The Impact of Inflation on the Premium Collection Success of Private Health Insurance Companies in Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 4, 1571 - 1586, 24.10.2024

Oğuz Kara

https://doi.org/10.21547/jss.1482778

Öz

How to finance health services is one of the most important questions that every country seeks the answer to. Technological developments in the field of health, the discovery of new treatment methods, the increase in drug costs and the increase in the average life expectancy have led to increases in the health expenditures of countries. Private health insurance, which is preferred when government health services are inadequate or limited in scope, is an important tool to facilitate individuals' access to health services and reduce their financial risks. Private health insurance can be defined as individuals transferring their health risks to a private insurance company in return for a set premium. In private health insurance, premiums are generally determined according to the risk status (age, health status, gender, etc.) and the scope of the coverage requested. In an inflationary environment, it is important to determine individuals' orientation towards private health insurance in order to understand the changes in the sector. This study aims to determine in which direction and to what extent the premium collection level of private health insurance companies in Türkiye is affected by inflation. The study covers 25 private health insurance companies operating in Türkiye. The relationship between the level of inflation on a monthly basis for the period 2015-2023 and the total premium values of private health insurance of insurance companies is analyzed using ARDL cointegration methodology. According to the results, there is a cointegration relationship between private health insurance and CPI. A one percent increase in the CPI index increases real private health insurance premiums by 0.72 percentage points.

Anahtar Kelimeler

Private Health Insurance, Health Insurance Premiums, Cointegration Analysis

Etik Beyan

Etik Kurul İzni Gerektirmemektedir.

Türkiye'de Özel Sağlık Sigortası Şirketlerinin Prim Toplama Başarısında Enflasyonun Etkisi

Öz

Sağlık hizmetlerinin finansmanın nasıl sağlanacağı her ülkenin cevabını aradığı önemli sorulardan biridir. Sağlık alanında yaşanan teknolojik gelişmeler, yeni tedavi yöntemlerinin bulunması, ilaç maliyetlerindeki artış ve ortalama yaşam süresinin uzaması ülkelerin sağlık harcamalarında artışlara neden olmuştur. Devletin sunduğu sağlık hizmetlerinin yetersiz veya kapsamının sınırlı olduğu durumlarda tercih edilen özel sağlık sigortası, bireylerin sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve mali risklerini azaltmak için önemli bir araçtır. Özel sağlık sigortacılığı bireylerin, sağlık konusunda taşıdıkları riskleri, belirlenen miktarda prim karşılığında, bir özel sigorta şirketine devretmesi olarak tanımlanabilir. Özel sağlık sigortasında primler çoğunlukla sigorta yaptırmak isteyen kişinin risk durumuna (yaş, sağlık durumu, cinsiyet vb.) ve talep ettiği teminatın kapsamına göre belirlenir. Ekonomik koşullar özel sağlık sigortacılığını doğrudan etkilemektedir. Enflasyonist bir ortamda bireylerin özel sağlık sigortacılığına yönelimlerini belirlemek, sektördeki değişimleri anlamak açısından önemlidir. Bu çalışma Türkiye'de Özel Sağlık Sigortası hizmeti sunan şirketlerinin prim toplama düzeyinin enflasyondan hangi yönde ve ne oranda etkilendiğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, Türkiye'deki 25 özel sağlık sigorta hizmeti veren işletmeyi kapsamaktadır. 2015-2023 dönemi aylık bazda enflasyon düzeyi ile sigorta şirketlerinin özel sağlık sigortası toplam prim değerleri arasındaki ilişki Augmented-ARDL eşbütünleşme metodolojisi kullanarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre özel sağlık sigortası ile TÜFE arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu belirlenmiştir. TÜFE endeksindeki yüzde birlik bir artışın reel özel sağlık sigortası primlerini yüzde 0,72 puan artırdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özel Sağlık Sigortası, Sağlık Sigorta Pirimleri, Eşbütünleşme Analizi

Kaynakça

• Akmercan, T. (2022). Kantil ARDL Yöntemi: Seçilmiş N-11 ülkeleri için bir uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Arı, E., Gülcemal, M. E. (2019). OECD ülkelerinin sigorta pazar paylarının çok değişkenli istatistiksel yöntemlerle incelenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9(2), 136-157.
• Artabe, A., Sigüenza, W. (2019). The effects of the economic recession on spending on private health insurance in Spain. International Journal of Health Economics and Management, 19, 155-191.
• Armstrong, B. N. (1933). The nature and purpose of social insurance. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 170(1), 1-6.
• Bourne, P. A. (2009). Inflation, public health care and utilization in Jamaica. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(3), 3008-3024.
• Çelik, S., Kayalı, M. M. (2009). Determinants of demand for life insurance in European Countries. Problems and Perspectives in Management, (7, Iss. 3), 32-37.
• Dickey, D. A., Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1057-1072.
• Eren, M. V., Çütçü, İ. (2021). Sigortacılık sektörü ile seçili makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin ampirik analizi: Türkiye örneği. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(2), 130-140.
• Göksu, S., Balkı, A. (2023). ARDL ve NARDL eşbütünleşme analizleri: Adım adım eviews uygulaması. Ankara: Serüven Yayınları.
• Gujarati, D. N. (2022). Basic econometric. Prentice Hall.
• Johansen, S., Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration-With appucations to the demand for money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169-210.
• Kjosevski, J. (2012). The determinants of life insurance demand in central and Southeastern Europe. International Journal of Economics and Finance, 4(3), 237-247
• Koç, S. Şenol, Z., Çevik, M. (2018). Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta şirketlerinin finansal performans analizi: 2006-2015. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 4(1), 25-38.
• Lebe, F. (2016). Çevresel Kuznets eğrisi hipotezi: Türkiye için eşbütünleşme ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17(2), 177-194.
• Mao, H., Carson, J. M., Ostaszewski, K. M. (2018). Is risk taking beneficial to the ınsured and to society?. Journal of Insurance Issues, 41(2), 215-230.
• Mossialos, E., Dixon, A. (2002). Funding health care in Europe: Weighing up the options. Funding health care: options for Europe, 272-300.
• Narayan, P. K. (2005). The Saving and Investment Nexus for China: Evidence from Cointegration Tests. Appl. Econ. (37). 1979–1990
• OECD, (2023). Education at a Glance 2023: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/e13bef63-en.
• OECD, (2004). Proposal for a taxonomy of health insurance. Erişim Adresi: https://www.oecd.org/health/health-systems/31916207.pdf.
• Özkaraduman, H. T. (2019). Tamamlayıcı ve destekleyici sağlık sigortası, Genel olarak AB ülkeleri değerlendirmeleri, İngiltere ile Türkiye kıyaslaması ve öneriler. (Tartışma Metni) Dış Ticaret Enstitüsü Working Paper Series Dergisi. 232/2019-04
• Pesaran, M. H., Shin, Y., Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Rej, S., Nag, B., Hossain, Md.E. (2022). Can renewable energy and export help in reducing ecological footprint of India? Empirical Evidence from Augmented ARDL Co-Integration and Dynamic ARDL Simulations. Sustainability (14), 15494.
• Sam, C.Y., McNown, R., Goh, S.K. (2019). An augmented autoregressive distributed lag bounds test for cointegration. Econ. Model. (80).130–141
• Satrovic, E., Muslija, A. (2018). Economic and demographic determinants of the demand for life insurance: Multivariate analysis. Journal of Management and Economics Research, 16(1), 102-115.
• Sharif, M., Hojabri, R., Saidpour, J., Langroudi, HR (2018). Tedavi alanında ticari sigortaların enflasyonu ve finansmanı. Kanıta Dayalı Sağlık Politikası, Yönetim ve Ekonomi, 2 (3), 144-155.
• Sizer, L. (2022). Alternatif yatırım araçları ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişkinin doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi ile incelenmesi: Türkiye Örneği (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Şener, H. Y., Behdioğlu, S. (2014). Türkiye sigorta pazarının gelişimindeki ana unsurların belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 523-534.
• Şirin, M. (2021). Özel sağlık sigortası. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tanyıldızı, M. (2022). Bitcoin fiyatları ile borsa endekslerinin nedensellik ve eşbütünleşme testleri ile incelenmesi: NYSE, FTSE, HKSE ve BİST örneği. Afyon. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Tarım, M., Güdük, Ö. (2019). Türkiye’de bireylerin özel sağlık sigortası tercihini etkileyen nedenler ve bilgi düzeyleri. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(3), 196-200.
• Tsiantikoudis, S., Zafeiriou, E., Kyriakopoulos, G., Arabatzis, G. (2019). Revising the Environmental Kuznets Curve for Deforestation: An empirical study for Bulgaria. Sustainability. 11(16). 4364.
• Turner, B. (2013). İrlanda özel sağlık sigortası piyasasında prim enflasyonu: Etkenler ve sonuçlar. İrlanda Tıp Bilimi Dergisi, 182, 545-550.
• Uğurluoğlu, E., Özgen, H. (2008). Sağlık hizmetleri finansmanı ve hakkaniyet. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 11(2), 133-160.
• Üzümcü, N. (2019). Zaman serileri ve panel veri ekonometrisinde eşbütünleşme analizlerinin değerlendirilmesi: Cari açık ve ekonomik büyüme üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.