A Study on the Demographic Determinants of Employee Motivation in Tourism Enterprises

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 76, 460 - 484

Muhammet Nimet Çavuş

Öz

This study aims to examine the motivation levels of individuals working in the tourism sector in terms of various demographic variables. Within the scope of this purpose, 614 volunteers working in tourism enterprises operating in Didim and Kuşadası districts of Aydın province participated in the research. The research was designed in a survey model and a questionnaire was applied to the tourism employees participating in the research. As a result of the research, it was determined that the motivation levels of the individuals working in the tourism sector were generally high. It has been determined that there is a relationship between the district where the tourism sector employees participating in the research work and their motivation levels and that individuals working in Didim have higher motivation than individuals working in Kuşadası. The research concluded that the motivation scores of the individuals working in the tourism sector differed according to their educational status, working time in tourism and the district where they work.

Anahtar Kelimeler

Employee motivation, Demographic variables, Didim, Kuşadası, Tourism

Turizm İşletmelerinde Çalışan Motivasyonunun Demografik Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmada, turizm sektöründe çalışan bireylerin motivasyon düzeylerinin çeşitli demografik değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında araştırmaya Aydın ili Didim ve Kuşadası ilçelerinde faaliyet gösteren turizm işletmelerinde çalışan 614 gönüllü katılım sağlamıştır. Araştırma tarama modelinde tasarlanmış ve araştırmaya katılan turizm çalışanlarına anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda turizm sektöründe çalışan araştırmaya katılan bireylerin motivasyon düzeylerinin genellikle yüksek olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan turizm sektörü çalışanlarının çalıştıkları ilçe ve motivasyon düzeyleri arasında bir ilişki olduğu ve Didim’de çalışan bireylerin Kuşadası’nda çalışan bireylere göre daha yüksek motivasyona sahip oldukları tespit edimiştir. Araştırmada turizm sektöründe çalışan araştırmaya katılan bireylerin motivasyon puanlarının ise, eğitim durumlarına, turizmde çalışma sürelerine ve çalıştıkları ilçeye göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çalışan motivasyonu, Demografik değişken, Didim, Kuşadası, Turizm

Kaynakça

• Akbudak, N., 2010. Konaklama işletmelerinde çalışanların iş tatmini, motivasyonları ve demografik faktörleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: bir oteller grubu bünyesindeki 5 yıldızlı zincir otel işletmelerine yönelik bir uygulama, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Akbudak, N., 2024. Determining the relationships between job satisfaction, motivation, and demographic factors: a research on 5- star chain hotels. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 7(1), 1-17.
• Aksoy, H., 2006. Örgüt İkliminin Motivasyon Üzerine Etkisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Amantayevna, K. G. ve Adletkyzy, U. G., 2020. Motivation of employees in tourism industry. Вопросы науки и образования 39(123), 26-32.
• Anyango, C., Ojera, P. ve Ochieng, I. 2013. Employee characteristics and job satisfaction. International Journal of Science and Research, 4(6), 2607-2611.
• Armstrong, M., 2006. A Handbook of Human Resource Management Practice. London: Kogan Page Ltd.. Arslan, M. 2019. Kamu hizmeti motivasyonunu şekillendiren faktörler ve sektör tercihi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21(4): 1261-1277.
• Avcıkurt, C., Altay, H. ve Oguzhan Ilban, M. 2011. Critical success factors for small hotel businesses in Turkey: an exploratory study. Cornell Hospitality Quarterly, 52(2), 153-164.
• Bakhmutova, L. 2023. Motivation for professional activity in extreme conditions in antarctica among winterers of different age groups. Науковий вісник Мукачівського державного університету. Серія «Педагогіка і психологія», 9(2), 68-77.
• Bataeineh, M. (2022). Toward a better understanding of prep-year students: what are the primary motives for higher education?. International Journal of Instruction, 15(4), 1035–1052.
• Belias, D., Trivellas, P., Koustelios, A., Serdaris, P., Varsanis, K. ve Grigoriou , I. 2017. Human resource management, strategic leadership development and the Greek tourism sector. Tourism, Culture and Heritage in a Smart Economy, 189-205.
• Cheng, A. ve Brown, A. 1998. HRM strategis and labor turnover in the hotel industry: a comparative study of Australia and Singapore. International journal of human resource management, 9 (1):136-154.
• Chien, G. C. L., Nergui, I., Mao, E. ve Chang, W. 2020. The effect of work motivation on employee performance: empirical evidence from 4-star hotels in Mongolia. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism 19 (4): 473-495.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. 2015. Tarama araştırması. Araştırma Yöntemleri Desen Ve Analiz. A. Aypay (ed.), E. Gümüş (çev.), 367-399. Ankara: Anı.
• Chudley, G. 2004. Remuneration theory and job design. New Jessey: International.
• Çetin, A., Boyraz, M., ve Özer, S. 2019. Otel çalışanların iş motivasyonu ve çeşitli demografik değişkenlere göre farklılaşması: Denizli şehir otellerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 601-614.
• Çiçek, D. 2005. Örgütlerde motivasyon ve iş yaşam kalitesi: bir kamu kuruluşundaki yönetici personelin motivasyon seviyelerinin tespit edilerek iş yaşam kalitesinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma., Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Adana.
• Davidescu, A. A., Apostu, S. A., Paul, A. and Casuneanu, I. 2020. Work flexibility, job satisfaction, and job performance among romanian employees—ımplications for sustainable human resource management. Sustainability, 12(15), 6086.
• Deniz, Ü., ve Erdener, M. A. 2016. Öğretmenlerin İş Motivasyonlarını Etkileyen Etmenler. Sosyal Bilimlerde Stratejik Araştırmalar, Ö. K. Tüfekçi (ed.), 29-41. Saarbrücken: Lambert Academic Publishing.
• Elsharnouby, T. H. ve Elbanna, S. 2021. Change or Perish: Examining the role of human capital and dynamic marketing capabilities in the hospitality sector. Tourism Management, 82, Article Number 104184.
• Erkol-Bayram, G. 2017. Motivasyonun Demografik ve mesleki özelliklere göre farklılaşması: turist rehberleri üzerine bir araştırma." Journal of Yasar University 14(48): 257-271.
• Ertan, H., ve Kaya, İ. 2012. Edremit Körfezi'ndeki konaklama işletmeleri çalışanlarının iş motivasyon düzeylerinin demografik ve mesleki özelliklere göre incelenmesi." Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14 (1): 155-168.
• Garipağaoğlu-Uğur, N. 2020. İçsel ve dışsal motivasyon araçlarının örgütsel bağlılığa etkisi: turizm sektöründe bir araştırma. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı: 95-115.
• Gichure, C. N. 2014. Factors affecting employee motivation and its impact on employee performance. Master's Thesis. Nairobi: Kenya.
• Greeno, S. 2002. Human capital management: achieving added value through people. Kogan: Pager limited. Güney, S. 2015. Davranış Bilimleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hartman, R. L. ve Barber, E. G. 2020. Women in the workforce: the effect of gender on occupational self-efficacy, work engagement and career aspirations. Gender in Management: An International Journal, 35(1), 92-118.
• Hayat, E. ve Sözen-Özden, A. (2021). Genelleştirilmiş sıralı lojistik regresyon analizi ile bireylerin mutluluk düzeylerine etki eden faktörlerin belirlenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 18(40), 2288-2316.
• Hekman, A. ve Lashley, C. 2017. Workers in the luxury hospitality industry and motivation – the influence of gender, age and departments. Research in Hospitality Management 7(2): 115-120.
• Hodgetts, R. M., ve Hegar, K. W. 2008. Human Relations at Work. Ohio: Edward Brothers MI.
• Jesop, T. 2005. Improving employee’s performance through human resource management. London: Hoffman Press.
• Jurkiewicz, C. E., ve Brown, R.G. 1998. GenXers vs. boomers vs. matures: Generational comparisons of public employee motivation. Review of Public Personnel Administration 18: 18-37.
• Karasar, N. 2012. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Yayınevi.
• Karatepe, M. O., ve Uludağ, O. 2007. Conflict, exhaustion and motivation: a study of frontline employees in Northern Cyprus hotels. Hospitality Management, 26: 645- 665.
• Kim, Y. J., Kim, W. G., Choi, H. M. ve Phetvaroon , K. 2019. The effect of green human resource management on hotel employees’ eco-friendly behavior and environmental performance. International Journal of Hospitality Management 76: 83-93.
• Köroğlu, Ö. 2011. İş doyumu ve motivasyon düzeylerini etkileyen faktörlerin performansla ilişkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Balıkesir.
• Köroğlu, Ö., ve Avcıkurt, C. 2014. Turist rehberlerinin motivasyonu ile performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (39): 45-60.
• Kukanja, M. (2013). Influence of demographic characteristics on employee motivation in catering companies. Tourism and hospitality management, 19(1.), 97-107.
• Le Tan, T., Anh, P. V. T. ., Nhu, P. N. P. ., Thu, T. T. A. ., Tuan, V. D. A. . ve Hung, H. N. 2021. Research factors affecting the working motivation of employees at accommodation facilities in danang." International Journal of Marketing & Human Resource Research, 2(4), 236-264.
• Lord, R. L., ve Farrington, P. 2006. Age-related differences in the motivation of knowledge workers. Engineering Management Journal 3: 20-26.
• Mak, B. L. ve Sockel, H. 2001. A confirmatory factor analysis of IS employee motivation and retention. Information & Management, 38 (5): 265-276.
• Maree, J. G. 2022. The psychosocial development theory of erik erikson: critical overview. The Influence of Theorists and Pioneers on Early Childhood Education, 191(7), 1107-1121.
• Marsh, H. W., Martin, A. J. ve Cheng, J. H. 2008. A multilevel perspective on gender in classroom motivation and climate: potential benefits of male teachers for boys?. Journal of Educational Psychology, 100(1), Article Number 78.
• Özutku, H., Gürler-Hazman, G., Çalışkan, A. ve Töre-Başat, H. 2013. Kurumsal performans, motivasyon ve kuruma bağlılık arasındaki ilişkiler: Afyon Belediyesinde bir araştırma. Türk İdare Dergisi 85 (476): 103-136. Pailhé, A., 2002. Working conditions : how are older workers protected in France?, Population (English Edition), 60 (1/2), s. 93-118.
• Park, Y., MacDonald, G., Impett, E. A., and Neel, R. 2023. What social lives do single people want? a person-centered approach to identifying profiles of social motives among singles. Journal of Personality and Social Psychology, 125(1), 219–236.
• Ross, G. F. 1993. Tourism and hospitality work interest and motivation among potential employees. Hospitality Research Journal 16 (2): 17-28.
• Sabri, S. M., Mutalib, H. A. ve Hasan, N. A. (2019). Exploring the elements of employees’ motivation in hospitality industry. Journal of Tourism, 4(14), 13-23.
• Sabuncuoğlu, Z. 1982. Endüstriyel Davranışlar. Bursa: Bursa İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi İşletme Fakültesi Yayını.
• Sesen, H. ve Ertan, S. S. 2023. Does organizational tenure matter? the relationship between perceived overqualification and extra-role behaviours. Employee Responsibilities and Rights Journal, 35(1), 77-94
• Sigmundsson, H., Haga, M., Elnes, M., Dybendal, B. H. ve Hermundsdottir, F. 2022. Motivational factors are varying across age groups and gender. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(9), Article Number 5207.
• Soud, S. A. 2014. Factors that influence employee performance at the Fairmont Norfolk Hotel. Master's Thesis. Nairobi, Kenya.
• Tahiri, A., Kovaci, I., Dimoska, T. ve Meha, A. (2022). Impact of motivation on employee performance in the hospitality industry. Qualıty Access to Success, 23(187), 58-64.
• Uyanık, D., ve Yılmazer, A. 2022. İçsel pazarlama, çalışan motivasyonu ve iş tatmininin demografik belirleyicileri: Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. 20. Geleneksel Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Sakarya: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, 100-115.
• Velo, V. ve Mittaz, C. (2006). Breaking into emerging international hotel markets Skills needed to face this challenge and ways to develop them in hospitality management students. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 18 (6), 495-508.
• Vo, T. T. D., Tuliao, K. V. ve Chen, C. W. 2022. Work motivation: the roles of ındividual needs and social conditions. Behavioral Sciences, 12(2), Artcile Number 49.
• Wang, M. T., and Degol, J. 2013. Motivational Pathways to stem career choices: using expectancy– value perspective to understand individual and gender differences in STEM fields. Developmental Review, 33(4), 304-340.
• Wang, Y., Chen, Z. ve Zhou, C. 2021. Social engagement and physical frailty in later life: does marital status matter?. BMC Geriatrics, 21, 1-11.
• Wong, S., Siu, V. ve Tsang, N. 1999. The impact of demographic factors on Hong Kong hotel employees' choice of job-related motivators. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 11 (5): 230-241.
• Xu, S., Lin, Z., He, M. ve Wong, I. A. (2023), The perils of hospitality internship: a growth curve approach to job motivation change., International Journal of Contemporary Hospitality Management, 35(2), 492-511.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. 2004. SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık. Yıldız, S. 2017. Sosyal bilimlerde örnekleme sorunu: Nicel ve nitel paradigmalardan örnekleme kuramına bütüncül bir bakış. Kesit Akademi Dergisi, 3(11), 421-442.
• Zhang, H. Q., ve Wu, E. 2004. Human resources issues facing the hotel and travel industry in China. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16 (7):424-428.