Concerning Working Poor Women and Their Poverty

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 1, 12 - 29, 27.01.2023

Elife Kart , Harun Öngör

https://doi.org/10.21547/jss.1197465

Cited By: 1

Öz

The phenomenon of new poverty, working poverty and the feminization of poverty indicate a relational, mutually nurturing, and processual situation. Within the context of the related literature through evaluating the results of the studies concerning various countries, structural causes, determinative and distinctive characteristics of “working female poverty” are discussed in a relational context. Considering the differentiating features of ‘working female poverty’ from ‘working poverty’, some main elements such as social, economic, and household structures that feed and reproduce working female poverty are focused here from a gender perspective. Neoliberal economic policies make poverty more fragile and destructive for “working poor women” who already have multiple disadvantages due to gender inequalities. “Working female poverty” reveals more severe appearances of accumulated and reproduced and thus gradually stratified problems. “Working female poverty” allows one to reconsider women with multiple disadvantages for being both “women” and “employees” within a heteronormative structure and functioning of the labor market, for the new distinguishing elements of poverty, for different deprivations experienced by women, and reconsidering for the preventive policies to reduce working poverty. Studies including various country cases display that the proportion of “working female poverty” has gradually increased proportionately and that poverty has become more prevalent by degrees.

Anahtar Kelimeler

Working poverty, feminization of poverty, working female poverty, working poor women

Çalışan Kadın Yoksullar ve Yoksulluğuna Dair

Öz

Yeni yoksulluk, çalışan yoksulluğu ve yoksulluğun kadınlaşması olguları, birbiriyle ilişkili ve birbirini besleyen bir durumu ifade eder. Bu çalışmada, ilgili kuramsal literatür ve konuyla ilgili farklı ülke deneyimlerini içeren çalışmaların sonuçları değerlendirilerek “çalışan kadın yoksulluğu”nun yapısal kaynakları, nedenleri, belirleyici ve ayırt edici unsurları ilişkisel bir yaklaşımla tartışılmaktadır. Çalışan kadın yoksulluğunun, çalışan yoksulluğundan farklılaşan içerikleri dikkate alınarak çalışan kadın yoksulluğunu besleyen, yeniden üreten toplumsal, ekonomik ve hane yapısı gibi unsurlara, toplumsal cinsiyet perspektifi ekseninde yoğunlaşılmaktadır. Küresel neoliberal iktisadi politikalar, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklı çoklu dezavantajlara sahip “çalışan kadın yoksullar” açısından yoksulluğu, daha kırılgan ve yıkıcı hâle getirmektedir. Çalışan kadın yoksulluğu, biriken ve bu nedenle giderek katmanlaşan sorunların, daha şiddetli tezahürlerini ortaya koymaktadır. Çalışan kadın yoksulluğu, emek piyasasının heteronormatif kurulumu ve işleyişi içerisinde hem “kadın” hem de “çalışan” yoksul olmanın çoklu dezavantajlarına sahip kadınlar açısından, yoksulluğun aldığı yeni ayırt edici unsurlar, kadınların deneyimlediği farklı yoksunluklar ve çalışan yoksulluğunu azaltmaya/iyileştirmeye yönelik önleyici politikalar üzerine yeniden düşünmeye imkân vermektedir. Farklı ülke deneyimlerini içeren çalışmalar, çalışan kadın yoksulların oransal olarak giderek artığını, çalışan kadın yoksulluğunun giderek yaygın hâle geldiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çalışan Yoksulluğu, Yoksulluğun Kadınlaşması, Çalışan Kadın Yoksulluğu, Çalışan Kadın Yoksullar

Kaynakça

• Adaman, F., & Keyder, Ç. (2006). Türkiye’de büyük kentlerin gecekondu ve çöküntü mahallelerinde yaşanan yoksulluk ve sosyal dışlanma. ec. europa. eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_tr. pdf.https://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_tr.pdf (Erişim tarihi: 26.10.2022) Andreß, H. J., & Lohmann, H. (2008). Introduction: the working poor in Europe. Hans-Jürgen Andreß and Henning Lohmann (Ed.) The working poor in Europe: Employment, poverty and globalisation içinde (ss. 1-17) Edward Elgar Publishing.
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, tüketicilik ve yeni yoksullar. (Ü. Öktem, çev.) İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Bauman, Z. (2017). Akışkan modernite. (S. O. Çavuş, çev.) İstanbul: Can Yay.
• Bora, A. (2019). Kadınlar ve hane: Olmayanın nesini idare edeceksin? N. Erdoğan (Ed.). Yoksulluk halleri: Türkiye'de Kent Yoksulluğun Toplumsal Görünümleri içinde (ss. 97-132). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bora, A. (2021). Kadınların sınıfı: ücretli ev emeği ve kadın öznelliğinin inşası. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Buğra, A., & Keyder, Ç. (2003). Yeni yoksulluk ve Türkiye’nin değişen refah rejimi. (A. Yılmaz, çev.), Ankara: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP).
• Butler, J. (2005). Kırılgan hayat: yasın ve şiddetin gücü, (B. Ertür, çev.) İstanbul: Metis Yayınları. Canadian Women Faundation https://canadianwomen.org/the-facts/womens-poverty/ (erişim tarihi:28.10.2022)
• Castel, R. (2000). The roads to disaffiliation: Insecure work and vulnerable relationships. International journal of urban and regional research, 24(3), 519-535. https://doi.org/10.1111/1468-2427.00262
• Chant, S. (2014). Kadın hane reisliği ve yoksulluğun kadınsılaşması: Olgular, kurgular ve gelecek stratejileri. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.) Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 34-88) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cho, R., & Cooper, G. (2014). Gender lens on poverty. (Research Report) [2nd ed.]. International Center for Research on Women. Retrieved from https://www. icrw. org/wpcontent/uploads/2016/11/Gender-Lens-on-Poverty-Primer. pdf.
• Ecevit, Y. (2021). Toplumsal cinsiyet eşitliğinin temel kavramları. Ankara: Ceid Yayınları.
• Ecevit, Y. (2003). Toplumsal cinsiyetle yoksulluk ilişkisi nasıl kurulabilir? Bu ilişki nasıl çalışılabilir? Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 83-88.
• Erdoğdu, S. ve Kutlu, D. (2014). Dünyada ve Türkiye’de çalışan yoksulluğu: işgücü piyasası ve sosyal koruma politikaları bağlamında bir değerlendirme. Çalışma ve Toplum, 2014/2: 63-114.
• Gleicher, D., & Stevans, L. K. (2005). A comprehensive profile of the working poor. Labour, 19(3), 517-529. https://doi.org/10.1111/j.1467-9914.2005.00301.x
• Gökovalı, U., Danışman I., A., & Ekiz Gökmen, Ç. (2014). Kadın yoksulluğuna objektif ve subjektif Bakış: Muğla ve Mardin Örneği. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.) Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 337-361). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gutiérrez Palacios, R., Guillén Rodríguez, A., & Peña-Casas, R. (2009). Earnings inequality and in-work-poverty. REC-WP Working Papers on the Reconciliation of Work and Welfare in Europe, (07-2009).
• Gündoğan, N., Biçerli, M. K., & Aydin, U. (2005). The working poor: a comparative analysis. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/5096/1/MPRA_paper_5096.pdf (Erişim tarihi: 27.10.2022)
• Güneş, F. (2011). Farklı emek kategorileri açısından kadın yoksulluğu. Çalışma ve Toplum, 2, 217-248. Han, C. (2018). Precarity, precariousness, and vulnerability. Annual Review of Anthropology, 47, 331-343. Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin kısa tarihi (A. Onacak, çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Herman, E. (2014). Working poverty in the European Union and its main determinants: An empirical analysis. Engineering Economics, 25(4), 427-436.
• İpek, M. (2015). Yeni yoksulluk ve Türkiye’de sosyal yardım paradoksu. KARATAHTA / İş Yazıları Dergisi,(1), 77-104.
• Kahraman, F. (2015). Yoksulluğun çalışma ile imtihanı: çalışan yoksullar üzerine bir araştırma. İdeal Kent, 6(16), 50-70. Kan, A. (2014). Kırsal yoksulluğun tarım ve kadın boyutu. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.), Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 211-227). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kapar, R. (2005). Çalışan yoksullar. Sendikal Notlar, (29), 52-75.
• Kapar, R. (2010). Türkiye’de çalışan yoksullar. ASOMEDYA Ankara Sanayi Odası Yayın Organı, 53- 63, http://www.sosyalkoruma.net/pdf/asocalisan. pdf.
• Kart, E. (2016). İstihdam ilişkilerinin taşeronlaşmış formları ve “aracı” aktörleri: İnşaat sektöründe ustabaşılar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(2), 225-251.
• Kart, E. (2021). Yeni yoksulluk ve hükümlülük: dışlanma halinin çoklu görünümleri ve toplumsal içermenin imkanları üzerine. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (46), 259-288. Khosla, P. (2014). Working women, working poor. Women and Work Research Group.
• Körükmez, L. (2008). Kent yoksulluğu ile mücadelede kadınların geliştirdiği stratejiler ve toplumsal cinsiyet rolleri. N. Oktik (Der.), Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları içinde (ss. 207-244). İzmir: Yakın Kitabevi. Lazzarato, M. (2015). Borçla yönetmek. (Ş. Çiltaş, çev.) İstanbul: Otonom Yayınları. Legal Momentum https://www.legalmomentum.org/women-and-poverty-america (erişim tarihi:28.10.2022)
• Liu, J. (2019). What does in-work poverty mean for women: Comparing the gender employment segregation in Belgium and China. Sustainability, 11(20), 5725. https://doi.org/10.3390/su11205725
• Lorey, I. (2016). Kırılganların yönetimi, (N. Köklü, çev.) İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Muehlebach, A. (2013). On precariousness and the ethical imagination: the year 2012 in sociocultural anthropology. American anthropologist, 115(2), 297-311. https://doi.org/10.1111/aman.12011
• Najam-us-Saqib, & Arif, G. M. (2012). Time poverty, work status and gender: The case of Pakistan. The Pakistan Development Review, 23-46.
• Ofluoğlu, G., & Balcı, A. İ. (2016). Küreselleşme, bilgi toplumu ve çalışan yoksullar. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(11), 56-75.
• Özbudun, S. (2014). BM, DB ve İMF’nin dilinde kadın yoksulluğu. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.) Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 272-288). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Özşahin, M. C., & Uluer, A. G. (2014). Ekonomik küreselleşme ve kadın yoksulluğu: Bir yazın taraması. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.) Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 255-271). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Peña-Casas, R., & Latta, M. (2004). Working poor in the European Union (report).
• Percy-Smith, J. (2000). Introduction: the contours of social exclusion. J. Percy-Smith (Ed.) Policy responses to social exclusion: Towards inclusion içinde (ss. 1-22). Buckingham: Open University Press.
• Saith, R. (2001). Social exclusion: the concept and application to developing countries. Oxford: Queen Elizabeth House.
• Savran, G. T. (2007). Working poor women in service sector: A case study of Turkey. https://www.academia.edu/1306838/Working_Poor_Women_in_Service_Sector_A_Case_Study_of_Turkey. (Erişim tarihi:17.12. 2022) Sennett, R. (2014). Karakter aşınması: Yeni kapitalizmde işin kişilik üzerindeki etkileri (Barış Yıldırım, çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sennett, R., & Onacak, A. (2011). Yeni kapitalizmin kültürü. (Aylin Onocak, çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Silver, H. (2007). The process of social exclusion: The dynamics of an evolving concept. CPRC Working Paper, (95) 1-22.
• Social Protection Committee. (2012). Sppm thematic reviews on the 2012 social trends to watch. The working poor in Europe.
• Spooner, D., Hopley, A., & English, R. (2011). Building better lives for working poor women. https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/332623/rr-working-poor-women-042011-en.pdf?sequence=1 (Erişim tarihi:27.10.2022)
• Suğur, N., Suğur, S., Çetin, O. B., Gönç-Şavran, T. ve Akarçay, E. (2008). Hizmet sektöründe çalışan yoksulların yoksulluk algıları üzerine bir araştırma. İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(4), 1-29.
• Şenses, F. (2019). Küreselleşmenin öteki yüzü: Yoksulluk. İstanbul: İletişim Yayınları. Topçuoğlu, A., & Aksan, G. (2014). Türkiye’de yoksullukla mücadele, sosyal yardımlar ve kadınlar. A. Topçuoğlu, G. Aksan ve D. Alptekin (Der.) Yoksulluk ve Kadın içinde (ss. 89-128). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Ulutaş, Ç. Ü. (2009). Yoksulluğun kadınlaşması ve görünmeyen emek. Çalışma ve Toplum, 2 (21), 25-40. Varol, P. P. (2021). Yeni yoksulluk ve iş gücü piyasasında “yaşlı çalışan yoksullar”: Antalya ili örneği, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Wichterich, C. (2004). Küreselleş[tiril]en kadın: eşitsizliğin geleceğinden raporlar, (T. Tayanç ve F. Tayanç, çev.) Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları.
• Yarar, B. (2015). Küresel yoksulluk içinde kadın yoksulluğu, küresel kadın hareketi içinde yoksulluk odaklı STK’lar. Fe Dergi, 7(1), 31-49.
• Yılmaz, B. (2008). Türkiye’de sınıf-altı: nöbetleşe yoksulluktan müebbet yoksulluğa. Toplum ve Bilim, (113), 127-145.
• Yiğit, E. (2022). Mekân ve iki kadın: esnekleşme ve ‘güvencenin taşeronlaşması’ üzerine bir anlatı|. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 5(2), 373-396.