VIX Endeksinin BİST30 Endeks ve BİST30 Vadeli İşlem Getirisi Volatilitelerine Etkisinin EGARCH Modeli İle Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 59, 534 - 543, 31.07.2020

Letife Özdemir

https://doi.org/10.19168/jyasar.699550

Cited By: 11

Öz

Yatırımcılar, doğru yatırım kararı alabilmek için finansal piyasaların gelecekteki hareketlerini ve volatilitelerini takip etmeye özen göstermektedirler. Uluslararası finansal piyasalar küreselleşme ile birlikte etkileşim içerisine girmişlerdir. Bu nedenle yatırımcıların uluslararası finansal piyasalardaki volatiliteyi de incelemeleri gerekmektedir. VIX endeksi (Chicago Board Options Exchange Volatility Index) uluslararası volatilite göstergesi olarak bilindiği için, VIX endeksinin piyasalara etkisi yatırımcılar tarafından dikkatli bir şekilde takip edilmelidir. Bu çalışma, VIX endeksinin, BİST 30 pay senedi endeksi ve BİST 30 pay senedi endeksine dayalı vadeli işlem sözleşmesi getiri volatilitelerine etkisinin karşılaştırılması amaçlamaktadır. Çalışmada 9 Haziran 2012’den 31 Ekim 2019’a kadar olan döneme ait günlük veriler kullanılarak BİST30 endeks ve BİST30 vadeli işlem getirilerin volatilitelerine ilişkin asimetrinin tespit edilmesi amacıyla öncelikle EGARCH modelleri tahmin edilmiştir. Tahmin edilen EGARCH modelleri sonucunda her iki getiri serisinde de kaldıraç etkisinin varlığı tespit edilmiş, pay piyasasındaki kötü haberin iyi haberlerden daha fazla getiri volatilitesine etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Daha sonra VIX endeksinin getirilerin volatilitelerine etkisini ölçebilmek için volatilite modeline VIX endeksi dahil edilerek EGARCH modelleri oluşturulmuştur. VIX endeksinin modele katılması sonucunda her iki getiri serisinde de kaldıraç etkisinin güçlendiği belirlenmiştir. VIX endeksinin volatilite kalıcılığa etkisine bakıldığında BIST30 endeks getirisinin volatilite kalıcılığı aynı düzeyde kalırken, BIST 30 vadeli işlem getirisinin volatilite kalıcılığında azalış olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Piyasalar, Volatilite, BİST 30 Endeks, EGARCH Modeli

Kaynakça

• Akdağ, S. 2019. “VIX Korku Endeksinin Finansal Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği” Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12(1):235-256.
• Badshah I. 2018. “Volatility Spillover from the Fear Index to Developed and Emerging Markets” Emerging Markets Finance and Trade 54(1):27-40.
• Badshah, I., Bekiros, S., Lucey, B. M. & Uddin, G.S. 2018. “Asymmetric Linkages Among The Fear İndex And Emerging Market Volatility Indices” Emerging Markets Review 37:17–31.
• Başarır, Ç. 2019. “Korku Endeksi (VIX) İle BIST 100 Arasındaki İlişki: Frekans Alanı Nedensellik Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 19(2):177-191.
• Becker, R., Clements, A. E. ve McClelland, A. 2009. “The Jump Component of S&P 500 Volatility and the VIX Index” Journal of Banking & Finance 33(6):1033-1038.
• Bollerslev, T. 1986. “Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity” Journal of Econometrics 31(3): 307-327.
• Bongiovanni, A., Vincentiis, P.D. & Isaia, E. 2016. “The VIX Index: Forecasting Power And Perfomance İn A Risk Management Framework” Journal of Financial Management Markets and Institutions 4(2):129-144.
• Brooks, C. 2008. Introductory Econometrics For Finance. Cambridge University Press, UK.
• Chang, C., Hsieh, T., & McAleer, M. 2018. “Connecting VIX and Stock Index ETF with VAR and Diagonal BEKK” Journal of Risk and Financial Management 11(58):1-25.
• Chiang, S.-M. 2012. “The Relationships Between İmplied Volatility İndexes And Spot Indexes” Procedia - Social and Behavioral Sciences 57:231–235.
• Engle, R. F. 1982. “Autoregressive Conditional Heteroscedasticity with Estimates of the Variance of United Kingdom Inflation” Econometrica 50(4):987-1008.
• Erdoğdu, H. ve Baykut, E. 2016. “BİST Banka Endeksi’nin (XBANK) VIX ve MOVE Endeksleri ile İlişkisinin Analizi” Türkiye Bankalar Birliği Bankacılar Dergisi 98:57-72.
• Fernandes, N., Medeiros, M.C. & Scharth, M. 2014. “Modeling And Predicting The CBOE Market Volatility Index” Journal of Banking & Finance 40:1-10.
• Fountain, R. L., Herman, J. R., & Rustvold, L. D. 2008. “An Application Of Kendall Distributions And Alternative Dependence Measures: SPX Vs. VIX” Insurance: Mathematics And Economics 42(2): 469-472.
• Giot, P. 2005. “Relationships Between Implied Volatility Indexes And Stock Index Returns. Journal of Portfolio Management 26:12–17.
• Kaya, E. 2015. “Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi İle Zımni Volatilite (VIX) Endeksi Arasındaki Eş-Bütünleşme ve Granger Nedensellik” KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 17(28):1-6.
• Kaya, A. ve Çoşkun, A. 2015. “VIX Endeksi Menkul Kıymet Piyasalarının Bir Nedeni midir? Borsa İstanbul Örneği” Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 16(1):175-186.
• Korkmaz, T. ve Çevik, E. İ. 2009. “Zımni Volatilite Endeksinden Gelişmekte Olan Piyasalara Yönelik Volatilite Yayılma Etkisi” BDDK Bankacılık Ve Finansal Piyasalar 3:87- 105.
• Kula, V. ve Baykut, E. 2017. “Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) İle Korku Endeksi (Chicago Board Options Exchange Volatility Index-VIX) Arasındaki İlişkinin Analizi” AKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 19(2):27-37.
• Kyrtsou, C., Kugiumtzis, D., & Papana, A. 2019 “Further İnsights On The Relationship Between SP500, VIX And Volume: A New Asymmetric Causality Test” The European Journal of Finance 215):1402-1419.
• Nelson, D.B., 1991. “Conditional Heteroskedasticity in Asset Returns: A New Approach” Econometrica 59(2):347-370.
• Öner, H., İçellioğlu Ş., C. ve Öner, S. 2018. “Volatilite Endeksi (VIX) İle Gelişmekte Olan Ülke Hisse Senedi Piyasası Endeksleri Arasındaki Engel-Granger Eş-Bütünleşme ve Granger Nedensellik Analizi” Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 10(18):110-124.
• Sadeghzadeh, K. 2018. “Borsanın Psikolojik Faktörlere Duyarlılığı: Oynaklık Endeksi (VIX) ve Tüketici Güven Endeksi (TGE) ile BIST-100 Endeksi Arasındaki İlişkiler” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 19(2): 238-253.
• Sakarya, Ş. Ve Akkuş, H. T. 2018. “BİST-100 Ve BİST Sektör Endeksleri İle VIX Endeksi Arasındaki İlişkisinin Analizi” Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21(40):351-373.
• Sarıtaş, H. ve Nazlıoğlu, E. H. 2019. “Korku Endeksi, Hisse Senedi Piyasası ve Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz” Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 12(4): 542-551.
• Sharma, G., Kayal, P., & Pandey, P. 2019. “Information Linkages Among BRICS Countries:Empirical Evidence from Implied Volatility Indices” Journal of Emerging Market Finance 18(3):263–289.
• Şahin, Ü. C. 2018. “Korku Endeksi Hisse Senedi Piyasaları Üzerinde Etkili Midir? Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama” TURAN: Stratejik Arastırmalar Merkezi 10(37):11-17.
• Topaloğlu, E. E. 2019. “CBOE VIX Endeksi ile OECD Ülke Borsaları Arasındaki Volatilite Yayılımı: CCC-MGARCH Modeli ile Ampirik Bir Araştırma” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 21/3:574-595.
• Whaley, R. E. 2000. “The İnvestor Fear Gauge” Journal Of Portfolio Management 26:12-26.