Medyatik Mücadele: Kırım’ın İlhakı Üzerine Rusya ve Ukrayna Perspektifleri

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 21 - 49, 02.07.2024

Zarifa Abdumaminova Niyazi Ayhan

Öz

2014 yılında gerçekleşen Kırım ilhakı meselesi, kökleri geçmişe dayanan Ukrayna ve Rusya devletinin temel sorunlarından birisidir. 2014 yılında başlayan işgal sorunların daha da derinleşmesi üzerine Rusya ve Ukrayna arasında 24 Şubat 2022 tarihinde başlayıp halen devam eden savaşa neden olmuştur. Hem Kırım’ın ilhakı hem de Ukrayna-Rusya Savaşında binlerce insan mülteci konumuna düşmüş ve hayatını kaybetmiştir. Savaşın beraberinde getirmiş olduğu tüm bu olumsuzlukların yanı sıra basın organlarında savaşla ilgili farklı bakış açılarını yansıtan haberler de yayınlanmaktadır.
Kırım'ın statüsüyle ilgili tarihi, siyasi olay ve olguların ortaya çıkarılmasında basın önemli bir rol oynamaktadır. Kırım'da olayların gerginleşmesinde Rusya kaynaklı yayın bilgilerine Ukrayna basını karşılık vermeye çalışmaktadır. Aynı şekilde Ukrayna basınının haberlerine de Rusya basını karşılık vermektedir. Bu bir bakıma savaşın medya boyutunun da gergin bir hatta devam ettirdiğini gözler önüne sermektedir. Bu çalışma doğrudan Rusya ve Ukrayna basınında Kırım ilhakıyla ilgili çıkan haberleri karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Savaşlar her ne kadar sahada gerçekleşen olgular olsa da savaşın tarafları hem kendi toplumlarına kendilerini anlatmak hem de dünya toplumlarına kendilerini anlatmak için medyanın gücünü kullanmaktadır. Kırım’ın ilhakının daha iyi anlaşılması adına ilhaktan önceki durumu ve ilhaka giden süreci hakkında literatür incelemesi yapılmıştır. Araştırma kapsamında Kırım'ın İlhakının Rusya ve Ukrayna medyalarındaki yansımaları içerik analiziyle derinlemesine incelenmiş, savaşı her iki ülkenin de sunum biçimlerine dair bazı çıkarımlar elde edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kırım, Rusya, Ukrayna, ilhak, işgal, basın

Annexation Of Crimea: Comparative Analysis İn Russian And Ukrainian Media

Öz

The 2014 annexation of Crimea is one of the main problems of Ukraine and Russia, which has its roots in the past. The 2014 invasion deepened the problems and led to the war between Russia and Ukraine, which started on February 24, 2022, and is still ongoing. Thousands of people have become refugees and lost their lives in both the annexation of Crimea and the Ukraine-Russia War. In addition, all these negativities brought about by the war are also published in media.
The press plays an important role in revealing historical and political events and facts related to the status of Crimea. During the escalation of events in Crimea, the Ukranian press tries to respond to the Russian information. Likewise, the Russian press responds to the news of the Ukrainian press. In a way, this reveals that the media dimension of the war is also continuing on a tense line. This study comparatively analyzes the news directly related to the annexation of Crimea in the Russian and Ukrainian press. Although wars take place on the ground, the parties to the war use the power of the media both to explain themselves to their own societies and to explain themselves to the societies of the world. In order to better understand the annexation of Crimea, a literature review was conducted on the situation before the annexation and the process leading to the annexation. Within the scope of the research, the reflections of the annexation of Crimea in the Russian and Ukrainian media were analyzed in depth through content analysis, and some inferences were tried to be drawn about the way both countries presented the war.

Anahtar Kelimeler

Russia, Ukraine, Crimea, annexation, occupation, press

Kaynakça

• Abdik, A. Ş. (2022). Çatışma Çözümü ve Neoklasik Realizm: Kırım’ın İlhakı ve Rusya-Ukrayna Çatışmasının Bir Analizi. Novus Orbis: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 4 (1), 72-92.
• Ağır, O. (2016). “Rusya-Ukrayna Krizinin Avrasya Ekonomik Birliği Bağlamında Değerlendirilmesi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 23-42
• Bebler, A. 2015, "The Russian-Ukrainian Conflict over Crimea ", Teorija in Praksa, vol. 52, no. 1, pp. 196-219,307. Dünya Bülteni, (2014). “Kırım’da Her An Çatışmalar Çıkabilir.” Web: http://www.dunyabulteni.net/haber/290814/kirimda-her-an-catismalar-cikabilir erişim tarihi, 14.02.2024. Gaynullin, L. (2020).
• Krymskij krizi 2014 yıl: Tochka zrenija Rossijskoj Federacii ve gosudarstv-chlenov General'noj Assemblei OON.
• Kavoğlu, S. (2020). Meşrulaştırma Aracı Olarak Medya: Rusya'nın Kırım’ı İlhakı Üzerine Bir İnceleme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (50), 97-116.
• Kenez, P. (2006). A History of the Soviet Union from the beginning to the end. New York, NY: Cambridge University Press.
• Kırım Haber Ajansı, (2014). “İşte sözde referandumun 'resmi' sonucu.” http://qha.com.ua/iste-sozde-referandumun-resmi-sonucu 131334tr.html erişim tarihi, 14.02.2022.
• Konak, A. (2019). Kırım’ın İlhakı ile Sonuçlanan Ukrayna Krizi ve Ekonomik Etkileri. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(8), 80-93.
• Matzek, J. (2016). Annexation Of Crimea By The Russian Federation. Last Accessed On, 6(2017), 1.
• Özbay, F. (2014). “Rusya’nın Ukrayna Politikası ve Kırım Hamlesi”. 2023 Dergisi, (155), 10.
• Özdal, H., Özertem, H.S., Has, K., Yegin, M. (2014). Ukrayna Siyasi Krizinde Rusya ve Batının Tutumu. USAK Analiz, (28), 6.
• Öztopal, Mustafa Kemal. “Önde Gelen Uluslararası Orgutlerin Kırım’ın Yasadışı İlhakına Tepkileri.” Uluslararası Suçlar ve Tarih / International Crimes and History 19, (2018): 105-135.
• Paul, A. (2015). Crimea one year after Russian annexation. EPC Policy Brief, 24 March 2015.
• Taban, M. H. (2013). Klasik ve Eleştirel Jeopolitiğin Karşılaştırılması ve" Stratejik Derinliğin" Bu Bağlamda İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-31.
• Tansoy, Tarkan, R. (2018). Sürgünden Kırım’ın Rusya Tarafından İlhakına Kırım Türklerinin Sorunları, T.C. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi
• Ziegler, C. E. (2009). The history of Russia. California: Greenwood Press.
• Амиров, В. М. (2014). «Крымская» тема: аргументы политической борьбы в публикациях российских и зарубежных СМИ. Известия Уральского федерального университета. Сер. 1, Проблемы образования, науки и культуры. 2014.№ 3 (129).
• Полный текст обращения Владимира Путина по Крыму. 18.03.2014. URL: https://russian.rt.com/article/24532 (Erişim Tarihi: 27.03.2024).
• Редченко, Д. В. (2017). Присоединение Крыма к России в 2014 г.: позиция российской объединенной демократической партии «Яблоко». Известия Саратовского университета. Новая серия. Серия История. Международные отношения, 17(2), 216-222.