Bir Tekstil Ürünü ve İkonografik Obje Olarak Mappa Kullanımı

Yıl 2020, , 115 - 125, 06.06.2020

Durmuş Ersun

https://doi.org/10.38000/juhis.688940

Öz

Mappa ketenden dokunan bir tekstil ürünüdür. Bir tekstil ürünü olmasının yanı sıra ikonografik amaçlı kullanımı da bilinmektedir. Çalışmada hem tekstil ürünü hem de ikonografik bir obje olarak mappa Roma Dönemi ve Geç Antik Çağ buluntu örnekleri aracılığıyla değerlendirilmektedir. Buluntuları oluşturan temel materyaller arasında heykeller, kabartmalar, lahitler, mozaikler ve tablolar yer almaktadır. Çoğunlukla literatür sözlüklerinde sınırlı olarak kendisine yer bulabilen mappanın bir tekstil ürünü olmasının ötesinde çeşitli anlamlar barındırdığı antik ve modern kaynaklar yardımıyla desteklenmektedir. Burada öncelikli olarak mappanın tanımı ve işlevine değinilmiştir. Akabinde arkeolojik buluntular yardımıyla ikonografik değerlendirme yapılmıştır. Sonuç olarak ise mappa tekstil ürününe hem antik hem de modern kaynaklar aracılığıyla yüklenen özelliklerin desteklenip desteklenmediği irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mendil, Peçete, Havlu, Statü Göstergesi, Tekstil Ürünü

The Use of Mappa as a Textile Product and Iconographic Object

Öz

Mappa is a textile product which is woven from linen. In addition to being a textile product, it is also known to use for iconographic purposes. In this study, mappa is evaluated both as a textile product and as an iconographic object through the Roman Period and Late Antiquity finds. Among the basic materials that the finds are statues, reliefs, sarcophagi, mosaics and diptych. It is supported by ancient and modern sources, where it contains various meanings beyond being a textile product, which can find a limited place in literature dictionaries. Here, firstly, the definition and function of mappa is mentioned. Then, the iconographic evaluation was made with the help of archaeological finds. As a result, it examined whether it is supported or not the features loaded on the mappa textile product through both ancient and modern sources.

Anahtar Kelimeler

Handkerchief, Napkin, Towel, Status Indicator, Textile Product

Kaynakça

• [1] Ateşlier, Suat ve Öncü Emre(2004), “Gümüşçay Polyksena Lahiti Üzerine Yeni Gözlemler: Mimari ve İkonografik Açıdan Bakış”, Olba, s. 10(45-88).
• [2] Bammer, Anton; Fleischer, Robert; Knibbe, Dieter(1974), Führer durch das Archäologische Museum in Selçuk-Ephesos, Österreichisches Archäologisches Institut, Wien.
• [3] Bell, Sinclair(2014), “Roman Chariot Racing: Charioteers, Factions, Spectators”, in: Paul Christesen ve Donald G. Kyle (Eds.) A Companion to Sport and Spectacle in Greek and Roman Antiquity, Chichester, Wiley-Blackwell.
• [4] Bruns, Gerda ve Krauss, Friedrich(1935), Der Obelisk und seine Basis auf dem Hippodrom zu Konstantinopel, Universum Druckerei, İstanbul.
• [5] Bühl, Gudrun(2001), “Eastern or western ? – that is the question. Some notes on the new evidence concerning the eastern origin of the Halberstadt diptych”, Acta ad archaeologiam et artium historian pertinentia, sayı 15, (193-203).
• [6] Cameron, Alan(2015), “City Personifications and Consular Diptychs”, Journal of Roman Studies, sayı 105, (250-287).
• [7] Delbrueck, Richard(1929), Die Consulardiptychen und verwandte Denkmäler, Berlin, W. de Gruyter.
• [8] Duman, Bahadır(2015), “Tripolis ad Maeandrum 2014 Yılı Kazı, Onarım ve Koruma Çalışmaları”, Kazı Sonuçları Toplantısı, sayı 37/1, (563-584).
• [9] Erim, Kenan(1974), “Aphrodisias in Caria. The 1972 Campaign of Excavations”, Türk Arkeoloji Dergisi, sayı 21/1, (37-57).
• [10] Fejfer, Jane(2008), Roman Portraits in Context, De Gruyter, Berlin.
• [11] Foss, Clive(1983), “Proconsul of Asia and Related Statues”, Harvard Ukrainian Studies, sayı 7, (196-219).
• [12] Gehn, Ulrich(2012), Ehrenstatuen in der Spätantike: Chlamydati und Togati, Reichert, Wiesbaden.
• [13] Gibbon, Edward(1831), The History of the Decline and Fall IV, Paris.
• [14] Goette, Hans Rupprecht(1990), Studien zu römischen Togadarstellungen, Mainz, Verlag
• [15] Philipp von Zabern.
• [16] Halikarnassoslu Dionysios(1940), The Roman antiquities of Dionysius of Halicarnassus 3, in: E. Cary ve E. Spelman (Eds.), London, Harvard University Press.
• [17] Hurschmann, Rolf(1999), “Mantale=Mappa”, Der Neue Pauly, sayı 12/1, (829-830).
• [18] Hurschmann, Rolf(1999), “Toga”, Der Neue Pauly, sayı 12/1, (654-655).
• [19] İnan Jale ve Rosenbaum Elisabeth(1966), Roman and Early Byzantine Portrait Sculpture in Asia Minor, Oxford University Press, London.
• [20] Kollwitz, Johannes(1941), Oströmische Plastik der theodosianischen Zeit, Boston De Gruyter, Berlin.
• [21] Köse, Veli(2005), Nekropolen und Grabdenkmäler von Sagalassos in Psidien in hellenistischer und römischer Zeit, Brepols, Belgium.
• [22] Lydus, Johannes(2006), Des magistratures de I’ État romain, in: Michel Dubuisson-Jacques Schamp(Eds.), Les Belles Lettres, Paris.
• [23] Magie, David(1932), Historia Augusta III: The Two Valerians. The Two Gallieni. The Thirty Pretenders. The Deified Claudius. The Deified Aurelian. Tacitus. Probus. Firmus. Saturnius, Proculus and Bonosus. Carus, Carinus and Numerian, Harvard University Press, Cambridge.
• [24] Martial(2017). Epigrams, in: Gideon Nisbet(Ed.), Oxford University Press, Oxford.
• [25] Özgan, Ramazan(2003), Die kaiserzeitlichen Sarkophage in Konya und Umgebung, Habelt, Bonn.
• [26] Smith, Roland Ralph Redfern(1999), “Late Antique Portraits in a Public Context: Honorific Statuary at Aphrodisias in Caria, A.D. 300-600”, Journal of Roman Studies, sayı 89, (155-189).
• [27] Smith, William (1884), Greek and Roman Antiquities, New York, Harper and Brothers.
• [28] Suetonius(2003), Nero, in: Brian Herbert Warmington(Ed.), Bristol Classical Press, London.
• [29] Wrede, Henning(1995), “Rez. zu: Studien zu römischen Togadarstellungen”, Gnomon, sayı 67, (541-550).