.
• Güloğlu, B. ve İvrendi, M. (2010). Output fluctuations: Transitory or permanent? The case of Latin America. Applied Economic Letters, 17(4), 381-386.
• Gwartney, J. D., Holcombe, R. G. & R. A. Lawson (2004). Economic freedom, institutional quality and cross-country differences in income and growth. Cato Journal, 24(3), 205-233.
• Hall, R. E. & Jones, C. I. (1999). Why do some countries produce so much more output per worker than others?. The Quarterly Journal of Economics, 114(1), 83-116.
• Heritage Foundation, 2020 Index of Economic Freedom. Retrieved 9 November 2020 from: https://www.heritage.org/index/explore.
• Islam, S. (1996). Economic freedom, per capita income and economic growth. Applied Economic Letters, 3(9), 595-597.
• Kama, Ö. (2011). Yeni kurumsal iktisat okulunun temelleri. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13/2, 183-204.
• Knack, S. & Keefer, P. (1995). Institutions and economic performance: Cross-country tests using alternative instutional indicators. MPRA Paper, No. 23118.
• Kuncic, A. (2013). Institutional quality dataset. Journal of Institutional Economics, 10(1), 135-161.
• Leschke, M. (2000). Constitutional choice and prosperity: A factor analysis political economy. Constitutional Political Economy, 11(3), 265-279.
• Lohi, J. (2019). Property rights and economic development: The case of Sub-Saharan African countries. Economic and Political Institutions and Development, In J. C. Hall & S. Harper (Ed.), 61-74, Switzerland: Springer International Publishing.
• Nabli, M. K. & Nugent, J. B. (1989). The new institutional economics and its applicability to development. World Development, 17(9), 1333-1347.
• Pazarlıoğlu, M. V. ve Gürler, Ö. K. (2007). Telekomünikasyon yatırımları ve ekonomik büyüme: Panel veri yaklaşımı, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(508), 35-43.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. University of Cambridge Working Paper, IZA DP No. 1240.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• Pesaran, M. H., Ullah, A. & Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted lm test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
• Scully, G. W. (1988). The institutional framework and economic development. Journal of Political Economy, 96(3), 652-662.
• StatNano (2020). Top 10 Countries in Publishing USPTO Nano-patents in the First Half of 2020, Retrieved 20 July 2020 from: https://statnano.com/news/68160/Top-10-Countries-in-Publishing-USPTO-Nano-patents-in-the-First-Half-of-2020.
• Tarı, R. (2010). Ekonometri, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• UNDP (2020). Education Index, Retrieved 15 August 2020 from: http://hdr.undp.org/en/indicators/103706#.
• Wedeman, A. (2002). Development and corruption: The East Asian paradox. In E. T. Gomez (Ed.), Political Business in East Asia, 34–61, London: Routledge.
• Yalman, İ. N., Sandalcılar, A. R. ve Demirkoparan, F. (2011). Özgürlükler ve ekonomik kalkınma: Latin Amerika ve Türkiye. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 431-444.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2013). İleri Panel Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2016). Panel Veri Ekonometrisi-Stata Uygulamalı, Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2018). Panel Zaman Serileri Analizi-Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Yıldırım, S. (2009). Kurumsal iktisat bağlamında ülkeler arası büyüme farklılıklarının analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Yoo, D. Steckel, R. (2010). Property rights and financial development: The legacy of Japanese colonial institutions. NBER Working Paper, No. 16551.
• Zouhaier, H. & Kefi, M. K. (2012). Institutions and economic growth. Asian Economic and Financial Review, 2(7), 795-812.