A STUDY ON GREEN MANAGEMENT AND APPLICATIONS OF GREEN STAR HOTEL BUSINESSES: THE CASE OF MUGLA

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 218 - 238, 08.09.2021

Ferhan Çilingir , Eren Erkılıç

Öz

Hotel businesses that use natural, cultural, and environmental resources intensively have turned to environmentally sensitive management approaches in order to fulfill their social responsibilities and respond to the demands and needs of environmentally friendly consumers due to the increase in environmental problems. In this context, the green management approach, which emphasizes the importance of management functions in protecting the environment, has come out and started to be employed as a marketing element integrating with the management styles of hotel businesses. Especially with the developing internet technology, websites, which have become one of the most important marketing channels, act as a great intermediary in presenting the environmental activities of hotel businesses to environmentally friendly consumers. From this point of view, this study was carried out on the websites of environmentally certified 5-star hotels in the province of Muğla, one of the important tourism destinations of our country and it was aimed to examine the websites of hotel businesses with environmentally friendly facility certificates within the framework of green management. The data were analyzed using the content analysis method. According to the results obtained, the information on the websites of environmentally certified 5-star hotel businesses in Muğla shows that they are insufficient in terms of environmental management, waste management, water management and indoor air management within the scope of green management. Additionally, the information on the websites of environmentally certified 5-star hotel businesses in Muğla states that they are partially sufficient in terms of energy management, green marketing and other applications of green management.

Anahtar Kelimeler

Green Management, Hotel Businesses, Websites, Content Analysis.

YEŞİL YILDIZLI OTEL İŞLETMELERİNİN YEŞİL YÖNETİM VE UYGULAMALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME: MUĞLA ÖRNEĞİ

Öz

Çevresel sorunların artış göstermesiyle beraber doğal, kültürel ve çevresel kaynakları yoğun şekilde kullanan otel işletmeleri sosyal sorumluluklarını yerine getirmek ve çevre dostu tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla çevreye duyarlı yönetim anlayışlarına yönelmişlerdir. Bu bağlamda çevrenin korunmasında yönetim fonksiyonlarının önemini vurgulayan yeşil yönetim anlayışı ortaya çıkmış ve otel işletmelerinin yönetim biçimlerine entegre olarak pazarlama unsuru olarak kullanılmaya başlamıştır. Özellikle gelişen internet teknolojisiyle önemli pazarlama kanallarından biri haline gelen web siteleri, otel işletmelerinin çevreyle ilgili faaliyetlerinin çevre dostu tüketicilerin sunulmasında büyük bir aracı görevi görmektedir. Buradan hareketle bu çalışma, çevreye duyarlı tesis sertifikasına sahip otel işletmelerinin web sitelerinin yeşil yönetim çerçevesinde incelenmesi amacıyla, ülkemizin önemli turizm destinasyonlarından biri olan Muğla ilinde yer alan çevre sertifikalı 5 yıldızlı otellerin web siteleri üzerine gerçekleştirilmiştir. Veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Muğla’daki çevre sertifikalı 5 yıldızlı otel işletmelerinin web sitelerinde yer alan bilgilerin; yeşil yönetim kapsamında çevre yönetimi, atık yönetimi, su yönetimi ve iç hava yönetimi bakımından yetersiz, enerji yönetimi, yeşil pazarlama ve yeşil yönetimin diğer uygulamaları bakımından ise kısmen yeterli olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeşil Yönetim, Otel İşletmeleri, Web Siteleri, İçerik Analizi.

Kaynakça

• Akatay, A. ve Aslan, Ş. (2008). Yeşil yönetim ve işletmeleri ISO 14001 sertifikası almaya yönelten faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 313-339.
• Akdağ, G., Güler, O., Dalgıç, A., Demirtaş, O. ve Yeşilyurt, C. (2014). Turizm ve çevre ilişkisi: Türkiye’deki yeşil otellerin gözünden yeşil otelcilik uygulamalarının getirileri. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi. 4-6 Haziran, (s. 258-267) Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Aksu, A. ve Pekey, H. (2018). ISO 14001 yönetim sisteminin uygulanmasından kazanılan faydalar: bir literatür incelemesi. Journal Of Awareness, 3(Özel Sayı), 503-508.
• Arıker, Ç. (2012). Restoran web sitelerinin içerik ve sunumlarının analizi: İstanbul örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 145-172.
• Atay, L. ve Dilek, S. E. (2013). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Ibis otel örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 203-219.
• Ateş, U. ve Boz, M. (2015). Konaklama işletmelerinin web sitelerinin değerlendirilmesi: Çanakkale örneği. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(1), 63-84.
• Ayaş, N. (2007). Çevresel sürdürülebilir turizm gelişmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 59-69.
• Bahçecik, D. ve Talebi, N. (2020). Yeşil pazarlama: işletmelerin yeşil pazarlamaya yönelme nedenleri. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 15(59), 223-247.
• Bayhan, İ., Şengül, S. ve Yücel, R. (2018). Sürdürülebilir turizm girişimlerinde önem ve performans değerlendirmeleri: Göynük tarihi konakları örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(23), 204-226.
• Bozkurt, A. ve Dücan, E. (2018). Eko-etiketlerin turizme ve yerel ekonomiye etkileri. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 68-85.
• Bozkurt, Y. (2004). Türkiye'de Çevre Yönetim Etkinliği ve Ereğli Şeker Fabrikası'nda Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Büyükdoğan, B. ve Bingöl, B. (2021). Kurumsal kimliğinin oluşturulması sürecinde web siteleri: Konya’daki şirketler üzerine bir değerlendirme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0(53), 179-196.
• Celiloğlu, F. K. (2014). Yeşil Pazarlamanın Turizmde Satınalma Davranışlarına Etkisinin İncelenmesine Yönelik Organik Oteller Üzerine Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Ceylan, Y. (2019). Sürdürülbilir turizm kapsamında turizmde eko etiketler. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 65-80.
• Coşar, Y. (2008). Otel işletmelerinde rekabet üstünlüğünü etkileyen faktörler: yöneticiler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1), 45-56.
• Coşkun Kasap, G. ve Peker, D. (2011). Çevreci bir yaklaşım: yeşil tasarım. Business and Economics Research Journal, 2(2), 101-116.
• Çavuşoğlu, S. ve Durmaz, Y. (2019). Yeşil davranışlara karşı tutumun ziyaret niyetine etkisinde yeşil imajın düzenleyicilik rolü: yeşil oteller örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(2), 303-315.
• Çelik, N. (2016). Sürdürülebilir Turizm Kavramı ve Gelişimi. H. Çeken (Ed.), Sürdürülebilir Turizm: temel kavramlar ve ilkeleri içinde (s. 67-85). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Çubukcu, M. İ. (2010). Konaklama işletmeleri web site içeriklerinin değerlendirilmesi. Journal of Internet Applications and Management, 1(1), 39-59.
• Deste, M., Binbaşıoğlu, H. ve Türk, M. (2018). Konaklama işletmelerinde atık yönetimi ve geri dönüşüm: İnönü Üniversitesi Kale Göl Otel örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 225-234.
• Doğan, Ö. (2020). Çevresel Maliyetlerin Üretim Maliyetleri ve Rekabet Gücü Üzerindeki Etkisi: Yeşil Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Tokat.
• Dönmez Polat, D. ve Demir Harputluoğlu, D. (2017). Sürdürülebilirlik kapsamında ekolojik oteller: Narköy Ekolojik Otel ve Eğitim Merkezi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 31-46.
• Erdoğan, N., Erdoğan, İ. ve Tosun, C. (2012). Seyahat acentelerinin web sitelerindeki çevresel içerik üzerine bir inceleme. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 223-233.
• Eres, B. (2019). Turizm Yapılarında Hvac Sistemlerin Isıl Konfor ve İç Hava Kalitesi Bakımından Kullanıcı Sağlığı İle İlişkisinin İncelenmesi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Ertaş, Ç. (2018). Yeşil yıldızlı konaklama işletmelerinin internet sitelerindeki çevresel içerik üzerine bir inceleme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(3), 797-820.
• Ertaş, M., Kırlar Can, B., Yeşilyurt, H. ve Koçak, N. (2016). Konaklama işletmelerinde çevreye duyarlı uygulamalar: yeşil yıldızlı otellerin web sitelerinin incelenmesi. 17. Ulusal Turizm Kongresi, (s. 353-366). Muğla.
• Ertaş, M., Kırlar Can, B., Yeşilyurt, H. ve Koçak, N. (2018). Konaklama işletmelerinin yeşil yıldız uygulamaları kapsamında çevreye duyarlılığının değerlendirilmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15(1), 102-119.
• Giritlioğlu, İ. ve Güzel, M. O. (2015). Otel işletmelerinde yeşil yıldız uygulamaları: Gaziantep ve Hatay bölgesinde bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 889-904.
• Gökdeniz, A. (2017). Konaklama sektöründe yeşil yönetim kavramı, eko etiket ve yeşil yönetim sertifikaları ve otellerde yeşil yönetim uygulama örnekleri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 7(1), 70-77.
• Gültaş, P. ve Yücel, M. (2015). Yeşil lojistik: yeşil ulaşım hizmetleri Malatya Büyükşehir Belediyesi örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 6(2), 70-83.
• Güneren Özdemir, E. ve Yılmaz, V. (2016). Konaklama işletmelerinin rekabet gücünü belirleyen faktörler üzerine Nevşehir ilinde bir uygulama. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 1(1), 61-80.
• İlknur, Z. ve Gürbüz, A. (2021). Turizmde yeşil pazarlama uygulamaları: mavi bayrak ve yeşil yıldızın turistlerin konaklama tercihlerine etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(1), 224-235.
• Kalafatoğlu, Ş. T. (2020). Uluslararası çevre organizasyonlarının web sitelerini kullanımları üzerine bir içerik analizi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 493-507.
• Kara, E. (2017). Konaklama İşletmelerinde Çevre Bilinci ve Yeşil Yönetim Uygulamalarının İşletme Başarısına Katkısı: Muğla İli Üzerine Bir Araştırma. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Osmaniye.
• Kara, E. ve Kaya, A. (2020). Sanayi işletmelerinde çevre bilinci ve yeşil yönetim üzerine bir değerlendirme. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(30), 3161-3182.
• Karabulut, E. (2003). İşletmelerde Çevre Bilinvi ve Yeşil Yönetim Uygulamalarının İşletme Başarısına Katkısı İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Karacan, S., Karacan, E. ve Güngör, Y. (2017). Sürdürülebilir turizm kapsamında kültür turizm açısından Balkanlarda Osmanlı Hâkimiyeti dönemi; Belgrat’ta Türk kültürüne ait izler. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, 1(1), 68-74.
• Karabağ, S. F., Mimaroğlu Özgen, H. ve Özgen, H. (2010). Bir iletişim aracı olarak web siteleri: Türkiye’deki otel web sitelerinin etkinliği üzerine bir araştırma. Öneri Dergisi, 9(33), 17-32.
• Karakuş, G. ve Erdirençelebi, M. (2018). İşletmelerin yeşil yönetim algılarının işletme performansı üzerindeki etkisini ölçmeye yönelik bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4), 681-704.
• Karapınar, E. ve Barakazi, M. (2017). Kültürel miras turizminin sürdürülebilir turizm açısından değerlendirilmesi: Göbeklitepe ören yeri. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 5-18.
• Kautto, P. (2006). New instruments – old practices? The implications of environmental management systems and extended producer responsibility for design for the environment. Business Strategy and the Environment, 15(6), 377-388.
• Kaypak, Ş. (2013). Çevre sorunlarının çözümünde küresel çevre politikalarının önemi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013(31), 17-34.
• Kekeç Morkoç, D. ve Doğan, M. (2014). Üniversite “web” sitelerinin tanıtım amaçlı kullanımı: üniversitelerin turizm bölümleri üzerine bir araştırma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4(1), 56-66.
• Kement, Ü. (2018). Çevresel kaygı ve algılanan ahlaki yükümlülüğün yeşil otelleri ziyaret etme niyetine etkisinin incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 5(2), 203-214.
• Kılıç, S. (2008). Küresel iklim değişikliği sürecinde su yönetimi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 0(39), 161-186.
• Kırtorun, E. ve Karaer, F. (2018). Su yönetimi ve suyun sürdürülebilirliği. Sürdürülebilir Mühendislik Uygulamaları ve Teknolojik Gelişmeler Dergisi, 1(2), 151-159.
• Kızılırmak, İ. (2011). Dünyada ve Türkiye'deki turizm işletmelerinde çevre korumaya yönelik uygulamalar: amacı ve önemi. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 0(2), 1-12.
• Korkmaz, H. ve Atay, L. (2016). Otel işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamalarının rekabet avantajına ve işletme performansına etkisi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17(38), 176-203.
• Korkmaz, H., ve Atay, L. (2017). Otel işletmelerinde yeşil pazarlama ve çevre sertifikalarının değerlendirilmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 113-126.
• Köşker, H., Albuz, N. ve Ercan, F. (2019). Türkiye’de turistik talebin en fazla olduğu 10 kentin marka kimlikleri üzerine bir değerlendirme. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 348-365.
• Köşker, Z. ve Gürer, A. (2020). Sürdürülebilirlik çerçevesinde yeşil örgüt kültürü. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi (JEBPIR), 6(1), 88-109.
• Li, X. ve Wang, Y. (2010). Evaluating the effectiveness of destination marketing organisations’ websites: Evidence from China. International Journal Of Tourism Research, 12(5), 536-549.
• Lim, C. ve McAleer, M. (2005). Ecologically sustainable tourism management. Environmental Modelling & Software, 20(11), 1431-1438.
• Loknath, Y. ve Azeem, B. A. (2017). Green management concept and strategies. National Conference on Marketing and Sustainable Development, 13-14 Ekim, (s. 688-702) Rajampet, Andhra Pradesh, India.
• Maksüdünov, A. (2019). Otel web sitelerinin içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmesi: Bişkek’te bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21(37), 186-196.
• Memiş, S. (2019). Konaklama işletmelerinde yeşil yönetim uygulamalarının entropi yöntemi ile ağırlıklandırılması: Giresun ili örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 653-665.
• Mesci, Z. (2014). Otellerin çevreci uygulamalarının değerlendirilmesi: yeşil yıldızlı bir otel işletmesinde örnek olay çalışması. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(1), 90-102.
• Mutlu, M. ve Zenginoğlu, S. (2019). Yeşil teori perspektifinden avrupa birliği çevre politikası. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(88), 459-469.
• Önel, B. (2021). İşletmelerin yeşil yönetim algıları ve sürdürülebilirlik bilinci. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 6(11), 21-33.
• Özcan, H. ve Özgül, B. (2019). Yeşil pazarlama ve tüketicilerin yeşil ürün tercihlerini etkileyen faktörler. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1-18.
• Özer, L., Kement, Ü. ve Gültekin, B. (2015). Genişletilmiş planlanmış davranış teorisi kapsamında yeşil yıldızlı otelleri tekrar ziyaret etme niyeti. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4), 59-85.
• Özmen, N. (2020). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Turizm İşletmelerinin Çevre Duyarlılığının Belirlenmesi: Safranbolu Örneği. Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Karabük.
• Öztürk, M. C. ve Ayman, M. (2007). Web sayfalarının halkla ilişkiler amaçlı kullanımı. Selçuk İletişim, 4(4), 57-66.
• Poyraz, E. ve Türkün Kaya, B. (2018). Turizm sektöründeki çevresel sürdürülebilirlik yatırımlarının finansmanı, Muğla ili örneği. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2(2), 11-19.
• Semerci, H. ve Akbaba, A. (2018). Bodrum’a gelen uluslararası ziyaretçilerin yerel yemek tüketimindeki motivasyon faktörlerinin değerlendirilmesi. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2(1), 41-57.
• Sert, A. N. (2017). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Doğa Residence Otel örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-20.
• Sezen Doğancili, O. ve Akbulut, N. A. (2015). Yeşil yıldız çevre etiketine sahip otellerin web sitelerinde yeşil pazarlamayı kullanmalarına ilişkin içerik analizi. 16. Ulusal Turizm Kongresi, 12-15 Kasım, (s. 402-417) Çanakkale.
• Simge, A. (2019). Yeşil ürün iletişimi kapsamında tüketicilerin yeşil ürünlere yönelik değerlendirmeleri. Atatürk İletişim Dergisi, 2019(17), 21-38.
• Şenocak, B. ve Mohan Bursalı, Y. (2018). İşletmelerde çevresel sürdürülebilirlik bilinci ve yeşil işletmecilik uygulamaları ile işletme başarısı arasındaki ilişki. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 161-183.
• Tarhan, K. (2018). Küresel çevre sorunlarının politikleşmesi ve uluslararası ilişkiler teorileri kapsamında analiz. International Journal of Social And Humanities Sciences IJSHS, 2(1), 152-170.
• Türk, M. ve Kara, E. (2018). Konaklama işletmelerinde çevre bilinci ve yeşil yönetim uygulamalarının işletme başarısına katkısı: Muğla ili üzerine bir araştırma. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 848-876.
• Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021) Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Çevreye Duyarlılık Kampanyası (Yeşil Yıldız), https://yigm.ktb.gov.tr/TR-11596/cevreye-duyarlilik-kampanyasi-yesil-yildiz.html, (15.04.2021).
• Uluçelen, E. (2019). Kurumsal Vatandaşlık ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Bağlamında Türkiye'nin Önde Gelen 100 Şirketinin Yeşil Yönetim Uygulamaları Açısından Web Sayfalarının İncelenmesi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Giresun.
• Uygun, E. ve Özkul, E. (2020). Kişisel değerlerin yeşil pazarlama faaliyetlerinde bulunan otel işletmelerine yönelik tutumlar üzerindeki etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 613-652.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemler (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, Ö. (2019). İstanbul’da Beş Yıldızlı Otellerde Yeşil Yıldız Uygulamasının Otellerin İşletmeciliğine Sağladığı Avantajların Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yücel, M. ve Ekmekçiler, Ü. S. (2008). Çevre dostu ürün kavramına bütünsel yaklaşım; temiz üretim sistemi, eko-etiket, yeşil pazarlama. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 320-333.
• Zhou, Y., Shu, C., Jiang, W. ve Gao, S. (2018). Green management, firm innovations, and environmental turbulence. Business Strategy and the Environment, 28(4), 567-581.