TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Yıl 2012, Cilt: 7 Sayı: 26, 4392 - 4414, 01.06.2012

M. Ali Bilginoglu Cuneyt Dumrul Cüneyt Dumrul

Öz

Anahtar Kelimeler

-

TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Öz

Üretimde kullanılan en önemli girdilerden biri olan enerji, sosyal refahın önemli bir belirleyicisi olarak görülmektedir. Dünya ekonomisinde bir yandan enerji talebi ve tüketimi hızla artarken, diğer yandan petrol rezervlerindeki azalma nedeniyle ülkelerin enerji ithalatına olan bağımlılıkları artmaktadır. Bu çalışmada Türk ekonomisinde enerji bağımlılığının belirleyicileri Johansen-Juselius eş-bütünleşme analizi kullanılmak suretiyle analiz edilmiştir. Analizler enerji yoğunluğunun, gayrisafi milli hâsılanın ve konutlardaki enerji tüketiminin enerji bağımlılığını pozitif yönde etkilediğini göstermiştir. Bu çalışmanın politik anlamda temel sonucu ise, Türk ekonomisinde enerji bağımlılığını azaltmak için enerji politikalarının enerji etkinliğini artırma ve enerji yoğunluğunu azaltma yönünde uygulanmasıdır

Anahtar Kelimeler

Enerji Bağımlılığı, Türk Ekonomisi, Lee-Strazicich Birim Kök Testi, Johansen-Juselius Eş-Bütünleşme Analizi

Kaynakça

• ALLAN, Pierre ve DUPONT, Cedric. (1999), “International Relations Theory and Game Theory: Baroque
• Modeling Choices and Emprical Robustness”, International Political Science Review, 20(1): 23–47. ALTINAY, Galip. (2007), “Short-Run and Long-Run Elasticities of Import Demand for Crude Oil in Turkey”, Energy Policy, 35(11): 5829–5835.
• ARI, Tayyar. (2004), Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, İstanbul: Alfa Yayınları.
• ASTERIOU, Dimitrios ve HALL, Stephen G. (2007), Applied Econometrics, New York: Palgrave Macmillan.
• BIYIKOĞLU, H. Nadir. (2007), “Enerji, Doğalgaz ve Türkiye’nin Avrupa Enerji Güvenliğindeki Rolü-I”, 2023, 6(71): –11.
• DPT. (1993), “3. İzmir İktisat Kongresi, “Sektörel Gelişme Stratejileri”, 4–7 Haziran 1992, DPT Yayını, Eskişehir:
• Anadolu Üniversitesi, A. Ö. Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Basımevi. EDİGER, Volkan Ş. (2007), “Enerji Arz Güvenliği ve Ulusal Güvenlik Arasındaki İlişki”, iç.: Enerji Arz Güvenliği,
• Ankara: SAREM Yayınları, 1-47. EDİGER, Volkan Ş. ve BERK, İstemi. (2011), “Crude Oil Import Policy of Turkey: Historical Analysis of
• Determinants and Implications since 1968”, Energy Policy, 39(4): 2132–2142.
• ENDERS, Walter. (1995), Applied Econometric Time Series, New York: John Wiley&Sons, Inc.
• ERDOGDU, Oya Safinaz. (2007), “The Effects of Energy Imports: The Case of Turkey”, MPRA Paper, No. 5413,
• İnternet Adresi: http://mpra.ub.uni-muenchen.de/5413/ Erişim Tarihi: 14.02.2011.
• FAVERO, Carlo A. (2001), Applied Macroeconometrics, Oxford: Oxford University Press.
• JOHNSTON, Jack ve DINARDO, John. (2001), Econometric Methods, New York: McGraw-Hill.
• GHOURI, Salman Saif. (2001), “Oil Demand in North America: 1980-2020”, OPEC Review, 25(4): 339–355.
• GHOSH, Sajal. (2009), “Import Demand of Crude Oil and Economic Growth: Evidence from India”, Energy Policy, (2): 699–702.
• HAMZACEBİ, Coskun. (2007), “Forecasting of Turkey’s Net Electricity Energy Consumption on Sectoral Bases”, Energy Policy, 35: 2009–2016.
• IEA. (2010), Energy Balances of OECD Countries, International Energy Agency.
• İKV. (2004), Avrupa Birliği’nin Enerji ve Ulaştırma Politikaları-Türkiye’nin Uyumu, İstanbul.
• KADILAR, Cem. (2000), Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi, Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• LEE, Junsoo ve STRAZICICH, Mark C. (2001), “Break Point Estimation and Spurious Rejections with Endogenous
• Unit Root Tests”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 63(5): 535–558. LEE, Junsoo ve STRAZICICH, Mark C. (2003), “Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural
• Breaks”, Review of Economics and Statistics, 85(4): 1082–1089.
• LÜTKEPOHL, Helmut. (2005), New Introduction to Multiple Time Series Analysis, Berlin: Springer.
• MADDALA, G. S. (1988), Introduction to Econometrics, New York: Macmillan Publishing Company.
• MEDLOCK, Kenneth B. ve SOLIGO, Roland. (2001), “Economic Development and End-Use Energy Demand”, Energy Journal, 22(2): 77–106.
• NICHOLSON, Michael. (1989), Formal Theories in International Relations, Cambridge: Cambridge University Press, 26–51.
• SCHMIDT, Peter ve PHILLIPS, Peter C. B. (1992), “LM Tests for a Unit Root in the Presence of Deterministic
• Trends”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54(3): 257–287. SEVÜKTEKİN, Mustafa ve NARGELEÇEKENLER, Mehmet. (2007), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: EViews
• Uygulamalı, Ankara: Nobel Yayınları. TARI, Recep. (2006), Ekonometri, İstanbul: Avcı Ofset.
• TCMB, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, www.tcmb.gov.tr. TÜBİTAK. (2003), Vizyon 2023 Teknoloji Öngörü Projesi, Enerji ve Doğal Kaynaklar Paneli Raporu, Ankara.
• TÜİK. (2011), Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr.
• ÜNLER, Alper. (2008), “Improvement of Energy Demand Forecasts Using Swarm Intelligence: The Case of
• Turkey with Projections to 2025”, Energy Policy, 36: 1937–1944.
• XIONG, Jiping ve WU, Ping. (2008), “An Analysis of Forecasting Model of Crude Oil Demand Based on
• Cointegration and Vector Error Correction Model”, iç. Proceedings of the International Seminar on Business and Information Management, IEEE Computer Society. WEC. (2007), Survey of Energy Resources 2007, http://www.worldenergy.org.
• WORLD BANK. (2008), World Development Indicators, Washington, D.C. WEO. (World Energy Outlook), (2009), International Energy Agency, http://www.iea.org/textbase/nppdf/free/2009/WEO2009.pdf.
• YAVUZ, Celalettin. (2007), “Küresel Felaket-Enerji Güvenliği İkilemi ve Milli Güvenlik”, 2023, 71: 18–29.
• ZHAO, Xingjun ve WU, Yanrui. (2007), “Determinants of China’s Energy Imports: An Empirical Analysis”, Energy Policy, 35: 4235–4246.
• ZIRAMBA, Emmanuel. (2010), “Price and Income Elasticities of Crude Oil Import Demand in South Africa: A Cointegration Analysis”, Original Research Article Energy Policy, 38(12): 7844–7849.