Türk ve Kuzey Kıbrıs Hukukunda Covid Önlemleri Kapsamında Uygulanan İdari Para Cezalarının Hukuka Uygunluğu Sorunu

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 2, 701 - 713, 30.04.2022

Alara Tansuğ , Muhammed Erdal

https://doi.org/10.21547/jss.1034500

Öz

Mart 2020 tarihinde küresel salgın olarak ilan edilen Covid-19 (Corona Virus Disease-2019)/Koronavirüs, küresel anlamda bir çok insanın hayatının sona ermesine ve hemen hemen bütün bireylerin ekonomik sorunlarla boğuşmasına sebep olurken temel hakların sınırlandırılması sorunsalını da beraberinde getirmiştir. Anayasa ve uluslararası sözleşmelerde koruma bulan temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması bazı durumlarda kaçınılmaz olsa da olağan dönemlerde ancak Anayasa’da belirtilen sebeplere dayanarak kanunla; olağanüstü dönemlerde ise uluslararası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla durumun gerektirdiği ölçüde kısıtlanabilmektedir. Günümüzde küresel salgının etkisini azaltabilmek maksadıyla üstün yarar kavramından hareketle olağanüstü hal ilan edilmeden birden fazla temel hak ve özgürlüğün sınırlandırılması yoluna gidilmiştir. Bu çerçevede çalışmamızda temel hak ve özgürlüklerin hukuka uygun bir şekilde sınırlandırılabilme yöntemlerine değinilerek, günümüzde uygulanan kısıtlamaların getirilme usulünün hukuka uygunluğu tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Pandemi, Temel Haklar, Temel Hakların Sınırlandırılması.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, Temel Haklar, Temel Hakların Sınırlandırılması

Destekleyen Kurum

Yakın Doğu Üniversitesi

The Problem of Legality of Administrative Fines Implemented Within the Scope of Covid Measures in Turkish and Northern Cyprus Law

Öz

Covid-19 (Corona Virus Disease-2019)/Coronavirus, which was declared as a global epidemic in March 2020, caused many people to end their lives in the global sense and almost all individuals struggle with economic problems, while it brought along the problem of limitation of fundamental rights. Although it is inevitable in some cases to limit the fundamental rights and freedoms that are protected in the Constitution and international conventions, in ordinary times, only by law based on the reasons specified in the Constitution; In extraordinary times, obligations arising from international law can be restricted to the extent required by the situation, provided that they are not violated. Today, in order to reduce the impact of the global epidemic, more than one fundamental right and freedom has been restricted without declaring a state of emergency, based on the concept of superior benefit. In this context, in our study, the methods of restricting fundamental rights and freedoms in accordance with the law will be discussed, and the legality of the method of introducing restrictions applied today will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Fundamental Rights, Limitation of Fundamental Rights, Pandemic

Kaynakça

• Akbulut, B. (2021). “Kabahatler hukukunda kanunilik ilkesi ve covid-19 nedeniyle alınan tedbirlere aykırılık”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, 9 (1), 1-57. Erişim Tarihi: 11.11.2021. https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/1BDF50F7539247FBB4B64DC3A1EF9C39.
• Bilge, N. (2010). Hukuk başlangıcı (hukukun temel kavram ve kurumları), 28. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Çağlayan, R. “Kabahatler kanunu ve uygulaması”, Perşembe Konferansları, 147-152. Erişim Tarihi: 11.11.2021. https://docplayer.biz.tr/21008682-Kabahatler-kanunu-ve-uygulamasi.html.
• Değirmenci, M. (2020). “Türkiye’de temel hak ve hürriyetlerin durdurulmasının anayasal çerçevesi”, ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:10. Erişim Tarihi: 13.11.2021. https://dergipark.org.tr/tr/pub/etusbed/issue/54037/676573.
• Erdinç, B. (2012). “İdari yaptırımların kavramsal çerçevesi ve cezai yaptırımlarla karşılaştırılması.”, 239-276, Ankara Barosu Dergisi. Erişim Tarihi: 13.11.2021. https://dergipark.org.tr/en/pub/abd/issue/33799/374294.
• Gişi, S. (2017). “Kabahatleri suç olmaktan çıkarma eğilimi ve kabahatler kanunu”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, 129-152. Erişim Tarihi: 12.11.2021. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/307980.
• Gözler, K. (2016). Anayasa hukukun genel esasları, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Gözler, K. (2014). Hukukun temel kavramları, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Gözler, K. (2017). Türk anayasa hukuku dersleri, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Gözler, K. (2020) “Korona virüs salgınıyla mücadele için alınan tedbirler hukuka uygun mu? (2)” (Yayın Tarihi: 6 Temmuz 2020), Erişim Tarihi: 15.11.2021. https://www.anayasa.gen.tr/korona.htm.
• Kaboğlu, İ. Ö. (2015). Anayasa hukuku dersleri (genel esaslar), İstanbul:
• Kasapoğlu Turhan, M. (2020). “Covid-19 pandemisinde ilan edilen sokağa çıkma yasaklarının idare hukuku yönüyle değerlendirilmesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi – İnÜHFD, 11(2): 550-566. Erişim Tarihi: 16.11.2021 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1209887.
• Kula, A. (2019). “Kabahatler kanununun genel hükümleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (140), 43-70. Erişim Tarihi: 15.11.2021. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/Dergi/Dergi140/6/.
• İçel, K. (1984). “İdari ceza hukuku ve kabahatleri suç olmaktan çıkarma eğilimi”, İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, Fakülteler Matbaası, C: 50, S: 1-4. Erişim Tarihi: 15.11.2021. https://dergipark.org.tr/en/pub/iuhfm/issue/9074/113178.
• Sağlam, F. (2013). Anayasa hukuku ders notları, Lefkoşa: Yakın Doğu Üniversitesi Yayınları.
• Sağlam, F. (2016). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti anayasa hukuku dersleri, Lefkoşa: Yakın Doğu Üniversitesi Yayınları.
• Şimşek, E. (2021). “COVID-19 döneminde kamu sağlığının korunması için alınan tedbirlerin yaşam hakkı ve eşitsizlikler üzerindeki etkileri”, Ankara Barosu Dergisi, (2), 240-268. Erişim Tarihi: 13.11.2021. https://dergipark.org.tr/en/pub/abd/issue/64405/978865.
• Tezcan, D., Erdem, M.R., Sancakdar, O., Önok, R. M., (2016). İnsan hakları el kitabı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Öztürk, B., Tezcan, D., Erdem, M. R., Sırma Gezer, Ö., Saygılar Kırıt, Y. F., Alan Akcan, E., Özaydın, Ö., Erden Tütncü, E., Altınok Villemin, D., Tok, M. C., (2018). Nazari ve uygulamalı ceza muhakemesi hukuku, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Öztürk, K. B., (2021) “Olağan Dönemlerin Olağandışı Koşullarında Hukukun Silikleşmesi- Kanuni İdare İlkesi Bağlamında Bir Değerlendirme”, Kamu Hukukçuları Platformu 2021, Bildiri Metni, Erişim Tarihi: 01.12.2021. https://www.kamuhukukculari.org/?sayfa=toplanti_bildiriler&id=13&no=2
• Polat Akgün, D. (2021). “Hukukun Araçsallaştırılmasının Güncel Bir Örneği: Covıd-19 Pandemisi Çerçevesinde Alınan Önlemler Ve Siyasal Sistemlerde Yaşanan Otoriterleşmeye Etkisi”, Kamu Hukukçuları Platformu 2021, Bildiri Metni, Erişim Tarihi: 02.12.2021 https://www.kamuhukukculari.org/?sayfa=toplanti_bildiriler&id=13&no=2
• Yurtcan, E. (2016). Yargıtay kararları ışığında kabahatler kanunu ve yorumu, , 2. Baskı, Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları.