Commercialization of Intangible Cultural Heritage: Turkish Folk Dances as a Turistic Product; A Case of Cappadocia Turkish Nights

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 11 - 24, 31.07.2024

Sinan Göç , Arif Nihat Samur , Aynur Topal

Öz

The terms "Folklore" or "Traditional Culture" are frequently used in the definition of intangible cultural heritage elements. Traditional folk dances, one of the most important elements of traditional culture, is one of the most frequently used elements as a touristic product in almost every destination thanks to its rich content. Similarly, in a total of 7 rock restaurants operating in the Cappadocia Region, Turkish Folk Dances are presented to tourists as an animation activity under the name of Turkish night. In this study, the extent to which the use of Turkish Folk Dances, one of the intangible cultural heritage elements presented under the name of Turkish night, as a touristic product in rock restaurants operating in the Cappadocia Region, affects the commodification of these elements is examined. In the study, it is aimed to reveal whether the Turkish folk dances, which contain many intangible cultural heritage elements together, are used as a commodity and whether the necessary care is taken to protect them in accordance with the original. Qualitative research method was chosen for in-depth examination and interpretation of the study subject. Data were collected using both primary and secondary data. Secondary data were collected through literature review. Primary data were obtained directly in the study area by using in-depth interview technique with the records and notes taken. The collected data were analysed using the deductive method.

Anahtar Kelimeler

Commodification, Cultural Heritage, Turkish Night

Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarından Türk Halk Oyunlarının Turistik Ürün Olarak Metalaşması; Kapadokya Türk Geceleri Örneği

Öz

Araştırmada Kapadokya Bölgesi'nde faaliyet gösteren kaya restoranlarda, Türk gecesi adı altında sunulan somut olmayan kültürel miras unsurlarından biri olan Türk Halk Danslarının turistik bir ürün olarak kullanılmasının bu unsurların metalaşmasına ne ölçüde etki ettiği incelenmiştir. Çalışmada dans, giyim-kuşam, müzik, düğün, aksesuar gibi bir çok Somut Olmayan Kültürel Miras unsurunu bir arada barındıran Türk Halk Danslarının Kapadokya Bölgesindeki kaya restoranlarda Türk Gecesi adı altında sergilenmesi sırasında gerekli özenin gösterilip gösterilmediği, bu miras unsurlarının aslına uygun olarak korunup korunmadığı, bu kültürel unsurların meta olarak kullanılıp kullanılmadığının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada konunun derinlemesine bir biçimde incelenmesi ve yorumlanabilmesi için nitel araştırma yöntemi seçilmiştir. Veriler hem birincil hem de ikincil veriler kullanılarak toplanmıştır. İkincil verilerin toplanması literatür taraması yolu ile yapılmıştır. Birincil veriler ise derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak kayıt ve alınan notlar ile doğrudan çalışma alanında elde edilmiştir. Toplanan veriler tümden gelim yöntemi ile içerik analizine tabi tutulmuştur. Verilerin analizi sonucunda kaya restoranlarda Türk gecelerinin aslına uygun olarak yapılmadığı, kıyafet, müzik ve diğer materyaller açısından gerekli özenin gösterilmediği görülmüştür. İdare tarafından gerekli denetimlerin yapılmadığı, gerek müşteriler gerekse rehber ve acenteler tarafından işletmelere yapılan baskıların ve işletmelerin ticari kaygılarının turistik ürün olarak halk oyunlarının metalaşmasına neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metalaşma, Kültürel Miras, Türk Gecesi

Kaynakça

• Aktürk, S., Durak, S., & Arslan, T. V. (2019). Otantiklik ve Metalaşma Kavramlarının Turizmin Sürdürülebilirliği Çerçevesinde Taraklı ve Cumalıkızık Bölgeleri Üzerinden Okunması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 2201-2215. doi:10.26466/opus.569837
• Bandarin, F. (2015). Sustainability in the World Heritage Convention: The making of a policy framework. M.-T. Albert, F. Bandarin, & A. P. Roders içinde, Going Beyond Perceptions of Sustainability in Heritage Studies No. 2 (s. 35-46). Berlin: De Gruyter.
• Buyruk, L., Özen, İ. A., & Aydemir, D. A. (2020). Kapadokya’da Türk gecesi etkinliği sunan yeraltı restoran işletmelerinin menülerindeki geçmişten günümüze değişiklikler hakkında bir araştırma. Ş. Aydın, & Ö. Çoban içinde, Gastronomi Turizminde Güncel Araştırmalar (s. 2015). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Cohen, E. (1988). Authenticity and Commoditization. Annals of Twism Research, 2(15), 371-386. doi:10.1016/0160-7383(88)90028-x
• Çuhadar, M., & Aksoy, S. I. (2022). Turizmde Metalaşmanın İzini Sürmek: İlgili Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 5(2), 899-931. doi:10.33083/joghat.2022.175
• Dippon, P., & Moskaliuk, J. (2019). Sharing intangible cultural heritage: disparities of distribution. Journal of Heritage Tourism, 1-22. doi:10.1080/1743873X.2019.1682003
• Droste, B. v. (2011). The concept of outstanding universal value and its application “From the seven wonders of the ancient world to the 1,000 world heritage places today”. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, 1(1), 26-41. doi:10.1108/20441261111129915
• Ernestina Giudici, C. M., & Ramos, B. F. (2013). Is intangible cultural heritage able to promote sustainability in tourism? International Journal of Quality and Service Sciences, 5(1), 101-114. doi:10.1108/17566691311316275
• Farah, P. D., & Tremolada, R. (2014). Desirability of Commodification of Intangible Cultural Heritage: The Unsatisfying Role of Intellectual Property Rights. Transnational Dispute Management, 11(2), 1-13.
• George, E. W. (2010). Intangible cultural heritage, ownership, copyrights, and tourism. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 4(4), 376-388. doi:10.1108/17506181011081541
• Greenwood, D. J. (1977). Culture by the Pound: An Anthropological Perspective on Tourism as Cultural Commoditization. W. L. Smith içinde, Host and Guests: The Anthropology of Tourism (s. 129-138). Blackwell Publisher.
• Gültekin, N. T., & Uysal, M. (2018). Kültürel Miras Bilinci, Farkındalık ve Katılım: Taşkale Köyü Örneği. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 32-65. doi:10.26466/opus.446272
• Hacıoğlu, N., Gökdeniz, A., & Dinç, Y. (2017). Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi; Örnek Animasyon Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• ICOMOS. (1967). Quito Normları: Sanatsal ve Mimari Değeri olan Anıt ve Arazilerin Korunması ve Kullanımına İlişkin Toplantı Raporu. Charenton-le-Pont, France: ICOMOS.
• Karaküçük, S. (2014). Rekreasyon; Boş Zamanları Değerlendirme Geliştirilmiş 7. Baskı. Ankara: Bahar Kitapevi.
• Bakanlığı, K. v. (2013, Haziran 6). https://teftis.ktb.gov.tr/ . https://teftis.ktb.gov.tr/ : https://teftis.ktb.gov.tr/Eklenti/44706,06-haziran-2013-sayili-yazi.pdf?0 adresinden alındı
• Bakanlığı, K. v. (2023, Kasım 23). https://teftis.ktb.gov.tr/. https://teftis.ktb.gov.tr/: https://teftis.ktb.gov.tr/TR-14823/mevlevilik-ve-sema-torenleri-hakkinda-genelge.html adresinden alındı
• Linnekin, J. (1997). Consuming Cultures: Tourism and the Commoditization of Cultural Identity in the Island Pacific. R. Wood, & M. Picard içinde, Tourism, Ethnicity, and the State in Asian and Pacific Societies. (s. 215-250). Honolulu: University Of Hawai. doi:10.1515/9780824865252-009
• Lune, H., & Berg, B. L. (2017). Qualitative Research Methods for the Social Sciences Ninth Edition Global Edition. Essex: Pearson.
• Maccannell, D. (1998). The Tourist; A new theory of the leisure class. Los Angelos: Üniversity Of California Press.
• Mack, N., Woodsong, C., Queen, K. M., Guest, G., & Namey, E. (2005). Qualitative Research Methods: A Data Colletor's Field Guide. North Carolina: USAİD.
• Marx, K. (2003). Kapital: Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili. Çeviren Alaattin Bilgili. Ankara: Eriş Yayınları.
• Matsuura, K. (2008). WORLD HERITAGEA Personal Reflection bythe Director-General of UNESCO. New York: UNESCO.
• McKean, P. (1989). Toward a Theoretical Analysis of Tourism: Economic Dualism and Cultural Involution in Bali’. V. Smith içinde, Hosts and Guests: The Anthropology of Tourism (s. 119-136). Philadelphia, PA: University of Pennsylvania Press.
• Mulholland, J. (1991). The language of negotiation. London: Routledge.
• Nuryentu, W. (1996). Heritage and Postmodern Tourism. Annalr of Tourirm Research, 23(2), 249-260. doi:10.1016/0160-7383(95)00062-3
• Özkul, M., & Uçak, E. Y. (2020). Tüketim Toplumunda Meta-Marka Bağımlılığının Görünümleri. Vizyoner Dergisi, 11(20), 596-613. doi:10.21076/vizyoner.663860
• Radin, M. J., & Sunder, M. (2004). The Subject and Object of Commodification. Public Law & Legal Theory Working Paper Series, 11(97), 97-110.
• Stainton, H. (2019). TEFL Tourism Principles, Commodification and the Sustainability of Teaching English as a Foreign Language. Oxfordshire UK: CABI.
• Su, J. (2018). Understanding the changing Intangible Cultural Heritage in tourism commodification: the music players’ perspective from Lijiang, China. Journal of Tourism and Cultural Change, 1-22. doi:10.1080/14766825.2018.1427102
• Timothy, D. J., & Nyaupane, G. P. (2009). Cultural Heritage and Tourism in the Developing World A regional perspective. London: Routledge.
• UNESCO. (1972). Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. Paris: UNESCO.
• UNESCO. (2003). The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage. Paris France: UNESCO.
• UNESCO. (2017). Operational guidelines for the implementation of the World Heritage convention. New York: UNESCO. Ocak 30/01/2023, 2023 tarihinde https://whc.unesco.org/en/guidelines/ adresinden alındı
• Uygur, S. M., & Baykan, E. (2007). Kültür Turizmi ve Turizmin Kültürel Varlıklar Üzerindeki Etkileri. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(30), 31-49.
• Vecco, M. (2010). A definition of cultural heritage: From the tangible to the intangible. Journal of Cultural Heritage, 11(3), 321-324. doi:10.1016/j.culher.2010.01.006
• Vogt, W. P., Gardner, D. C., & Haeffele, L. M. (2012). When to Use What Research Design. New York: Guilford Press.
• Yıldız, S., & Derman, E. (2018). Kültürel Miras: UNESCO Dünya Miras Listesi Türkiye Örneği. INTERNATIONAL CONGRESS ON CULTURAL HERITAGE AND TOURISM. Konya Turkey: Selçuk Üniversitesi.