TÜRKİYE İÇİN ENFLASYONU HIZLANDIRMAYAN KAPASİTE KULLANIMI ORANI TAHMİNİ

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 31, 5296 - 5323, 01.06.2013

ZEHRA Abdioğlu

Öz

In this study, the relationship between capacity utilization rate and inflation rate is investigated forTurkey by using both OLS and Kalman filter analysis. The data used in this study are monthly and cover the periods of 1991-2006 and 2007-2012. Supply shocks are added to the model by following McElhattan (1985). In this paper, the non-accelerating inflation rate of capacity utilization is estimated for Turkey. According to findings, this rate takes values between 76-79 % on average. In addition, supply shocks do not adversely affect the positive relationship between capacity utilization rate and inflation rate.

Anahtar Kelimeler

Inflation rate, capacity utilization rate, supply shocks, Kalman filter analysis

TÜRKİYE İÇİN ENFLASYONU HIZLANDIRMAYAN KAPASİTE KULLANIMI ORANI TAHMİNİ

Öz

Bu çalışmada Türkiye için kapasite kullanım oranı ile enflasyon oranı arasındaki ilişki hem En Küçük Kareler (EKK) hem de Kalman filtre analizi kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada ele alınan veri seti aylık olup 1991-2006 ve 2007-2012 dönemlerini kapsamaktadır. McElhattan (1985)’ın çalışması izlenerek modele arz şokları ilave edilmiştir. Çalışmada Türkiye için enflasyonu hızlandırmayan kapasite kullanım oranı tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre bu oran ortalama olarak %76-%79 arasında değerler almaktadır. Ayrıca arz şokları, enflasyon oranı ve kapasite kullanım oranı arasındaki pozitif ilişkiyi olumsuz etkilememektedir.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon oranı, kapasite kullanım oranı, arz şokları, Kalman filtre analizi

Kaynakça

• ARABACI, Özer ve YÜKSEL ARABACI, Rabihan (2008), “Kapasite Kullanım Oranları ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27 (2), 93-109.
• BAUER, Paul W. (1990), “A Reexamination of the Relationship between Capacity Utilization and Inflation”, Economic Review, Q3, 2-12.
• BAYLOR, Maximillian (2001), “Capacity Utilization and Inflation: Is Statistics Canada’s Measure an Appropriate Indicator of Inflation Pressures?”, Economic Analysis and Forecasting Division Department of Finance Working Paper, 6, 1-18.
• DICKEY, David ve FULLER, Wayne A. (1979), “Distribution of the Estimates for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
• DOTSEY, Michael ve STARK, Thomas (2005), “The Relationship between Capacity Utilization and Inflation”, Business Review, Q2, 8-17.
• EMERY, Kenneth M.ve CHANG, Chih-Ping (1997), “Is there a Stable Relationship between Capacity Utilization and Inflation?”, Federal Reserve Bank of Dallas Economic Review, Q1, 14ENDERS, Walter (1995), Applied Econometric Time Series, 1st ed., US: John Wiley & Sons, Inc.
• FINN, Mary G. (1995), “Is High Capacity Utilization Inflationary?”, Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly, 81, 1-16.
• _____________ (1996), “A Theory of the Capacity Utilization / Inflation Relationship”, Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly, 82, 67-86.
• GARNER, C. Alan (1994), “Capacity Utilization and U.S. Inflation”, Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, Q4, 5-21.
• GITTINGS, Thomas A. (1989), “Capacity Utilization and Inflation”, Federal Reserve Bank of Chicaco Economic Perspectives, 2-9.
• KOCK, Gabriel S. P. ve NADAL-VICENS, Tania (1996), “Capacity Utilization Inflation Linkages: A Cross-Country Analysis”, Federal Reserve Bank of New York Research Paper, 9607, 1-25.
• MCELHATTAN, Rose M. (1978), “Estimating a Stable Inflation Capacity Utilization Rate”, Federal Reserve Bank of San Francisco Economic Review, Fall, 20-30.
• _______________(1985), “Inflation, Supply Shocks and the Stable Inflation Rate of Capacity Utilization”, Federal Reserve Bank of San Francisco Economic Review, Winter (1), 45-63.
• MELIHOVS, Aleksejs ve ZASOVA, Anna (2009), “Assessment of the Natural Rate of Unemployment and Capacity Utilisation in Latvia”, Baltic Journal of Economics, 9 (2), 25
• NAHUIS, Niek J. (2003), “An Alternative Demand Indicator: The Non-Accelerating Inflation Rate of Capacity Utilization”, Applied Economics, 35, 1339-1344.
• PHILLIPS, A.William (1958), “The Relationship between Unemployment and the Rate of Change of Money Wages in the United Kingdom 1861–1957”, Economica, 25, 283–99.
• PHILLIPS, Peter ve PERRON, Pierre, (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrica, 75, 335-346
• TCMB (2010), Enflasyon Raporu III, http://www.tcmb.gov.tr/research/parapol/enftemmuz2010.pdf adresinden 01.08.2012 tarihinde indirilmiştir.
• TCMB (2012), İmalat Sanayinde Kapasite Kullanım Oranı’na İlişkin Açıklama Notu, http://www.tcmb.gov.tr/imalat/KKO-Aciklama.pdf adresinden 002012 tarihinde indirilmiştir.
• YAMAK, Rahmi ve KÜÇÜKKALE, Yakup (2000), “Kapasite Kullanım Oranı ve Enflasyon”, Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 101-111.
• YAMAK, Rahmi ve ZENGİN, Ahmet (2000), “Türkiye’de Enflasyon ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 6, 289-301.
• YAMAK, Rahmi ve CEYLAN, Servet (2006), “Kapasite Kullanım Oranı ve Enflasyon İlişkisinde Asimetri”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (2), 1-18.