Belediyelerde Vatandaşların Karar Alma Mekanizmalarına Katılımında Beyaz Masanın Etkinliği: Sakarya Çözüm Masası Örneği

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 1, 361 - 374, 25.01.2024

Yeliz Karadeniz

https://doi.org/10.21547/jss.1382375

Öz

Yerel düzeyde doğrudan demokrasinin ilk ortaya çıkışı şehir devletlerinin kuruluşuna dayanmaktadır. Bu sebeple bir kentin demokrasi kavramı ile bağının çok güçlü olduğu söylenebilir. Merkezî yönetimle kıyaslandığında yerel yönetimlerde vatandaş katılımının daha kolay olduğu belirtilebilir. Yerel yönetimlerde katılımcı yöntemleri deneyimlemenin bir yolu vatandaşların karar alma süreçlerine aktif katılmasından geçmektedir. Vatandaşların kent ile ilgili görüş ve önerileri tüm vatandaşlarla paylaşılmalı ve bunun için kent konseyi, beyaz masa, muhtar toplantıları gibi katılım mekanizmaları her kentte geliştirilmelidir. Bu bağlamda çalışmada vatandaşların istek ve önerilerinin dikkate alınması noktasında kararlara katılım mekanizmalarının ne kadar etkili olduğu gösterilmek istenmiştir. Araştırmada birçok katılımcı mekanizma arasından beyaz masanın seçilme sebebi, vatandaş ile belediye yöneticileri arasında köprü görevi görmesinden kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada, Beyaz Masaya başvuran vatandaşların yaptığı başvuruların ne kadar dikkate alındığı ve belediye yönetiminin aldığı kararlara vatandaşın katılım düzeyi öğrenilmek istenmiştir. Araştırmanın konusu ise Sakarya Büyükşehir Belediyesi’nin beyaz masa uygulaması sayesinde vatandaşların kararlara katılımının ne düzeyde olduğudur. Bu konudan yola çıkarak çalışmada cevabı aranan başlıca soru “Beyaz Masa aracılığıyla Sakarya’da halkın karar alma mekanizmalarına katılımı nasıldır?” şeklindedir. Bu çalışmada nitel yöntemler arasında bulunan yarı yapılandırılmış mülakat tercih edilmiştir. 13 sorudan oluşan soru formu hazırlanarak 12 Beyaz Masa personeliyle birebir görüşme gerçekleşmiştir. Mülakat sonucu veriler, Uluslararası Halk Katılımı Derneğinin hazırlamış olduğu 5 aşamadan oluşan katılım aşamalarına göre analize tabi tutulmuştur. Çalışmada Beyaz Masa'nın bilgilendirme, danışma ve dâhil etme aşamalarında başarılı olduğu, iş birliği ve yetki verme aşamalarında ise iyileştirmeye gidilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Belediyeler, Vatandaş Katılımı, Beyaz Masa

The Effectiveness of the Beyaz Masa in Citizens' Participation in Decision-Making Mechanisms in Municipalities: The Case Of Sakarya Çözüm Masa

Öz

The first emergence of direct democracy at the local level dates back to the majority of city-states. In this case, cells where a city's connection with democracy is very strong. When compared to central government, it can be stated that citizen participation is easier in local governments. Experimenting with regime methods in local governments is possible through active participation in the decision-making parts of the distribution of a program. Citizens' opinions and suggestions about the city should be shared with all subscribers, and for this purpose, participation such as city council, beyaz masa and headman meetings should be improved in every city. It can be seen how ignoring the requests and suggestions of this organic matter can affect decision-making. The reason why the beyaz masa was chosen among many participatory mechanisms in the study is that it serves as a bridge between citizens and municipal administrators. In this study, it was aimed to learn how much the applications made by citizens applying to the Beyaz masa were taken into consideration and the level of citizen participation in the decisions taken by the municipal administration. The subject of the research is how citizens participate in decision-making mechanisms through the Sakarya Metropolitan Municipality beyaz masa. Based on this issue, the main question to be answered in the study is "How is the participation of the public in decision-making mechanisms in Sakarya through the Beyaz Masa?" It is in the form. In this study, the interview technique, one of the qualitative research methods, was preferred. A semi-structured interview questionnaire consisting of 13 questions was prepared and one-on-one interviews were held with 12 Beyaz masa personnel. The interview data were analyzed according to the participation model consisting of 5 stages prepared by the International Public Participation Association. As a result of the research, it was seen that the Beyaz masa was successful in the information, consultation and inclusion stages, but the collaboration and authorization stages needed to be improved.

Anahtar Kelimeler

Municipality, Citizen Participation, Beyaz Masa

Etik Beyan

Etik kurul izni ek dosyada sunulmuştur.

Kaynakça

• Akıncı, S. (2014). Siyasal katılım düzeyleri üzerine bir inceleme, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 33-45.
• Aksu, H. ve Kurtuluş, H. (2011). Yerel temsil ve katılım açısından Sivas Belediye Meclisi. Türk İdare Dergisi, 470, 113-132.
• Altın, A. ve Şahı̇n, O. (2019). Yerel yönetimlerde alternatif hizmet sunma yöntemi olarak yerel hizmetlere gönüllü katılım, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(3), 89-114.
• Aras, E. ve Altınok, E. (2009). Türkiye’de bilgi edinme hakkı ve uygulama sorunları, Ankara Barosu Dergisi, S.1, 107-112.
• Arnstein, S. (1969). A ladder of citizen participation. Journal of the American Institute of Planners, S. 35, 216-224.
• Aydın, A. (2018). Siyasal katılım kademelerinin incelenmesi ve Lerner’in siyasal katılım kademelerinin dönüşümü, Çukurova Araştırmaları, 4(2), 156-164.
• Aygün, M. (2023). Yerel Yönetimler ve Siyasal Katılım: İstanbul Beyaz Masa Örneği, Tesam Akademi Dergisi, 10 (1), 93-125.
• Boztepe, M. (2018). Yeni kamu yönetimi anlayışı ve geleneksel kamu personel rejimi üzerine etkileri, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 191-210.
• Canan Ç. vd. (2017). Yönetişimden E-Yönetişime: Kamu yönetiminde dijital dönüşüm perspektifinde kavramsal/kuramsal bir çerçeve, 15. Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR), Ankara: Detay Yayıncılık, 121-136.
• Canbaz, S., Eyidiker, U. ve Poyraz, E. (2019). Siyasal katılım ve üniversite öğrencilerinin siyasal katılıma bakışı: Babaeski Meslek Yüksekokulu örneği. International Social Sciences Studies Journal, 5(35), 2537-2551.
• Canikalp, E. ve Ünlükaplan, İ. (2015). Yönetişim kalitesi ve yönetişimin ölçülebilirliği. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1). 81-100.
• Checkowaya, B., Allison, T. ve Montoya C. (2005). Youth Participation in public policy at the municipal level, Children And Youth Services Review, 27, 1149 -1162
• Coşkun, B. vd. (2019). Türkiye için iyi yönetişim ve toplumsal refah ilişkisi üzerine bir inceleme, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 219-231.
• Çelik, V. (2020). Gönüllülük, katılım ve yönetim kültürü ilişkisi, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25), 3819-3850.
• Dahl, R. (2010). Demokrasi üzerine, (Çev. Betül Uysal). İstanbul: Phoenix Yayınları.
• Erdoğan, O. (2019). Yerel yönetimlerde katılımcı mekanizmalar ve Trabzon Büyükşehir Belediyesi örneği, Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 4(2), 295-310.
• Firidin, E. ve Uzun, A. (2018). İyi yönetişim ilklerinden katılımın uygulanması hususunda teorik bir değerlendirme, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 8(1), 180-97.
• Gürün, F. ve Gezı̇cı̇, Z. (2018). Yerel yönetimlerde şeffaflığın önemi, Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(50), 37-84.
• Haktankaçmaz, M. (2020). Türkiye’de 2000’li yıllardan itibaren uygulamaya giren yönetişim mekanizmaları ve yönetişimin geleceği. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 9(23), 70-102.
• Heywood, A. (2017). Siyaset teorisine giriş. İstanbul: Küre Yayınları.
• İzci, F. ve Sarıtürk, M. (2019). Demokratik toplumlarda halkın yönetime katılımı: Yönetime katılım ve yönetişim ilişkisi, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 498-517.
• Lebrument, N. (2021). Triggering participation in smart cities: Political efficacy, public administration satisfaction and sense of belonging as drivers of citizens’ intention, Technological Forecasting And Social Change, 171.
• Matti, N. vd. (2014). Erişim Tarihi: 07.09.2023, Http:// Blogs.Oii.Ox.Ac.Uk/İppConference/Sites/İpp/Files/Documents
• Önder, Ö. (2013). Yerelleşme ve yerel demokrasinin güçlendirilmesi bağlamında yerel katılım. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(18), 311-326.
• Sakarya Büyükşehir Belediyesi, (2023). Erişim Tarihi: 07.09.2023, www.sakarya.bel.tr/tr/CozumMasasi/CozumDetay/13
• Sartori, G. (1996). Demokrasi teorisine geri dönüş. Ankara:Yetkin Yayınları.
• Simonofski, A. (2021). Engaging citizens in the smart city through participation platforms: A framework for public servants and developers, Computers İn Human Behavior, 124, 1-11.
• TEPAV, (2008). “Yönetişim ve katılım etkili katılım için araçlar, yöntemler, mekanizmalar”. Stratejik Yerel Yönetişim Projesi, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü. Yönetişim ve Katılım Rehberi, Başak Matbaa: Ankara.
• Uslu, İ. A. ve Yılmaz, H. H. (2017). Yerel yönetimlerde katılımcılık: kent konseylerinin rolü ve bir yapılandırma önerisi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 27(1), 113-145.
• Ünal, S. (2018). Düşük maliyetli alternatif siyasal katılım biçimi, 90 sonrası genç kuşağın siyasal kayıtsızlığı mit mi gerçek mi?, TESAM Akademi Dergisi, 5(2), 249-296.
• Yaş, H. ve Yaş, S. (2017). Yerel siyasete katılımın belirleyicileri: Edirne kent merkezinde bir model denemesi, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 8(1), 75-89.
• Yaylı, H. ve Pustu, Y. (2008). Yerel demokrasinin ilkeleri. Karadeniz Araştırmaları, 16, 133-153.
• Yılmaz, A. ve Bozkurt, Y. (2005). Belediye vatandaş ilişkileri kapsamında beyaz masa uygulaması ve Kütahya Belediyesi Beyaz Masa örneği, Türk İdare Dergisi, 446, 179-193.
• Yolcu, T. ve Sezgin, A. (2016). Belediyelerde yönetime katılımın yeni boyutu üzerine bir tartışma: Halkla ilişkiler uygulamaları örnekleri, The Journal of Academic Social Sciences, 26(26), 69-83.
• Yolçu, N. (2017). Siyasal katılım düzeyi ve siyasal toplumsallaşma araçlarına yönelik güven ölçümü: Kocaeli ili üzerine ampirik bir çalışma. Erciyes İletişim Dergisi, 5(1), 40-58.