Turist Rehberlerin Mobil Rehber Uygulamalarına Yönelik Tutumları ve Mesleki Kaygıya Etkisi (Türkiye Örneği)

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 25 - 42, 31.07.2024

Fatma Nur Ağkaya , Erkan Sağlık

Öz

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber turistler bilgiye daha kolay yoldan ulaşmak için mobil rehber uygulamalarını kullanmaya başlamıştır. Bu durumda mobil rehber uygulamalarına yönelik talebin artması turist rehberlerin meslekteki olan rollerini kaybetmesine yönelik kaygının oluşmasına neden olmuştur. Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki turist rehberlerin mobil rehber uygulamalarına yönelik tutumlarının mesleki kaygı düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapılan bir çalışmadır. Bu araştırmada mobil rehber uygulamalarının çeşitlerini belirlemek ve turist rehberlerin mobil rehber uygulamalarına karşı yaklaşımları ile mobil rehber uygulamalarına olan tutumlarını belirlemek hedeflenmiştir. Aynı zamanda turist rehberlerinin mobil rehber uygulamalarına olan tutumlarının mesleki kaygılarını ne derece etkilediği araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki 9274 eylemli turist rehberi oluşturmaktadır. Evrenin çok büyük olması, zaman ve maliyet sınırlamalarından dolayı araştırmanın örneklemi olarak kolayda örnekleme yöntemiyle araştırmanın örneklemi belirlenmiştir. Bu doğrultuda 9274 kişilik evren büyüklüğünde en az 370 kişiye ulaşılması gerektiği tespit edilmiştir. Bu doğrultuda araştırma yer alan 376 turist rehberine çevrimiçi anket uygulayarak veriler elde edilmiştir. Verilerin güvenirliliği ve geçerliliği SPSS 25.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre turist rehberlerin mobil rehber uygulamalarına yönelik tutumlarının mesleki kaygıyı etkilediği sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda mobil rehber uygulamalarına yönelik tutumların alt boyutu olan algılan faydanın mesleki kaygıyı etkilediği; tutum ve algılan eğlencenin kullanım kolaylığı ile mesleki kaygıyı etkilemediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

turist rehberliği, mobil rehber, mesleki kaygı, mobil rehber uygulamaları

Tourist Guides’ Attitudes towards Mobile Guide Applications and Its Effect on Profession Anxiety (Case of Türkiye)

Öz

Nowadays, with the development of technology, tourists have started to use mobile guide applications to access information more easily. In this case, the increase in demand for mobile guide applications has caused concern about tourist guides losing their role in the profession. The aim of this research is to determine the effect of tourist guides' attitudes towards mobile guide applications in Turkey on their professional anxiety levels. In this research, it is aimed to determine the types of mobile guide applications and to determine the approaches of tourist guides towards mobile guide applications and their attitudes towards mobile guide applications. At the same time, it was investigated to what extent tourist guides' attitudes towards mobile guide applications affected their professional concerns. The population of the research consists of 9274 active tourist guides in Turkey. Due to the large size of the population and time and cost limitations, the sample of the research was determined by the convenience sampling method. According to the calculation, it was determined that at least 370 people should be reached in a universe size of 9274 people. In this regard, data was obtained by applying an online survey to 376 tourist guides who took part in the research. The reliability and validity of the data were evaluated using the SPSS 25.0 program. According to the findings of the research, it was concluded that the attitudes of tourist guides towards mobile guide applications affect professional anxiety. At the same time, perceived usefulness, which is the sub-dimension of attitudes towards mobile guide applications, affects professional anxiety; It was determined that attitude and perceived enjoyment did not affect ease of use and professional anxiety.

Anahtar Kelimeler

Tourist Guide, Mobile Guide, Occupational Anxiety, Mobile Guide Applications

Kaynakça

• Ababneh, A. (2016). Tourist Guides and Job-Related Problems, Analysis and Evidence from Jordan Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 2-18.
• Ahipaşaoğlu, S. (2006). Turizmde Rehberlik. İstanbul: Gazi Kitapevi.
• Ap, J., & Wong, K. K. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, İssues And Problems. Tourism Management 551-563.
• Aydın, C., & Coştu, K. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Mesleki Kaygı İle Hayattaki Anlam Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-106.
• Cacho, A., Alves, D. E., Filho, L. M., & Lopes, F. (2016). Mobile Tourist Guide Supporting A Smart City İnitiative: A Brazilian Case Study. International Journal of Tourism Cities, 2(2):164-183.
• Candan, B., Bilgili, B., & Hacıefendioğlu, Ş., (2018). Teknoloji Kabul Modeli Çerçevesinde Endüstri 4.0., 23. Ulusal Pazarlama Kongresi, http://pazarlama.org.tr/uploads/files/upk23.pdf Erişim Tarihi:30.12.2023
• Cheverst, K., Davies, N., Mitchell, K., & Friday, A. (2000). Experiences of Developing and Deploying A Context-Aware Tourist Guıde: The Guıde Project. Distributed Multimedia Research Group Lancaster University, Lancaster, 20-31.
• Cohen, E. (1985). The Tourist Guide, The Origins, Structure and Dynamics of A Role, Annals of Tourism Research, 12(5), 5-29.
• Duman, G. K. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Durumluk Sürekli Kaygı Düzeyleri İle Sınav Kaygısı Düzeyleri ve Ana –Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi,
• Ercan, E., & Önal, A. (2007). Mobil Turist Rehberlerine Karşılaştırmalı Bakış. Akademik Bilişim ’07-IX. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, 548-554
• Ercan, Eralp, E. (2009). Mobil Turist Rehberi, Yüksek Lisans Tezi, E. Ü. Fen Blimleri Enstitüsü, İzmir
• Green, C. (2005). Evaluation of the State of the Art and Development of a Light-weight Framework for Location-based Services.
• Karagöz, Y. (2019). SPSS AMOS META Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın
• Özbay, D. (2022). Uzaktan Eğitim Sürecinde Öğretmenlerin Dijital Yeterlilikleri İle Mesleki Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum
• Özen, A. (2018). Çok Dilli Kapadokya Mobil Turist Rehberliği Bilgi Sistemi Önerisi. Verimlilik Dergisi, T.C. Bilim, Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı,
• Özen, Y., & Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu. Population-Samplıng Issue On Social and Educational Research Studies, 15,395-422.
• Robotic, B. (2010). Tourist Guıdes ın Contemporary Tourısm. Internatıonal Conference On Tourism And Envıronment. Sarajevo, Bosnia & Herzegovina: Philip Noel-Baker University, 353-364.
• Sazak, N., & Ece, S. (2004). Bolu Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Öğrencilerinin Öss ve Özel Yetenek Sınavlarına Yönelik Kaygıları, Müzik Öğretmeni Yetiştirme Sempozyumu Bildirisi SDÜ, Isparta
• Schwinger, W., Grün, C., Pröll, B., Retschitzegger, W., & Schauerhuber, A. (2005). Context-awareness in Mobile Tourism Guides – A Comprehensive Survey, Austrian Federal Ministry for Education, Science, and Culture, and the European Social Fund (ESF), 2-20.
• Taneli, B., Taneli, Y., & Taneli, T. (2001). Depresyon ve Anksiyete bozukluklarının Birlikte Bulunmaları ve Psikofarmakolojik Tedavi Yaklaşımı. Psikiyatri Dünyası, 5, 115-129.
• Tekin, Ö., Bideci, M., & Aydın, A. (2015). Kültürel Mirasın Aktarımında Mobil Rehber Uygulamaları İle Profesyonel Turist Rehberlerinin Yetkinliğinin Karşılaştırılması (Konya Mevlana Müzesi Örneği), Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends and Indicators, 679-686.
• TUREB. (2012). 6326SayılıTuristRehberliğiMeslekKanunu. http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/62 Erişim Tarihi: 05.01.2022 adresinden alınmıştır.
• TUREB. (2023). https://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/ Erişim Tarihi: 26.03.2023 adresinden alınmıştır.
• WFTGA. (2022, 11 20). What is a Tourist Guide? https://wftga.org/about-us/what-is-a-tourist-guide/ Erişim Tarihi :20.11.2022 adresinden alınmıştır.
• Tang, Y. (2014). Travel motivation, destination image and visitor satisfaction of international tourists after the 2008 Wenchuan earthquake: A structural modelling approach. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 19(11), 1260-1277.
• Tsai, C. H., Chen, C. W. (2010). An earthquake disaster management mechanism based on risk assessment information for the tourism industry-a case study from the island of Taiwan. Tourism Management, 31(4), 470-481.
• Ukav, İ. (2010). Turizmin Bölgesel Kalkınmaya Katkısı, Adıyaman Örneği. S.Öztürk ve Y.Tosun (Ed.), II. Ulusal Medeniyetler Kavşağı Adıyaman Sempozyumu Bildiriler Kitabı (ss.219-235). İstanbul: Adıyamanlılar Vakfı Yayınları.
• Wang, X., Gao, L., Zhang, H., Zhao, C., Shen, Y., Shinfuku, N. (2000). Post-earthquake quality of life and psychological well-being: Longitudinal evaluation in a rural community sample in northern China. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 54(4), 427-433.
• Yang, W., Chen, G., Wang, D. (2008). Impact of the Wenchuan earthquake on tourism in Sichuan, China. Journal of Mountain Science, 5, 194-208.
• Yamamoto, G.T., Altun, D. (2023). Türkiye'de Deprem Sonrası Çevrimiçi Öğrenmenin Vazgeçilmezliği. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 6(2), 125-136.
• Yang, W., Wang, D., Chen, G. (2011). Reconstruction strategies after the Wenchuan earthquake in Sichuan, China. Tourism Management, 32(4), 949-956.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, B., Akkoyun, A. Z. (2023). Deprem Sonrası Psikiyatrik Destek. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8(2), 817-820.
• Yılmaz, İ. ve Çalışkan, C. (2015). Turizm Potansiyeli Olan Bölgelerde Toplumsal Kapasite Algısı: Adıyaman Örneği, Journal of Yasar University, 10 (39), 6555 – 6611.
• Zhang, J., Cheng, L. (2019). Threshold effect of tourism development on economic growth following a disaster shock: Evidence from the Wenchuan earthquake, PR China. Sustainability, 11(2), 371.
• Zhang, M., Seyler, B. C., Di, B., Wang, Y., Tang, Y. (2021). Impact of earthquakes on natural area-driven tourism: Case study of China's Jiuzhaigou National Scenic Spot. International Journal of Disaster Risk Reduction, 58, 102216.