Covid-19 Pandemi Dönemi Spor Bilimleri Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 322 - 334, 31.12.2021

Setenay Tetik , Hürmüz Koç

https://doi.org/10.25307/jssr.961228

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada Covid-19 pandemi döneminde Türkiye’de Spor Bilimleri alanında eğitim gören öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri ile ve yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye genelinde dijital ortamda hazırlanan anket formları aracılığıyla 224 erkek ve 190 kadın olmak üzere toplamda 414 spor bilimci öğrenciye ulaşım sağlanmıştır. Öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyi IPAQ kısa formunun Türkçe versiyonu ile belirlenmiş, yaşam kalitelerini değerlendirmek için ise SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS paket programı kullanılmıştır. Fiziksel aktivite ve cinsiyet değişkenleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek için ki kare testi, cinsiyet değişkenine göre yaşam kalitesi alt boyutlarının karşılaştırılmasında bağımsız örneklem t testi ve aktivite düzeyinin yaşam kalitesi alt boyutları arasındaki farkın belirlenmesi için tek yönlü Manova analizi yapılmıştır. Gruplar arasındaki farkın nereden kaynaklandığının belirlenebilmesi için ise Tukey analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda, yaşam kalitesi , enerji-canlılık, ruhsal sağlık, sosyal işlevsellik ve genel sağlık algısı boyutlarında cinsiyet değişkenine göre farklılık olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet ve fiziksel aktivite düzeyinde bir ilişkinin olduğu, kadın öğrencilerin pandemi döneminde daha inaktif eğilimde olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesi üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. İnaktif olan spor bilimleri öğrencileri ile minimal aktif ve çok aktif öğrenci grupları arasında enerji-canlılık, ruhsal sağlık, sosyal işlevsellik ve genel sağlık algısı boyutlarında fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda pandemi süresince fiziksel aktivite düzeyi orta ve yüksek düzeyde olanların yaşam kalitesinin daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor bilimleri, Fiziksel Aktivite, Yaşam Kalitesi, Pandemi, Kovid-19

The Relation Between Physical Activity and Life Quality on Students of Sports Sciences During the Covid-19 Pandemic

Öz

The purpose of this survey was to examine the levels of physical activity and life quality of Sports Sciences students in Turkey during the Covid-19 pandemic. In order to achieve this objective, necessary authorizations were secured and the survey was conducted by using surveys forms prepared in a digital environment and a total population of 414 students was reached in Turkey, including 224 male and 190 female students. The Turkish version of IPAQ short form was used to determine the physical activity levels of the students whereas SF-36 life quality questionnaire was used to evaluate their life quality. Package SPSS was used for the analysis of the data obtained. Chi-Square test was used to establish the relationship between physical activity and gender variables. Independent Sampling t-test was used for the comparisons of life quality sub-dimensions according to the gender variable while single way Manova analysis was conducted to determine the difference between the activity level and life quality sub-dimensions. Tukey analysis was used to be able to determine the origin of the differences between the groups. A significant difference was observed at four sub-dimensions of the life quality scale according to gender whereas no meaningful difference was observed at any sub-dimensions according to the area of specialization and grade. A relationship was determined between gender and physical activity as the female students were observed to have a greater inactivity tendency during the pandemic. On the other hand, a significant effect on life quality was determined according to physical activity levels.

Anahtar Kelimeler

Sports Sciences, Physical Activity, Life Quality, Pandemic, Covid-19

Kaynakça

• Akyüz, H. (2018). Boş zaman tüketicilerinin yaşam kalitesi ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Olimpik kış festivali örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• Atar, Ö. (2020). Hipokinetik hastalıkların etiyolojisi. Koç H. (Ed), Hipokinetik hastalıklar ve egzersiz içinde (7-22). Birinci Basım, İstanbul: Efe Akademi Yayınevi.
• Badicu, G. (2018). Physical activity and sleep quality in students of the Faculty of Physical Education and Sport of Braşov, Romania. Sustainability, 10(7), 2410. https://doi.org/10.3390/su10072410
• Blom, E. E., Aadland, E., Skrove, G. K., Solbraa, A. K. & Oldervoll, L. M. (2019). Health-related quality of life and intensity-specific physical activity in high-risk adults attending a behavior change service within primary care. PloS One, 14(12), e0226613. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0226613
• Brady, S. M., Fenton, S. A., Metsios, G. S., Bosworth, A., Duda, J. L., Kitas, G. D. & van Zanten, J. J. V. (2021). Different types of physical activity are positively associated with indicators of mental health and psychological wellbeing in rheumatoid arthritis during COVID-19. Rheumatology İnternational, 41(2), 335-344. https://doi.org/10.1007/s00296-020-04751-w
• Burtscher, J., Burtscher, M., & Millet, G. P. (2020). (Indoor) isolation, stress, and physical inactivity: Vicious circles accelerated by COVID-19?. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 30(8), 1544–1545. https://doi.org/10.1111/sms.13706
• Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E. & Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine & Science in Sports & Exercise, 35(8), 1381-1395.
• Endstrasser, F., Braito, M., Linser, M., Spicher, A., Wagner, M., & Brunner, A. (2020). The negative impact of the COVID-19 lockdown on pain and physical function in patients with end-stage hip or knee osteoarthritis. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 28(8), 2435-2443. https://doi.org/10.1007/s00167-020-06104-3
• Emamvirdi, R., Çolakoğlu, F. F. & Hosseinzadeh-Asl, N. (2016). Beden Eğitimi ve Spor Öğrencilerinin Sağlikla İlgili Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 235-244.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGrawHill. Fusco, O., Ferrini, A., Santoro, M., Monaco, M. R. L., Gambassi, G. & Cesari, M. (2012). Physical function and perceived quality of life in older persons. Aging Clinical and Experimental Research, 24(1), 68-73. https://doi.org/10.1007/BF03325356
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 11.0 update (4th ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon.
• Koçyiğit, H., Aydemir, Ö., Fişek, G., Ölmez, N. ve Memiş, A. (1999). Kısa form-36’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi, 12, 102-106.
• Lesser, I. A. & Nienhuis, C. P. (2020). The impact of COVID-19 on physical activity behavior and well-being of Canadians. International Journal of Environmental Research And Public Health, 17(11), 3899. https://doi.org/10.3390/ijerph17113899
• Maugeri, G., Castrogiovanni, P., Battaglia, G., Pippi, R., D'Agata, V., Palma, A. & Musumeci, G. (2020). The impact of physical activity on psychological health during Covid-19 pandemic in Italy. Heliyon, 6(6), e04315. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e04315
• Mikkelsen, K., Stojanovska, L., Polenakovic, M., Bosevski, M. & Apostolopoulos, V. (2017). Exercise and mental health. Maturitas, 106, 48-56. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2017.09.003
• Molanorouzi, K., Khoo, S., & Morris, T. (2015). Motives for adult participation in physical activity: type of activity, age, and gender. BMC public health, 15(1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s12889-015-1429-7
• Nieman, D. C., & Wentz, L. M. (2019). The compelling link between physical activity and the body's defense system. Journal of Sport and Health Science, 8(3), 201-217. https://doi.org/10.1016/j.jshs.2018.09.009
• Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin (IPAQ) geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeyinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Vatansever, Ş., Ölçücü, B., Özcan, G. ve Çelik, A. (2015). Orta yaşlılarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 63-73.
• Purvis, D., Gonsalves, S. & Deuster, P. A. (2010). Physiological and psychological fatigue in extreme conditions: overtraining and elite athletes. PM&R-Wiley Online Library, 2(5), 442-450. https://doi.org/10.1016/j.pmrj.2010.03.025
• Richardson, D. L., Duncan, M. J., Clarke, N. D., Myers, T. D. & Tallis, J. (2021). The influence of COVID-19 measures in the United Kingdom on physical activity levels, perceived physical function and mood in older adults: A survey-based observational study. Journal of Sports Sciences, 39(8), 887-899. https://doi.org/10.1080/02640414.2020.1850984
• T.C. Kamu Denetçiliği Raporu. (2020, Haziran). Türkiye’nin Koronavirüs Hastalığı ile Mücadelesi Özel Rapor. https://www.ombudsman.gov.tr/kdk-pdf/Covid-raporu/Covid-19-Raporu.pdf
• Slimani, M., Paravlic, A., Mbarek, F., Bragazzi, N. L. & Tod, D. (2020). The Relationship Between Physical Activity and Quality of Life During the Confinement Induced by COVID-19 Outbreak: A Pilot Study in Tunisia. Frontiers in Psychology, 11, 1882. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.01882
• Di Stefano, V., Battaglia, G., Giustino, V., Gagliardo, A., D’Aleo, M., Giannini, O. & Brighina, F. (2021). Significant reduction of physical activity in patients with neuromuscular disease during COVID-19 pandemic: the long-term consequences of quarantine. Journal of Neurology, 268(1), 20-26. https://doi.org/10.1007/s00415-020-10064-6
• Suzuki, Y., Maeda, N., Hirado, D., Shirakawa, T. & Urabe, Y. (2020). Physical activity changes and its risk factors among community-dwelling japanese older adults during the COVID-19 epidemic: Associations with subjective well-being and health-related quality of life. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18), 6591. https://doi.org/10.3390/ijerph17186591
• Stevens, J. (1992). Applied Multivariate statisics for the social sciences. Fifth edition, Hillsdale NJ: Lawrance Erlbaum Assosiates.
• Tekkanat, Ç. (2008). Öğretmenlik bölümünde okuyan öğrencilerde yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Tural, E. (2020). Covid-19 pandemi dönemi ev karantinasında fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesine etkisi. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(Covid- 19 Özel Sayı), 10-18.
• Ulukan, H. ve Esenkaya, A. (2020). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin yaşam kalitesi ile mutluluk düzeylerinin incelenmesi . Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 185-201 . DOI: 10.38021/asbid.746146
• Vural, Ö., Eler, S. ve Güzel, N. A. (2010). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 69-75.
• Ware, J. E., Jr., & Sherbourne, C. D. (1992). The MOS 36-ltem short-form health survey (SF-36). Medical Care, 30, 473– 483. http://dx.doi.org/10.1097/00005650-199206000-00002