Profesyonel Futbolcu ve Antrenörlerin Batıl Davranış Eğilimlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 301 - 322, 31.10.2024

Hasan Buğra Ekinci , Ahmet Yavuz Mallı , Emrah Seçer

https://doi.org/10.25307/jssr.1432085

Öz

Araştırmada profesyonel olarak futbol oynayan sporcuların ve profesyonel futbol kulüp antrenörlerinin batıl davranış eğilimlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma grubunu “Ölçüt (kriter) Örnekleme” yöntemiyle seçilen 22 futbolcu ve 9 futbol antrenörü oluşturmaktadır. Araştırma temel nitel araştırma olarak ele alınmıştır. Bu araştırmalar doküman, görüşme ya da gözlem incelemesi ile verilerin toplandığı nitel araştırma şeklidir. Desen olarak ise nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji (olgu bilim) kullanılmıştır. Bu çalışmada olgu olarak “Batıl İnanç” seçilmiş, futbolcu ve antrenörlerin bu olguya yönelik yüklediği anlamları ortaya çıkarmaya çalışılmıştır. Araştırmada futbolcu ve antrenörlerin batıl davranış eğilimlerini saptamaya yönelik yarı yapılandırılmış görüşme formları hazırlanmıştır. Bu kapsamda katılımcılara batıl davranış eğilimlerini belirlemeye yönelik açık uçlu sorular sorulmuştur. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgulara göre Batıl Davranış Eğilimi bir temadan, bir alt temadan ve altı kategoriden oluşmuştur; profesyonel futbolcuların ve antrenörlerin batıl davranış eğilimleri alt teması altında Giyim-görünüş, Uğurlu nesne, Müsabaka öncesi ritüel, Müsabaka esnası davranış, Takımca ritüel, İnanç ve dua kategorilerden oluşmaktadır. Bu tema için hazırlanmış sorular hakkında futbolcu ve antrenörlerin görüşleri yer almaktadır. Katılımcılarla yapılan görüşmelerden elde edilen verilere göre belirlenen kategoriler altında öne çıkan kodları gösteren kelime bulutları hazırlanmıştır. Sonuç olarak performans artırma noktasında iyi bir hazırlığın ve çalışma evresinin ötesinde sporcuların kendi motivasyonlarını ve özgüvenlerini daha üst noktalara taşıyacak bazı batıl davranış eğiliminde olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Antrenör, Batıl inanç, Futbol, Sporcu

Investigation of Superstitious Behavior Tendencies of Professional Football Players and Coaches

Öz

This study aims to elucidate the superstitious behavior tendencies of professional football players and club coaches. The research group consists of 22 football players and 9 football coaches selected through the "Criterion Sampling" method. The research is considered as basic qualitative research. These are qualitative research studies in which data are collected through documents, interviews, or observation analyses. The research design employed in this study is phenomenology (phenomenological research design) which is a qualitative research design. In this research, “Superstitious Belief” has been selected as the phenomenon and the meanings attributed to this phenomenon by football players and coaches are attempted to be revealed. Semi-structured interview forms have been prepared to identify the superstitious behavior tendencies of players and coaches. In this context, open-ended questions are asked to the participants to determine their superstitious behavior tendencies. The data obtained have been analyzed using the content analysis method. According to the findings, the Superstitious Behavior Tendency comprises a theme, a sub-theme, and six categories. Under the sub-theme of superstitious behavior tendencies among professional football players and coaches are the categories of Clothing-Appearance, Lucky Objects, Pre-match Ritual, In-match Behavior, Team Ritual, Faith and Prayer. The opinions of players and coaches regarding the questions prepared for this theme are presented. Word clouds have been created illustrating prominent codes under the identified categories based on data obtained from interviews with participants. In conclusion, beyond effective preparation and training phases for performance enhancement, it is discerned that some superstitious behavior tendencies exist among players, contributing to elevating their motivation and self-confidence to higher levels.

Anahtar Kelimeler

Athlete, Coach, Football, Superstition

Kaynakça

• Bae, J., Sim, Y., Seo, E., Seo, G., & Nam, Y. (2024). Multidimensional assessment of preparation for sport competition (mapsc): Psychometric properties and initial validation among Korean student-athletes in combat sport. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 1-17. https://doi.org/10.1080/1091367X.2024.2365213
• Barut, A. İ. (2008). Sporda batıl davranış ve öz yeterlik ilişkisi. Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Barut, A. İ., Toros, T., & Kaçay, Z. (2016). Sporda batıl davranış kullanım sıklıklarının incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 6220-6227. https://doi.org/10.14687/jhs.v13i3.4333
• Budak, S. (2005). Psikoloji sözlüğü. İçinde Campbell, W. K., & Miller, J. D. (2011) (Eds.), The handbook of narcissism and narcissistic personality disorder: Theoretical approaches, empirical findings, and treatments. Bilim ve Sanat Yayınları.
• Burger, J. M., & Lynn, A. L. (2005). Superstitious behavior among American and Japanese professional baseball players. Basic and Applied Social Psychology, 27, 71–76. https://doi.org/10.1207/s15324834basp2701_7
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Cohn, P. J. (1990). Preperformance routines in sport: Theoretical support and practical applications. The Sport Psychologist, 4(3), 301-312. https://doi.org/10.1123/tsp.4.3.301
• Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory Into Practice, 39(3), 124-130. https://doi.org/10.1207/s15430421tip3903_2
• Çakmak, R. F. (2019). Profesyonel futbolcularda antrenman, müsabaka öncesi veya sırasındaki inanç, batıl inanç ve farklı davranış eğilimlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Çam., O., & Çelik, C. (2023) Turizm ve batıl inançlar. Kafdağı, 8(1), 113-151. https://doi.org/10.51469/kaf dağı.1191072
• Denovan, A., Dagnall, N., & Drinkwater, K. G. (2024). The paranormal health beliefs scale: An evaluation using cognitive interviewing. Frontiers in Psychology, 15, 1306372 https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1306372
• Dömötör, Z., Ruíz‐Barquín, R., & Szabo, A. (2016). Superstitious behavior in sport: A literature review. Scandinavian Journal of Psychology, 57(4), 368-382. https://doi.org/10.1111/sjop.12301
• Dönmez, E., & Sivaz, B. A. (2024). The excellent symbol in sports: Pierre de Coubertin’s Rings. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(1), 116-131. https://doi.org/10.25307/jssr.1316038
• Eluère, M., & Héas, S. (2017). Superstitions, cultures et sports, entre croyances et rationalisations. Le cas exploratoire d’une équipe féminine professionnelle de volleyball en France. Les Cahiers Internationaux De Psychologie Sociale, 1(113), 25-55
• Galeano, E. (1997). Gölgede ve güneşte futbol, Çev: Önalp, E., & Necati Kutlu, M. Can Yayınları.
• Galily, Y., Tamir, I., Pack, S., & Spaaij, R. (2023). Spectator sport and fan behavior: A prologue. Frontiers in Psychology, 14, Article 1111080. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1111080
• Günay, M. (2002). Hurafeler ve batıl inançlar. Sevgi Yayınları.
• Jirásek, I. (2024). ‘The hand of God’: hierophany and transcendence through sport. Journal of the Philosophy of Sport, 51(1) 1-28. https://doi.org/10.1080/00948705.2024.2309345
• Kavi, O., & Karagün, E. (2020). Profesyonel futbolcuların; takıntı, batıl inanç ve düşünce kontrollerinin incelenmesi: İstanbul anadolu yakası kulüpleri örneği. Electronic Turkish Studies, 15(7), 2973-2992. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.45975
• Kanbir, F. (2022). Milli sporcuların batıl inanç eğilimlerinin sosyolojik açıdan değerlendirilmesi. Kesit Akademi Dergisi, 8(31), 52-70. https://doi.org/10.29228/kesit.62562
• Karakullukçu, A. (2023). Lisansli sporcularin batil inanç ve davranişlarinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Kırıkkale ili örneği). Beden Eğitimi Spor Sağlık ve Efor Dergisi (BESSED), 2(Ek Sayı), 70-78
• Kaushik, N., Gaur, N., & Chaudhary, G. (2023). Level of superstition among male and female sportsperson. Journal of Sports Science and Nutrition, 4(1), 108-111. https://doi.org/10.33545/27077012.2023.v4.i1b.157
• Kelley, K., & Woolley, J. D. (2017). Navigating a random world: Locus of control as a predictor of children’s superstitious belief. Cognitive Development Society Biennial Meeting, Portland, OR.
• Khaenamkhaew, D. (2023). The community sports and superstitions. Journal of Modern Learning Development, 8(2), 439-446.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
• Liu, J., Yin, J., Li, Z., He, W., & Luo, J. (2023) The effect of superstitious omens on emotions without influencing risk decision-making amid uncertainty among Chinese university students. SSRN 4489350.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. (Çev. Turan, S.). Nobel Yayınları.
• Mutlu, T. O., Öntürk, Y., Zorba, E., Karafil, A. Y., Yıldız, M., & Kartal, R. (2016). Tenis sporu ile uğraşan üniversite öğrencilerinin bazı batıl inanç ve davranışlarının incelenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(1), 317-330
• Neil, G. I. (1982). Demystifying sport superstition. International Review of Sport Sociology, 17(1), 99-124. https://doi.org/10.1177/101269028201700108
• Ofori, P. K., Biddle, S., & Lavallee, D. (2013). The role of superstition among professional footballers in Ghana. Athletic Insight, 14(2), 117-127.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. John Wiley And Sons Ltd.
• Ptacek, T. J. (2016). The relationship between superstition and confidence in sport. Doctoral dissertation, The University of North Dakota.
• Sabah. (2010, March 12). Sporcuların batıl inançları. https://www.sabah.com.tr/galeri/spor/sporcularin_batil_inanclari/32
• Skinner, B. F. (1948). 'Superstition'in the pigeon. Journal of Experimental Psychology, 38(2), 168. https://doi.org/10.1037/h0055873
• Sulu, B. (2022). Psikolojik becerilerin sportif performansa etkisinin antrenör gözünden değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 345-357. https://doi.org/10.25307/jssr.1091142
• Swedo, S. (2006). The neurobiology and treatment of obsessive – compulsive- disorder. Neurobiology of mental illness. D. S. Charney. Oxford Uni. Press.
• Wilson, S. M., Grieve, F. G., Ostrowski, S., Mienaltowski, A., & Cyr, C. (2013). Roles of team identification and game outcome in sport fan superstitious behaviors. Journal of Sport Behavior, 36(4), 417-429
• Womack M. (1992). Why athletes need ritual: A study of magic among professional athletes. In Hoffman, S. (Eds.), Sport and Religion (pp.191-202). Human Kinetics.
• Woolley, J. D., Baca, P. A., & Kelley, K. A. (2024). Development of a naïve theory of superstition. Journal of Cognition and Development, 25(1), 27-45. https://doi.org/10.1080/15248372.2023.2256871
• Witkowska, J. (2023). Ritual in sport–an empirical study of table tennis players. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (86), 43-59. http://dx.doi.org/10.18778/0208-600X.86.03
• Vogt, W. P., Gardner, D. C., & Haeffele, L. M. (2012). When to use what research design. Guilford Press.
• Vyse, S. A. (2022). The uses of delusion: Why it’s not always rational to be rational. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780190079857.001.0001.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel arastırma yöntemleri. Seckin Yayıncılık.