Müfredat Dışı Okul İçi Boş Zaman Aktiviteleri Katılımının 10-14 Yaş Ortaokul Öğrencilerin Şiddet Eğilimleri ve Sosyal Bağlılık Düzeyleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 335 - 348, 31.12.2021

Muhammet Kocamaz , Süleyman Munusturlar

https://doi.org/10.25307/jssr.966329

Öz

Bu çalışmanın amacı; müfredat dışı okul içi rekreasyonel aktivitelere katılan öğrencilerin şiddet eğilimlerinin ve sosyal bağlılık düzeylerinin incelenmesidir. Araştırma verileri Şanlıurfa ilinden kolayda örneklem yöntemi ile toplanmıştır. Araştırma katılımcılarını Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir ortaokulda eğitim görmekte olan 150 birey oluşturmaktadır. Örneklem grubunda bulunan bireylerden 60 kişi haftalık 4 saat beden eğitimi dersinin yanında okul futbol, futsal takımlarında yer almasına bağlı olarak haftalık 6 saat antrenmana katılan bireyler olduğu için aktif spor yapan öğrenci grubu olarak seçilmiş, 90 kişi ise haftalık 4 saat beden eğitimi dersi dışında herhangi bir sportif faaliyete katılmayan, aktif spor yaşantısı olmayan öğrencilerden seçilmiştir. Araştırmada; araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, Şiddet Eğilimi Ölçeği (ŞEÖ) ve Sosyal Bağlılık Ölçeği (SBÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistiklerin yanı sıra değişken sayısına bağlı olarak Bağımsız Gruplarda T Test uygulanmıştır. İstatistiksel analiz sonuçlarına göre; rekreatif etkinliklere katılıma göre öğrencilerin şiddet eğilimi ve sosyal bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05). Ayrıca benzer şekilde öğrencilerin şiddet eğilimi ve sosyal bağlılık düzeylerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılığa ulaşılmıştır (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Boş Zaman, Fiziksel Aktivite, Şiddet Eğilimi, Sosyal Bağlılık

Examination of the Effect of Participation in Extra-Curriculum In-School Leisure Activities on the Violence Tendency and Social Commitment Levels of 10-14 Years Old Secondary School Students

Öz

This study aimed to analyse the violent tendencies and social connectedness levels of students who participate in extra-curricular in-school leisure activities. Data were obtained using a convenience sampling method from the city of Şanlıurfa. The participants were included 150 students who are attending a secondary school, which is governed by the Republic of Turkey Ministry of National Education. 60 students of the sample group were chosen to be the active group who did sports actively because they participated in a weekly 6-hour training as they were members of the school soccer team, in addition to a weekly 4-hour PE class. 90 people were chosen from the students who did not do any sports activities except the weekly 4-hour PE class. In the research, personal information form, which is created by the researcher, Violence Tendency Scale and Social Connectedness Scale were used. In data analysis, in addition to descriptive statistics, the Independent Samples t-Test was used. According to statistical results, statistically significant difference was found in violent tendencies and social connectedness levels of students, in accordance with participation in leisure activities (p<0.05). Similarly, statistical significance was determined in violent tendencies and social connectedness levels of students in terms of gender (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Leisure, Physical Activity, Violent Tendencies, Social Connectedness

Kaynakça

• Avcı, R. ve Güçray, S.S. (2010). Şiddet davranışı gösteren ve göstermeyen ergenlerin ailelerinin aile işlevleri, aile bireylerine ilişkin problemler, öfke ve öfke ifade tarzları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 45-76. https://doi.org/10.14527/kuey.2014.005
• Aydın, P., Ersoy, A. ve Aktaş, N. (2015). Aktif spor yapan ve yapmayan 12-14 yaş ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-9. Doi: 10.33468/sbsebd.98
• Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. (1998). Aile içinde ve toplumsal alanda şiddet. Bilim Serisi. Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• Beighle, A., Morgan, C.F., Le Masurier, G. & Pangrazi, R.P. (2006). Children’s physical activity during recess and outside of school. Journal of School Health, 76(10), 516-520. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2006.00151.x
• Bloom, G. (2008). Team building for youth sport. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 79(9), 44-47. https://doi.org/10.1080/07303084.2008.10598246
• Burns, R.D., Brusseau, T.A. & Hannon, J.C. (2015). Prediction of optimal daily step count achievement from segmented school physical activity. Advances in Public Health, 6(1), 26 https://doi.org/10.1155/2015/496248
• Canan, F. ve Ataoğlu, A. (2010). Anksiyete, depresyon ve problem çözme becerisi algısı üzerine düzenli sporun etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 11(38), 38-43.
• Chen, L.J. & Chung, S. K. (2007). Loneliness, social connectedness, and family income among undergraduate females and males in Taiwan. Social Behavior and Personality: An International Journal, 35(10), 1353-1364. https://doi.org/10.2224/sbp.2007.35.10.1353
• De Vos, J. (2018). Analysing the effect of trip satisfaction on satisfaction with the leisure activity at the destination of the trip, in relationship with life satisfaction. Transportation, 46(3),623-645. https://doi.org/10.1007/s11116-017-9812-0
• Duru, E. (2007). Sosyal bağlılık ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlanması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26(3), 85- 94.
• Efe, M., Öztürk, F., Koparan, Ş., ve Şenışık, Y. (2008). 14-16 Yaş grubu erkeklerde voleybol çalışmalarının sosyal yetkinlik beklentisi ve atılganlık üzerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1),69-77.
• Fairclough, S.J., & Ridgers, N.D. (2010). Relationships between maturity status, physical activity and physical self- perceptions in primary school children. Journal of Sports Sciences, 28(1), 1-9. https://doi.org/10.1080/02640410903334780
• Gözütök, D. (2008). Eğitim ve şiddet. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Hacıoğlu, N., Gökdeniz, A. ve Dinç, Y. (2003). Boş zaman & rekreasyon yönetimi (Örnek Animasyon Uygulamaları). Editör: Yrd. Doç. Dr. Ayhan Gökdeniz. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Haskan, Ö. (2009). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Ankara.
• Haskan, Ö. ve Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 157-168.
• Hoye, R., Matthew N. & Kevin B. (2015). Involvement in sport and social connectedness. International Review for the Sociology of Sport, 50(1), 3-21. https://doi.org/10.1177/1012690212466076
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. (205-207). Ankara: Nobel.
• Kırbaş, Ş., Taşmektepligil, Y. ve Üstün, A. (2007). Ortaöğretimde gençleri şiddete yönelten nedenler ve şiddeti engellemede spor aktivitelerinin rolünün incelenmesi, Amasya ili örneği. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 177-185. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000089
• Lee, R. M. & Robbins, S.B (1995). Measuring belongingness: The social connectedness and the social assurance scales. Journal of Counseling Psychology, 42(2), 232-241. https://doi.org/10.1037/0022-0167.42.2.232
• McKenzie, T.L., Crespo, N.C., Baquero, B. & Elder, J.P. (2010). Leisure-time physical activity in elementary schools: Analysis of contextual conditions. Journal of School Health, 80(10) 470–477. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2010.00530.x
• Mota, J., Silva, P., Santos, M.P., Ribeiro, J.C., Oliveira, J. & Duarte, J.A. (2005). Physical activity and school recess time: Differences between the sexes and the relationship between children's playground physical activity and habitual physical activity. Journal of Sports Sciences, 23(3), 269-275. https://doi.org/10.1080/02640410410001730124
• Oda, B. (2014). 11–13 Yaş grubundaki spor yapan ve yapmayan öğrencilerin iyimserlik ile saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Öztürk, Y. M. (2019). Aktif spor yapan ve yapmayan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sporda şiddet eğilimi ve saldırganlık davranışlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Savcı, M. (2017). Ergenlerin sosyal zekâ, sosyal kaygı, akran ilişkileri, internet bağımlılığı ve sosyal bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir.
• Süt, M.A. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin spor yapma düzeylerine göre sosyal beceri özelliklerinin karşılaştırılması (Gaziantep İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Samsun.
• Şahin, H.N. (1999). Televizyonda şiddet ve çocuklarınız: Etkilenmemeleri için neler yapabilirsiniz. Türk Psikoloji Bülteni, 4(8), 76-82.
• Taşkın, S. (2019). İlköğretim çağındaki çocuklarda 8 haftalık rekreatif etkinliklerin benlik saygısı üzerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
• Troiano, R.P., Berrigan, D., Dodd, K.W., Masse, L.C., Tilert, T. & McDowell, M. (2008). Physical activity in the United States measured by accelerometer. Medicine Sciens Sports Exercise 40(5), 181–188. DOI: 10.1249/mss.0b013e31817057da
• Taras, H. (2005). Physical activity and student performance at school. Journal of School Health, 75(10), 214-218. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2005.tb06675.x
• Trudeau, F. & Shephard, R.J. (2010). Relationships of physical activity to brain health and the academic performance of school children. American Journal of Lifestyle Medicine, 4(10), 138–150. https://doi.org/10.1177/1559827609351133
• Tuzgöl, M. (2000). Ana-Baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(14), 39-48. https://doi.org/10.17066/tpdrd.1001698
• Üstün, A., Yılmaz, M. ve Kırbaş, Ş. (2007). Gençleri şiddete yönelten nedenler. İçinde, Solak. A (Ed), Okullarda şiddet ve çocuk suçlululuğu. Ankara: Hegem Yayınları.
• Varhan, Ş. (2016). Orta öğretim düzeyindeki tek ebeveynli sporcu öğrencilerin 12 haftalık sportif etkinliklerinin saldırganlık ve şiddet eğilimi düzeylerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Yakut, S. (2012). Lise öğrencilerinde dindarlık-şiddet eğilimi ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Isparta.
• Yaşartürk, F., Akyüz, H. ve Karataş, İ. (2017). Examination of university students’ levels of leisure boredom perception and life satisfaction towards recreative activities. International Journal of Cultural and Social Studies, 3(2), 239-252. doi:10.11114/jets.v7i3.3988
• Yıldız, S. (2009). Spor yapan ve spor yapmayan orta öğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Wainwright, N. & Surtees, P. (2002). Childhood adversity, gender, and depression over the life-course. Journal of Affective Disorders, 72(1), 33-45. https://doi.org/10.1016/S0165-0327(01)00420-7
• Williams, K.L. & Galliher, R.V. (2006). Preticting depression and self-esteem from social connectedness, support, and competence. Journal of Social and Clinical Psychology, 25(8), 855-874. https://doi.org/10.1521/jscp.2006.25.8.855
• Woolf, A. M. (2013). Social and emotional aspects of learning: Teaching and learning or playing and becoming. Pastoral Care in Education, An International Journal of Personal, Social and Emotional Development, 31(1), 28-42. https://doi.org/10.1080/02643944.2012.702782