Geleneksellik-modernlik ve liyakat düzeyi ile hizmet verme yatkınlığı arasındaki ilişkilerin belirlenmesi: Nevşehir'deki profesyonel turist rehberlerine yönelik bir araştırma

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 83 - 100, 31.12.2022

Enes Öztürk Meral Dursun Küçükoğlu

Öz

Çalışmada kişilik özellikleri kapsamında geleneksel- modern olma ve liyakat özellikleri ve hizmet verme yatkınlığı konuları ele alınmıştır. Turist rehberlerinin geleneksellik-modernlik ve liyakat özellikleri ile hizmet verme yatkınlıkları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile yapılan alan araştırmasında anket yöntemi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Araştırma evrenini Nevşehir Rehberler Odası (NERO)’na bağlı profesyonel turist rehberleri oluşturmaktadır. 473 katılımcıdan elde edilen verilerin analizi neticesinde katılımcıların geleneksellik-modernlik düzeylerinin ortalamaya yakın bir düzeyde olduğu ancak modernlik özelliklerini taşımaya daha eğilimli oldukları, liyakat düzeylerinin yüksek olduğu ve hizmet verme yatkınlık düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte geleneksellik-modernlik değişkenin hizmet verme yatkınlığı değişkeni ile bir ilişkisi saptanamamış, liyakat değişkenin ise hizmet verme yatkınlığı ile oldukça düşük düzeyde ilişkili olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

geleneksellik-modernlik, profesyonellik, hizmet verme yatkınlığı, turist rehberi

Determining the relations between traditionalism-modernity and professionalism level and service predisposition: A research on professional tourist guides in Nevşehir

Öz

In the study, within the scope of personality traits, traditional-modern and professional traits and inclination to serve were discussed. Data were obtained by using the survey method in the field research conducted to determine the relationship between the traditionalism-modernity and professionalism characteristics of tourist guides and their tendency to serve. The research population consists of professional tourist guides registered with Nevşehir Guides Chamber (NERO). As a result of the analysis of the data obtained from 473 participants, it was determined that the traditionalism-modernity levels of the participants were close to the average, but they were more inclined to carry the characteristics of modernity, their level of merit was high, and their level of inclination to serve was high. However, no relationship was found between the traditionalism-modernity variable and the disposition to serve variable, and it was revealed that the variable of merit was associated with the disposition to serve at a very low level.

Anahtar Kelimeler

Traditionalism-Modernity, Merit, Service Predisposition, Tourist Guide

Kaynakça

• Akgüner, T. (2014). Kamu personel yönetimi, İstanbul: Der Yayınları.
• Armer, M. (1970). Formal education and psychological Malaise in an African society. Sociology of Education, 43(2), 143-158.
• Armer, M., & Isaac, L. (1978). Determinants and behavioral consequences of psychological modernity: Empirical evidence from Costa Rica. American Sociological Association, 43(3), 316-334.
• Bocock, R. (2005). Tüketim, Çev., İrem Kutluk, (2. Baskı), Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
• Bozkurt, Ö., Ergun, T., & Sezen, S. (2008). Kamu yönetimi sözlüğü, Ankara: TODAİE Yayınları.
• Canatan, K. (1995). Bir Değişim Süreci Olarak Modernleşme. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Ceyhun, S. & Diker, O. (2016). Ankara ilinde spor sağlık merkezi çalışanlarının kişilik özelliklerinin hizmet verme yatkınlığı üzerine etkisi. Niğde University Journal Of Physical Education And Sport Sciences, 10 (1), 100-110.
• Costen, W.M., & Barrash, D. I. (2006). Ace-ing the hiring process: A customer service orientation model. Journal Of Human Resources in Hospitality & Tourism, 5(1), 35-49.
• Çimrin, H. (1995). Turizm ve turist rehberliğinin abc'si. Akdeniz Kitabevi.
• Çullu Kaygısız, N. & Eren, D. (2017). Otel işletmelerinde içsel pazarlama uygulamalarının işgörenlerin hizmet verme yatkınlığı ve olumlu sosyal davranışları üzerine etkisi: Nevşehir örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14 (3), 74-87. DOI: 10.24010/soid.369912.
• D'alessio, M., Guarino, A. Pascalis, V.D & Zimbardo, P. G. (2003). Testing Zimbardo's stanford time perspective ınventory (stpı) - short form: An Italian study. Time Society, 12 (2), 333-347.
• De Carlo L.T. (1997). On the meaning and use of Kurtosis. Psychological Methods, 2, 292-307.
• Donavan, D. T., Brown, T. J., & Mowen, J.C. (2004). Internal benefits of service- worker customer orientation: Job satisfaction, commitment, and organizational citizenship behaviors. Journal Of Marketing, 68, 128–146.
• Eken, Y. (2015). Nepotizm ve kronizmin çalışanların performansı üzerine etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Eren, D. & Demirel, N., (2017). Nevşehir bölgesi’ndeki turist rehberlerinin hizmet verme yatkınlığı düzeylerinin ölçülmesi. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 2(1), 5-22.
• Eroğlu, H. T. (2007). Türk kamu personel yönetiminin evrimi: sorunlar ve reform çalışmaları. Çukurçayır, M. A. ve Gökçe, G. (ed.). Kamu yönetiminin yapısal ve işlevsel sorunları, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Gençtan, E. (1995). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gjesme, T. (1983). Introduction: An inquiry into the concept of future orientation, International Journal of Psychology, 18, 347-350.
• Groeneveld, R.A. & Meeden, G. (1984). Measuring skewness and kurtosis, The Statistician, 33, 391-399.
• Hogg, M. A., & Deborah, T. (2000). Social identity and self categoriazation process in organizational contexts. Academy of Management Review, 25 (1), 121-140.
• Hopkins, K. D. & Weeks, D. L. (1990). Tests for normality and measures of skewness and kurtosis: Their place in research reporting. Educational and Psychological Measurement, 50, 717-729.
• Inkeles, A. (1977). The modernization of man, (Ed) Myron Weiner, Modernization: The Dynamics of Growth, Washington, 154-157.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (I98l). Çocuğun değeri: Türkiye'de değerler ve doğurganlık (The value of children:Values and fertility in Turkey). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Family and human development across cultures: A view from the other side. Hillsdale, NJ: Lawrence Eribaum.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2002). A model of family change in cultural context. In W.J. Lonner, D.L; Dinnel, S. A. Hayes, & D.N.Sattler (Eds.), Online Readings in Psychology and Culture. Unit 13, Chapter 1 .Retrieved May 8,2005, from http//www.edu/culture. Center for Cross-Cultural Research, Western Washington Un., Bellingham, Washington, USA.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
• Kaplan, A., (2013). Otel işletmelerinde bireysel hizmet odaklılığın iç girişimcilik performansı üzerindeki etkisi: algılanan çevresel belirsizliğin aracı rolü. Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Kırılmaz, H. & Ayparçası, F. (2016). Modernizm ve postmodernizm süreçlerinin tüketim kültürüne yansımaları. İnsan ve İnsan, 3 (8), DOI: 10.29224/insanveinsan.280014.
• Kilchyk, I. (2009). A study of person-job fit ın front office employees ın mıdwestern hotels. Purdue University, The Degree Of Master Of Science, West Lafayette, Indiana.
• Kuşluvan, S. & Eren, D. (2011). İşgörenlerin kişilik özelliği olarak hizmet verme yatkınlığı ve ölçümü: Bir literatür taraması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 139-153.
• Markus, H., & Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological Review, 98, 224–253.
• Moors, J. J. A. (1986). The meaning of kurtosis: Darlington reexamined. The American Statistician, 40, 283-284.
• Öztürk, A. (2018). Geleneksellik-modernlik ve profesyonellik düzeyi ilişkisinde kurumsal mantıkların, sosyal becerilerin ve sosyal öğrenmenin yönlendirici rolü. Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi SBE, İşletme Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Rau, W. C. (1980). The tacit conventions of the modernity school: An analysis of key assumptions. American Sociological Review, 45(2): 244-260.
• Rogelberg, S. G., Barnes-Farrell, J. L. & Creamer, V. (1999). Customer service behavior: The interaction of service predisposition and job characteristics. Journal Of Business And Psychology, 13(3), 421-435.
• Sarıbay, A. Y. (1985) Türkiye’de modernleşme din ve parti politikası: MSP örnek olayı. İstanbul: Alan Yayınları, 106.
• Schmidt, C. F., Sridharan, N. S. & Goodson, J .L. (1978). The plan recognition problem: An intersection of psychology and artificial intelligence. Artificial Intelligence, 11(1–2), 45-83.
• Serçeoğlu, N. (2013). Konaklama işlemelerinde çalışan iş görenlerin kişilik özelliklerinin hizmet verme yatkınlığı üzerindeki etkisi. Journal Of Yaşar University, 8 (31), 5253-5273.
• Seymen, O., Bolat, T., Bolat, İ. & Kinter, O. (2017). Turizm sektöründe çalışma koşulları algısı, hizmet verme yatkınlığı ve mesleki yabancılaşma ilişkisi: Turizm eğitimi alan öğrenciler açısından bir değerlendirme. Manas Sosyal Araştırma Dergisi, 6(3), 401-430.
• Simons, J., Maarten V., Willy L., & Marlies L. (2004). Placing motivation and future time perspective teory in a 215 temporal perspective. Educational Psychology Review, 16(2), 120-139.
• Singelis, T. M. (1994). The measurement of independent and interdependent self-construals. Personality and Social Psychology Bulletin, 20(5), 580-591.
• Smith, D. H., & Inkeles, A. (1966). The OM scale: A comparative socio-psychological measure of individual modernity. Sociometry, 29(4): 353-377.
• Stryker, S. (1968). Identity salience and role performance. Journal of Marriage and the Family, 4, 558-564. doi: 10.2307/349494.
• Stryker, S. (2007). Identity theory and personality theory: Mutual relevance. Journal of Personality, 75(6), 1083-1102. doi: 10.1111/j.1467- 6494.2007.00468.x.
• Sztompka, P. (1993). The sociology of change. Cambridge: Oxford: Blackwell Publishers.
• Şallı, A. (2017). Modernlik, gelenek ve din ilişkisi: Bir modernleşme kuramı eleştirisi. Kırıkkale İslami İlimler Fakültesi Dergisi, (KİİFAD), 2 (4), 56-82.
• Şaylan, G. (2000). Kamu personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine geçiş. İstanbul: TESEV Yayınları.
• Tanhan, F., & Mukba, G. (2014). Spann-Fischer ilişki bağımlılığı ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlama çalışmasına ilişkin psikometrik bir analiz. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 179-189.
• Uysal, S. (2019). Z kuşağının çalışma hayatından beklentileri: Bir alan araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi Ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı.
• Ünüvar, Ş., & Başoda, A. (2012). Algılanan hizmet verme yatkınlığının müşteri memnuniyeti üzerindeki etkisi: Konaklama işletmelerinde bir araştırma. Seyahat Ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 9(1), 46-64.