Kırgızistan’daki Üniversite Öğrencilerinin Algıladıkları İletişim Becerileri Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 386 - 397, 25.12.2025

Guliza Keldibaeva , Mehmet Arif Özerbaş

Öz

Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin algıladıkları iletişim becerileri düzeylerinin farklı değişkenlere göre belirlemektir. Araştırma evrenini 2022-2023 öğretim yılında Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini belirlemek amacıyla Korkut Owen ve Bugay (2014) tarafından geliştirilen “İletişim Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kendini ifade etme ve iletişim kurmaya isteklilik puan ortalamaları cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Öğrencilerin etkin dinleme ve sözel olmayan iletişim puan ortalamaları kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. İletişim becerileri alt boyutları puanları açısından incelendiğinde katılımcıların iletişim becerileri, öğrenim görülen fakülteye bağlı olarak herhangi bir farkın olmadığı belirlenmiştir. Kendini ifade etme açısından 3.sınıf öğrencileri hazırlık sınıfı öğrencilerine göre daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Aynı sonuç iletişim kurmaya isteklilik açısında da bulunmuştur. İletişim beceri puanları açısından incelendiğinde, katılımcıların iletişim becerileri ölçeği toplam puanı, iletişim ilkeleri ve temel becerileri, etkin dinleme ve sözel olmayan iletişim ve iletişim kurmaya isteklilik sıra ortalama puanları, yaş değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır. Ayrıca araştırma bulgularına göre iletişim becerileri toplam puan ortalaması üniversite öğrencilerinin iletişim ilkeleri ve temel becerileri, etkin dinleme ve sözel olmayan iletişim , kendini ifade etme ve iletişim kurmaya isteklilik puanları günlük sosyal medya kullanma süresi değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İletişim becerileri , Üniversite öğrencileri , Algı

Кыргызстандагы университет студенттеринин кабыл алган коммуникациялык көндүмдөрүнүн деңгээлдерин изилдөө

Öz

Изилдөөнүн максаты — университет студенттеринин кабыл алган коммуникациялык көндүмдөрүнүн деңгээлдерин ар түрдүү өзгөрмөлөргө жараша аныктоо болуп саналат. Изилдөөнүн калкын 2022–2023-окуу жылында Кыргызстан-Түркия Манас университетинде билим алып жаткан студенттер түзгөн. Университет студенттеринин коммуникациялык көндүмдөрүн аныктоо үчүн Korkut Owen жана Bugay (2014) тарабынан иштелип чыккан «Коммуникациялык көндүмдөр шкаласы» колдонулган. Изилдөөнүн жыйынтыгында, өзүн билдирүү жана коммуникация түзүүгө даярдык орточо упайлары жынысына жараша маанилүү айырмачылыкты көрсөтпөгөнү аныкталган. Бирок кыз студенттердин активдүү угуу жана вербалдык эмес коммуникация боюнча орточо упайлары эркектерге салыштырмалуу жогору экени байкалган. Коммуникациялык көндүмдөрдүн субдомендери боюнча жүргүзүлгөн талдоо көрсөткөндөй, катышуучулардын коммуникациялык көндүмдөрү билим алган факультетке жараша айырмаланган эмес. Өзүн билдирүү жагынан үчүнчү курстагы студенттер даярдык курсундагы студенттерге салыштырмалуу жакшыраак натыйжа көрсөткөн. Ушул эле жыйынтык коммуникация түзүүгө даярдык боюнча да байкалган. Коммуникациялык көндүмдөр шкаласынын жалпы упайлары, коммуникациянын негизги принциптери жана көндүмдөрү, активдүү угуу жана вербалдык эмес коммуникация менен коммуникация түзүүгө даярдык орточо упайлары жаш өзгөрмөсүнө жараша маанилүү айырмачылык көрсөтпөгөн. Ошондой эле изилдөөнүн натыйжалары боюнча, коммуникациялык көндүмдөрдүн жалпы орточо упайы, анын ичинде коммуникация принциптери жана негизги көндүмдөр, активдүү угуу жана вербалдык эмес коммуникация, өзүн билдирүү жана коммуникация түзүүгө даярдык көрсөткүчтөрү студенттердин күнүмдүк социалдык медиа колдонуу убактысына жараша маанилүү айырмачылыкты көрсөтпөгөн.

Anahtar Kelimeler

Коммуникациялык Көндүмдөр , Университет студенттери , Кабыл алуу

Исследование восприятия уровня коммуникативных навыков студентов университетов Кыргызстана

Öz

Целью исследования является определение уровня воспринимаемых коммуникативных навыков студентов в зависимости от различных переменных. Популяцию исследования составили студенты Кыргызско-турецкого университета Манас, обучавшиеся в 2022–2023 учебном году. Для определения коммуникативных навыков студентов использовалась «Шкала коммуникативных навыков», разработанная Коркутом Оуэном и Бугаем (2014).
По результатам исследования было установлено, что средние показатели по самовыражению и готовности к общению не демонстрируют значимых различий в зависимости от пола. Средние показатели по активному слушанию и невербальной коммуникации у женщин оказались выше, чем у мужчин.
При анализе баллов по подшкалам коммуникативных навыков выяснилось, что навыки участников не различаются в зависимости от факультета обучения. В отношении самовыражения студенты 3-го курса показали более высокие результаты по сравнению с подготовительным курсом. Аналогичный результат был обнаружен и в показателях готовности к общению.
При анализе общих баллов по шкале коммуникативных навыков, а также по подшкалам «Принципы и базовые навыки коммуникации», «Активное слушание и невербальная коммуникация» и «Готовность к общению» было установлено, что различия по возрастной переменной не являются значимыми.
Кроме того, согласно результатам исследования, средний общий балл коммуникативных навыков, а также баллы по подшкалам «Принципы и базовые навыки коммуникации», «Активное слушание и невербальная коммуникация», «Самовыражение» и «Готовность к общению» не демонстрируют значимых различий в зависимости от времени ежедневного использования социальных сетей студентами.

Anahtar Kelimeler

Коммуникативные навыки , Студенты университетов , Восприятие

An Examination of the Perceived Communication Skills Levels of University Students in Kyrgyzstan

Öz

The aim of this study is to determine the perceived communication skills levels of university students based on various variables. The study population consists of students enrolled at Kyrgyzstan-Turkey Manas University during the 2022-2023 academic year. The “Communication Skills Scale,” developed by Korkut Owen and Bugay (2014), was used to assess the communication skills of the university students. The results of the study indicated that the average scores for self-expression and willingness to communicate did not show a significant difference according to gender. It was found that the average scores for active listening and non-verbal communication were higher among female students compared to male students. When examining the communication skills subdimensions, it was determined that there was no significant difference in communication skills based on the faculty in which the participants were enrolled. In terms of self-expression, third-year students were found to be more successful than preparatory students. The same result was found in terms of willingness to communicate. In terms of communication skills scores, no significant difference was found based on the age variable in the total score of the Communication Skills Scale, communication principles and basic skills, active listening, non-verbal communication, and willingness to communicate. Additionally, based on the research findings, the average total score for communication skills, as well as the scores for communication principles and basic skills, active listening, non-verbal communication, self-expression, and willingness to communicate, did not show a significant difference based on the variable of daily social media usage time.

Anahtar Kelimeler

Communication Skills , University Students , Perception

Kaynakça

• Aydoğan, I. ve Kaşkaya. A. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin iletişim becerilerinin yönetici ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1).
• Baykara-Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 4(2), 17-23.
• Cüceloğlu, D. (1997). Yeniden insan insana (17.BASKI). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Cihangir, Z. (2004). Kişilerarası iletişimde dinleme becerisi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (2004). İletişim çatışmaları ve empati (27. bs.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Demir, Ü. (2016). Sosyal medya kullanımı ve aile iletişimi: Çanakkale’de lise öğrencileri üzerine bir araştırma. Selçuk İletişim, 9(2), 27-50.
• Erigüç, G. ve Eriş, H. (2013). Sağlık hizmetlerinde meslek yüksekokulu öğrencilerinden iletişim becerileri: Harran Üniversitesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 46(12), 232-254.
• Erözkan, A. (2005). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini etkileyen faktörler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(26), 59-72.
• Erdoğan, İ. (2002). İletisimi anlamak. Ankara: Erk Yayınları.
• Ergin, A. ve Cem, B. (2000). Eğitimde iletişim. Ankara: Anı Yayıncılık
• Kadakal Dölek, A., (2015). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Korkut, F. (1996). İletişim becerilerini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 18-23.
• Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 143-149.
• Özerbaş, M. A., Bulut, M. ve Usta, E. (2007). Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(1), 123-135.
• Şah, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Şirin, H. ve Izgar, H. (2013). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ve olumsuz otomatik düşünceleri arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 12(1).
• Yavuzer, H. (2007). Ana baba çocuk (19. BASKI). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tunçeli, H. (2016). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sakarya Üniversitesi örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 51-58.