BRICS-T Ülke Piyasalarında Risk Ayrıştırma

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 4, 2175 - 2186, 19.10.2022

Özlem Doğan Yunus Kılıç

https://doi.org/10.21547/jss.1066195

Öz

Bu çalışmada riskin ölçülmesi ve ayrıştırılması konuları incelenmiş olup ABD piyasası baz alınarak BRICS-T ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ulusal borsa endekslerinin riskleri, 2009-2018 dönemi için aylık kapanış verileri kullanılarak ölçülmüştür. Pazar endeksi olarak S&P 500 endeksi seçilmiştir. Bu doğrultuda, BRICS-T ülkelerinin ulusal borsa endekslerinin toplam riskleri hesaplanarak sistematik risk ve sistematik olmayan risklere ayrıştırılmıştır. Ayrıca piyasa hareketlerine olan hassasiyeti ölçen beta katsayıları 120 aylık veriler temel alınarak hesaplanmıştır. Çalışma bulguları, BRICS-T topluluğundaki ulusal borsaların endeks bazında sistematik olmayan risklerinin genel itibariyle oldukça düşük olduğunu, riskin çoğunluğunu sistematik risk unsurunun oluşturduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Risk, Risk Yönetimi, Finansal Risk, Risk Ayrıştırma, BRICS-T

Risk Decomposition in BRICS-T Stock Markets

Öz

In this study, the measurement and decomposition of risk were examined and the risks of the national stock market indices of the BRICS-T countries (Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey) were measured using the monthly closing data for the 2009-2018 period, based on the US market. S&P 500 index was chosen as the market index. Accordingly, the total risks of the national stock market indices of the BRICS-T countries are calculated and separated into systematic and non-systematic risks. In addition, beta coefficients that measure the sensitivity to market movements were calculated based on 120-month data. The study findings show that the non-systematic risks of national stock exchanges in the BRICS-T community are generally quite low, and most of the risk is the systematic risk factor.

Anahtar Kelimeler

Risk, Risk Management, Financial Risk, BRICS-T, Risk Decomposition

Kaynakça

• Abay, R. (2013). Markowitz Karesel Programlama ile Portföy seçimi: İMKB 30 Endeksinde Riskli Portföylerin Seçimi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 175-194.
• Arman, T. (1997). Risk Analizine Giriş. İstanbul: Alfa Basım.
• Aygören, H. & Sarıtaş, H. (2007). “Beta Tahmini İçin Düzeltme Gerekli Mi?”. Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 14, 110-121.
• Bekçioğlu, S. (1983). Menkul Kıymet Analizi ve Türkiye’deki Uygulama. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Black, F. (1972). Capital Market Equilibrium with Restricted Borrowing. Journal of Business, 45(3), 444-454.
• Bolak, M. (2001). Sermaye Piyasası, Menkul Kıymetler ve Portföy Analizi. (4. Baskı) İstanbul: Beta.
• Börekçi, E. (2004). Bankacılıkta Faiz ve Döviz Riski Yönetimi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Dalgıç, C. (2011). Risk Bileşenleri Analizi: İMKB’de Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Finansman Programı. İzmir.
• Demir, S. & Kaderli, Y.(2007). Beta Katsayılarının İstikrarı: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 7, 1-13.
• Demirtaş, Ö. & Güngör, Z. (2004). Portföy Yönetimi ve Porföy Seçimine Yönelik Bir Uygulama. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(4), 103-109.
• Mausser, H. & Rosen, D. (1999). Beyond Var: Trangular Risk Decomposition. Algo Research Quarterly, 2(1), 31-44.
• Nankya, S. (2018). Piyasa Riski Ölçümü Olarak Riskte Maruz Değer ve Borsa Risk Bileşenleri Analizi: Uganda Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Öcal, Ö. & Demireli, E. (2010). Risk Bileşenleri Analizi: İMKB’de Uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 25-36.
• Sarıtaş, H. & Kaya, Y. (2012). Finansal Yatırımlarda Risk Ayrıştırması: Bir İMKB Uygulaması. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(566), 41-50.
• Soydan, H. (1999). Bankalarda Risk Kavramı ve Yeni Finansman Teknikleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Atmer Yayınları.
• Şahin, D. T. (2018). Risk yönetimi Aracı Olarak Finansal Piyasalarda Risk Ayrıştırma. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Sharpe, W. F. (1963). A Simpllified Model for Portfolio Analysis. Management Science, 277-293.
• Türko, R. M. (2002). Finansal Yönetim. Alfa Yayıncılık. İstanbul.
• Van Zijl, T. (1987). Risk Decomposition: Variance or Standard Deviation—A Reexamination And Extension. Journal of Financial And Quantitative Analysis, 22(2), 237-247.
• Yakar, C. (2019). Veriyi Anlamak – Merkezi Dağılım Ölçüleri. http://www.cihanyakar.com/merkezidagilimolculeri/
• Yıldırım, M. (2015). Finansal Piyasalarda Risk Yönetimi, Risk ayrıştırma ve Bir Uygulama Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.