The reality of the earthquake: The importance of a holistic approach in chronic disease management in children with special needs

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 38 - 43

Sümeyra Topal

https://doi.org/10.57114/jswrpub.1607807

Öz

Children with special needs who struggle with chronic diseases represent a unique group that needs to be handled with care in health services. Not only physical health problems but also psychosocial needs of these children necessitate multidisciplinary and holistic approaches. In the literature, it is emphasized that regular nursing visits, education of families and psychosocial support programs for children significantly improve the health status of this group and increase their compliance with treatment processes.
The recent major earthquake disaster has once again revealed how vulnerable children with special needs are under disaster conditions. In the post-disaster period, it has shown that the integration of nursing practices and social services is a critical necessity to rapidly meet the medical and psychosocial needs of these children. Such holistic interventions reduce the stress levels of families and increase their resilience. Therefore, the development of inclusive health and social support policies for children with special needs should be seen as a fundamental step in improving the quality of life of these children.

Anahtar Kelimeler

children with special needs, children with chronic ilness, earthquate, nurse, social worker

Depremin Gösterdiği Gerçek: Özel Gereksinimli Çocuklarda Kronik Hastalık Yönetiminde Bütüncül Yaklaşımın Önemi

Öz

Kronik hastalıklarla mücadele eden özel gereksinimli çocuklar, sağlık hizmetlerinde dikkatle ele alınması gereken özgün bir grubu temsil etmektedir. Bu çocukların yalnızca fiziksel sağlık sorunları değil, aynı zamanda psikososyal ihtiyaçları da multidisipliner ve bütüncül yaklaşımları zorunlu kılmaktadır. Literatürde, düzenli hemşirelik ziyaretleri, ailelerin eğitimi ve çocuklara yönelik psikososyal destek programlarının bu grubun sağlık durumlarını önemli ölçüde iyileştirdiği ve tedavi süreçlerine uyumlarını artırdığı vurgulanmaktadır.
Son yaşanan büyük deprem felaketi, özel gereksinimli çocukların afet koşullarında ne denli savunmasız bir grup olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Afet sonrası süreçte bu çocukların tıbbi ve psikososyal ihtiyaçlarını hızla karşılayabilmek, hemşirelik uygulamaları ile sosyal hizmetlerin entegrasyonunun kritik bir gereklilik olduğunu göstermiştir. Bu tür bütüncül müdahaleler, ailelerin stres düzeylerini azaltmakta ve dayanıklılıklarını artırmaktadır. Bu nedenle, özel gereksinimli çocuklara yönelik kapsayıcı sağlık ve sosyal destek politikalarının geliştirilmesi, bu çocukların yaşam kalitelerinin artırılmasında temel bir adım olarak görülmelidir.

Anahtar Kelimeler

özel gereksinimli çocuk, kronik hastalıklı çocuk, deprem, hemşire, sosyal hizmet uzmanı

Kaynakça

• Akbaba, B., Yiğit, H., Güngör, E., Kaynak, M., Kahya, H., Birbilen, A., Kesici, S., Düzova, A., Bayrakçı, B., & Tekşam, Ö. (2024). After the Türkiye Earthquake: The Experience of a Pediatric Emergency Department in a University Hospital Distant from the Disaster Area.. Prehospital and disaster medicine, 1-8 . https://doi.org/10.1017/S1049023X24000347.
• Aykanat, B., & Gözen, D. (2014). Çocuk sağlığı hemşireliğinde aile merkezli bakım yaklaşımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 683-695.
• Bilik, M. B., & Akdağ, M. (2023). Özel Gereksinimli Bireyler ve Ebeveynleri Açısından Afet Zorlukları: 2011 Van Depremi Örneği. Afet Ve Risk Dergisi, 6(1), 243-256. https://doi.org/10.35341/afet.1233201
• Çakır, G., & Altay, N. (2021). Kronik hastalığı olan çocukların bakımında okul hemşiresinin görev ve sorumlulukları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(1), 55-61.
• Çakır, M. N., & Kızıler, E. (2022). Kronik Hastalığa Sahip Çocuğu Olan Ailelerde Ebeveyn-Çocuk İlişkisi: Sosyal Destek ve Ebeveyn Öz Yeterliği. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 5(3), 48-58.
• Çırlak, A., & Törüner, E. K. (2021). Özel Sağlık Bakım Gereksinimi Olan Çocukların Ebeveynlerine Yönelik Eğitim Programlarının Önemi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 127-134.
• Dağ, Y., Zengin, M., Yayan, E., & Dağ, S. (2024). Understanding the impact of natural disasters on children within fist hours and days after an event: A phenomenological study through the experience of nurses.. International nursing review. https://doi.org/10.1111/inr.13031.
• Dewan, T., & Cohen, E. (2013). Children with medical complexity in Canada.. Paediatrics & child health, 18 10, 518-22 . https://doi.org/10.1093/PCH/18.10.518
• Frogel, M., Jermyn, J., Foltin, G., & Cooper, A. (2023). A Comprehensive Coalition-Based Regional Approach to Pediatric Disaster Planning. Prehospital and Disaster Medicine, 38, s187 - s188. https://doi.org/10.1017/S1049023X23004843.
• Griffin, J., Hipper, T., Chernak, E., Kurapati, P., Lege-Matsuura, J., Popek, L., & Turchi, R. (2023). Home-Based Emergency Preparedness for Families of Children and Youth With Special Healthcare Needs: A Scoping Review.. Health security. https://doi.org/10.1089/hs.2022.0119.
• Hipper, T., Davis, R., Massey, P., Turchi, R., Lubell, K., Pechta, L., Rose, D., Wolkin, A., Briseño, L., Franks, J., & Chernak, E. (2018). The Disaster Information Needs of Families of Children with Special Healthcare Needs: A Scoping Review.. Health security, 16 3, 178-192 . https://doi.org/10.1089/hs.2018.0007.
• Ispulova, S., Sadovina, D., & Makarenko, E. (2024). Social support for families with children with special needs. Social'naja politika i social'noe partnerstvo (Social Policy and Social Partnership). https://doi.org/10.33920/pol-01-2404-02.
• Karaağaç, H. (2023). Hastane Afet Yönetim Sürecinde Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulamaları: Kahramanmaraş Depremleri Üzerine Bir Değerlendirme. Afet ve Risk Dergisi, 6(3), 1154-1166.
• Karataş, M., Başcıllar, M., & Pak Güre, M. D. (2022). Semptom yönetiminde tıbbi sosyal hizmet uygulamaları. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi.
• Kurt, A., Dinç, F., & Şan, E. G. (2024). Çocuk Merkezli Afet Yönetiminde Pediatri Hemşiresinin Önemi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(1), 48-57.
• Noel, L., Chen, Q., Petruzzi, L., Phillips, F., Garay, R., Valdez, C., Aranda, M., & Jones, B. (2022). Interprofessional collaboration between social workers and community health workers to address health and mental health in the United States: A systematised review.. Health & social care in the community. https://doi.org/10.1111/hsc.14061.
• Rumping, S., Boendermaker, L., & De Ruyter, D. (2018). Stimulating interdisciplinary collaboration among youth social workers: A scoping review. Health & Social Care in the Community, 27, 293–305. https://doi.org/10.1111/hsc.12589.
• Salem, S., & Graham, R. (2021). Chronic Illness in Pediatric Critical Care. Frontiers in Pediatrics, 9. https://doi.org/10.3389/fped.2021.686206.
• Simeonsson, R., & Simeonsson, K. (2020). Children with Special Healthcare Needs. Public Health Perspectives on Disability. https://doi.org/10.1007/978-1-0716-0888-3_9.
• Smith, N., Donaldson, M., Mitton, C., & Lee, E. (2024). Communication in disasters to support families with children with medical complexity and special healthcare needs: a rapid scoping review. Frontiers in Public Health, 12. https://doi.org/10.3389/fpubh.2024.1229738.
• Souza, M., Santos, T., Vasconcellos, R., Costa, M., Lira, A., Conceição, N., Da Nóbrega, V., Lima, H., & Collet, N. (2020). Nurses' perception on social network of children with chronic illness: qualitative study, Brazil. European Journal of Public Health. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckaa166.949.
• Svavarsdóttir, E., Kamban, S., Konrádsdóttir, E., & Sigurdardottir, A. (2020). The Impact of Family Strengths Oriented Therapeutic Conversations on Parents of Children with a New Chronic Illness Diagnosis. Journal of Family Nursing, 26, 269 - 281. https://doi.org/10.1177/1074840720940674.
• Topal, S., Özhanlı, Y., Çaka, S. Y., & Gürbüz, Y. (2024). Professional competences of emergency department nurses working in the earthquake region on triage management in children and the difficulties experienced by nurses in the decision-making process: A qualitative study. International Journal of Disaster Risk Reduction, 113, 104844.
• Troshanska, J. (2015). Project Report "Program for Full Socialization of Children with Special Needs into Their Communities". Journal of Special Education and Rehabilitation, 16, 130.
• Yang, J., Lin, L., Gao, Y., Wang, W., & Yuan, L. (2022). Interventions and strategies to improve social support for caregivers of children with chronic diseases: An umbrella review. Frontiers in Psychiatry, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2022.973012.