Uygunluk Analizinin Benzer Çok Değişkenli Analiz Yöntemleri İle Karşılaştırılması

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 1, 9 - 15, 01.03.2008

A. Suner C.C. Çelikoğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Uygunluk Analizinin Benzer Çok Değişkenli Analiz Yöntemleri İle Karşılaştırılması

Öz

Uygunluk Analizi (Correspondence Analysis), kategorik değişkenlerin yorumlanmasını kolaylaştıran, çapraz tablolarda (uyum tablosu, olumsallık tablosu, kontenjans tablosu, crosstable, correspondence table) satır ve sütun değişkenleri arasındaki benzerlik, farklılık ve ilişkilerin yorumlanmasını kolaylaştıran ve bu değişkenlerin birlikte değişimlerini, daha az boyutlu bir uzayda grafiksel olarak gösteren bir yöntemdir. Özellikle tıp, sağlık bilimleri, biyometri, ekonomi, pazarlama ve sosyal bilimler gibi kategorik verilerin analizine ihtiyaç duyulan alanlarda oldukça popüler bir yöntemdir. Uygunluk analizinin, çok değişkenli analiz tekniklerinden Temel Bileşenler Analizi (Principal Component Analysis), Log-Lineer (Log-Linear) ve Çok Boyutlu Ölçekleme (Multi Dimensional Scaling) yöntemleriyle de benzerliği bulunmaktadır. Bu çalışmada, DEÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalında yürütülen araştırma verileri kullanılarak, uygunluk analizi ile ilgili bir uygulama yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Uygunluk analizi, uyum analizi, ki-kare tabloları, homojenlik analizi, çok değişkenli analiz yöntemleri, kategorik veri analizi

Kaynakça

• Aytaç, M., Bayram, N. (1999) Çoklu Karşılık Getirme Analizi ve Öğretim Elemanları Üzerine Bir Uygulama, Akademisyenlerin Çalışma Yaşamı ve Kariyer Sorunları, Proje No: 99/29
• Behdioğlu, S. (2000), Çok Değişkenli Veri Yapısının Yorumlanmasında Olumsallık Tablolarının Uygunluk Çözümlemesi ve Bir Uygulama, Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İstatistik Anabilim Dalı Uygulamalı İstatistik Bilim Dalı. Eskişehir. Doktora Tezi
• Cangür, Ş., Sığırlı, D., Ediz, B., Ercan, İ. ve Kan, İ. (2005). Türkiye’de Özürlü Grupların Yapısının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 31 (3) 153–157.
• Clausen, S. E., (1998), Applied Correspondence Analysis: An Introduction, Sage Publications Inc., USA.
• Etikan, İ., Uysal, M., Sanisoğlu, Y., Dirican, B. (2000). Uygunluk Analizi ile Kanser Vakalarının Çözümlenmesi, 5. Ulusal Biyoistatistik Kongresi.
• Gifi, A (1990). Nonlinear Multivariate Analysis, New York, John Wiley&Sons.
• Greenacre, M. J. (1981). “Practical Correspondence Analysis”. Interpreting Multivariate Data. (Editor, V. Barnett), John Wiley & Sons. Ltd., Chichester: U.K., s.119-146.
• Greenacre, M. J. (1984). Theory and Applications of Correspondence Analysis, London: Academic Press. Inc.
• Greenacre, M. J., Hastie T. (1987). The Geometric Interpretation of Correspondence Analysis, Jasa, Vol:82, No:398, s.437-447.
• Greenacre, M. J. (1994). “Correspondence Analysis and its Interpretation”, Correspondence Analysis in the Social Sciences:Recent Development and Applications.(Editors: J. Blasius, M. J. Greenacre), London: Academic Pres Inc. s.3-22.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tahtam, R. L., Black, W. C., Multivariate Data Analysis With Readings, (1998) 5. ed. USA: Prentice Hall.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlama ile İstatistiksel Veri Analizi-2. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Seyfullahoğulları, A. (2002). Uygunluk Analizi ve Tekstil Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi Anlayışı Üzerine Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri
• Tatlıdil, H. (1996). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara: Akademi Matbaası
• Tuna, M., Kıroğlu, G. (1996). Uygunluk Analizi Üzerine Bir Uygulama. Araştırma Sempoyumu’96
• Tuna, M. (2001). Gizli Sınıf ile Basit Uygunluk Analizleri ve Aralarındaki Benzerlikler. 2.İstatistik Kongresi Anabilim Dalı İstatistik Bilim Dalı. İstanbul. Doktora Tezi