Futbol Taraftarlarının Takım Özdeşleşme ve Karşıt Görüşe Saygı Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 16, 28.02.2023

Ali Gürel Göksel Osman Kul

https://doi.org/10.25307/jssr.1113411

Öz

Bu araştırma taraftarların futbol takımı özdeşleşmeleri ve karşıt görüşe saygı düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmada, betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki futbol taraftarları oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme metodu ile araştırmaya dahil edilen 326 kadın 537 erkek olmak üzere toplam 863 futbol taraftarı araştırmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Gülle (2018) tarafından geliştirilen “Sporda Karşıt Görüşe Saygı ve Öz Denetim Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Taraftarlardan Google Form vasıtasıyla toplanan verilerin demografik özelliklerini saptamak için frekans ve yüzde analizi uygulanmıştır. Veri setinin normal dağılım gösterip göstermediği basıklık (kurtosis) ve çarpıklık (skewness) analizi ile belirlenmiştir. Normal dağılım gösteren verilerin t-testi ve ANOVA testi ile analizi yapılmış ve yoruma tabi tutulmuştur. Sonuçlar incelendiğinde, sporda karşıt görüşe saygı ve öz denetim ölçeğinin iki alt boyutu olan saygı ve nefret alt boyutları ile cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim düzeyi, meslek, taraftar grubuna üye olma, takımın sosyal medya hesabını takip etme ve sosyal medya paylaşımlarından etkilenme durumu değişkenleri arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Rakibe yönelik nefret alt boyutunda maçları tribünden takip etme değişkeninde yine anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Sonuç olarak taraftarların takımlarıyla özdeşleşme düzeylerinin artması karşıt görüşlere sahip bireylere olan saygının azalmasına neden olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Taraftar, Karşıt Görüşe Saygı, Özdeşleşme

Investigation of Football Fans' Levels of Team Identification and Respect for Opposite Opposing View

Öz

This study aims to examine football fans’ level of identification with the team and respect for opposite opinions in terms of different variables. The descriptive survey model was preferred in the study, in which the quantitative research method was used. The universe of the research consists of football fans in Turkey. A total of 863 football fans, including 326 women and 537 men, included in the study with the convenience sampling method, constitute the sample group of the research. To obtain data, the "Respect for Opposite Approach and Audit Scale of Self-Control at The Sport" developed by Gülle (2018) and the personal information form created by the researchers were used. Frequency and percentage analyses were conducted to determine the demographic characteristics of the data collected from the fans via Google Form. Kurtosis and skewness analysis were used to understand whether the scale scores showed a normal distribution, and t-test and ANOVA tests were used to determine the relationship between the variables. As a result, there was a significant difference between the two sub-dimensions of respect and hate, which are the two sub-dimensions of respect for opposite approaches and audit scale of self-control at the sport, and the variables of gender, age, marital status, education level, profession, being a member of a fan group, following the team's social media account and being affected by social media posts. There was also a significant difference between the football fan identification scale and the gender and sports branch variables. In addition, a significant difference was found in the variable of following the matches from the stands in the sub-dimension of hatred towards the opponent. As a result, it can be said that the increase in the level of identification of the fans with their teams causes a decrease in the respect for individuals with opposing views.

Anahtar Kelimeler

Football, Fans, Respect for Opposite Approach, Identification

Kaynakça

• Altınok, B., Ekinci, N. E., Çimen, K., Özdilek, Ç., & Kaya, İ. (2017). Lise öğrencilerinin taraftarı oldukları takım ile özdeşleşme düzeylerinin incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 1(1), 59-68.
• Arıkan, Y. (2007). Futbolda şiddet ve polis. Polis Bilimleri Dergisi, 9(1-4), 109-132.
• Arslanoğlu, K. (2005). Futbolun psikiyatrisi. İthaki.
• Aycan, A., Polat, E., & Uçan, Y. (2009). Takım özdeşleşme düzeyi ile profesyonel futbol müsabakalarına seyirci olarak katılım kararını etkileyen değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), 169-174. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000167
• Bassett Jr, D. R. (2000). Validity and reliability issues in objective monitoring of physical activity. Research Quarterly for Exercise and Sport, 71(2), 30–36. https://doi.org/10.1080/02701367.2000.11082783
• Birinci, R. (2019). Spor yapan ve yapmayan bireylerin benlik saygısı ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Erzincan.
• Büyüköztürk, G. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem.
• Bozyiğit, E., & Doğan, F. (2018). Examination of the psychological commitment to team of the students of Faculty of Sports Sciences. Journal of Human Sciences, 15(4), 2159-2167. https://doi.org/10.14687/jhs.v15i4.5476
• Cangızbay, K. (2006). Futbol, futbolu neden sevmemeli? YGS Yayınları.
• Çağlayan, H. S., Çetin, M. Ç., & Şirin, E. F. (2003). Futbol seyircisinin sosyo-ekonomik-kültürel yapısının şiddet eğilimindeki rolü (Konyaspor örneği). Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Konya.
• Çelik, T., Kargün, M., & Mergan, B. (2022). Spor Yöneticiliği Bölümü öğrencilerinin spor müsabakalarında karşıt görüşe saygı ve öz denetimlerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 52-62. https://doi.org/10.38021/asbid.1074844
• Demir, M., & Talimciler, A. (2014). Sosyal medyada futbol ve nefret söylemi. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2(5), 249-279.
• Dominguez, B. N., Cerrada Nogales, J. A., Abad Robles, M. T., & Giménez Fuentes-Guerra, F. J. (2021). The development of fair play in Physical Education and School Sports: A systematic review. European Journal of Contemporary Education, 10(2), 308-323. https://doi.org/10.13187/ejced.2021.2.308
• Dwyer, B., LeCrom, C., & Greenhalgh, G. P. (2018). Exploring and measuring spectator sport fanaticism. Communication & Sport, 6(1), 58-85. https://doi.org/10.1177/2167479516679411
• Ekinci, N. E. (2018). Üniversite öğrencilerinin taraftarı oldukları takım ile özdeşleşme düzeylerinin incelenmesi. Social Sciences Studies Journal, 4(22), 4050-4054. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.847
• Eren, G. T., & Uysal, M. T. (2020). Bir şiddet ve sapma örneği olarak futbolda fanatizm ve holiganizm. 2. Uluslararası Multidisipliner Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metinler Kitabı içinde (ss.126-138). Online.
• Evren, F. B. (2022). Yeni medyada nefret söylemi ve Türkiye’deki futbol kültürü. Yakın Doğu Üniversitesi, Uluslararası Sosyal Bilimler ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-22.
• Fidan, C. (2016). İlköğretim 2. kademe (5.6. 7 ve 8 sınıf) öğrencilerinin spor yapan ve yapmayanların saldırganlık durumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Kahramanmaraş ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
• Gardner, P. J., & Campagna, P. D. (2011). Pedometers as measurement tools and motivational devices: New insights for researchers and practitioners. Health Promotion Practice, 12(1), 55–62. https://doi.org/10.1177/1524839909334623
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.). Pearson.
• Girtler, R. (2006). Terbiyesizliğin teorisi. (Çev. M. Beyaztaş). Kale.
• Göksel, A. G., Yıldız, M., Şenel, E., & Ekici, S. (2019). Futbol taraftarlarının kulüp imajı algısı. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 6(46), 4032-4037. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.1615
• Göksel, A. G., Zorba, E., Yıldız, M., & Caz, Ç. (2020). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin taraftarı oldukları futbol takımına karşı psikolojik bağlılıklarının incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(25), 3800-3818. https://doi.org/10.26466/opus.623549
• Gülle, M. (2018). Sporda karşıt görüşe saygı ve öz denetim ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 262-279. https://doi.org/10.14520/adyusbd.433780
• Gülle, M., Aktaş, Ö., & Büyüktaş, B. (2020). Üniversite öğrencilerinin farklı değişkenler açısından takım özdeşleşme ve karşıt görüşe saygı düzeylerinin incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 53-60. https://doi.org/10.46385/tsbd.717427
• Gültekin, H. (2008). Türk futbolunda şiddetin önlenmesine yönelik emniyet uygulamalarının yasalar çerçevesinde incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Niğde.
• Kağıtçıbaşı, Ç., & Cemalcılar, Z. (2014). Dünden bugüne insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. Evrim.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel irade algı çerçevesi ile bilimsel araştırma yöntemi kavramlar, ilkeler, teknikler (31. Basım). Nobel.
• Kian, K. (2007). Gender in sports writing by the print media: An exploratory examination of writers’ experiences and attitudes. The Smart Journal, 4(1), 5-26.
• Koçer, M. (2012). Futbol derneklerine üye olan taraftarların şiddet ve holiganizm eğilimlerinin belirlenmesi: Kayseri örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 111-135.
• Mutlu, Ç., & Şahin, T. (2014). Spor pazarlaması açısından futbol kulüplerine taraftar olma nedenleri. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 3(1), 43-59.
• Özen, H., Eygü, H., & Kabakuş, A.K. (2013). Üniversite öğrencilerinin sporda şiddet ve saldırganlık algıları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(7), 324-342.
• Öztürk, Y. M. (2019). Aktif spor yapan ve yapmayan Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin sporda şiddet eğilimi ve saldırganlık davranışlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Anabilim Dalı, Bartın.
• Roversi, A. (1991). Football violence in Italy. International Review for the Sociology of Sport, 26(4), 311-331. https://doi.org/10.1177/101269029102600406
• Russell, G.W. (2008). Aggression in the sports world: A social psychological perspective. Oxford University Press.
• Şahin, H. M. (2003). Gaziantep futbol takımı taraftarlarının şiddet ve saldırganlık olaylarına bakış açılarının sosyolojik ve psikolojik boyutu üzerine bir araştırma. Gaziantep Spor Kulübü Eğitim Yayınları.
• Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004). High self‐control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. Journal of Personality, 72(2), 271-324. https://doi.org/10.1111/j.0022-3506.2004.00263.x
• Topal, A., Yıldız, O., Semerci, A., & Yıldız, M. (2021). Lise ve üniversite öğrencilerinin taraftarı oldukları takımla özdeşleşme düzeylerinin sporda karşıt görüşe saygı durumuna olan etkisinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 1-14.
• Üstün, Ü. D., & Oguz, K. (2020). Üniversite öğrencilerinin taraftarı oldukları futbol takımı ile özdeşleşme düzeylerinin harcama eğilimleri açısından değerlendirilmesi. 18.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Özet Metin & Tam Metin Kitabı içinde (ss. 888-894). Online.
• Van Der Meij, L., Klauke, F., Moore, H. L., Ludwig, Y. S., Almela, M., & Van Lange, P. A. (2015). Football fan aggression: The importance of low basal cortisol and a fair referee. PloS one, 10(4), 1-14. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0120103
• Vidoni, C., Lee, C. H., & Azevedo, L. B. (2014). Fair play game: a group contingency strategy to increase students' active behaviours in physical education. Early Child Development and Care, 184(8), 1127-1141. https://doi.org/10.1080/03004430.2013.847834
• Wann, D.L., Melnick, M.J., Russell, G.W., & Pease, D.G. (2001). Sport fans: The psychology and social ımpact of spectators. Routledge.
• Zani, B., & Kirchler, E. (1991). When violence overshadows the spirit of sporting competition: Italian football fans and their clubs. Journal of Community & Applied Social Psychology, 1(1), 5-21. https://doi.org/10.1002/casp.2450010103
• Zelyurt, M. K. (2019). Futbol taraftarlığı, özdeşleşme ve kimlik: Taraftarlıktan fanatizme. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 85-105. https://doi.org/10.33468/sbsebd.81