In recent years, with the increasing world population, the importance of agricultural production has been increasing rapidly. There are various approaches to agricultural production. Products obtained using genetic engineering methods are more cost-effective. However, this unnatural process has negative effects on nature in the long run. Industrial farming methods use a high level of resources while reducing the damage to nature and the environment. Organic agriculture, on the other hand, aims to protect both the environment and consumer health by eliminating the negative effects of industrial production methods and genetic engineering. In this study, a hybrid model was created by using fuzzy Analytical Hierarchy Process (B-AHS) and VIKOR methods together, and a decision support system was developed to propose a sustainable solution to the agricultural method selection problem. In the first step of the method, Satisfaction (C1), Economy (C2), and Environment (C3) criteria were evaluated with B-AHS and the weights were determined. The second step evaluated the proposed agricultural methods with the VIKOR method. This research aims to establish a complete framework for assessing and rating the suitability of agricultural technologies. To demonstrate the validity of the proposed method, an application was made on a real problem with current data.
Son yıllarda, bilinçli nüfusun artışı tarımsal üretim yöntemlerine dayanarak elde edilen ürün kalitesinin irdelenme gerekliliği artırmaktadır. Tarımsal üretim sonucu elde edilen ürün kalitesiyle ilgili çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır. Genetik mühendislik yöntemleri sonucu edilen ürünler (GDO) verimlidir. Ancak doğal olmayan bu sürecin uzun vadede doğaya ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin ortaya çıkacağı varsayılmaktadır. Endüstriyel tarım yöntemleriyle elde dilen ürünlere bakıldığında ürün miktarı bakımından yüksek olsa da kullanılan yüksek miktar gübre ve insektisit insan sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Son olarak Organik tarım ile elde edilen organik ürünler ise, endüstriyel üretim yöntemlerinin ve genetik mühendisliğinin olumsuz etkilerini ortadan kaldırarak hem çevreyi hem de tüketici sağlığını korumayı amaçlamaktadır ancak bu üretim yöntemiyle elde edilen ürün miktarı düşükken maliyeti yüksektir ve toplumun her kesimine hitap etmemektedir. Bu çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (B-AHS) ve VIKOR metotları bir arada kullanılarak melez bir model oluşturulmuş ve tarımsal yöntemler ile elde edilen ürün seçim problemine sürdürülebilir bir çözüm önermek için karar destek sistemi geliştirilmiştir. Yöntemin ilk adımında Memnuniyet (C1), Ekonomi (C2) ve Sağlık (C3) kriterleri B-AHS ile değerlendirilmiş ve ağrılıklar belirlenmiştir. İkinci adımda ise VIKOR yöntemi ile önerilen tarım ürünün değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu araştırmanın amacı, tarımsal teknolojilerini kullanarak elde edilen ürün uygunluğunu değerlendirmek ve derecelendirmek için eksiksiz bir çerçeve oluşturmaktır. Önerilen ürün geçerliliğinin gösterilmesi için, güncel veriler ile gerçek bir problem üzerinde uygulama yapılmıştır.
Tarımsal üretim yöntemleri sonucu elde edilen ürün Bulanık AHS VIKOR ÇKKV
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
Gönderilme Tarihi | 23 Mayıs 2022 |
Kabul Tarihi | 7 Haziran 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 6 Sayı: 1 |